می خواهید برای ادامه تحصیل از مقطع لیسانس به خارج از کشور بروید یا از مقطع فوق لیسانس؟ این گفتار تلاش می کند تا به بحث و بررسی درباره این مقوله بپردازد که برای چه کسانی، تحصیل از لیسانس بهتر است و برای چه طیفی از مخاطبان، تحصیل از مقطع فوق لیسانس. با ما همراه باشید.
فرزند شما، تازه دیپلم گرفته و علاقمند به تحصیل در آن سوی آبهاست. چه باید کرد؟ باید چه مقولاتی را در این زمینه مورد بررسی قرار داد؟ اگر فرزند شما خواهان ادامه تحصیل پس از مقطع لیسانس باشد، چه شرایطی برایش بهتر است؟ چه فاکتورهایی را باید در ذهن داشته باشد؟کشورهای مختلف دنیا برای این دو مقطع تحصیلی، چه شرایطی دارند؟
نا گفته پیداست که برای خیلی از دختران و پسرانی که تازه دیپلم گرفته اند و عشق تحصیل در خارج از کشور دارند، همواره این پرسش مطرح هست که برای ادامه تحصیل در خارج از کشور، مقطع لیسانس انتخاب بشود یا مقطع فوق لیسانس. این پرسش نه تنها برای دانشجویان مطرح می شود، بلکه والدین هم همواره این دغدغه ذهنی را دارند که فرزندانشان که آماده تحصیل در آنسوی آب ها هستند، چه مقطعی را برای شروع تحصیل در خارج از کشور انتخاب کنند. ما در این گفتار به مقولات مختلفی در این باره خواهیم پرداخت و در صفحه تحصیل و بورس روزیاتو، همواره به این مقولات از جنبه های مختلف نگاه خواهیم کرد.
این که شما خواهان ادامه تحصیل در مقطع لیسانس یا فوق لیسانس در خارج از کشور باشید، این امر کاملا به هدف و آرمان های شما بستگی دارد. مهم تر از همه به برنامه ریزی که برای زندگی و فرآیند تحصیلی خود در نظر گرفته اید ارتباط دارد. همه افراد، اهداف مختلفی دارند که برای رسیدن به اهداف، ماموریت هایی در کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت در نظر می گیرند. این ماموریت ها، برای حصول اثربخش، نیازمندی برنامه ریزی عملی و آگاهانه هست که نیاز به مشورت با افراد خبره دارد. پس درباره تحصیل و زندگی در خارج از کشور نیز، همین موضوع صادق هست که شما ابتدا:
- باید بر اساس برنامه ریزی بلند مدت خود و این که قصد دارید در چه رشته و کشور و شرایطی مشغول به تحصیل شوید، اقدام کنید.
- باید دارای یک نقشه راه باشید.
- باید پیش از هر اقدامی، از با تجربه ها سوال کنید. مخصوصا کسانی که راهی که قصد طی کردن آن را دارید، قبلا گذرانده اند.
- باید به نقطه پایان هم فکر کنید. فکر کنید اگر لیسانس خود را در کشور مقصد دریافت کردید یا فوق لیسانس گرفتید، قصد دارید چه کنید؟ طبق برنامه ریزی بلند مدت شما، مقطع پسا فارغ التحصیلی چه خواهد بود؟
این ۴ موضوع به ظاهر ساده اما مهم و راهبردی، پیش از اقدام برای تحصیل در خارج از کشور باید توسط علاقمندان مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد و پس از مشخص شدن پاسخ ها، بر اساس نیازها و شرایط هر فرد، تصمیم گیری شود.
اگر شما فردی هستید که تازه دیپلم گرفته اید و پسر هستید و مشکل سربازی ندارید یا دختر هستید، باید توجه کنید که سن ۱۸ سالگی، زمانی هست که شما احیانا تجربه زندگی مجردی را در کشور خود تجربه نکرده اید. این عدم تجربه، شاید برای وضعیت شما در کشوری غریب، از جهات مختلف، آسیب زا باشد. مثلا اگر شما تا کنون ۱ هفته تنها سفر نکرده و امکان پیدا کردن جا و مکان و غذا را به تنهایی در شهر مقصد نداشته اید، حضور شما در این سن و سال در کشور هدف و آغاز تحصیل از مطع لیسانس، شما با مخاطراتی همراه باشد. البته نباید نگران بود. چرا که می توان راه حل هایی برای برون رفت از این معضل موقتی در نظر گرفت.
یا اگر شما تازه دیپلم گرفته و سطح زبان خارجی شما برای تحصیل دردانشگاه هدف، هنوز مطلوب نیست و شاید برای تحصیل در دانشگاه و خواندن کتاب کورس های مختلف نیز کفایت نکند. بنابراین، توصیه می شود که یا از مقطع لیسانس شروع به ادامه تحصیل نکنید، یا حداقل ۱ سال زمان بگذارید و زبان خارجی خود را تقویت کنید و تا حدودی با کتاب های درسی که به زبان مربوطه در دانشگاه مقصد مواجه خواهید شد، در ایران آشنا شوید. خوشبختانه از طریق اینترنت، می توانید پی دی اف برخی از کتاب هایی که دانشگاه مقصد در رشته مورد نظر شما تدریس خواهد کرد را دانلود و مطالعه کنید و کلید واژه ها و اصطلاحات مهم را پیش از ورود به مقطع به زبان مادری خود بفهمید.
از طرفی، بسیاری از دانشگاه های جهان،برای دانشجویان مقطع فوق لیسانس و دکترا، بورس تحصیلی و کمک هزینه پرداخت می کنند و معمولا این امکانات برای دانشجویانی که از مقطع کارشناسی به دانشگاه می آیند، فراهم نیست . بنابراین، اگر خواستار تحصیل در دانشگاه مقصد با هزینه دانشگاه و به صورت مجانی هستید، مقطع لیسانس به شما کمکی نمی کند و بهتر است این مقطع را در ایران بخوانید.
اگر شما برای تحصیل در مقطع لیسانس فلان رشته در فلان دانشگاه، مجبور به پرداخت هزینه های گزافی هستید که به سختی می توانید از پس این هزینه ها برآیید، توصیه خیلی ها به این دسته از متقاضیان تحصیل در خارج از کشور آن هست که مقطع لیسانس را در داخل و یا کشوری که هزینه تحصیل این رشته خیلی بالانیست گذرانده، وسپس از مقطع فوق لیسانس دانشگاه مقصد قبلی رو که تراز علمی بالاتری از دانشگاه فعلی دارد، برای ادامه تحصیل دردوره های تحصیلات تکمیلی (Graduate studies)انتخاب کنید.
مثلا شما می توانید لیسانس مدیریت را به زبان انگلیسی یا آلمانی در فنلاند یا اتریش با هزینه کم خوانده و سپس برای مقطع فوق لیسانس MBA، چه با هزینه شخصی و چه با بورس دانشگاه و چه به صورت Tuition waiver در دانشگاه های طراز اول دانمارک، سوئد یا حتی انگلیس طی کنید. اکنون، هزینه ۲ سال تحصیل و زندگی به شما تحمیل می شود نه ۳ یا ۴ سال.
هم چنین، اگر دنبال این هستید که مقطع فوق لیسانس را در فلان رشته و تحت سرپرستی فلان استاد طی کنید و روی موضوع خاصی هم نظر دارید، توصیه میکنیم از مقطع لیسانس در آن دانشگاه مشغول به تحصیل شوید تا فرصت سه ساله ارتباط و تعامل با استاد مربوطه را داشته و پس از پایان دوره لیسانس (Undergraduate)، مقطع فوق لیسانس (Master) را پذیرش گرفته و آغا زکنید. معمولا دانشگاه ها در اعطای پذیرش تحصیلی در مقاطع بالاتر، دانشجویان قبلی خود را تا حد زیادی به دیگران ترجیح می دهند. مگر این که دانشجو، برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر اصلاحا qualify نباشد و در شرایط رقابتی، نتواند نظر کمیته پذیرش (Admission Department) را جلب کند.
به هر حال تحصیل از مقطع فوق لیسانس در خارج از کشور این فواید را دارد:
- فرصت بیش تری برای ارتقای سطح زبان خارجی خود داشته اید.
- فرصت بهتری برای دریافت بورس و کمک هزینه تحصیلی از دانشگاه مقصد خواهید داشت.
- فرصت بهتری برای جلب نظر یک استاد (potential supervisor) برای سرپرستی موضوعی که قصد کار در دانشگاه مقصد بر اساس نامه هدف (letter of interests) را دارید، خواهید داشت.
- فرصت بهتری برای آشنا شدن با اصطلاحات، کتاب ها و مقولاتی که در مقاطع عالیه رشته مورد نظر با آن سر و کار خواهید داشت، پیدا کرده اید.
- تجربه بیش تری برای زندگی و تحصیل مجردی در خارج از محل زندگی خود در کشور پیدا کرده اید.
- فرصت تعامل بیش تری با دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه مقصدی که قصد تحصیل دارید، پیش از عزیمت خواهید داشت.
- شانس پذیرش خود را با مدارک مختلف و تجربه ای که بدست آوردید و دوره هایی که گذرانده اید، افزایش می دهید. رزومه خوب، برای مقطع فوق لیسانس بهتر فراهم هست تا در مقطع لیسانس که شما فقط دارای یک دیپلم از دبیرستان محل هستید!
از طرفی، تحصیل در مقطع لیسانس هم می تواند برای برخی ها فواید خاص خود را داشته باشد، اگر چه نمیشه به همه داوطلبان تعمیم داد:
- اگر مشکلی برای جمع و جور کردن خود و زندگی مجردی خود در خارج از کشور ندارید.
- اگر سن شما خیلی پایین نیست و دوست دارید شروع تحصیلات دانشگاهی را به زبانی غیر از زبان فارسی آغاز کنید.
- اگر به بورس تحصیلی برای تحصیل نیاز ندارید.
- اگر امکان پرداخت هزینه های سنگین تحصیل و زندگی در خارج از کشور را با توجه به تغییرات کنونی نرخ ارز دارید.
- اگر قصد دارید که مقطع فوق لیسانس را در دانشگاه خاص و با همراهی استاد خاص طی کنید.
- اگر خیلی حرفه ای به مقوله تحصیل و تحقیق در خارج از کشور فکر می کنید و برای آن،برنامه ریزی مکتوب حرفه ای دارید.
توصیه های ۱۲ گانه
اگر به هر حال با مجموع مواردی که در بالا گفته شد، هم چنان در پیچ و خم لیسانس یا فوق لیسانس هستید،توصیه های زیر را در نظر داشته باشید:
۱-مقوله تحصیل و زندگی در خارج از کشور، از هر مقطعی، ابتدا نیازمند برنامه ریزی دقیق، نگاه بلند مدت و از همه مهم تر، عزم جدی است. اگر این ۳ گزینه را در خود می بینید و جسارت لازم را دارید، در این راه گام بر دارید و به فکر لیسانس یا فوق لیسانس نباشید.
۲-بسیاری از کشورهای اروپایی، تحصیل درمقطع لیسانس را به زبان کشور خود تدریس می کنند. مثلا تحصیل در مقطع لیسانس در اکثر دانشگاه های فرانسه به فرانسوی و در سوئیس به زبان آلمانی یا فرانسوی هست. بنابراین اگر به دنبال تحصیل در این کشور ها هستید، باید یا زبان بومی کشور را یاد بگیرید و از مقطع لیسانس شروع به تحصیل کنید، یا این که مقطع لیسانس را در کشور خود یا جای دیگر به زبان انگلیسی بخوانید و مقطع فوق لیسانس را در این کشورها که به زبان انگلیسی است دنبال کنید.
۳-بسیاری از کشورهای آسیایی و آمریکایی هم، به دانشجویان مقطع لیسانس کمک هزینه تحصیلی پرداخت نمی کنند. پس همواره به این موضوع توجه کنید که بورس، به دانشجویان ارشد و دکترا تعلق می گیرد.
۴-تحصیل در مقطع لیسانس در هر نقطه دنیا، به دلیل ان که دانشجو با سیستم آموزشی و درسی کشور مقصد آشنایی ندارد و تا کنون تجربه تحصیل در خارج از کشور را نداشته ، مخاطرات روحی و امثالهم برای دانشجویان دارد. اگر در این راه گام بر می دارید، نقاط قوت و تهدید و فرصت ها را به خوبی شناسایی و برای آن، راه حل پیدا کنید. مثلا اگر بلد نیستید غذا درست کنید، غذا درست کردن را در خانه خود یاد بگیرید. اگر بلد نیستید تحقیق کنید، ۱ ماه شیوه تحقیق آکادمیک را از دانشجویان فوق لیسانس در ایران یاد بگیرید که اگر استاد شما در دانشگاه مقصد به شما تحقیق داد، الفبای این کار را بلد باشید.
۵-متقاعد کردن دانشگاهی برای مقطع فوق لیسانس بعضا آسان تر از گرفتن پذیرش از مقطع لیسانس است.
۶-حتی با معدل تحصیلی پایین در مقطع لیسانس اما با رزومه قوی و طی کردن دوره های تخصصی، می توان شانس گرفتن پذیرش در مقطع فوق لیسانس در دانشگاه های خوب را افزایش داد.
۷-مقطع لیسانس برای دانشجویانی که مدرک زبان آلمانی یا فرانسه یا اسپانیولی معتبر دارند در کشورهایی که به این زبان های تدریس می کنند، انتخاب خوبی خواهد بود.
۸-اگر قصد دارید مقطع دکترا را در رشته و دانشگاه خاص در فلان کشور بگذرانید، طی کردن مقطع فوق لیسانس در دانشگاه مقصد می تواند راه حل خوبی برای متقاعد کردن اساتید دانشگاه برای سرپرستی مطالعات دکترای شما باشد.
۹-هر مقطعی را که خواهان تحصیل در خارج از کشور هستید، ابتدا از طریق فهرست ارزشیابی دانشگاه های خارج از کشور که اداره کل دانش آموختگان وزارت علوم منتشر کرده، قابلیت علمی این دانشگاه را برای مقاطع مختلف تحصیلی بررسی کنید. برخی از دانشگاه ها، صرفا برای مقطع لیسانس، ارزشیابی شده اند.
۱۰-اعطای ارز دانشجویی به شما تنها منوسط به تحصیل شما در هر مقطعی (لیسانس یا فوق لیسانس) در دانشگاه های ارزشیابی شده می باشد.
۱۱-باز اگر نتوانستید مقطع تحصیلی مطلوب را برای ادامه تحصیل در خارج تشخیص دهید، از مشاوره های موسسات مجاز اعزام دانشجو استفاده کنید.
۱۲-تعامل با دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور، از جمله مواردی هست که می تواند شما را در فهم این مقوله که بهتر است مقطع لیسانس را در فلان کشور آغاز کنید یا فوق لیسانس، کمک خواهد کرد. از این فرصت که شبکه های اجتماعی اینترنت در اختیار شما می گذارندبه خوبی استفاده کنید.
همواره اخبار بورسیه و تحصیل را در سرویس دانشگاه روزیاتو دنبال کنید.
بدون نظر