آیا تا کنون با بازوی خواب رفته و بی حس از خواب برخاسته اید؟ علت چیست؟

مصرف الکل می تواند زمان این بی حسی را افزایش دهد

اینکه نصف شب از خواب بلند شوید و متوجه شوید که بازوهای تان بی حس شده و هیچ حسی را دریافت نمی کند، می تواند باعث ترس و وحشت شود.

ابتدا این عضو به جعبه ای از استخوان های به درد نخور تبدیل می شود و سپس زمانی که به حیات اصلی خود باز می گردد، احساس خواب رفتن و به اصطلاح رایج، سوزن سوزن شدن دارد.

بریان رِزنیک نویسنده این مقاله ادامه می دهد و می گوید زمانی که بچه بودم و چنین اتفاقی برایم می افتاد، اضطراب پیدا می کردم و تصور می کردم که دیگر هرگز نمی توانم بازوهایم را حرکت دهم. اما همیشه حس از دست رفته در بازوهایم باز می گشت.

دکتر جیمز دایک، نورولوژیست کلینیک مایو در این باره می گوید که این روند کاملا طبیعی است و نشان دهنده هوشیاری بدن محسوب می شود که حتی در زمان خواب هم قادر است از خود مراقبت کند.

دکتر دایک در مورد تصور اشتباه رایجی که میان مردم وجود دارد صحبت می کند و می گوید: “بر خلاف آنچه بیشتر افراد می پندارند که بی حسی، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن اعضای بدن به کاهش میزان گردش خون به سمت اعصاب وابستگی دارد، این طور نیست. بیشترین احتمال، مربوط به فشردگی عصب هاست. در واقع این اعصاب، تحت فشار قرار می گیرند و چنین نشانه هایی را سبب می شوند.”

در بازوهای شما جمیعی از اعصاب وجود دارند که هر کدام مسئول یکی از کارهای حیاتی مربوط به این عضو هستند.

عصب های زیربغل (axillary nerve) مسئول بالا بردن بازوها هستند که در تصویر به رنگ سبز نشان داده و دومی از بالا به حساب می آیند.

چهارمین اعصاب از بالا، عصب های عضلانی (musculocutaneous nerve) هستند که کار خم کردن بازوهایمان را برعهده دارند و  با رنگ آبی کمرنگ در تصویر نشان داده شده اند.

در زیر آن ها، اعصاب رادیکال (radial) قرار گرفته و با رنگ سورمه ای در تصویر قابل مشاهده اند که با حرکت و فعالیت های مچ و انگشتان دست در ارتباط هستند.

اعصاب اولنار (ulnar) که با رنگ سبز در کف دست ها دیده می شود، اعصاب مربوط به بازوها هستند که تا انگشتان دست ادامه پیدا کرده اند.

دکتر دایک می گوید، البته اطلاعات دقیق فیزیولوژی این اعصاب به طور کامل کشف نشده اما زمانی که این اعصاب بر اثر خوابیدن روی قسمت فوقانی بازو، فشرده می شوند، همچون راه رفتن روی شلنگ حیاط، فرد هیچ حسی از آن دریافت نمی کند. در این هنگام پیام رسانی به بخش پشتی مغز دچار اختلال می شود.

 علت این بی حسی در بازو در زمان بیدارشدن از خواب چیست؟

دکتر دایک برای آن دو دلیل را بر می شمارد.

۱- این نوع به اصطلاح لمس و بی حس شدن، موقتی است که عمدتا در فواصل نوعی خواب به نام «REM» اتفاق می افتد. در این نوع از خواب فرد در هنگام استراحت فعالیت بیشتری را تجربه می کند، بیشتر خواب می بیند و ضربان قلب او هم بالاتر می رود.

در این زمان مغز پیام نوعی فلج شدن را به بدن ارسال می کند. زمانی که در فواصل چنین خواب هایی بیدار می شوید، پیش از آنکه کنترل کامل بدن خود را به دست بگیرید، هوشیاری تان باز می گردد.

به این حالت در اصطلاح پزشکی «فلج شدن در خواب» می گویند که البته در فرد ایجاد رعب و وحشت هم می کند. در این زمان، فرد، مرزی میان خواب و بیداری را تجربه می کند و نمی تواند تکان بخورد.

۲- دلیل دوم فشردگی عصب ها هستند که سبب فلج شدن موقت می شوند که احتمالا در طول یکی از دفعات خواب «آر ای اِم» رخ داده است.

فشردگی عصب ها می تواند به آنها آسیب برساند. اما نکته خوب این است که بدن به طور خودکار در چنین زمان هایی و به منظور مراقبت از این عصب های فشرده از مکانیسم برخاستن از خواب استفاده می کند.

زمانی که از خواب بیدار می شوید، از این فشارهایی که بر عصب های بدن وارد می شده نجات پیدا می کنید و این اعصاب به سرعت به وضعیت طبیعی برمی گردند. البته در ابتدا ممکن است که با کمی خواب رفتگی یا سوزنی شدن همراه باشند.

گزارشات بدست آمده از دانشکده پزشکی دانشگاه روچِستر می گوید که ممکن است بعد از بیدار شدن از خواب احساس خارش و سوزش در نواحی آن اعصاب داشته باشید که این نشانه خوبی است.

علت هم این است که اعصاب بر اثر فشارها گرم شده اند و در بسیاری از موارد هم با خواب رفتن و سوزن سوزن شدن در این نواحی مواجه می شوند. این ها نشانه های خوب برگشتن اعصاب به وضعیت نورمال پس از مبارزه برای بهبود هستند.

دکتر دایک می گوید، خوابیدن روی یکی از اعضای بدن نمی تواند دلیل آسیب به عصب های آن ناحیه باشد. اما مواردی هم وجود دارند که در آنها چنین اتفاقی می افتد و اعصاب در آن ناحیه فشرده می شوند.

در مورد افرادی که الکل مصرف می کنند، روز بعد از مصرف و زمان برخاستن از خواب امکان دارد که فرد قادر به تکان دادن عضلات بازو نباشد که گاهی حتی تا کمر و انگشتان دست هم ادامه پیدا می کند. در این مورد ممکن است زمان طولانی تری طول بکشد تا فرد بتواند به وضعیت نرمال بازگردد.

نوعی اختلال ژنتیکی نورولوژی به نام «اِچ اِن پی پی» وجود دارد که در آن افراد به صورت ژننیکی، با چنین وضعیتی یعنی فشرده شدن عصب ها مواجه می شوند. در این گروه توصیه می شود که بر روی یک عضو بدن شان نخوابند و حتی چهار زانو ننشینند تا این فشارها کاهش پیدا کند.

دکتر دایک می گوید در بسیاری از کسانی که با چنین خواب رفتگی ها و بی حسی هایی در عضلات خود مواجه می شوند، این جریان موقتی است و عمدتا کمتر از آن زمانی که خودشان تصور می کنند به روند عادی باز می گردند.