علیرضا زاکانی حوض تئاتر شهر را تخریب کرد؛ تاریخچه بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران

علیرضا زاکانی حوض تئاترشهر را با خاک یکسان کرد. در پیشروی تازه شهرداری تهران در حریم تئاتر شهر، حوض مدور مقابل این بنا تخریب شد. در ادامه این مطلب از روزیاتو قصد داریم تا نگاهی به تاریخچه تئاتر شهر، بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران، و وضعیت فعلی آن بیندازیم.

مدت‌هاست که حریم تئاتر شهر هر بار به شکلی توسط شهرداری تهران مورد تعرض قرار می‌گیرد. تصاویر جدید نشان می‌دهد حوض مدور مقابل بنای تئاتر شهر به‌طور کامل تخریب شده؛ این محوطه و سکوهای اطراف آن زمانی محل اجرای تئاتر خیابانی بود، اما حالا با خاک یکسان شده‌ است.

تخریب حریم و منظر مجموعه تئاتر شهر سال‌هاست از سوی شهرداری تهران پیگیری شده و المان‌های هویتی این مجموعه یکی پس از دیگری حذف می‌شوند.

تاریخچه ساختمان تئاتر شهر

تئاتر شهر بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران محسوب می‌شود که پنج سالن نمایش دارد. تئاتر شهر در دوران پادشاهی محمدرضا پهلوی و به ریاست فرح پهلوی ساخته شد. مجموعه تئاتر شهر در سال ۱۳۴۶ توسط علی سردارافخمی یکی از شاگردان هوشنگ سیحون طراحی و ساخت آن پنج سال به طول انجامید. این مجموعه در روز یکشنبه هشتم بهمن ۱۳۵۱ با نمایش باغ آلبالو نوشته آنتون چخوف و به کارگردانی آربی اوانسیان و با بازی داریوش فرهنگ، سوسن تسلیمی، مهدی هاشمی، فریده سپاه منصور، فهیمه راستکار و پرویز پورحسینی به عنوان مدرن‌ترین سالن تئاتر تهران افتتاح شد.

بنا تئاتر شهر

بنای زیبای تئاتر شهر به شکل دایره و با الهام از برج طغرل ساخته شده و داخل ساختمان نیز ترکیبی جالب از کاشی و آجر را شاهد هستیم. به‌کارگیری کاشی‌های انتزاعی در کنار آجرهای برجسته، بازتابی از سنت‌های معماری ادوار گوناگون، به‌ویژه سبک ایلخانی و شکوه ستون‌های قرینه تخت‌جمشید، به شمار می‌رود. ساختمانی مدور و خیمه‌گونه که معماری تماشاخانه‌های ایرانی را در ذهن تداعی می‌کند. شاید ویژگی مهم دیگر تئاتر شهر در پلان دایره‌ای شکل آن باشد. این پلان ترکیبی از معماری یونان و روم قدیم و بناهای مربوط به نمایش، نظیر پانتئون و کولوسئوم است.

معماری

بر باور برخی، سرستون‌های خانه بین‌المللی موسیقی مسکو (en) از طراحی ساختمان تئاتر شهر الهام گرفته؛ مساحت بستر طرح این بنا ۳٬۰۰۰ مترمربع و مساحت زیر بنای آن ۵٬۶۰۰ مترمربع است.

با توجه به پلان دایره‌ای شکل این بنا، قطر تقریبی بدنه آن ۳۴ متر و ارتفاع تئاتر شهر به ۱۵ متر می‌رسد.

تئاتر شهر پس از انقلاب ۱۳۵۷

تئاتر شهر بعد از انقلاب زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است؛ و مدیریت تئاتر شهر را مدیر کل هنرهای نمایشی که خودش با حکم معاون هنری وزیر ارشاد منصوب شده به عنوان مدیر معرفی و حکم او را ابلاغ می‌کند.