از «نوتلابار» تا «سیناتلا»؛ کارآفرینی خوشمزه ایرانی

داستان سیناتلا با «شیما محمدی» و «رضا یزدانی» و ۶۸ شعبه

در چند ماه اخیر، بعضی از کسب و کارهای جالب جوانان ایرانی در سراسر کشور  را در روزیاتو معرفی کردیم که چندان ارتباطی با استارت آپ های دیجیتالی مد شده این روزها نداشت.

مژگان روستایی، بنیانگذار نخستین مزرعه تولید کروکودیل خاورمیانه در قشم، یکی از هیجانی ترین کارآفرینان ایرانی در چند سال اخیر است. خاور خانوم، بانوی شمالی کارآفرین شمال کشور که سرولات چابکسر را با رستوران غذای محلی خود جهانی کرد نیز از دیگر کارآفرینان موفق به شمار می رود.

روبوشفی ها که نخستین رستوران رباتیک ایران را در سعادت آباد تهران راه اندازی کردند، یکی دیگر از کارآفرینان خلاق در عرصه موارد غذایی بودند. کیک های لواشکی بانوی گیلانی نیز مدتی است شکم گردهای خاص پسند را به شدت وسوسه کرده است.

علاوه بر این کسب و کارهای خوشمزه نوآورانه، بیش از دو سال است که جوانی خوش فکر و خلاق، توانسته با دنیای نوتلا، کسب و کاری جذاب و پر طرفدار را پایه ریزی کند. او ظرف کمتر از ۲۴ ماه از آغاز فعالیتش، توانست به یکی از برندهای خوش نام و پر طرفدار مواد غذایی در سراسر کشور تبدیل شود.

اگر شما هم عاشق دنیای خوشمزه و رنگارنگ نوتلابار سابق هستید، گزارش امروز روزیاتو را از دست ندهید.

داستان جذاب نوتلا

اگر لیون فرانسه، پایتخت مزه اروپا است، ایتالیا را باید یکی از پایتخت های خوشمزه جهان دانست؛ جایی که با انواع و اقسام غذا و دسر و بستنی، شهرت جهانی یافته و یکی از مقصدهای گردشگری غذایی قاره سبز به شمار می رود.

ایتالیا مهد شکلات خوشمزه نوتلا بوده و توانسته ظرف نیم قرن گذشته، صدها تن نوتلا را در بیش از ۱۶۰ کشور جهان عرضه کند و به فروش برساند. همه چیز از ایده فروش یک دسر محتوی فندق و کاکائو شکل گرفت. این خوراکی توسط فردی به نام «پیِترو فِرِرو» معرفی شد.

نوتلا، از شهر کوچک آلبای ایتالیا به جهان عرضه گشت و توانست به یکی از برندهای خوشمزه غذایی برای میلیون ها نفر در سراسر جهان تبدیل شود.

کلمه Nutella از دو بخش Nutes و ELLA تشکیل شده است. کسانی که به ایتالیا سفر کرده یا با اسامی ایتالیایی آشنایی دارند، می دانند که مانند بسیاری از اسامی سوئدی ها که به SSON ختم می شوند. برخی از اسامی ایتالیایی با ELLA خاتمه می یابند.

کاراملا، موزارلا و خیلی اسامی دیگر ایتالیایی، پسوند  “الا” دارند. نوتلا نیز بر همین اساس شکل گرفته است. اکنون یازده کارخانه عمده در سراسر جهان، محصول نوتلا را تولید نموده و آن را در بسیاری از کشورها به فروش می رسانند. گفته شده که یک چهارم فندق تولیدی جهان، صرف محصولات برند نوتلا می شود؛ برندی که امروزه یکی از اسپانسرهای سرشناس تیم های ورزشی ایتالیا به شمار می رود.

نوتلا در بسیاری از کشورهای جهان بر سر میز صبحانه سرو می شود، اما به عنوان میان وعده خوشمزه نیز طرفداران بسیاری دارد. ناپل ایتالیا به عنوان پایتخت نوتلا، مقصد گردشگری جذابی برای شکم گردهای کشور چکمه است.

رد نوتلا در اخبار و گزارش هایی که در زمینه سبک زندگی منتشر می شوند نیز به چشم می خورد. حمایت نوتلا از راه اندازی کمپینی در رابطه با غیر مضر بودن روغن پالم یا پیشنهاد یک آرایشگر عرب درباره استفاده از نوتلا در جوان سازی پوست و یا آرایشگری که با استفاده از نوتلا، موهای بلوند را شکلاتی می کند، مثال هایی در این زمینه هستند. نوتلا وارد چرخه غذایی معروف ترین شرکت های فست فود هم شده است. مک دونالد آمریکا و بستنی سوخاری سیدنی، از جمله آنها به شمار می روند.

نوتلا، مخالفان بسیاری دارد. بعضی ها آن را مضر می دانند و بعضی، با آنالیز متریالی که در تولید آن بکار گرفته می شود، از شما می خواهند تا در مصرفش، تجدید نظر کنید. به هر حال با وجود موافقان و مخالفان پر  و پا قرص این محصول قرن بیستمی، همچنان مخاطبانش همچون نوشیدنی سیاه قرن بیستم (کوکاکولا و پپسی) بسیار زیاد است.

بعضی ها حتی با نوتلا دوش هم گرفته اند.

از نوتلابار تا سیناتلا

سال ۲۰۱۵ میلادی بود که سر و کله یکی دو مغازه در سطح شهر تهران با نام عجیب نوتلابار پیدا شد. برندی که تلاش می کرد تا نوتلا را در قالب نوشیدنی ها و خوردنی های تلفیقی در اختیار کافه گردهای پایتخت قرار دهد. تهرانی ها که تجربه آیس پک (همان قورباغه مایوس) بابک بختیاری را داشتند، این بار نیز با نی های رنگی بزرگ که نوشیدنی سیاه رنگی را به آن ها تقدیم می کرد، آشنا شدند.

همچون آیس پک، نوتلا بار نیز بر اساس ایده یک جوان کارآفرین و خلاق ایرانی شکل گرفت و به سرعت فراگیر شد. مهندس سینا محمدی، کارآفرین خوش فکر نوتلابار، به عنوان مدیر عامل شرکت مواد غذایی محمدی، مدیریت برند و کسب و کار خوشمزه نوتلاباری ها را بر عهده دارد.

وی با استفاده از کسب و کار خوشمزه و پرطرفدار خود، توانسته ظرف ۲ سال گذشته بیش از ۷۰ شعبه در سراسر کشور راه اندازی کند که ماحصل آن، اشغال ۷۰۰ جوان ایرانی به طور مستقیم و قریب به ۱۴۰۰ نفر به طور غیر مستقیم است. طبق گفته های آقای محمدی، فعالیت های این شرکت بر اساس خلاقیت تیم طراحی و راهبری بود و تلاش شده تا بسیاری از فرآیند ها،‌ ایرانیزه شود.

نشانه هایی از حضور فرا مرزی این برند در عراق، روسیه و ترکیه نیز مشاهده می شود. گویا در سال ۹۶ باید شاهد حضور فعال این برند که اخیرا به سیناتلا تغییر نام داده است باشیم. به احتمال زیاد، مقصدهای گردشگری پر طرفدار ایرانیان مانند دوبی، مالزی، گرجستان و ترکیه، در اولویت های فعالیت فرا مرزی این برند خواهند بود.

آقای محمدی که موسس این برند محسوب می شود، در جریان یکی از کنسرت های رضا یزدانی، با شیما محمدی، هنرپیشه سینما و تلویزیون آشنا می شود. اکنون این دو زن و شوهر هستند و مدیریت فعالیت های فرهنگی و هنری برند سیناتلا را انجام می دهند.

فراگیر شدن نوتلا بار در ایران، بازتاب های رسانه ای گسترده ای پیدا کرد، تا آنجا که نام غربی و غیر ایرانی آن، صدای فرهنگستان زبان و ادب پارسی را نیز در آورد.

۱۴ تیر ۹۵ بود که غلامعلی حداد عادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب پارسی در نامه ای به نیروی انتظامی اعلام کرد که به کار بردن نام نوتلابار برای مغازه هایی که در سطح شهر با این نام دایر شده اند، خلاف قانون “ممنوعیت به کارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه” است و مطابق قانون باید با این برند برخورد شود.

در همین راستا، فرهنگستان زبان و ادب پارسی پیشنهاد کرد تا نام نوتلابار، به نان داغ، شکلات داغ، تغییر نام پیدا کند.

متن نامه دکتر حداد به سردار اشتری رییس ناجا به این شرح بود:

سردار سرتیپ پاسدار حسین اشتری

فرمانده محترم نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

با سلام،

متأسفانه اخیراً اماکنی با عنوان Nutellabar در سطح شهر تهران گسترش یافته است. در این مغازه‌ها شکلات را همراه با نان خاصّی (کرپ) عرضه می‌ کنند و علاوه بر آن ممکن است بستنی و از این قبیل مواد خوراکی نیز عرضه شود.

این نام را از نام تجاری محصولی با عنوان Nutella گرفته‌ اند. پیشنهاد فرهنگستان برای این مغازه‌ ها «نان داغ، شکلات داغ» است، که چنانچه صاحبان آن‌ ها موافق باشند می‌تواند به‌جای نوتلابار به کار رود.

به‌ هر حال، نام‌ گذاری این مغازه‌ ها مغایر با قانون ممنوعیّت به‌ کار گیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه است و لازم است تغییر یابد.

تقاضا دارد دستور فرمایید رسیدگی شود.

در پی انتشار این نامه، اعتراض ها به فرهنگستان درباره این موضوع شدت گرفت و سبب شد تا فرهنگستان، توضیحاتی درباره نامه قبلی منتشر کند.

توضیح فرهنگستان زبان و ادب پارسی درباره نامه به ناجا

متأسفانه این پیشنهاد، مصوّبِ فرهنگستان تلقی شد. فرهنگستان هرگز برای نام اماکن مختلف واژه‌ای را تصویب نمی‌کند و این تنها تذکری به‌منظور اجرای قانونی بوده که بیست سال از تصویب آن می‌گذرد.

نوتلا نام تجاری نوعی شکلات و نمانامی (برند) ایتالیایی برای این نوع شکلات است که شخصی به نام فرّرو (Ferrero) در سال ۱۹۶۴ آن را ابداع کرده است. بی‌گمان برای نمانام یک فراوردۀ خارجی در هیچ زبانی معادل‌ گزینی نمی‌شود. گویا اول بار نیز نوتلابار در نیویورک دایر شده است.

پرسش اینجاست که آیا باید از نمانام یک محصول خارجی برای عرضۀ محصولات استفاده شود تا بتوان سود بیشتر کسب کرد و چنانچه نامی ایرانی باشد موفقیتی در کار نیست؟ از آن گذشته، برخی الفاظ از زبان‌ های بیگانه وارد زبان‌ های دیگر و از جمله زبان فارسی می‌ شوند و پیش از آنکه معادلی برای آن‌ها برگزیده شود جای خود را در زبان باز می‌ کنند، با عناصر زبان ترکیب می‌ شوند و به قولی شناسنامۀ فارسی می‌ گیرند. از آن جمله شکلات است، همانند رادیو و تلویزیون و سینما و بسیاری واژه‌ های دیگر.

شکلات را فارسی‌ شده تلقی می‌کنیم و بنا نداریم برای آن معادل‌ گزینی نماییم، ولی نوتلا از این دست نیست و در اینجا با بار (bar) تلفیق شده که آن نیز واژه‌ ای بیگانه است.

در نام‌ گزینی اساساً وجه غالب موضوع مورد نظر (مکان یا محصول یا جز آن‌ ها) را در نظر می‌گیرند و بر آن اساس نامی انتخاب می‌ کنند. در مورد نوتلابار نیز وجه غالب، نان یا فراورده‌ هایی همچون بیسکویت و شیرینی است که با شکلات آمیخته می‌شود، هرچند بستنی و میوه و جز آن‌ ها نیز در تهیۀ آن به کار می‌ رود.

پس از اعلام پیشنهاد فرهنگستان، زبان‌ دوستان پیشنهادهای دیگری مانند نان‌ شکلات، شکلات‌ خانه، نوکلات (ادغام نون و شکلات) عرضه کردند. علاقه‌مندان می‌ توانند با پیشنهادهای خود به این اماکن در جهت نام‌ گذاری به زبان فارسی و متناسب با فرهنگ کشور خود یاری رسانند.

استدلال دیگری که ممکن است برای به‌ کار گیری این نام صورت گیرد این است که در کشورهای دیگر عنوان این نوع اماکن نوتلابار است. برابر با قانون، شرکت یا محل کسب یا تولید فقط در صورتی‌که نمایندگی رسمی شرکت یا مؤسسه با نام تجاری خاصی را داشته باشد می‌تواند با همان نام فعالیت کند و همۀ ما می‌دانیم که متأسفانه در ایران بدون اخذ نمایندگی رسمی از نام‌ های دیگران استفاده می‌شود.

به هر حال، این فرهنگستان همواره پذیرای پیشنهادهای سازنده است و امیدوار است عموم مردم و تولیدکنندگان و عرضه‌ کنندگان محصولات، زبان فارسی را که هویت ملی همۀ ایرانیان است در نام‌گذاری اماکن و محصولات خود به کار گیرند.

نوتلابار جمع شد

در پی انتشار این دستور و توضیحات تکمیلی فرهنگستان زبان و ادب پارسی، نیروی انتظامی وارد عمل شد و به سرعت، نام نوتلا بار از سردر ده ها فروشگاه عرضه کننده محصولات نوتلابار، حذف گردید. جمعه بیست و ششم شهریور ۹۵ بود که نوتلاباری ها، با برگزاری جشنی از نام جدید برند خود رونمایی کردند و خبر از تولد برندی به نام “Sinatella” دادند.

سیناتلا، اکنون نان داغ و شکلات داغ یا نوتلابار سابق را به تاریخ پیوند داد و تلاش می کند تا نخستین برند مواد غذایی فانتزی ایران در سراسر جهان باشد. سینا تلایی ها، در مراسمی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، با حضور چهره های فرهنگی و هنری، از برنامه آینده خود نیز خبر دادند.

گوشه هایی از این مراسم که با گفته های جالب رضا یزدانی، شیما محمدی و سینا محمدی همراه شده است را در ویدیوی زیر مشاهده کنید.

سیناتلا به چه معناست؟

سیناتلا، ترکیبی از نام “سینا” و “تلا” است و اتفاقا هر دو نام ایرانی هستند. سینا، نام موسس این برند بوده و تلا نیز مخفف توسعه لذت ایرانیان است. گر چه اکنون تقریبا با کلمه ای فارگلیسی روبرو هستیم، اما به هر حال لغت یاد شده توانسته نظر مساعد فرهنگستان و همچنین ناجا را برای فعالیت کسب کند.

شهرام سیف، استراتژیست برند نوتلابار سابق، در این مراسم اظهار داشت: ” چون نام برند در ذهن مردم شکل گرفته بود، تغییر آن و هویت‌ سازی جدید برای تیم برندسازی کار بسیار سختی به شمار می رفت. به همین منظور، در بخش اول اسم تصمیم گرفتیم به احترام جوانی مبدع، خلاق و کارآفرین از نام سینا که موسس برند است، استفاده کنیم.”

“در بخش دون نام، از آنجا که این برند در مدت یکسال از مرداد ۹۴ تا مرداد ۹۵ توانست از یک شعبه در تهران به ۶۸ شعبه فعال در نقاط مختلف ایران توسعه پیدا نماید، واژه توسعه را انتخاب کردیم. هدف ما لذت بردن مردم است و این ارزشی است که برند ما ایجاد می کند.”

کسب و کار سیناتلایی ها

طبق گفته های مدیران نوتلا بار سابق، مهم‌ترین سرمایه این مجموعه نیروی انسانی‌ است. “سیناتلا” قصد دارد به زودی موسسات علمی جهت آموزش نیروهای خود در ایران و خارج از ایران تاسیس کند تا بتواند این سرمایه اصلی را رشد و ارتقا دهد.

همان‌طور که می‌ دانید در جهان برندهای مشهوری مانند استارباکس حتی دانشکده‌های اختصاصی دارند. مدیر بخش استراتژی “سیناتلا” همچنین خبر از تغییر و گسترش منوی این برند ملی داد: “محصولات سیناتلا رو به گسترش است و قرار است به زودی از منوی جدیدمان رونمایی کنیم. همینطور محصولات جدیدی برای توزیع و پخش در نانوایی‌ ها و قنادی‌ ها داریم. غذا نیز وارد منوی تازه ما شده است.”

اکنون یک شف ایتالیایی هم در برخی مغازه های سیناتلا در تهران مشغول به فعالیت و آموزش کارکنان این شرکت مواد غذایی جوان است.

کسب و کار سیناتلایی ها از شمال تا جنوب کشور را در بر گرفته و این مجموعه انتظار دارد تا در سال ۹۶، شمار شعبه های خود را به دو برابر افزایش دهد.

سیناتلا، یک سورپرایز هم برای هودارانش داشت. قرار است از این پس، نام سیناتلا را در کنار کلیه آلبوم های صوتی، تصویری و کنسرت های رضا یزدانی، خواننده جوان کشورمان مشاهده کنیم.

اینستاگردی با سیناتلا

سیناتلایی ها، از طریق سایت اینترنتی ساده و صفحه رسمی در اینستاگرام ۴۹ هزار مخاطبی خود، به اطلاع رسانی برنامه های خود اقدام می کنند.  در سایت این شرکت، تنها اسامی و نشانی شصت و هشت شعبه رسمی سیناتلا قرار گرفته و فعلا اطلاعات دیگری در دسترس نیست.

در بهمن ماه ۹۵، شعبه VIP سیناتلا در مجتمع طوبی افتتاح شد.

امیدواریم فعالیت کسب و کارهای غذایی جدید کشورمان با اتکا به فناوری و روش های نوین توسعه برندینگ، زمینه جهانی شدن طعم و مزه و غذای ایرانی را فراهم کنند.

در این ویدیو، با فرآیند تهیه کرپ نوتلا و کره بادام زمینی در سیناتل آشنا می شوید.