همایون شجریان در پی درگذشت مادرش به سوگ نشست + بیوگرافی فرخنده گل افشان

دقایقی پیش، همایون شجریان، خواننده نام‌آشنای موسیقی سنتی ایران، با انتشار پیامی در صفحه شخصی خود، خبر درگذشت مادرش را اعلام کرد. او در این نوشته با بیانی احساسی و تأثیرگذار، از جایگاه مادر در زندگی‌اش و لحظات آخر زندگی او گفت و از اندوهی عمیق که با رفتن او بر دل نشسته است، سخن گفت.

بیوگرافی فرخنده گل افشان؛ همسر اول محمدرضا شجریان

فرخنده گل افشان و محمدرضا شجریان هر دو معلم دبستان در شهر قوچان واقع در استان خراسان رضوی بودند. آن‌ها در همین مدرسه با یکدیگر آشنا شدند و تصمیم به ازدواج گرفتند. فرخنده گل افشان دو سال از محمدرضا شجریان بزرگتر بود، اما این اختلاف سنی مانعی برای ازدواج آن‌ها نشد. سرانجام مراسم عقدکنان آن‌ها در ۲۱ مهر ۱۳۴۰ برگزار شد و ۱۰ ماه بعد (۲۰ مرداد ۱۳۴۱) عروسی کردند. بعد از ازدواج، محمدرضا شجریان از بخش رادکان به شاه آباد مشهد منتقل شد و مدیر دبستان شد.

فرخنده گل افشان و محمدرضا شجریان یک سال بعد از ازدواج صاحب دختری به نام راحله شدند. او متولد ۲ مهر ۱۳۴۲ است و پس از آن نیز این زوج صاحب سه فرزند دیگر به نام‌های افسانه، مژگان و همایون شدند.

خانم گل افشان عقیده دارد که برای هیچ مادری دختر و پسر بودن فرزندش تفاوت نمی‌کند، ولی پس از ۳ دختر هر مادری دلش یک پسر می‌خواهد. پس آمدن همایون موجب خوشحالی این زوج شد. همایون و مژگان شجریان راه پدر را ادامه دادند و در زمینه موسیقی به فعالیت می‌پردازند.

فعالیت‌ها و شغل فرخنده گل افشان

فرخنده گل افشان قبل از ازدواج با محمدرضا شجریان، به شغل معلمی مشغول بود. اما پس از ازدواج، به هنر گل‌سازی روی آورد و در این زمینه به فعالیت مشغول شد. مدتی بعد، صاحب فرزند شد و وظایف مادری او، فرصتی برای پرداختن به کار‌های هنری نمی‌داد و ترجیح داد که به وظایف مادر بودن خود بپردازند.

فرخنده گل افشان درباره فعالیت‌های خود چنین گفته است:

من بعد از ازدواج سعی کردم تا جایی که توانستم امانتدار خوبی برای فرزندم باشم. من به هنر گل سازی می‌پرداختم ولی بعد از آمدن فرزندانم، به دلیل مسئولیت در کار و زندگی نتوانستم به آن ادامه بدهم. به دلیل اینکه در متن زندگی قرار گرفتن وظایفی را به دوش همسر یا مادر می‌گذارد که شاید انجام آن و رسیدن به نتیجه‌اش فراتر از همه هنر‌ها باشد. به هر حال هنر یک مادر، انسان سازیست.

جدایی و طلاق فرخنده گل افشان و محمدرضا شجریان

در سال ۱۳۷۰ ناگهان زندگی فرخنده گل افشان و استاد شجریان بعد از گذشت نزدیک به ۳۰ سال از هم پاشید و منجر به طلاق شد. این موضوع، سوژه‌ داغ رسانه‌های آن زمان شد و همه به دنبال دلیل این اتفاق بودند. در نهایت نیز علت طلاق فرخنده گل افشان و محمدرضا شجریان مشخص نشد. پس از جدایی محمدرضا شجریان و فرخنده گل افشان، بعد از گذشت مدتی آقای شجریان با خانمی به نام کتایون خوانساری ازدواج کردند که ثمره ازدواج آن‌ها پسری به نام رایان است.

مصاحبه‌ای با فرخنده گل افشان

قبل از ازدواج به چه هنر‌هایی گرایش داشتید؟

به هنر گل‌سازی می‌پرداختم ولی بعد به دلیل مسئولیت در کار و زندگی نتوانستم به آن ادامه بدهم.

آیا خانواده با آن مشکل داشتند؟

خیر به هیچ وجه.

چرا ادامه ندادید؟

به دلیل اینکه در متن زندگی فرار گرفتن وظایفی را به دوش همسر یا مادر میگذارد که شاید انجام آن و رسیدن به نتیجه اش فراتر از همه‌ی هنر‌ها باشد. به هر حال هنر یک مادر، انسان سازیست.

بعد از آنکه با آقای شجریان ازدواج کردید در گرایش‌های هنری تان چه تغییراتی ایجاد شد؟

آنچه بایسته است بگویم این است که گرایش‌های هنری من در این زمینه آنقدر نقش نداشته که عشق و مهر ورزیدنم به عنوان یک مادر به همایون، توانسته‌ام نقش داشته باشم. همایون دارای ژن هنری از سوی پدرش است، من سعی کردم با عشق و مهر مادریم، این ژن را بارورتر کنم.

اولین بارقه‌های توجه به هنر کی در همایون پیدا شد؟

اولین تجلی هنر همایون به صورت ریتم نوازی در سن ۴ یا ۵ سالگی بود که از آن پس نزد استاد فرهنگفر به شاگردی پذیرفته شد. تصنیف‌هایی را نیز در کلاس‌های استاد دادبه و شاگردانشان یاد میگرفت که زیر نظر پدرش آنها را به خوبی اجرا میکرد.

حتی من و پدرش چند نمونه از آنها را ضبط کردیم. همایون به هرگونه‌ای که بود در میان شیطنت‌های کودکانه، استعدادش را در موسیقی و تقلید صدا‌ها نشان می‌داد. خواهران همایون هم همگی استعداد داشتند و پیش پدرشان آواز کار میکردند ولی هیچ وقت کاری ارائه نکردند.

چه کسی این بارقه‌ها را کشف کرد؟

کشف آنها زیاد مشکل نبود. علاقه به ریتم و موسیقی کاملا در رفتار و کردار همایون قوی‌تر میشد. پدرش در اولین گام برای او تنبکی تهیه کرد و او را تشویق به اصولی کار کردن کرد. در آن زمان آواز را خود به همایون تعلیم می‌داد.

عکس العمل شما چه بود؟

بسیار خوشحال می‌شدم و احساس میکردم هر آنچه میتوانم باید برای رسیدن او به هدفش انجام دهم. فکر می‌کنم برحسب شرایط گرایش اولشان موسیقی بود.

شما به ایشان اصرار نمی‌کردید که خواننده شود؟

خیر همانطور که عرض کردم در تمام این سال‌ها او نزد پدرش تعلیم می‌دیده و تمرین میکرد طبیعتا تشخیص ارائه آواز برعهده‌ی خود او و پدرش بود.

آیا در کنسرت‌های ایشان شرکت کرده‌اید؟

بله در تمام کنسرت‌هایی که میتوانستم حضور داشته باشم.

کدام آهنگ همایون را دوست دارید؟

همگی آنها را.

همایون چند روز یکبار به شما سر میزند؟

اگر بتواند هر روز وگرنه هر فرصتی که دست دهد.