بازتاب جهانی فروش پایان نامه در ایران

نگاهی به گزارش مجله ساینس از فروش پایان نامه در اطراف دانشگاه تهران

فروش علم، علم دزدی، خرید و فروش خیابانی علم و ارشد ها و دکترا های بی سوادی، عنوان های جدیدی است که رسانه ها برای ناهنجاری سنتی باب شده در فضای علمی کشور عنوان می کنند. اگر گذرتان به خیابان های اطراف دانشگاه تهران افتاده باشد، حتما چشم شما هم به پلاکارد های ریز و درشت اغوا کننده ای روشن شده است که برای انجام کامل امور پایان نامه و مقاله نویسی بین المللی آگهی داده اند.

چاپ مقاله تضمینی در ISI در بیست روز، پایان نامه ارشد فقط ۲ تومن، دکترا با مشاوره ارائه فقط ۳ تومن قسطی! و انواع و اقسام آگهی های مربوط به انجام امور پایان نامه و مقاله نویسی مقاطع عالی تحصیلی، موضوع تبلیغاتی است که در خیابان انقلاب و میدان انقلاب این روز ها به وفور یافت می شود.

مخصوصا اکنون که سال تحصیلی ۹۵-۹۶ آغاز شده است و زنگ درس و تحقیق هم به صدا در آمده، کاسبان فروش علم در کشور، ‌۹ ماه طلایی پیش روی دارند تا از این ناهنجاری در نظام آموزشی و فرهنگ تحقیقاتی در کشور استفاده کرده و از یک بازار غیر قانونی، سود خوبی به جیب بزنند. سودی که ثمره اش برای کشور، بی سواد دانش آموخته ها و صنعت و اقتصادی بیمار و مملو از دانش آموخته هایی است که مهارت کافی در اختیار ندارند.

سودی که ثمره اش، کاهش رشد ناخالص داخلی، کاهش ثروت ملی و تضعیف کشور در عرصه اقتصاد دانش بنیان و تحلیل ساختار آموزشی و تحقیق محور در بخش های مختلف خواهد بود. اکنون بازار کار ایران، بازیست که در آن بی سواد های دارای مهارت، از فوق لیسانس های بی مهارت، ‌وضعشان بهتر است.

به نظر می رسد، خرید و فروش پایان نامه و مقاله نویسی برای ISI و این داستان ها،‌همان طور که مشاوره برای امور مالیاتی و دریافت کارت بازرگانی و گرفتن وام های کلان بدون ضامن، ‌سالهاست که صفحات تبلیغاتی نشریات مجازی و سایبری را به خود اختصاص داده است، جولان کسب و کار های سیاه را در ایران نشان می دهد که باید برای رهایی اقتصاد و جامعه و فرهنگ از این کاستی ها، فکری اساسی کرد.

مهر ۹۳ بود که معاون وقت پژوهشی و فناوری وزارت علوم و تحقیقات، از عزم این وزارت خانه برای برخورد قاطع با تقلب علمی و فروش مقاله و پایان نامه در دانشگاه های کشور خبر داد. وی پیش تر از لایحه ۳ قسمتی برای برخورد با خاطبان فروش علم در کشور گفته بود که از سوی وزارت علوم، هیچ گونه مجوز فروش مقاله و پایان نامه به شرکت و موسسه داده نشده است.

(تصویری خیلی آشنا برای رهگذران در خیابان های اطراف دانشگاه های پایتخت)

این در حالیست که مدیرکل دفتر حمایت و پشتیبانی تحقیقاتی وزارت علوم،‌ در سال ۹۲ از تشکیل کمیته اخلاق تحقیقاتی در وزارت علوم به منظور ایجاد راهکارهای قانونی جهت مقابله با سرقت های علمی و جرایم پژوهشی هم چون فروش پایان نامه و مقاله خبر داده بود.

به نظر می رسد، مجموعه اقدامات دولت و مجلس برای ارتقای وجدان تحقیقاتی و اخلاق مداری در امور پژوهشی دانشگاهی در ایران، هنوزنتوانسته دغدغه های دود چراغ خورده های علم و فرهنگ ایران را که بار تولید علم را بر عهده دارند، تامین کند.

برخی از این موسسات که به زعم خود،‌مشاوره علمی به دانشجویان در رشته های مختلف می دهند، سود صد ها میلیونی در یک سال تحصیلی را تجربه می کنند که نه با مالیاتی همراه است و نه مجوز علمی و راستی آزمایی حرفه ای و قانونی برای خدماتی که ارائه می دهند در اختیار دارند.

مهم ترین موضوعی که در مجموعه های خدمات پایان نامه و مقاله در تهران و شهرستان ها به دانشجویان ارائه می شود، انجام فرآیند های آماری و تحلیل اطلاعات فصل آماری پایان نامه و مقالات به شمار می رود که این بخش اگر چه رفتار غیر قانونی محسوب نمی شود و در همه جای دنیا عرف است، اما هیچ بار آموزشی و علمی برای دانشجویان به همراه ندارد.

این که چرا دانشگاه ها، دانشجویان را در طول دوره های اموزشی و سال تحصیلی، با شیوه های تحقیق و پژوهش و تحلیل آماری و استنباط داده ها در مقاطع گوناگون و رشته های مختلف، به طور اثر بخش آشنا نمی کنند که دانشجو برای انجام چنین اموری دست به دامان کاسبان علم مجهول الهویه بیفتد، خود پرسشی است که به نظر می رسد برای آسیب شناسی علم فروشی در کشور می بایست مطرح و بررسی شود.

ایران در زمینه تولید علم پس از انقلاب اسلامی، بیش از ۲۰ برابر قبل از انقلاب تولید علم کرده و حدود ۱ درصد تولید علم جهان در حوزه های مختلف علوم و فنون در اختیار کشورمان است. حتی برخی از دانشمندان ایرانی توانسته اند در فهرست ۱ درصد دانشمندان جهان قرار بگیرند.

در برخی از رشته ها مانند علوم پزشکی و نانو فناوری،‌ مقالات محققان ایرانی با استقبال و رفرنس گسترده محققان دیگر کشور ها رو به رو شده و از اعتبار جهانی برخوردارند. بنابراین، ترویج فرهنگ زشت و ناپسند علم فروشی خیابانی در تهران و شهرستان ها، آن هم در کنار نماد های آموزش عالی پر افتخار ایران، مقوله ای است که می تواند به پرستیژ علمی کشور در دنیا آسیب جدی بزند.

گزارش مجله ساینس

نشریه معروف ساینس مگ (SCEINCEMAG.ORG) در ۱۴ سپتامبر سال جاری میلادی در مقاله ای به قلم ریچارد استون، با عنوان بازار سایه در مقالات علمی، پرستیژ ایران را در علوم کاهش می دهد، به مقوله پایان نامه فروشی در خیابان های اطراف دانشگاه تهران اشاره کرد و نوشت: ارتشی واقعی از شرکت ها و موسسات فعال برای نوشتن پایان نامه و مقالات علمی پولی در سراسر ایران وجود دارد که در اینترنت نیز به تبلیغات گسترده ای روی اورده اند.

گزارش نویسی مجله ساینس به پلاکارد های نصب شده در اطراف دانشگاه تهران در خیابان انقلاب اشاره می کند که بعضا توسط افرادی در اطراف کتاب فروشی های روبروی دانشگاه تهران حمل می شود و بر روی آن ها، تبلیغ خدمات پایان نامه و مقاله به صورت تضمینی و در مدت معین به چشم می خورد.

دکتر جواد رحیقی، مدیر شرکت چشمه نور ایران اظهار کرد: این مساله برای چهره علمی ایران بسیار بد است. این مشاغل کاذب و انگلی بوده و راه ناسالمی برای انجام کارها هستند. سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری افزود: این یکی از مشکلات کشور دارای منابع گازی و نفتی است. ما فکر می‌کنیم می‌توانیم همه چیز را بخریم.

این گزارش، به اقدام پاییزی مجلس شورای اسلامی به ارائه قانونی برای برخورد با علم فروشی در کشور اشاره می کند و می گوید که در سال ۲۰۱۴ میلادی، عضوی از آکادمی علوم ایران تخمین زد که هر ساله ۵ هزار پایان نامه (۱۰ درصد کل پایان نامه های ارشد و دکترای ایران)، از دلالان علم در خیابان ها خریداری و به دانشگاه ها عرضه می شود.

مجله ساینس به تحقیق گوگلی یکی از اساتید دانشگاه صنعتی شریف (دکتر بهزاد عطایی آشتیانی) اشاره می کند که می گفت: ۳۳۰ هزار لینک در فضای مجازی برای فروش پایان نامه و مقالات علمی توسط کاسبان علم و علم فروش ها ارائه شده است.

این گزارش مدعی شده که ردپای برخی دانشمندان را نیز می‌توان در این بازار آشفته پایان نامه‌نویسی در رشته‌های تخصصی پیدا کرد که شغل مناسب خود را پیدا نکرده‌اند.

مقاله نویس ساینس به این موضوع اشاره می کند که با وجود ۲۰ برابر شد تولید مقالات علمی در ایران و اهمیت کار محققان ایرانی که به تقلب علمی روی نمی آورند، اما خرید مقالات و پایان نامه ها، به پرسیتژ علمی جهان در دنیا آسیب می زند. این موضوعیست که دکتر حسین اخانی،‌بیولوژزیست دانشگاه تهران نیز بر آن تاکید دارد.

ساینس در ادامه این مقاله، وضعیت علم فروشی در کشور را شبیه وضعیتی می داند که در چین رواج دارد. جایی که شرکت های چینی به فروش دست نویس مقالات اقدام می کنند.

این مقاله هزینه تولید و انتشار مقاله در جورنال های ISI را حدود ۵ میلیون تومان ارزیابی می کند.

دکتر آشتیانی، در مارچ ۲۰۱۶ در مقاله ای در نشریه ساینس، از دو کشور چین و ایران به عنوان یکی از مناطق تولید علم در قاره آسیا نام برد و از رشد فزایند بازار انتشارات (Publication Bazar) و علم فروشی خبر داد که مخاطراتی را برای آینده علم و تحقیق در محافل آکادمیک این کشور ها به همراه خواهد داشت.

علم فروشی مجازی!

اگر کلمه پایان نامه را در گوگل جست و جو کنید، بیش از ۸۹۰ هزار نتیجه جست و جو ارائه می شود که از این تعداد، بیش از ۲۰۰ مجموعه فعال در ارائه خدمات پایان نامه و مقالات آی اس آی که آگهی های مختلفی را هم ارائه کرده اند، معرفی می شود.

برخی از این موسسات، سایت های حرفه ای و عریض و طویلی هم برای انجاام حرفه ای خدمات پایان نامه و مقاله نویسی برای دانشجویان رشته های مختلف در کشور راه اندازی کرده که متقاضی می تواند با ورود به درگاه این مجموعه های خدماتی علم فروش!، درخواست خود را مطرح و پس از واریز هزینه های اعلامی، از مشاوره بر خط مشاوران نیز بهره بگیرد.

بعضی از این مجموعه های مجازی، بر روی پسوند ملی کشور ,ir به روز رسانی و راه اندازی شده اند که حداقل نام صاحب امتیاز دامنه مشخص است. اما برخی از مجموعه ها، هویت واقعی خود را پنهان کرده و تنها از طریق سایت و بستر دیجیتالی، به ارائه خدمات گسترده به دانشجویان و متقاضیان خود اقدام می کنند.

همان طور که در تصویر بالا مشاهده می کنید،‌ عکس ایندکس یکی از سایت های ارائه دهنده خدمات پایان نامه و مقاله برای طیف های گوناگون رشته های دانشگاهی ارائه شده است که به صورت دسته بندی شده، خدمات آنلاین تالیف و انتشار پایان نامه ومقالات علمی را در دستور کار خود قرار داده است.

نکته جالب توجه درباره این سایت که یکی از پرتال های فعال در امر تالیف و انتشار مقاله و پایان نامه برای دانشجویان ارشد و دکترا به شمار می رود،‌ ادعای این سایت مبنی بر همکاری بیش از هشت هزار متخصص کارشناس ارشد و دکترا با این درگاه علم فروشیست!

این سایت ادعا کرده است که با بیش از ۷ هزار نفر برای انتشار مقالات در آی اس آی همکاری داشته و صدها مترجم و ویراستار حرفه ای در کنار بیش از ۴ هزار آنالیزور اطلاعات، مخاطبان را برای در اختیار داشتن مقالات و پایان نامه ای علمی،‌ یاری می دهند!

سایت های علم فروشی که هم چون قارچ در فضای جامعه اطللاعاتی کشور روییده و در حال گسترش فعالیت خود هستند، برای ترغیب مخاطبان به استفاده از خدمات، سرویس مشاوره رایگان را در کنار بخش های آموزشی مختلف ارائه کرده اند. این بخش ها تلاش می کند تا به نوعی به مخاطبان این موضوع را تلقین کند که محصول نهایی که از این مجموعه ها دریافت می کند، منطبق با آخرین استاندارد های علمی در رشته مربوطه و با تایید کارشناسان آی اس آی و بعضا داوران گذشته و حال برخی از جورنال ها در داخل و خازج از کشور است!

۴ گام اساسی برای مقابه با علم فروشی در خیابان ها!

همان طور که مشاهده کردید، مقوله علم فروشی در ایران، اکنون با بازتاب های بین المللی همراه شده و شاید یکی از مقصد های گردشگری شهری در پایتخت را بتوان در خیابان انقلاب و در بازار عجیب و غریب خرید و فروش پایان نامه ارشد و دکترا که ظرف ۲۰ روز آماده ارائه و انتشار می شوند، جست و جو نمود.

شاید برای خیلی از گردشگران خارجی، دیدن صحنه هایی که افراد بازاریاب، رهگذران به خصوص دانشجویان را برای انجام پایان نامه ها و مقالاتشان، به سمت خود خوانده و به آن ها راهنمایی می دهند،‌جالب توجه باشد. موضوعی که در بسیاری از کشور های دنیا، موضوعیتی ندارد و اصلا نیازی به روی آوردن به چنین مجموعه های زیر زمینی، آن هم برای کار علمی و تولید علم نیست.

گام اول برای ممانعت از رواج فرهنگ زشت علم فروشی در کشور و در خیابان های ایران، ریشه یابی صحیح و دقیق مساله است. وزارت علوم و نهادهای بالا دستی کشور باید به این اجماع برسند که چه دلایلی سبب شده تا برخی از دانشجویان ایرانی،‌ انجام پایان نامه و مقالات علمی خود را outsource‌ کرده و خود یک تماشاچی در عرصه تولید علم باشند. آیا دانشگاه ضعف ساختاری دارد؟ آیا شیوه های اموزش در دانشگاه ها ناکارآمد است؟ آیا تب ISI در این تند است؟ . . .

گام دوم برای کم رنگ کردن پدیده علم فروشی، تغییر دادن فرهنگ آموزش و تحقیقات در دانشگاه های کشور از آموزشی صرف به پژوهشی-آموزشی است. دانشجویان در بسیاری از محفل های آکادمیک کشور، عنصری برای یادگیری محض و نه تولد خلاقانه علوم و فنون هستند و این آسیب و نقصان، تا زمان دانش اموختگی نیز ادامه پیددا می کند. به نظر می رسد این روش باید اصلاح شود.

گام سوم برای کم رنگ کردن علم فروش خیابانی در کشور، برخورد قاطع با موسسات فیزیکی و حتی مجازی تبلیغ کننده آگهی های فروش پایان نامه و مقالات است که هم وجهه بصری شهر را خدشه دار کرده و هم پرستیژ علمی ایران را تحت تاثیر قرار می دهد. برخورد با این کاسبان علم،‌از طریق همکاری قوه قضاییه با پلیس و وزارت علوم ، امکان پذیر خواهد بود.

گام چهارم برای مقابله با پدیده شوم علم فروشی و ترویج بی سوادی در کشور، ترغیب دانشجویان به فعالیت در شرکت های دانش بنیان در پارک های علم و فناوری در سراسر کشور است که می تواند رابطه صنعت و دانشگاه را تقویت کرده و دانشجو را با امور تحقیقات و عملیاتی در فرآیند پژوهش و تجاری سازی، به طور عملی آشنا کند تا نیازی به توسل به کاسبان علم در ماه های آخر تحصیل نباشد.

امیدواریم مقابه عملی و قاطع با پدیده زشت علم فروشی در کشور در عصری که ایران به سمت اقتصاد مقاومتی (Resistive economy) و رهایی کشور از دلار های سیاه نفتی پیش می رود، بتواند اقتصاد ایران را هم چون اقتصاد قدرت های نوظهور اقتصاد جهانی هم چون سنگاپور، دانش بنیان و متکی بر ظرفیت های شرکت های دانش مدار دانشگاهی (University Spinoff companies)کند.

به امید رهایی کشور از بی سوادی و کم سوادی . . .

[ منابع: ساینس مگ، ایسنا، وزارت علوم ]