سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر که با اکران عمومی فیلم های راه یافته به بخش سودای سیمرغ (مسابقه سینمای ایران) آغاز شده بود، پس از ده روز داغ و پر فراز و فرود، شامگاه پنجشنبه بیست و یکم بهمن ماه در سالن همایش های بین المللی برج میلاد تهران با معرفی شکارچیان سیمرغ بلورین امسال، به کار خود پایان داد.
در پی اعلام فهرست اسامی نامزدهای دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر که هفته گذشته صورت گرفت، موجی از انتقادات از سوی فعالان سینمای کشور به معیارهای انتخاب نامزدها از سوی هیات داوران به راه افتاد که بعضی آن را بی سابقه ترین انتقادات به نظر هیات داوران در تاریخ جشنواره فیلم فجر دانستند.
برنامه زنده “هفت” شبکه سوم سیما که با مجری گری بهروز افخمی (کارگردان سینما) و چهره جنجالی دنیای نقد (مسعود فراستی)، به مدت ۱۰ شب، ویژه برنامه پر بیننده ای را بر روی آنتن شبکه سوم فرستاد، با حضور کارشناسان سینما، به نقد و بررسی فیلم های اکران و نامزد شده پرداختند که مخاطبان زیادی را با خود همراه کرد.
مراسم امسال، همانطور که در گزارش های قبلی (اول، دوم و سوم) عنوان شد، یکی از جنجالی ترین دوره های فیلم فجر بود که به نظر می رسد، ترکش های آن تا اکران نوروزی ۹۶ هم ادامه داشته باشد.
به هر حال، برندگان سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر امسال پس از حرف و حدیث های فراوان، معرفی شدند و در شبی که با حضور محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه و حسن فریدون (برادر رییس جمهور) نیز همراه شده بود، بیشترین تعداد سیمرغ ها بر شانه محمد حسین مهدویان، کارگردان فیلم “ماجرای نیمروز” نشست و رکورد دار جشنواره امسال شد.
پس از اعلام نتایج، موجی از تحلیل ها از سوی علاقمندان به هنر هفتم و به خصوص سینماگران حاضر و غایب جشنواره امسال منتشر شد که بخشی از آن در فضای مجازی، بازتاب گسترده ای پیدا کرد.
سرویس هنری روزیاتو، برای آگاهی مخاطبان گرامی از متن و حاشیه مراسم اختتامیه، نگاهی مصور دارد به آنچه در شب جنجالی سینمای ایران گذشت. در پایان، واکنش برخی از چهره های مشهور سینمایی به جشنواره امسال را نیز مرور خواهیم کرد.
با ما همراه باشید.
پرواز سیمرغ ها با حمله به «هفت»
برنامه”هفت” شبکه سوم سیما که برنامه ۱۲۰ دقیقه ای را به طور زنده و مستقیم، هر شب روی آنتن فرستاد، با حضور کارشناسان خود، به نقد گسترده نامزدهای اعلامی از هیات داوران امسال که گفته شده، برخی دو تابعیتی هستند، پرداخت.
به همین خاطر، در شب اختتامیه جشنواره سی و پنجم، برخی از برندگان سیمرغ بلورین که فیلم آنها، در کانون انتقاد برخی از سینماگران به خصوص کارشناسان برنامه هفت قرار گرفته بود، پس از دریافت جایزه، پشت تریبون رفتند و مطالبی را علیه انتقادات صورت گرفته به خصوص برنامه هفت مطرح کردند.
محمد حیدری، دبیر جشنواره فیلم فجر، چراغ انتقادات را با این سخن که در سینمای ایران، دعوا بر سر انتخاب و داوری است روشن کرد و اظهار داشت که بیایید مهربان تر باشیم و به یکدیگر افتخار کنیم که تولید آرمان هایمان، برای مردم عزیر ایران است.
دومین سخنران جنجالی، سید وحید حسینی بود که سیمرغ بلورین بهترین دستاورد فنی را از آن خود کرد. او پس از دریافت جایزه اش خطاب به اهالی سینما گفت: امسال روی سخنم با شما سینماگران است، که نیامدید فیلم های ما را ببینید و سالن های ما خالی رفت. در حالی که باید از ما حمایت کنید.
هومن بهمنش، که سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری را برای تابستان داغ دریافت کرد، چراغ سوم انتقادات را این چنین روشن کرد: به اشتباه در ۱۳ رشته گویا کاندیدا شده ایم. من از داوران عذرخواهی میکنم که بابت فیلم ما، توهین شنیدید و در تلویزیون و از سوی آن نسلی که من از آن ها کار یاد گرفتم به شما توهین شد. معذرت میخواهم، فیلم ما را دوست داشتید.
بهمنش ادامه داد: نه آدم انقلابی هستم و نه دوست دارم از این حرفها بزنم. اما ممنونم از کسانی که بدون یک ریال از بیت المال در ساخت این فیلم کمک کردند. کام من، سه چهار روز است که تلخ شده است.
علیرضا داود نژاد که سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای فیلم فراری دریافت کرد نیز در سخنانی کوتاه که در ویدیو زیر مشاهده می کنید، گفت:
اینجا سوالی وجود دارد که چرا رسانه ملی درباره جشنواره و شور و حالی که جوانها دارند به جای حمایت، جو را متشنج میکند؟! این سوال، یک جواب ساده دارد. وقتی رسانه ملی فیلمهای ما را نمیخرد و غرق در فیلم های هالیوودی است، چطور انتظار دارید که از ما حمایت کند؟! اگر حمایت کند، میگویند پس چرا فیلم هایشان را پخش نمیکند؟! این را در این شرایط طبیعی بدانید که همین رسانه ملی اگر برنامهای بگذارد، باید توهین و سرکوب سینمای ایران باشد اما امیدوارم این موضع خصمانه به پایان برسد.
اما شدید ترین انتقادات را جلیلوند، برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی برای فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» دریافت کرد که فیلمش در برنامه هفت، با انتقاد گسترده ای همراه شده بود. او گفت:
من هم مثل سایر رفقایم حرفهایی داشتم. رسانه ملی، هفت، افخمی، فراستی تمام تلاش خود را کردید که ما با هم قهر کنیم! ولی من، مهدویان و ایرجزاد (کارگردانان دو فیلم ماجرای نیمروز و تابستان داغ) را دوست دارم. برای درخشنده تا کمر خم میشوم. رامبد عاشقتم. ما همه همدیگر را دوست داریم.
شب طوفانی “لایو استریم” با کولاک “ماجرای نیمروز”
ماجرای نیمروز، فیلم پر حرف و حدیث فعالان و منتقدان سینمای ایران، نه تنها عنوان برترین فیلم هیات داوران امسال را از آن خود کرد و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از سوی تماشاگران را شکار نمود، بلکه در ۳ بخش دیگر نیز، شکارچی سیمرغ شد تا با ۵ سیمرغ، رکورد دار سیمرغ در جشنواره پر فراز و نشیب سی و پنج شود.
مراسم اختتامیه سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر که ساعت ۷ شامگاه ۵ شنبه، بیست و یکم بهمن ماه در سالن همایش های برج میلاد تهران و با حضور شخصیت های هنری و سیاسی و فرهنگی کشور همراه شده بود، با ۲ ساعت تاخیر، به آنتن شبکه آی فیلم رفت تا بیننده های تلویزیون، با ۲ ساعت تاخیر، مراسم اختتامیه جشن سینمای ایران را تماشا کنند.
با این حال، شمار زیادی از شرکت کنندگان در مراسم اختتامیه، با لایو استریم اینستاگرام، برای نخستین بار در تاریخ جشنواره فیلم فجر، مراسم امسال را به صورت زنده و مستقیم در اختیار صدها هزار مخاطب صفحات خود در اینستاگرام نشان دادند که جالب توجه بود و با استقبال گسترده کاربران ایرانی این شبکه محبوب مواجه شد.
در شب طوفانی لایو استریم ها و پست های اینستاگرامی لحظه به لحظه از مراسم اختتامیه، ماجرای نیمروز، گوی سبقت را از بسیاری از نامزدها ربود و صدر نشین شد.
سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری، بهترین طراحی صحنه و لباس و سمیرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی در اختیار ماجرای نیمروز قرار گرفت.
شکارچیان سمیرغ ۳۵
«فِراری» به کارگردانی علیرضا داوودنژاد و تهیهکنندگی جهانگیر کوثری با ۴ سیمرغ صدابرداری، نقش اول مرد، بهترین فیلمنامه و جایزه ویژه هیئت داوران برای داوودنژاد در مقام دوم قرار گرفت.
«رگ خواب» به کارگردانی و تهیهکنندگی حمید نعمتالله و «ویلاییها» به کارگردانی منیر قیدی و تهیهکنندگی سعید ملکان هر کدام با سه سیمرغ در رده بعدی قرار گرفتند.
سیمرغ بخشهای عکس، جلوههای ویژه میدانی و بازیگر نقش اول زن به «رگ خواب» و سیمرغ بخشهای جلوههای بصری، بازیگر مکمل زن و استعداد درخشان به «ویلاییها» تعلق گرفت.
صحبت های مریلا زارعی را در ویدیو زیر تماشا کنید.
فیلمهای «زیر سقف دودی» به کارگردانی و تهیهکنندگی پوران درخشنده، «بدون تاریخ، بدون امضا» ساخته وحید جلیلوند و تهیهکنندگی علی جلیلوند و «تابستان داغ» به کارگردانی ابراهیم ایرجزاد و تهیهکنندگی جواد نوروزبیگی هرکدام موفق به دریافت دو سیمرغ شدند.
«زیر سقف دودی» سیمرغ بخشهای چهرهپردازی و بازیگر نقش اول زن، «بدون تاریخ، بدون امضا» سیمرغ بخشهای صداگذاری و بازیگر نقش مکمل مرد و «تابستان داغ» سیمرغ بخشهای تدوین و فیلمبرداری را از آن خود کردند.
در نهایت فیلم «نگار» به کارگردانی و تهیهکنندگی رامبد جوان نیز سیمرغ بهترین موسیقی فیلم را از آن خود کرد و «خفگی» و «یک روز بخصوص» هم با احتساب جایزه آرش آقابیک برای جلوههای ویژه میدانی؛ یک سیمرغه شدند.
داستان دکور شب جنجالی سینمای ایران
دکور مراسم امسال نیز در کانون توجه رسانه ها قرار گرفت. با توجه به ویژگیهای سالن مرکز همایشهای برج میلاد که بخشی از دکور آن ثابت و بخشی از آن هم متحرک است، تصمیم گرفته شد که با توجه به همین محدودیتها، دکوری با دو بخش ثابت و متحرک طراحی شود.
طراح این دکور گفته بود که بخش ثابت ال.ای.دی های ثابت سالن را میپوشاند که از آنها برای معرفی کاندیداها و پخش ولهها استفاده میکنیم. این بخش ثابت نمادی از یک خانه ایرانی است که چند قسمت دارد.
بخشی از آن روی کف سالن کار شده که طرحی از حیاط یک خانه قدیمی ایرانی را نشان میدهد. با کاشیهای آبی که حالتی دکوراتیو به فضا میدهد. دیگر بخشهای این دکور پنجرههای ارسی؛ دیوارهای آجری و گلدانهایی سفید شبیه به شمعدانیهای قدیمی است اما رنگ سفید آن فضای جشنواره را بهتر منتقل کند.
بخش بعدی ماجرا بخش متحرک دکور و پخش فیلم و ولهها است. پرده اصلی ما در میانه صحنه است و سایر پردههای کناری برای معرفی کاندیداهاست. از آنجا که ریتم مراسم اختتامیه تند است چون تعداد کاندیداها زیاد است و همه آنها باید معرفی شوند. بنابراین خواستیم با استفاده از این مونیتورها، از عناصر شنیداری و بصری در مراسم برای سرعت بخشیدن به آن استفاده کنیم.
تم کلی جشنواره کلاکت بود که در پوستر و سایر اقلام جشنواره هم وجود داشت بنابراین در این دکور بخش متحرک را به شکل کلاکت ساختیم که شبیه نخ تسبیحی، اتصال بخش تمامی مفاهیم جشنواره باشد.
نگاهی مصور به شب جنجالی سینمای ایران
واکنش اهالی سینما به شب طوفانی اختتامیه جشنواره فیلم فجر
حاضران و غایبان مراسم اختتامیه امسال، لحظاتی پس از اعلام نتایج نهایی هیات داوران و مشخص شدن برندگان سیمرغ های بلورین جشنواره، پست های خود را در شبکه های اجتماعی ارسال کردند که بازتاب گسترده ای در اینستاگرام ایرانیان در ۲۴ ساعت اخیر داشت و به شماری از آن ها اشاره کرده ایم.
بهنوش بختیاری که به همراه مهناز افشار و الناز شاکردوست، پر بیننده ترین صفحات اینستاگرام ایرانیان را در اختیار داشت و اسمش در فهرست نامزدها قرار نگرفته بود، در پستی به مریلا زارعی و برخی از شکارچیان سیمرغ، تبریک گفت:
مبارکتون باشه همکاران نازنینم……انقدر این حرفه سخته که هرکدوم از همکاران جایزه ای میگیرن از ته ته قلبم خوشحال میشم…چون میدونم چه راه سختی رو پشت سر گذاشتن…سیمرغ مبارکتون باشه…..الهی همه همکارام به این جایگاه برسن….امیدوارم دل همه آدمای زحمتکش و شریف این سینما یه روزی..یه جایی…شاد بشه….تبریک مجدد به همه کاندیداها و جایزه برده. ها.
لیلای عزیز و مریلا جان مبارکتون باشه سیمرغ….ارزوی هرچه عشق دراین دنیاست برای دو دوست و همکار نازنینم…امیدوارم روزی برای همه همکاران زحمتکشم این اتفاق بیفته.
الناز شاکردوست هم با تصاویر زیر، به نتایج داوری جشنواره امسال واکنش نشان داد.
چقــــدر حــــس و حـال این سکانس را دوست مى دارم ،دوستى من و ماهایا بسیار فراتر رفته بود از آنچـه که روى کاغذ نوشته شده بود، عمیق و ریشـه دار و خالـص! در این سکانس طبق خواسته ى آقاى جیرانى قرار شد تا از رویاهاى واقعى ام بگویم، در هر برداشت، بدون آنکه گریه کنم، در آغوشِ پارتنرى که دیگر عزیزترینم شده بود، أشک هایم روسرى ام را خیس میکرد و مــن نمى دانستم چرا؟!! ولى بعدها زمانى که فیلم را روى پرده دیدم دلیل اش برایم روشن شد… . “آن ها رویاهایم نبودند، حـــســـــــرت هایم بودند!” و آقاى جیرانى خوب مى دانست.
مهناز افشار هم با انتشار عکسی که بهنوش بختیاری ان را منتشر کرده بود، نوشت:
به نام خدای مهر تبریک میگم به بانوان عزیز ثریا قاسمی، لیلا حاتمی و مریلا زارعی، اقایان محسن تنابنده و نوید محمد زاده عزیز برندگان سیمرغ جشنواره فیلم فجر. همچنین به همه برندگان سیمرغ …. با احترام به همه نظرات دوستان و همکارانم اعتقاد دارم سرزمین من زخم خورده تحریم است پس خودمان، خودمان را تحریم نکنیم و نقص ها و ایرادات را با حضور داشتن بیان کنیم. تا ایرادها کمتر و پیشرفت ها بیشتر شود بدون دعوا، بدون تحریم … برقرار باشد سینمای ایران تا همیشه
ساره بیات که به هیات داوران انتقاد کرده بود، از ارائه واکنشی خاص، خودداری کرد و تنها اینستا نوشته ای برای نیکی کریمی را به اشتراک گذاشت:
سلام بانو جان همیشه عظمت هنرتان دل گرمم می کند، امروز خود واقعى شما دلم را گرم کرد. سخاوت شما عجب درس بزرگى به من داد. همچون گذشته که تماشاگرتان بودم و چقدر خرسندم که نگاه شما بیست و یک روز بعد را دید. ارادتمند
به نظر شما، بهترین فیلم جشنواره امسال کدام بود؟
فوق العاده بود.
متشکرم
لیلا حاتمی عین مریلا خانومه
حقش بود
ماجرای نیمروز توی برنامه هفت خیلی خوب نقد شد. نقد واقعی. اما جشنواره سیاسی امسال، نگذاشت بقیه فیلم ها دیده بشه. مخصوصا قاتل اهلی کیمیایی