چگونه از کسانی که دوستشان داریم در طول دوره شیمی درمانی مراقبت کنیم؟

دانستن خصوصیات شخصیتی آنها کمک بزرگی است

سرطان از بیماری هایی است که در دهه های اخیر شیوع فراوانی داشته. از دور در مورد این بیماری خواندن و با آن مواجه شدن بسیار راحت تر از مشاهده روزانه افرادی است که دوست داشتنی ترین انسان های زندگی ما هستند و به آن مبتلا هستند. اگرچه پیشرفت های علمی تا کنون توانسته، زمان طولانی تری را به مبتلایان به این بیماری بدهد و یا حتی در مواردی به طور  کامل بیماری را از میان بردارد، با این حال، هنوز موارد بسیاری از آن گزارش می شود. آنچه مسلم است نوع برخورد اطرافیان بیمار می تواند در روند بهبود وی بسیار موثر باشد.

در این نوشته به بررسی ۱۲ راهکار برخورد اطرافیان با بیماران مبتلا به سرطان می پردازیم:

قبل از اینکه وارد اتاق او شوید، اجازه بگیرید

شیمی درمانی می تواند باعث شود که بیمار احساس ضعف و خستگی کند و در آن زمان فرد چندان جذاب و دوست داشتنی به نظر نرسد، بنابراین خصوصا اگر از بستگان نزدیک آن فرد نیستید، بعد از این پروسه برای او مزاحمت به وجود نیاورید. مهم نیست که چه اندازه برای دیدن او اشتیاق داشته باشید، به دنبال مناسب ترین فرصت برای دیدن وی باشید.

دکتر مارلین مِیِرز، رئیس پروژه زنده نگه داشتن بیماران انجمن سرطان لانگُن پرلواتر نیویورک می گوید: “در بسیاری مواقع، این وضعیت مانند شمشیری است که از هر دو سر برنده است.” وی ادامه می دهد: “می خواهید فردی را ببینید و مطمئن شوید که حالش خوب است. دوست هم دارید که او متوجه چنین احساس شما شده است. اما بدانید که او هم باید چنین آمادگی را داشته باشد. اگر بیمار شرایط مناسب برای دیدن شما را ندارد به این حس او احترام بگذارید و این کار را به وقت دیگری موکول کنید.”

از هم صحبت شدن با بیمارتان اجتناب نکنید 

دکتر کِوین اشتاین، مشاور و مسئول پژوهش های رفتاری انجمن سرطان آمریکا، بر این باور است که بسیاری از بیماران سرطانی با اینکه از لحاظ عاطفی بسیار نیازمند حمایت هستند و دوست دارند در مورد بیماری شان با دیگران صحبت کنند اما چون دلشان نمی خواهد اطرافیان شان را ناراحت کنند، از این کار پرهیز می کنند. دکتر اشتاین هم در تایید این موضوع می گوید: “در مورد چنین بیمارانی اینکه بتوانند با اطرافیان شان در مورد مراحل بیماری شان صحبت کنند بسیار مفید است.”

هرگز بیمارتان را وادار به مکالمه نکنید

همان طور که تعدادی از بیماری دوست دارند در مورد بیماری شان با شما صحبت کنند، بر حسب نوع شخصیت افراد ممکن است در مورد گروه دیگر هیچ علاقه ای به صحبت در مورد بیماری وجود نداشته باشد. بنابراین بهتر است با توجه به خصوصیات اخلاقی فردی که به او علاقه زیادی هم دارید، مورد قبل و این مورد را رعایت کنید.

دکتر اشتاین در این باره می گوید: “شما باید خصوصیات شخصیتی افراد دور و برتان را خوب تجزیه و تحلیل کنید و با توجه به نوع شخصیت آنها، رفتارهای خود را در چنین مواقعی تنظیم کنید.” وی ادامه می دهد اگر با افراد درونگرا مواجه هستید اجازه دهید که آنها مکالمه ای را با شما شروع کنند. سپس در او این اطمینان را حاصل کنید که هر زمان که لازم باشد برای صحبت کردن در مورد چیزهایی که دوست دارد در کنارش هستید.”

همه چیز را به طور معمول پیش ببرید و طبیعی عمل کنید 

اینکه عزیزترین فرد شما به سرطان مبتلا شده، به این معنا نیست که تمام مکالمات شما به این بیماری خلاصه شود. دکتر مِیِرز در این باره می گوید: “مانند گذشته باید طرف مقابل تان را در جریان امور زندگی قرار دهید. از اتفاقاتی که در دنیا در حال وقوع است با هم صحبت کنید و حتی از برخی از نگرانی های خود در این موارد نیز صحبت کنید.” وی ادامه می دهد: ” اجازه ندهید که همه زندگی آن فرد به جریان سرطان خلاصه شود.”

از پرسیدن سئوال هایی با پاسخ های بله یا خیر پرهیز کنید

دکتر اشتاین بر این باور است که بهتر است از مریض مان که از سرطان جان سالم به در برده و در حال زندگی کردن است، از پرسیدن سئوال هایی که پاسخ هایشان تنها بله و خیر هستند، پرهیز کنیم. با این کار به آن فرد اجازه می دهیم که کمی صحبت کند. به عنوان مثال، به جای آنکه از آنچه او در حال تحمل کردنش است سئوال بپرسید از اینکه چه کمک هایی می توانید به او کنید جویا شوید. وی می گوید: “با این کار به او اطمینان می دهید که هرجا که لازم باشد، در کنارش هستید و از او حمایت می کنید.”

باعث شوید لبخند بزند

خندیدن می تواند برای چنین بیمارانی بهترین دارو به حساب آید، دکتر اشتاین در این باره می گوید: “چیزی که ما در بسیاری از موارد از آن هراس داریم این است که بخندیدم.” وی ادامه می دهد: “یکی از کارهایی که من خودم انجام می دهم این است که در شرایط دشوار و بد تلاش می کنم که دیگران را بخندانم، چرا که خندیدن باعث می شود افراد هم از درون و هم بیرون احساس بهتری را تجربه کنند.”

در خرید کردن و برخی از فعالیت های روزانه به آنها کمک کنید

مراحل خسته کننده و دردآور پس از شیمی درمانی سبب می شود که گاهی افراد توان کافی برای انجام کارهای روزانه خود را هم نداشته باشند. به آنها پیشنهاد دهید که در مواقعی می توانید فرزندان شان را به کلاس ورزش ببرید، خریدهای شان را انجام دهید و در کارهایی که اطراف منزل تان است و وقت چندانی از شما نمی گیرد به آنها کمک کنید. دکتر اشتاین می گوید: “شیمی درمانی آنقدر انرژی و توان بیمار را می گیرد که حتی نمی تواند از جایش بلند شود. می توان در این مواقع در حد توان به آنها کمک کرد.”

با هم پیاده روی کنید

دکتر مِیِرز در این باره می گوید به علت ضعف بدنی و هراس از تنها بیرون رفتن خصوصا پس از شیمی درمانی، بیمار توان و جرات کافی برای تنها بیرون رفتن را ندارد، خوب است که او را برای یک پیاده روی همراهی کنید. بدین ترتیب بیمار می تواند کمی هوای تازه بخورد، دوستانش را ملاقات کند و کمی هم ورزش و فعالیت های مختصر بدنی انجام دهد.

برای بیمار غذا ببرید 

درست کردن غذا و فرستادن آن برای بیمارنی که از سرطان نجات یافته اند بسیار خوب است البته باید همواره در جریان بود که چه مواد غذایی برای آنها مفید است. دکتر اشتاین در این باره می گوید به دلیل پایین آمدن سیستم ایمنی بدن بیمار بهتر است که از غذاهایی که مواد خام در آنها استفاده شده پرهیز شود. همچنین به دلیل زخم هایی که ممکن است در دهان بیمار وجود داشته باشد مواد اسیدی مانند گوجه فرنگی را که باعث احساس خارش در دهانش می شود به او ندهید.

اگر خودتان بیمار هستید، از او دور بمانید

شیمی درمانی بر روی سلول های بدن تاثیر می گذارد به همین دلیل است که بیمار مستعد دریافت انواع دیگر بیماری ها در این دوران است. دکتر مِیِرز می گوید: “اگر سرما خوردید یا باکتری و ویروسی در بدن تان وجود دارد، از دیدن بیمارتان پرهیز کنید. باور کردنی نیست که بسیاری از افراد گاهی از جملاتی چون، اینکه تنها یک سرماخوردگی ساده است استفاده می کنند و اصلا به این موضوع اهمیت نمی دهند که سیستم ایمنی بیمار آنها از حد نورمال بسیار ضعیف تر است.” البته درست است که وقتی به عزیز ترین فرد زندگی تان بگویید که تنها یک سرماخوردگی ساده دارید او خواهد گفت که مهم نیست اما باید در نظر داشت که او در شرایط ویژه ای به سر می برد.

درست پس از تزریق واکسن به دیدن بیمارتان نروید

مریضی تنها راه انتقال بیماری به شمار نمی رود. برخی از واکسن ها همچون واکسن آنفولانزا ویروس های مرده ای دارند اما در برخی دیگر از واکسن ها ویروس ها تنها ضعیف شده اند اما هنوز زنده اند. دکتر مِیِرز در این باره می گوید: “ذرات ویروسی می توانند از طریق ادرار یا تماس مستقیم انتقال پیدا کنند بنابراین اگر بیماری مراحل شیمی درمانی را می گذراند عمیقا مستعد دریافت چنین عفونت هایی است.”

ارتباط خود را حتی از راه دور هم با این بیماران حفظ کنید

اگر نمی توانید عزیزترین فرد زندگی تان را که مبتلا به سرطان شده، از نزدیک ملاقات کنید، از تکنولوژی استفاده کرده و از حال او جویا شوید. گوشی تلفن را بردارید و با او تماس بگیرید و از آنجایی که در این بیماری ظاهر افراد تغییر بسیاری می کند، صحبت کردن تلفنی با آنها به واسطه دیده نشدن شان، اعتماد به نفس بیشتری به آنها می دهد. دکتر مِیِرز در این باره می گوید: ” به مدد تکنولوژی شما هر روز می توانید با کسی که بسیار هم دوستش دارید اما نمی توانید در کنارش باشید، ارتباط روزانه برقرار کنید.”