اعداد، رکوردها و شگفتی های ریو

المپیک ۲۰۱۶ سرانجام به نقطه پایان رسید و به تاریخ پیوست تا در توصیف آن از فعل ماضی استفاده کنیم. در این المپیک مثل همه ادوار پیشین لبالب از اتفاقات بدیع و یگانه ای بود که برای همیشه نام المپیک سی و یکم را در تاریخ جاودانه می کند. المپیکی سرشار از ترین‌ها و اطلاعات آماری که ستون‌های عددی لندن ۲۰۱۲ را حسابی جابجا کرد، رکوردهایی که جابجا شد و قهرمانانی که افتخارات خود را تثبیت کردند و افزایش دادند. در ریو آمار جدیدی از حضور ورزشکاران و مدال آوران خلق شد تا روند صعودی المپیک در کمیت و کیفیت کماکان ادامه داشته باشد.

در المپیک ریو بیش از ۱۰ هزار ورزشکار در اولین المپیک برگزار شده در آمریکای جنوبی به رقابت پرداختند. این ورزشکاران در ۳۱ رشته ورزشی به رقابت پرداختند و در ۳۰۶ رقابت ورزشی مدال اهدا شد. در ریو ۲۰۷ کشور به رقابت پرداختند اما تنها ۷۸ کشور توانستند با مدال این رقابتها را ترک کنند و ۱۲۹ کشور با دست خالی و بدون مدال راهی خانه شوند. در این رقابتها تنها ۵۹ کشور موفق به کسب مدال طلا شدند که نسبت به ۵۵ کشور المپیک لندن این رقم افزایش داشت.

نقشه جغرافیای میزان مدال‌آوری کشورها

سی و یکمین دوره بازی‌های المپیک به میزبانی برزیل و در شهر ریودوژانیرو برگزار شد. در این رویداد بزرگ ۹۷۴ مدال طلا، نقره و برنز بین ورزشکاران کشورهای مختلف توزیع شد. اما بیشترین درصد توزیع مدال در قاره اروپا با ۴۸ درصد بوده و بریتانیا با ۲۷ طلا، ۲۳ نقره و ۱۷ برنز در صدر کشورهای مدال آور قاره اروپا قرار دارد و در رنکینگ المپیک نیز دوم است. سهم قاره آمریکا ۲۲ درصد است که ایالات متحده با کسب ۴۶ طلا، ۳۷ نقره و ۳۸ برنز بیشترین سهم را از مدال های المپیک ۲۰۱۶ داشته است.

آسیا نیز ۲۱ درصد از توزیع مدال ها ی المپیک را به خود اختصاص داده و چین با ۲۶ طلا، ۱۸ نقره و ۲۶ برنز بیشترین مدال آوری را در میان کشورهای آسیایی داشته  و در رنکینگ المپیک نیز سوم است.

توزیع مدال در قاره های آفریقا و اقیانوسیه هر کدام ۵ درصد بوده است. استرالیا با ۸ طلا، ۱۱ نقره و ۱۰ برنز بیشترین مدال را برای اقیانوسیه گرفته و در رنکینگ المپیک نیز در رده دهم قرار دارد. کنیا با ۶ طلا، ۶ نقره و ۱ برنز در صدر کشورهای آفریقایی قرار دارد و در رنکینگ المپیک نیز پانزدهم است.

اتحادیه اروپا قهرمان ریو

پارلمان اروپا با انتشار توییت و یک عکس جالب توجه قهرمانی اتحادیه اروپا را با کسب ۳۲۵ مدال در المپیک ریو تبریک گفت. در این عکس پس از اتحادیه اروپا، آمریکا و چین در رتبه های دوم و سوم قرار گرفتند. در این عکس اروپایی ها به عنوان یک کشور واحد از سوی این اتحادیه در نظر گرفته شدند و به همین دلیل توانستند در رتبه اول قرار گیرند. اتحادیه اروپا در ماه های گذشته پس از جدایی بریتانیا از این اتحادیه وضعیت خوبی ندارد و شاید با اینگونه اخبار در تلاش است تا از جدایی دیگر کشورهای تاثیر گذار از این سازمان جلوگیری کند.

ایران در رده ششم آسیایی ها

چین به مانند مسابقات آسیایی همچنان در صدر جدول کشورهای آسیایی قرار دارد و با فاصله ۱۴ مدال طلا نسبت به تیم دوم فاصله دست نیافتنی با دیگر کشورهای آسیایی دارد. پس از چین، ژاپن با ۱۲ و کره جنوبی با ۹ مدال طلا در رده های بعدی قرار دارند. ازبکستان و قزاقستان نیز با ۴ و ۳ مدال طلا در رده های چهارم و پنجم قرار دارند تا بالاتر از کشور ما عملکرد مناسبتری در ریو ۲۰۱۶ ثبت کرده باشند. نکته جالب توجه در این میان عملکرد خوب کشور ازبکستان در این مسابقات است. ازبک ها در بازی های آسیایی اینچئون رتبه یازدهم جدول رده بندی را در میان کشورهای آسیایی داشتند اما حالا بالاتر از ایران در رتبه پنجم کشورهای آسیایی گرفتند. ایران نیز ششمین کشور آسیایی در جدول نهایی رقابتهای ریو است که نسبت به المپیک لندن عملکرد ضعیف تری از خود به جای گذاشته است. پس از ایران در میان کشورهای آسیایی کره شمالی، تایلند، گرجستان و آذربایجان در رده های هفتم تا دهم قرار دارند.

کنیا موفق ترین کشور آفریقایی

کاروان کشور کنیا با کسب ۶ مدال طلا، ۶مدال نقره و یک مدال برنز موفق ترین کشور آفریقایی در ریو ۲۰۱۶ شد. کنیایی ها تمامی مدالهای خود را در رشته دوومیدانی کسب کردند تا مجددا مشخص شود با سرمایه گذاری در رشته هایی مانند دوومیدانی که مدالهای بسیاری در آن وجود دارد، تیم ها در نتیجه گیری موفق تر عمل خواهند کرد. پس از کنیا، آفریقای جنوبی با ۲مدال طلا، ۶ نقره و ۲ برنز در جایگاه دوم کشورهای آفریقایی و سی ام جدول کلی قرار گرفت. اتیوپی و ساحل عاج نیز دیگر کشورهای آفریقایی هستند که در ریو موفق به کسب مدال طلا شدند و پس از آفریقای جنوبی در رده های سوم و چهارم قرار گرفتند.

پرافتخار ترین‌ها

در المپیک ریو نیز مثل همیشه برخی از ورزشکاران بیش از یک مدال به سینه زدند و با درخشش خود چندین مدال المپیک را به خانه بردند. در المپیک تابستانه ریو ۲۰۱۶ نیز مانند ادوار گذشته بودند ورزشکارانی که مجموع مدالهای طلای آنها از بسیاری از کشورهای حاضر در مسابقات بیشتر بود. مدال آورانی که کاروان ورزشی کشورشان با تکیه بر درخشش آنها بر صدر جدول مدال آور ترین کشورها تکیه زده است و موفقیت خود را مدیون پرورش چنین استعدادهایی می داند.

مایکل فلپس شناگر آمریکایی با کسب ۵ مدال طلا و یک نقره در صدر این فهرست قرار دارد و رتبه های دوم و سوم نیز در اختیار هموطنان او می باشد. کیتی لدکی شناگر زنی است که در این المپیک با ثبت رکوردهایی خارق العاده یکی از شگفتی های ریو بود و با ۴ طلا و یک نقره در رتبه دوم ایستاد. سایمون بایلز که پرچم دار کاروان آمریکا در روز اختتامیه نیز بود با ۱۹ سال سن و کسب ۴ طلا و یک برنز در رتبه سوم قرار دارد تا این سه ورزشکار با کسب ۱۳ مدال طلا نزدیک به نیمی از مدال های طلای ایالات متحده را کسب کرده باشند.

نفر چهارم این لیست نیز یک شناگر مجارستانی است. کاتینکا هوسژو با ۳ طلا و یک نقره در رده چهارم قرار دارد تا تنها مدال نقره او، هوسژو را با ورزشکاران رتبه پنجم متمایز کرده باشد. اوسین بولت جاماییکایی در دوومیدانی، جیسون کنی از بریتانیا در دوچرخه سواری، دانوتا کوژاک مجار در قایقرانی کانو و رایان مرفی دیگر شناگر ایالات متحده مشترکا با کسب ۳ مدال طلا در رتبه پنجم این جدول قرار دارند.

نکته جالب توجه این است که نفرات پنجم این جدول رده بندی پس از پایان ریو ۲۰۱۶ اگر به صورت انفرادی در این مسابقات شرکت می کردند، با کسب رتبه بیست و ششم، بالاتر از کشورهایی مانند سوئد، آفریقای جنوبی، لهستان، بلژیک، سوئیس و غیره می ایستادند!

طلا اولی‌ها

در ریو چند طلا اولی داشتیم و چهار کشور توانستند برای اولین بار طعم مدال زرین المپیک را بچشند. تاجیکستان، فیجی، اردن و کوزوو کشورهایی بودند که مدال نوبرانه طلای المپیک را تصاحب کردند. فیجی در رقابتهای تیمی راگبی مردان توانست با اقدامی تاریخی اولین مدال طلای خود را کسب کنند.

دلشاد نظروف از تاجیکستان در پرتاب چکش، قهرمان المپیک شد و نخستین مدال طلای تاریخ کشورش را به سینه زد تا طلای پرتاب چکش لهجه پارسی داشته باشد. احمد ابوغوش تکواندو کار وزن ۶۸ کیلوگرم اردن نیز در ریو توانست اولین مدال طلای این کشور عربی را به دست آورد.

کوزوو نیز که به تازگی استقلال خود را به دست آورده، توانست در اولین المپیک خود در جودو بانوان اولین مدال طلای خود را به دست آورد تا این کشور نیز به جمع مدال داران طلایی ریو تبدیل شود.

جوانترین و مسن‌ترین

در المپیک یکی از فانتزی ها جوانترین و مسن ترین مدال آوران هستند که رکوردهای یگانه را به نام خود ثبت می کنند. در المپیک ریو نیز مسن ترین و جوانترین مدالیست ها فاصله ۴ دهه ای با یکدیگر دارند.

کیان رن با کسب مدال طلا در شیرجه ۱۰ متر جوانترین قهرمان المپیک ریو لقب گرفت. عضو تیم شیرجه تیم چین با ۱۵ سال و ۱۸۰ روز این عنوان را به خود اختصاص داد. این بانوی شیرجه چینی همچنین سومین ورزشکار جوانی شد که در این رشته مدال طلا کسب کرده است. پیش از این مارجری گسترینک آمریکایی در المپیک برلین ۱۹۳۶ و فو مین کیسا چینی در بارسلونا ۱۹۹۲ با ۱۳ سال سن قهرمان شیرجه شدند.

نیک اسکلتون سوارکار بریتانیایی نیز لقب مسن ترین برنده مدال طلای المپیک ریو ۲۰۱۶ را به خود اختصاص داد. اسکلتون ۵۸ ساله در رشته پرش با اسب با کمترین زمان و بدون هیچ خطایی اول شد و مدال طلا را به سینه زد.

سریعترین، قویترین و بالاترین

منشور المپیک روی سه ویژگی بنا نهاده شده. سریع ترین، قویترین و بالاترین. از همین رو مدال این سه عنوان ارزشی دوچندان و ورای همه مدال ها دارد. طلای پرش با نیزه، دوی ۱۰۰ متر و دسته فوق سنگین وزنه برداری سه مدال مهم هر المپیک هستند که به دارندگان آن لقب و صفت بالاترین، سریع ترین و قوی ترین مرد را معنی می کند.

تیاگو داسیلوا برزیلی در پرش با نیزه المپیک با شکستن رکورد این بازی ها بالاتر از رینو لاوینیه فرانسوی پرید و به مدال طلا رسید. او رکورد ۶ متر و ۳ سانتی متر را به جا گذاشت تا لقب بالاترین مرد را به دست آورد.

اوسین بولت قهرمان افسانه ای دوهای سرعت جهان در فینال دوی ۱۰۰ متر موفق شد با زمان ۹٫۸۱ از خط پایان عبور کرده و با پشت سرگذاشتن حریفان سومین مدال طلای دوی ۱۰۰ متر خود را در المپیک ها به دست آورد و برای سومین بار سریعترین مرد المپیک لقب بگیرد.

در دسته فوق سنگین وزنه برداری نیز که بهداد سلیمی حضور داشت، لاشا تالاخادزه از گرجستان موفق شد به مدال طلا برسد. او با شکستن رکورد مجموع المپیک و جهان به مقام قهرمانی رسید و عنوان قوی ترین مرد المپیک را از ایران گرفت و به خود اختصاص داد.

رکوردها

شکستن رکوردها همیشه یکی از ویژگی های المپیک است. رکوردهایی که فرو می ریزند و مرتب ارتقا پیدا می کنند. در المپیک ریو نیز مثل همیشه تعداد قابل توجهی رکورد فرو ریخت. در این دوره از بازی‌ها ۶۵ رکورد المپیک جابه‌جا شد که ورزشکارانی از کره جنوبی، چین، بریتانیا، ویتنام، مجارستان، آمریکا، سوئد، ایتالیا، تایلند، ژاپن، آلمان، قزاقستان، کانادا روسیه، اتیوپی، سنگاپور، نیوزیلند، دانمارک، آفریقای جنوبی، لهستان، ازبکستان، برزیل، گرجستان، کنیا و اوکراین رکورد جدیدی را به خود خود در رشته‌های مختلف ثبت کردند.

از ۶۵ رکورد جدید ثبت شده، ۲۷ رکورد جهانی است که در این میان شنا و وزنه برداری بیشترین رکوردشکنی را داشتند که با ۸ رکورد جدید مشترکا در جایگاه نخست ایستاده اند. دوچرخه سواری با ۷ رکوردشکنی در جایگاه دوم قرار دارد. دو رشته دوومیدانی و تیر و کمان نیز با سه و یک رکوردشکنی در جایگاه های بعدی قرار دارند. همچنین شناگر  آمریکایی، لدکی که موفق به کسب چهار مدال در این رقابتها شده بود با دو رکوردشکنی در صدر جدول رکورد شکنان قرار دارد.

در میان رکوردشکنان دو ایرانی نیز حضور دارد. کیانوش رستمی که در دسته ۸۵ کیلوگرم وزنه‌برداری به مقام قهرمانی رسید، موفق شد رکورد مجموع این دسته را به ۳۹۶ کیلوگرم ارتقا بدهد. در دسته فوق سنگین نیز بهداد سلیمی توانست رکورد جدید ۲۱۶ کیلوگرم را در یکضرب ثبت کند هر چند که با ناداوری از مدال المپیک بازماند. جالب این که در هر ۲ رکورد ابتدا ۲ وزنه بردار از کشورهای دیگر رکورد جهان را زدند اما بهداد و کیانوش بلافاصله رکوردهای مورد اشاره را شکستند.

ورزش‌های انفرادی ویژه

کشورهایی در المپیک ریو بودند که موفق به کسب بیش از نیمی از مدالهای خود از یک رشته ورزشی شدند که کشور ما نیز در رشته کشتی چنین وضعیتی را دارد تا این ورزش ها برای آنها ورزشی ویژه محسوب شود. کره شمالی و تایلند در وزنه برداری، ایران، ترکیه و آذربایجان در کشتی، کوبا و ازبکستان در بوکس، جاماییکا، کنیا و اتیوپی در دوومیدانی و مالزی در بدمینتون بیش از نیمی از مدال های خود را در این رشته ها کسب کردند.

بازنده های بزرگ

در المپیک ریو همانند تمامی ادوار گذشته مسلخ برخی از بزرگان بود و برخی از ستاره های دانه درشت ناکامان بزرگ این رقابت ها لقب گرفتند. از کانگ هی در تنیس روی میز گرفته تا بریتانیا در گلف و جردن باروفس آمریکایی و حمید سوریان در کشتی و البته بهداد سلیمی در وزنه برداری اما بی تردید بزرگترین بازنده ریو از تنیس آمد. مهمترین ستاره ناکام المپیک نواک جوکوویچ بود.

تنیسور شماره یک جهان مقابل خوان مارتین دل‌پوترو در همان دور نخست شکست خورد و با چشمان اشکبار از المپیک وداع کرد. نوله در این دیدار مغلوب تاکتیک درست حریفی شد که در مسابقات تنیس به عشق حضور و لذت شرکت می‌کند. جوکوویچ که از مهمترین قهرمان‌های ورزش جهان محسوب می‌شود، در مسابقه‌ای که تکرار دیدار رده‌بندی مسابقات المپیک در دوره قبلی بود به دل پوترو باخت. اگرچه ممکن است در هر مسابقه‌ دیگری حریف خود را شکست بدهد. حریفی که ظاهرا از شکست مرد شماره یک تنیس جهان، آنقدرها هم خوشحال نبود!

بولت سومین پرافتخار دوومیدانی

اوسین بولت با کسب سه مدال طلا در مسابقات ریو ۲۰۱۶ خود را به رده سوم ورزشکاران دوومیدانی رساند. بولت در سه المپیک پکن، لندن و ریو توانست با حضور در رقابت‌های ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴ در ۱۰۰ متر موفق به کسب این ۹ مدال با ارزش شود. پاوو نورمی از فنلاند با کسب ۹ مدال طلا و سه نقره در دهه ۲۰ در صدر جدول این رقابتها قرار دارد و کارل لوییس آمریکایی با ۹ مدال طلا و یک نقره در جایگاه دوم این رده بندی قرار دارد. لوییس برخلاف بولت و نورمی در چهار المپیک حاضر شده است اما نتوانست از این فرصت برای حضور در صدر این فهرست استفاده کند.

چند نفر ریو را دیدند؟

بنابر ارزیابی رسانه های مختلف، مراسم افتتاحیه المپیک ریو را نزدیک به ۳۵۰ میلیون نفر در دنیا تماشا کردند. همچنین این ارزیابی نشان می دهد از ۷.۴ میلیارد نفر جمعیت جهان، نزدیک به ۳.۷ میلیارد نفر تعامل فعال با این رویداد جهانی و بزرگ داشتند تا رکوردی منحصر به فرد از ریو ثبت شود.