سرفههای مداوم، عطسههای پیدرپی و آبریزش یا گرفتگی بینی از شایعترین علائمی هستند که بسیاری از افراد، بهویژه در فصلهای سرد سال، با آن مواجه میشوند. اما پرسش اصلی این است که این نشانهها دقیقاً به کدام بیماری مربوط میشوند؛ آلرژی، سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا کووید؟ تشخیص درست، نقش مهمی در انتخاب شیوه مراقبت و پیشگیری از عوارض احتمالی دارد.
سرماخوردگی؛ مهمان تکراری فصلهای سرد
گرفتگی بینی، گلودرد، سرفه و گرفتگی صدا از شایعترین نشانههای سرماخوردگی هستند. این بیماری به دلیل وجود صدها ویروس مختلف بسیار رایج است و بیشتر افراد بزرگسال سالانه دو تا سه بار به آن مبتلا میشوند. در کودکان این عدد حتی بیشتر است.
سرماخوردگی معمولاً بهتدریج آغاز میشود و بیشتر دستگاه تنفسی فوقانی، یعنی بینی و گلو را درگیر میکند. در اغلب موارد، فرد میتواند فعالیتهای روزمره خود را، هرچند با کمی بیحوصلگی و خستگی ادامه دهد. درمان سرماخوردگی اغلب خانگی و شامل استراحت، مصرف مایعات گرم و داروهایی مانند استامینوفن است.
برخی باورهای قدیمی مانند مصرف سوپ مرغ و سوپهای مقوی برای تقویت سیستم ایمنی نیز همچنان توصیه میشوند. اگرچه این غذا درمان قطعی نیست، اما میتواند به کاهش التهاب و تسکین علائم کمک کند. نوشیدنیهای گرم مانند آبلیمو و عسل نیز برای کاهش سرفه و گلودرد مفید هستند.
آلرژی؛ مقصر پنهان در خانه
بسیاری از افراد تصور میکنند علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی و خستگی حتماً نشانه سرماخوردگی یا عفونت ویروسی هستند، درحالیکه آلرژی میتواند عامل اصلی باشد. دکتر نیسا اسلم، پزشک عمومی مستقر در بریتانیا، میگوید حدود یکپنجم جمعیت در محیط خانه از آلرژی رنج میبرند، اما بسیاری از آنها از این موضوع آگاه نیستند.
آلرژیها علاوه بر علائم تنفسی، میتوانند با خارش و آبریزش چشم، احساس خشکی یا خارش گلو همراه باشند. تفاوت مهم آلرژی با سرماخوردگی و کووید در مدتزمان علائم است. سرماخوردگی و کووید معمولاً طی یک تا دو هفته برطرف میشوند، اما آلرژی میتواند طولانیمدت باشد و بارها عود کند و به تب یونجه بیانجامد.
مهمترین آلرژن خانگی، مایتهای گردوغبار هستند؛ موجودات میکروسکوپی که از سلولهای مرده پوست انسان تغذیه میکنند و حذف کامل آنها تقریباً غیرممکن است. شوره حیوانات خانگی مانند سگ و گربه نیز از عوامل شایع بروز آلرژی به شمار میرود. تحقیقات نشان میدهد حدود ۱۵ درصد افراد به گردوغبار و از هر ده نفر یک نفر به شوره حیوانات حساسیت دارند.
تمیز نگهداشتن خانه، جاروبرقیکشیدن منظم فرش، مبل و تشکها و استفاده از دستمال مرطوب برای سطوح سخت میتواند شدت علائم آلرژی را کاهش دهد.
آنفلوآنزا؛ شدیدتر از سرماخوردگی
تب، بدندرد و خستگی شدید معمولاً در آلرژی دیده نمیشوند، اما از نشانههای شایع آنفلوآنزا هستند. آنفلوآنزا اغلب بهطور ناگهانی شروع میشود و فرد را بهقدری ناتوان میکند که انجام فعالیتهای روزانه دشوار میشود.
در سالهای اخیر، سویههای جدید و شدیدتری از آنفلوآنزا شیوع پیدا کردهاند که قدرت سرایت بالاتری دارند. این موضوع باعث افزایش بستریها در بیمارستانها شده است. تفاوت اصلی آنفلوآنزا با سرماخوردگی در سرعت بروز علائم و شدت آنهاست.
واکسیناسیون آنفلوآنزا یکی از مؤثرترین راههای پیشگیری است، بهویژه برای سالمندان، زنان باردار و افرادی که بیماری زمینهای دارند. ابتلا به آنفلوآنزا در این گروهها میتواند عوارضی مانند عفونت قفسه سینه یا ذاتالریه ایجاد کند.
در صورت ابتلا، استراحت کامل، مصرف مایعات، استفاده از داروهای تببر و پرهیز از فعالیتهای سنگین ضروری است. آنفلوآنزا بیماری نیست که بتوان آن را نادیده گرفت یا با فشار آوردن به بدن از آن عبور کرد.
بازگشت کووید با چهرهای متفاوت
با وجود گذشت چند سال از آغاز همهگیری، کووید همچنان با سویههای جدید بازمیگردد. علائم این بیماری در بسیاری از موارد از جمله خستگی، گلودرد و گرفتگی بینی با سرماخوردگی و آنفلوآنزا همپوشانی دارد.
با این حال، سرفه مداوم و تب همچنان از نشانههای شاخص کووید به شمار میروند. از دست دادن حس بویایی یا چشایی و بروز مشکلات گوارشی مانند اسهال نیز میتواند از علائم این بیماری باشد. مدتزمان علائم کووید معمولاً بین هفت تا ده روز است، اما در برخی افراد علائم برای هفتهها یا حتی ماهها ادامه پیدا میکند؛ حالتی که به آن کووید طولانیمدت گفته میشود. خستگی مداوم، تنگی نفس، دردهای عضلانی و اختلال تمرکز از نشانههای شایع این وضعیت هستند.
در صورت بروز علائم شدید مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه، گیجی یا تب بالا و طولانی، مراجعه فوری به مراکز درمانی ضروری است. مهمترین اصل در بهبود کووید، گوشدادن به بدن و بازگشت تدریجی به فعالیتهای عادی است.
بدون نظر