بدن شما تا چه حد می تواند کم خوابی را تحمل کند؟

اینکه انسان ها دقیقا به چند ساعت خواب در طول شبانه روز نیاز دارند، مساله ای نیست که بتوان به طور دقیق در مورد آن اظهار نظر نمود. ولی در بیشتر مقاله ها و نتیجه تحقیقات گفته شده که آدمی به دست‌کم ۷ ساعت خواب در طول شبانه روز نیاز دارد. اما در حال حاضر گفته می شود که هر فردی حداقل باید ۶ ساعت در طول شبانه روز بخوابد.

نیازهای بدنی هر فرد برای خواب و استراحت با دیگری متفاوت است. یک متخصص خواب به نام دکتر «دبلیو کریستوفر وینتر» در این رابطه بیان داشته: «ما نمی توانیم در مورد میزان خواب افراد عدد دقیقی را بیان کنیم، مساله خواب با رژیم و میزان کالری مصرفی آدم ها فرق دارد.»

حتی گفتنِ اینکه هر فردی مثلا ۲ هزار کالری  در طول روز می تواند مصرف کند هم پایه و اساس علمی ندارد. این اعداد با توجه به فیزیک و فرم بدن انسان های مختلف، متغیر خواهد بود. به طور مثال، اگر شما بیمار باشید یا زیاد ورزش می کنید، بدون شک به خواب بیشتری نیاز خواهید داشت. یا در افراد مسن افزایش سن، از میزان خوابشان کم می کند.

بر اساس گزارش موسسه ملی خواب، بزرگسالان باید بین ۷ تا ۹ ساعت در طول شب خواب و استراحت داشته باشند. این یک عدد کلی است و بدون شک در افراد گوناگون، متفاوت خواهد بود.

اما تحقیقات جدیدتر، بازه گسترده ای را برای خواب شبانه اعلام نموده و آن ۶ تا ۱۰ ساعت خواب است. این رقم برای بزرگسالان بین ۲۶ تا ۶۴ سال است و کمتر از این سن تا ۱۱ ساعت و بیشتر از این سن تا ۹ ساعت خواب شبانه برایشان کفایت می کند.

لطفا توجه داشته باشید که وقتی می گوییم ۶ ساعت خواب می تواند مفید باشد، به این معنی نیست که همه با این میزان خواب سرحال خواهند بود. برای بعضی از آدم ها ۶ ساعت خواب کافی است و برای برخی دیگر اینگونه نیست و به ساعت های بیشتری برای استراحت نیاز دارند.

وقتی خواب کافی ندارید، با چه مشکلاتی مواجه خواهید شد؟

اگر از میزان دقیق سیر خواب شدن خود آگاهی دارید، آن را کاهش نداده و سعی کنید به همان اندازه در شب استراحت کنید. بر اساس گزارشات موسسه ملی خواب، بزرگسالان بین ۱۸ تا ۱۵ سال اگر خواب کافی نداشته باشند با موارد زیر دست و پنجه نرم خواهند کرد:

«میزان حداقلی خواب خود را قربانی مدرسه رفتن، حاضر شدن در محل کار یا دیگر مسوولیت های اجتماعی نکنید زیرا نداشتن خواب کافی موجب افزایش میزان خستگی، کاهش حرکات عضلانی در نتیجه فشار فکری، تصادف، بدن ضعیف، تضعیف سلامت روانی و قدرت یادگیری می شود.»

برای بزرگسالان بین ۲۶ تا ۶۴ سال نیز خطرات زیر را در پی دارد:

«کم خوابی و عدم بهره مندی از کیفیت خواب خوب بر روند انجام چند کار همزمان، وزن، امنیت شغلی، سلامت ذهنی، تنظیم قندخون، فشار خون و قلب و عروق تاثیر منفی می گذارد.»

کم خوابی و بد خوابیدن، علاوه بر موارد یاد شده در بالا تاثیرات منفی دیگری نیز دارد که از جمله می توان به نداشتن توانائی کافی برای قضاوت های درست و اتخاذ تصمیمات اخلاقی و حتی چاق شدن های ممتد اشاره کرد. کم خوابی همچنین شما را در معرض خطر مرگ در نتیجه حملات قلبی نیز قرار می دهد.

جالب است بدانید که در فهرست IARC که عوامل احتمالی ایجاد سرطان را نام برده، برنامه های کاری که موجب ایجاد اختلال در خواب کارمندان می شود نیز ذکر شده. این آیتم در ردیف مضرات مصرف گوشت قرمز، نوشیدنی داغ و سموم مورد استفاده برای از بین بردن حشرات موذی دسته‌بندی شده است.

خواب کوتاه نیمروزی جایگزین خواب شبانه نمی شوند

برخلاف آنچه تاکنون گفته می شد، قیلوله یا خواب های نیمروزی نمی توانند کمبود خواب های شبانه را جبران کنند. شاید با خود بگوئید که افراد بزرگی همانند لئوناردوداوینچی یا توماس جفرسون در طول شبانه روز بسیار کم می خوابیده اند اما همچنان خلاق بوده و تمامی کارهایشان را بدون اشکال به انجام می رسانده اند. اما باید بدانید که این مساله هرگز مورد بررسی قرار نگرفته و آنها هم اکنون زنده نیستند تا در رابطه با آن نظر بدهند.

اما دکتر وینتر در مورد اینکه آیا خواب نیمروزی می توانید جبران کمبود خواب شبانه را بکند یا خیر بیان داشته: «اینکه خواب های کوتاه و چند بخشی می تواند موجب تقویت و نوسازی انرژی افراد بشود فقط در حد حرف است و در آزمایشات چنین چیزی به اثبات نرسیده و این ادعا تقریبا ساختگی و بی محتوا محسوب می شود.»

البته باید توجه داشته باشید، کسانی که به چرت های بعدازظهر عادت دارند، بهتر است همین روند را ادامه دهند. کودکان و نوجوانان نیز بهتر است در طول روز، خواب های کوتاهی داشته باشند. اما با چرت های کوتاه در میانه روز، شما قادر نخواهید بود کم خوابی شبانه را جبران کنید.

برای تعیین ارتباط خواب های چند فازی با میزان خلاقیت و کارا بودن افراد، افسران نیروی دریایی که مجبور بودند در طول شب بیدار مانده و در عوض، در طول روز چرت های کوتاه داشته باشند، مورد آزمایش قرار گرفتند. نتیجه این تست نشان داد، افسران کارآمدتر عموما خواب های نیمروزی بین ۲۰ تا ۶۰ دقیقه دارند.

به این مفهوم که هر چه خواب بیشتر باشد، کارکرد افراد نیز بهتر و بیشتر خواهد بود.

در انتها باید بگوئیم که داشتن خواب کافی در طول شب یکی از لازمه های زندگی سالم بشر محسوب می شود. شاید با چرت های کوتاه بتوانید خستگی های موضعی را از بین ببرید، اما شک نداشته باشید که برای سلامت ذهنی و جسمی و خلاقیت، باید در شب به اندازه کافی استراحت و خواب داشته باشید. حداقل خواب موردنیاز در طول شب ۶ و حداکثر ۱۰ ساعت است.