بازار تولید هواپیماهای مسافربری یکی از پرسودترین بازارها در صنعت هوانوردی محسوب می شود که رقابت در آن بسیار شدید است. اما در ۱۵ سال گذشته تنها دو شرکت عمده ایرباس و بوئینگ بر سر این بازار پرسود با هم رقابت داشته اند. در سال های اخیر شرکت های هواپیما سازی سعی کرده اند که با تولید هواپیماهای جدید انحصار این دو غول صنعت یاد شده را بشکنند.
در روز پنجشنبه اولین هواپیمای ساخت شرکت روسی ایرکات با نام Irkut MC-21 رونمایی شد و اولین پرواز خود را با موفقیت به انجام رساند.
علاوه بر هواپیمای پیشرفته شرکت روسی ایرکات، تعداد دیگری از هواپیماهای مسافربری مجهز برای به چالش کشیدن هواپیماهای خانواده اَی ۳۲۰ نئو ایرباس و بوئینگ ۷۳۷ مکس در سراسر دنیا تولید شده اند.
اما قبل از این که به بررسی این هواپیماهای جدید بپردازیم بهتر است که نگاهی به هواپیماهای مسافربری ایرباس مدل اَی ۳۲۰ نئو و بوئینگ ۷۳۷ مکس بیاندازیم.
خانواده اَی ۳۲۰ نئو ایرباس
هواپیماهای مسافربری مدل اَی ۳۲۰ نئو نسخه به روز شده خانواده اَی ۳۲۰ قدیمی ایرباس با موتورهای پیشرفته تر و خاصیت ایرودینامیک بهتر هستند.
هواپیماهای با سایز متوسط این خانواده عبارتند از اَی ۳۱۹ نئو با ۱۶۰ صندلی، اَی ۳۲۰ نئو با ۱۸۹ صندلی و اَی ۳۲۱ نئو با ۲۴۰ صندلی. هر سه مدل را می توان به موتورهای توربوفن مدرن CFM LEAP-1A و PW1100G پرَت اَند ویتنی (Pratt & Whitney) مجهز کرد.
تاکنون ایرباس سفارش ساخت ۴.۲۰۰ فروند از این مدل هواپیماها را دریافت کرده است. اولین هواپیمای مسافربری مدل اَی ۳۲۰ نئو در اوایل سال ۲۰۱۶ به پرواز درآمد.
هواپیمای بوئینگ سری ۷۳۷ مکس
همانند مدل اَی ۳۲۰ نئو ایرباس، سری ۷۳۷ مکس بوئینگ نیز آخرین نسخه از هواپیماهای قدیمی سایز کوچک تا متوسط بوئینگ است که در ۵۰ سال اخیر همواره مشتریان زیادی داشته.
شرکت بوئینگ در مدل مکس جدید از موتورهای پیشرفته، بال ها و سیستم خودکار جدید و دیگر تغییرات بهره برده است. سری ۷۳۷ مکس چهار مدل مختلف دارد: مدل مکس ۷ با ۱۴۹ صندلی، مدل مکس ۸ با ۱۸۹ صندلی، مدل مکس ۲۰۰ با ۲۰۰ صندلی و مدل مکس ۹ با ۲۲۰ صندلی.
مدل به روز شده بوئینگ ۷۳۷ مجهز به موتور توربوفن CFM LEAP-1B است و شرکت بوئینگ تاکنون ۳.۲۰۰ سفارش برای ساخت این سری از هواپیماهای خود دریافت کرده و انتظار می رود اولین فروند آن ها در سال ۲۰۱۷ به پرواز درآید.
هواپیماهای بومباردیر سری سی (Bombardier C-Series)
هواپیماهای بومباردیر سری سی مهم ترین رقیب محصولات بوئینگ و ایرباس به شمار می آید. اگرچه شرکت کانادایی سازنده این هواپیما مدت زمان زیادی است که در عرصه تولید هواپیما فعالیت دارد اما با ساخت هواپیماهای بومباردیر سری سی قصد دارد به جنگ غول های آمریکایی و اروپایی ایرباس و بوئینگ برود.
شرکت هواپیماسازی بومباردیر تاکنون تلاش کرده است که فروش خود را نزدیک به دو شرکت فوق نگه دارد اما اخیراً بسیاری از صاحب نظران صنعت هواپیماسازی به تمجید از هواپیمای سری سی این شرکت به خاطر عملکرد عالی، مصرف بهینه سوخت و طراحی زیبای آن پرداخته اند.
هواپیمای سری سی این شرکت دارای دو مدل متفاوت است: مدل سی اس ۱۰۰ با ۱۳۳ صندلی و مدل سی اس ۳۰۰ با ۱۶۰ صندلی. در بازار فروش هواپیماهای مسافربری این سری از هواپیماهای ساخت شرکت بومباردیر با هواپیماهای بوئینگ ۷۳۷ مدل مکس ۷ و ایرباس ۳۱۹ نئو رقابت دارد.
این مدل نیز مانند ایرباس ۳۲۰ نئو از موتور توربوفن پیشرفته مدل PW1500G ساخت شرکت پرَت اَند ویتنی استفاده می کند. هواپیمای بومباردیر سری سی اولین بار در شرکت هواپیمایی سویس (SWISS) مورد استفاده قرار گرفت و تاکنون ۳۰۰ سفارش جدید برای ساخت این مدل به شرکت بومباردیر ارسال شده است.
هواپیمای اِمبریر مدل Embraer E-Jet E2
شرکت هواپیماسازی اِمبریر نیز همانند بومباردیر قصد دارد با غول های بزرگ صنعت هواپیماسازی وارد رقابت شود. بدین منظور این شرکت با نسل دوم هواپیماهای مدل ای جت (E-Jet) خود با نام ای دو (E2) به جنگ شرکت های بزرگ این عرصه آمده است. اگر چه نسل اول این هواپیما تنها مشتریانی در بازارهای محلی داشت اما شرکت اِمبریر با هواپیماهای ای دو نسل دوم خود قصد دارد جایگزین کوچکتری برای هواپیماهای اَی ۳۱۹ و مکس ۷ باشد.
سری ای دو دارای سه مدل مختلف است: مدل E175-E2 با ۸۸ صندلی، مدل E190-E2 با ۱۰۶ صندلی و مدل E195-E2 با ۱۳۲ صندلی.
در این سری از دو نسخه متفاوت از موتورهای توربوفن ساخت شرکت پرَت اَند ویتنی استفاده شده است.
انتظار می رود که اِمبریر مدل E-Jet E2 در سال ۲۰۱۸ وارد بازار شود. این شرکت برزیلی تاکنون سفارش ساخت ۲۷۰ فروند از هواپیمای نسل جدید خود را دریافت کرده است.
میتسوبیشی MRJ
میتسوبیشی MRJ اولین هواپیمای بومی ساخت ژاپن است که در ۵۰ سال اخیر به مرحله تولید تجاری رسیده است. میتسوبیشی MRJ دارای دو مدل MRJ70 با ۸۰ صندلی و MRJ90 با ۹۲ صندلی است. اگر چه این مدل هواپیما از رقبای خود در ایرباس و بوئینگ بسیار کوچکتر بوده و سهم زیادی در بازارهای خارج از ژاپن ندارد اما می تواند مورد توجه شرکت های هواپیمایی در داخل ژاپن قرار گیرد که سال هاست از مشتریان وفادار بوئینگ و ایرباس بوده اند.
در هواپیمای میتسوبیشی مدل MRJ نیز از موتور توربوفن پرَت اَند ویتنی استفاده شده است. انتظار می رود که این مدل نیز در سال ۲۰۱۸ به بازار عرضه شود. شرکت میتسوبیشی تاکنون ۲۲۰ سفارش برای ساخت مدل MRJ دریافت کرده است.
کوماک (COMAC)ARJ21
هواپیمای کوماک ARJ21 اولین هواپیمای مدرن ساخت کشور چین است. شرکت هواپیماسازی تجاری چین (COMAC) در سال ۲۰۰۸ به منظور طراحی و تولید هواپیماهای بومی برای استفاده در صنعت هوایی در حال رشد چین تاسیس شد.
به ادعای شرکت بوئینگ انتظار می رود این شرکت چینی در ۲۰ سال آینده درخواست تولید بیش از ۶.۳۰۰ فروند هواپیما به ارزش تقریبی یک تریلیون دلار را از سراسر جهان دریافت کند.
هواپیمای مدل ARJ21 یک هواپیمای کوچک با ۹۰ صندلی است که برای پرواز در مسافت های کوتاه و متوسط طراحی شده است. این هواپیما از دو موتور مدل CF34-10A ساخت شرکت جنرال الکتریک سود می برد. این شرکت دولتی چینی تاکنون ۳۵۰ درخواست جدید برای ساخت این هواپیما دریافت کرده که اکثر این سفارشات از جانب شرکت های مسافربری داخلی و شرکت های لیزینگ بوده است. هواپیمای مدل ARJ21 اواخر سال گذشته به بازار عرضه شد.
کوماک سی ۹۱۹
مدل سی ۹۱۹ کوماک اولین جت تجاری طراحی شده برای رقابت شانه به شانه با اَی ۳۲۰ نئو و ۷۳۷ مکس است. انتظار می رود که این جت به دو موتور مدل CFM LEAP-1C مجهز شود.
تاکنون ۵۱۷ سفارش خرید عمدتاً از طرف شرکت های مسافربری چینی برای مدل سی ۹۱۹ به ثبت رسیده است. انتظار می رود که این هواپیمای ساخت چین سال آینده به پرواز درآمده و بعد از سال ۲۰۲۰ به بازار عرضه شود.
ایرکات ام سی- ۲۱ (Irkut MC-21)
ایرکات ام سی ۲۱ آخرین هواپیمایی است که توسط شرکت هواپیماسازی روسیه تولید شده است. هواپیمای ام سی ۲۱ دو مدل متفاوت خواهد داشت: مدل MC-21-200 با ۱۶۵ صندلی و مدل MC-21-300 با ۲۱۱ صندلی.
همچنین در این هواپیما از دو نوع موتور توربوفن استفاده شده است: یکی مدل روسی آویادویگاتل پی دی ۱۴ (Aviadvigatel PD14) و دیگری مدل PW1440G ساخت شرکت پرَت اَند ویتنی.
تاکنون ۱۷۵ سفارش تولید عمدتاً از طرف شرکت های مسافربری روسی و شرکت های لیزینگ برای این مدل ارائه شده است.
اگرچه این شرکت روسی تاکنون حضور چندانی در عرصه تولید هواپیماهای مسافربری نداشته است اما ایرکات و شرکت تابعه یاکوفلف (Yakovlev) سابقه درخشانی در تولید هواپیماهای پیشرفته جنگی دارند.
علاوه بر این شرکت ایرکات تاکنون بعضی از قطعات ایرباس اَی ۳۲۰ را برای شرکت مذکور ساخته است.
میتسوبیشی هم کیفیتش بالاست،هم قیمتش خوبه.ولی بردش خیلی پایینه.
این چینی و روسی بی کیفیت و داغونه. اگه خوب بود که خودشون صدها فروند رو سفارش میدادن. مدل برزیلی و کاناداییه که برای مسافت های طولانی قاره ای نیست منطقه ای هس که از یک کشور به همسایش حرکت میکنن
بمباردیه و امبرایر برد منطقه ای دارن و قاره پیما نیستن و مدل های چینی و روسی انقدر بی کیفیته که خودشونم استفاده نمیکننو ژاپنی هنوز نیومده و نمیشه تحلیلش کرد