کارآفرینی، مقوله ای است که توسط اشخاص خود ساخته با همت عالی و عزمی شگفت انگیز بوجود می آید. خواه در صنعت پتروشیمی و کشاورزی باشد، خواه در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات و حتی گردشگری. کارآفرینان، معمولا افرادی با اعتماد به نفس بسیار، همتی والا و افق دیدی وسیع و صبر شگرف و برنامه ریزی بلند مدت هستند و دستیابی به هدف از پیش تعیین شده مکتوب، اولویت نخست در زندگی آنهاست.
ویژگی افراد کارآفرین در فرهنگ ها و جوامع گوناگون، از نقطه نظراتی متفاوت و از جنبه هایی مشابه است. پژوهشگران عرصه مدیریت و برنامه ریزی و اشتغال، همواره تلاش کرده اند تا خصوصیت های کارآفرینان و عوامل محرک در رشد و شکوفایی آنان در منظر محیطی و فردی و خانوادگی را مورد ارزیابی قرار دهند و به همین خاطر، شاهد مقالات و کتاب های بسیاری در زمینه کارآفرینی در عرصه های مختلف اجتماعی و شرکتی و امثالهم هستیم.
کارآفرینان، معمولا با حداقل منابع و امکانات، به خلق محصول و خدمات اقدام می کنند و بعضا، شرایط سختی را تا حصول موفقیت طی می نمایند که شاید تحمل آن وضعیت از نقطه نظرات گوناگون اقتصادی، اجتماعی، مالی و قانونی، برای خیلی ها امکان پذیر نباشد. تاریخ اشتغال آفرینان در قرن بیستم میلادی گواه بر این ادعا است که برخی از تاریخ سازان علم و فناوری و کارآفرینی جهان، شروع کار خود را از مکانی بسیار کوچک چند متری آغاز کردند که سیلیکون ولی، یکی از این جا ها بود.
بعضی از کارآفرینان از گاراژ منزل خود یا آشنایان، شروع به کار کردند. مانند رهبران گوگل، غول جستجوی اینترنت که با اجاره گاراژی از خانه سوزان ویچتسکی که بعدها وی را به ریاست یوتیوب رساندند، کار خود را آغاز کرده و دنیای اینترنت و عصر دهکده جهانی را با محصولات نوآورانه خود دگرگون کردند.
همچون گوگل، غول های دیگر دره سیلیکون هستند که شروع کار آنها از گاراژ بود. گفتار امروز روزیاتو، شما را با غول های کارآفرینی آشنا می کند که از گاراژ تا وال استریت پیش رفته و صدها میلیون نفر در سراسر جهان را به طور مستقیم و غیر مستقیم به تولید و ثروت آفرینی مولد هدایت کردند.
با ما همراه باشید.
گاراژهای دره سیلیکون
دره سیلیکون (Silicon Valley) جایی در ایالات کالیفرنیا که آن را پایتخت فناوری و قلب استارت آپ های عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات امریکا و جهان می دانند، یکی از منطقه های مهمی است که توسعه و پیشرفت فناوری اطلاعات امروز جهان، مدیون اقدامات شبانه روزی متخصصان آن اکو سیستم فناورانه به شمار می رود.
کسانی که به دنیای میلیاردرها و کارآفرینان علاقمند هستند، کسانی که گاهی، زندگی تاریخ سازان عصر دیجیتال را مرور می کنند، حتما بارها با این جمله برخورد کرده اند که: او کارش را از یک گاراژ اجاره ای آغاز کرد!
آری! همه چیز از یک گاراژ کوچک شروع شد. همه چیز از یک ایده نوآورانه آغاز شد و همه چیز، با یک همت عالی هدایت شد. این جمله را در وصف صدها تن از معروف ترین و تاریخ ساز ترین کارآفرینان عصر فناوری در قرن بیستم میلادی از آقای تویوتا و آقای هوندا در ژاپن تا لری پیچ و سرگئی برین در گوگل و جف بزوس در آمازون می توان بیان کرد.
پس از مدتی این فکر در ذهن ایجاد میشود که هرآنچه را در خصوص استارت آپ (start-up) گفته میشود شاید بتوان به همان گاراژها برگرداند، نقطه ای که موفقیت از آن آغاز میشود. شاید برای از میان بردن همین تصور است که مجمع جهانی اقتصاد مطلبی به قلم مدیر مرکز تکنولوژی و خالقیت دانشکده کسب و کار دانشگاه کوئینزلند منتشر کرد تا کمی درباره این توهم گاراژی توضیح دهد و برای این مطلب تیتری درشت و طولانی انتخاب کرد:
افســانه استارتآپ های گاراژی را فراموش کنید؛ ما نیازمند مثلث طلایی و ظهور ابرخوشه های کارآفرین هستیم.
موسسان شرکتهای آمازون، اپل، دل، دیزنی، گوگل و مایکروسافت همگی چنین ادعایی را در مورد خود داشــته اند. آغاز شرکت هیولت پاکارد، که همه آن را با نام اختصاری HP میشناسند واقعا ریشه در یک گاراژ واقع در خیابان ادیســون شهر پالوآلتو دارد. جایی که امروز یکی از مقصدهای گردشگری فناورانه در این منطقه محسوب می شود.
غول های فناوری اطلاعات جهان از HP تا Google ، با اجاره گاراژی در این منطقه، کسب و کار خود را آغاز و بعد از گذشت ۱ تا ۲ دهه، تبدیل به غول های فناوری جهان در زمینه های سخت افزار و جستجو و خدمات اینترنتی شدند.
در صفحه معرفی سیلیکون ولی، بعد از بیان دلایل نام گذاری این منطقه در سانفرانسیسکو، چنین آمده است که تاریخچه ایجاد این ناحیه را از گاراژی می دانند که در دهه سی میلادی توسط دو دانشجوی مهندسی دانشگاه استانفورد به نام دیوید هیولت و ویلیام پاکارد که شرکت HP را تاسیس کردند، بنیان نهاده شد و این گاراژ در حال حاضر، نماد دره سیلیکون و موزه اچ پی است.
گاراژی که تصاویرش را مشاهده می کنید، برای ۴۵ دلار در ماه توسط رهبران اچ پی اجاره شد و بنیان فعالیت این غول فناوری سخت افزار جهان، آغاز گردید.
در ابتدای فعالیت، این دو مهندس جوان عرصه برق و الکترونیک، نمی دانستند که چه دستگاهی مورد نیاز بازار است تا کار تحقیق و بررسی را برای ساخت و تولید ان انجام دهند. در نهایت تصمیم گرفتند که برای شروع کار، اوسیلاتور طراحی کنند. علتش هم، سابقه و تجربه بیل هیولت در دانشگاه استانفورد بود که مدل ۲۰۰A را ساخته بود. این دستگاه ساخته شد و ۵۴ دلار قیمت گذاری شد.
بعد از مدتی متوجه شدند که این تولید گاراژی، توسط شرکت General Radio برای ۴۰۰ دلار به فروش می رسد و به همین خاطر، قیمت را به ۷۱ دلار تغییر دادند. همین کار سبب شد تا پول بهتری برای ادامه فعالیت بدست آورند.
نخستین فروش های شرکت مهندسان جوان، به شرکت دیسنی بود. دیسنی از انها خواسته بود که مدل ۲۰۰B را تولید کنند و ۸ عدد از این مدل را خریداری کرد.
در تصاویری که مشاهده می کنید، فعالیت این دو فرد تاریخ ساز را در گاراژی محقر در سانفرانسیسکو شاهد هستید که چگونه یک غول متولد شد و انقلابی عظیم در فناوری اطلاعات و ارتباطات و دنیای سخت افزار و ماشین های اداری ایجاد کرد. انقلابی که امروزه بدون وجود آن، انجام بسیاری از کارها یا سخت یا غیر ممکن بود.
عکسی که در تصویر شاخص این گفتار مشاهده می کنید، رهبران اچ پی را روبروی گاراژ آنها در دهه ها پیش نشان می دهد که به صورت قابی در دیوار ساختمان شماره ۳ این شرکت در Page Mill Road نصب شده است.
تاریخ سازی یک نوسان ساز در گاراژی تاریخ ساز
همانطور که گفتیم، نخستین محصول اچ پی، نوسان ساز بود. با وجود این، مانند بســیاری از دیگر داستانهای کارآفرینی، اصل این موفقیت ریشه در دانشگاه های پژوهش محور دارد. بیل هیولت و دیو پاکارد، موسســان HP این اولین محصول موفقشان را به شــرکت دیزنی فروختند و از آن در ساخت فیلم FANTASIA استفاده شد.
اما موضوع این اســت که فکر ســاخت این دستگاه به صورت معجزه آسا به ســر آنها نیفتاده بــود که آن را در گاراژ پیاده کننــد. رد این تولید موفق را میتوان تا رسیدن به موضوع پایان نامه کارشناسی ارشد هیولت در دانشگاه استنفورد دنبال کرد.
زمانی که او به امکانات و تکنولوژی پیشرفته، همکاران با انگیزه و راهنمایی های استاد بزرگی همچون فرد ترمن (یکی از متخصصان و استادان حوزه کارآفرینی) دسترسی داشت. اگر به خیابان ۳۷۶ ادیســون بروید، تابلویی را مشاهده می کنید که رویش نوشته : اینجا، زادگاه ســیلیکون ولی است. که نشان می دهد مقتدرترین مجموعه تکنولوژی در کجا ریشــه دارد. ریشه اصلی آنها و آنچه سبب سرعت بخشیدن به روند خالقیت میشــود همین «مجموعه» بودن است نه گاراژها.
این مجموعه ها هستند که شرکت های نوپا (استارت آپ)، شرکتهای فعال، متخصصان، کسب وکارهای مربوط و از همه مهم تر دانشگاههای پژوهش محور را گرد هم جمع میکنند. اســتیو وزنیاک (پدر بزرگ رایانه های شخصی) و از همکاران رهبر اپل (استیو جابز فقید) و از موسسان اولیه شرکت اپل، افســانه گاراژی را که حول ماجرای تاسیس اپل شکل گرفته است رد میکند.
شاید این افسانه را بتوان از محصولات استیو جابز در حوزه تحریفِ واقعیت دانست. حقیقت این است که باشگاه کامپیوتر هومبرو جابز و وزنیاک را به شــبکه ای از آدم های باانگیزه وصل کرد که بســیاری از آنها به امکانات کامپیوتری و مهندسی دانشگاه دسترسی داشتند.
دوره خوشنویسی که جابز طی کرده بود، الهام بخش او برای طراحی رایانه های شخصی اپل با طراحی و لوگوی زیبا شد. زمان، دسترسی به آدم های باهوش و محیط همدل و همکار در دانشگاهها است که سبب تحریک تفکر خالق و شرکتهای در حال رشد میشود.
این سه ویژگی در اغلب شرکت های بزرگ و موفق حوزه تکنولوژی دیده میشود. شرکتهای پیشــرو در مجموعه نیویورک از جمله بازفید، فوراسکوئر و تامبلر که همگی در حوزه تکنولوژی و رسانه فعال هستند به شدت مشغول جذب استعدادها و بهره گیری از همکاری دانشگاهه ای این شهر هستند.
در بنگلور (منطقهای در ایالت کارناتاکای هند) جایی که موسسه بین المللی فناوری اطلاعات مشغول پرورش دانشمندان نخبه کامپیوتر و دفاتر تخصصی حوزه تکنولوژی مانند InfoSys و Wipro اســت هم ، این ویژگی مجموعه بودن به سرعت در حال رشد است.
در شهرهایی مانند برلین هم ویژگی های مشابه دیده میشود و به خصوص می توان موارد شبیه به آنچه را در نیویورک میگذرد در لندن دید. این شهر ویژگی های منحصر به فردی دارد؛ حضور چندین دانشگاه با استانداردهای بالای جهانی، کاربران آشــنا به تکنولوژی، استارت آپ های مختلف، و دسترسی به منابع مالی و فرهنگی سبب شده تا بتوانیم لندن را به عنوان یا ابر خوشه (SUPER CLUSTERS) یا خوشه خوشه ها معرفی کنیم.
این فشردگی خلاقیت شکل گرفته درون و در حول دانشگاه ها باعث شده است تا پایتخت انگلستان در حوزه هوش مصنوعی(Artificial Intelligence)، علوم زیستی(BioTechnology)، تکنولوژی پزشکی، تکنولوژی مالی و حوزه های دیگری مانند طراحی و مد پیشــتاز و جلوتر از زمانه باشد.
با وجود BreExit و عواقبی که ممکن است خروج از اتحادیه اروپا برای انگلستان داشته باشد، باز هم به نظر میرسد که لندن به موفقیتش در جذب کارآفرینان ادامه دهد.
داســتان هایی که در خصوص شکل گیری استارت آپ ها بیان میشود، آنقدر جذاب است که احتمالا با مقالات و یادداشت هایی مانند آنچه مجمع جهانی اقتصاد منتشر کرده، نمیشود بر شیرینی آنها فایق شد. آنچه از آن به عنوان افسانه یاد شده است ،حتی اگر نادیده گرفتن بخشی از واقعیت های منجر به شکل گیری و موفقیت این شرکتها شود، باز هم آنقدر قدرتمند است که مدام در رسانه های مختلف به عنوان داستانهای کارآفرینی تکرار میشــود.
شاید یک بخش از قدرت گرفتن این دسته از افسانه ها این باشد که شنونده در خیال خودش مجسم میکند که پس شــاید روزی و روزگاری زندگی من هم از این رو به آن رو شــود، رویایی که به خصوص در میان جوانانی که تازه قدم در راه دانشگاه یا کسب وکار گذاشت هاند بسیار رایج است.
نشریه بیزینس اینسایدر در مطلبی به نقطه شروع این شــرکتها و جایی که امروز در آن ایستاده اند نگاهی انداخته است و می نویسد:
کارآفرینان، بخشی از داستان ”از گاراژ تا ثروت“ هستند، داستانی که با ۲۰ میلیون دلار در حساب بانکی آغاز نمیشود. کسانی که با تلاش و دود چراغ خوردن باید مقدمات تاسیس شرکت خود را فراهم کنند.
آنها باید کمبود سرمایه خود را با کار سخت و نظم بسیار و مهم تر از همه ایمان به کار جبران کنند.
این همان مطالب شــیرینی است که باعث شده تا داستان موفقیت های گاراژی، داستان دلخواه شنوندگان و کارآفرینان تازه کار باشد. این پنج شرکت به انتخاب بیزینس اینسایدر درخور دسته بندی در رده موفقیت های گاراژی هستند.
گشتی در گاراژ دیزنی
یکی از شرکت های مهم عرصه فناوری و رسانه قرن بیستم میلادی که فعالیت خود را از گاراژ آغاز کرد، شرکت دیسنی بود که توسط مردی خلاق و کارآفرینی موفق و توانمند به نام والت دیسنی بنیان گذاری شد. شرکت والت دیزنی، (به انگلیسی: The Walt Disney Company) شرکت رسانههای گروهی آمریکایی است، که بعنوان یکی از بزرگترین شرکتهای رسانهای و سرگرمی جهان شناخته میشود.
این شرکت در ۱۶ اکتبر ۱۹۲۳ توسط والت دیزنی و با مشارکت برادرش روی اولیور دیزنی، در قالب یک استودیو کوچک انیمیشنسازی تاسیس شد. شرکت ولت دیزنی بسرعت توسعه پیدا کرد و به یکی از بزرگترین استودیو های هالیوود تبدیل شد. این شرکت امروزه مالک ۱۴ شهر بازی از پاریس تا توکیو، شمار زیادی شبکه تلویزیونی از جمله ای بیس ی، شبکه دیزنی، ای اس پی ان و ای بی سی خانوادگی، هم چنین شرکت های تابعه و زیر مجموعه والت دیزنی پیکچرز، پیکسار، مارول اینترتینمنت، لوکاس فیلم و هیولو است.
دفتر مرکزی شرکت والت دیزنی و استودیوی اصلی آن در شهر بربنک، کالیفرنیا قرار دارند. این شرکت یکی از اعضای میانگین صنعتی داو جونز است.
والتر الیاس «والت» دیزنی یک تاجر، کاریکاتوریست، پویانما، تهیهکننده، کارگردان، فیلمنامهنویس، کارآفرین و صداپیشه آمریکایی بود. او یکی از چهرههای سرشناس صنعت انیمیشن آمریکا و سراسر جهان، به عنوان یک نماد بینالمللی و بشردوست شناخته شده است که بهخوبی در طول فعالیت هایش درقرن بیستم همگان او را میشناسند.
او و برادرش روی اولیور دیزنی (Roy O. Disney) با عنوان غول تجاری هالیوود مشهورند. دیزنی، بنیانگذار محصولات والت دیزنی است که بعدها به یکی از معروفترین و بهترین شرکتهای تولید فیلم تبدیل و مشهور شد. این شرکت در حال حاضر با نام کمپانی والت دیزنی معروف است و درآمد سالانه آن در سال ۲۰۱۳، ۴ میلیارد دلار بوده است.
دیزنی به عنوان یک انیماتور و کارآفرین، به خصوص به عنوان یک تولیدکننده فیلم و نمایشدهنده محبوب، و همچنین به عنوان یک نوآور در انیمیشن و طراحی پارک تفریحی (Disney land) ملاحظه شده است. او و کارکنانش برخی از شخصیتهای کارتونی معروف دنیا مانند میکی ماوس را خلق نمودند که دیزنی شخصاً صداپیشگی او را برعهده گرفت.
در طول عمر خود، او موفق به دریافت چهار جایزه اسکار افتخاری و ۲۲ جایزه اسکار از مجموع ۵۹ نامزد اسکار، از جمله رکورددار چهار جایزه در یک سال شد که منجر به دریافت جوایز و کاندیدای زیاد اسکار بیش از هر فرد دیگری در طول تاریخ شد. او همچنین موفق به کسب ۷ جایزه امی شده است و نام خود را به دیزنیلند و پارکهای اقامتی والت دیزنی در آمریکا داده است.
نام او همچنین به استراحتگاههای بینالمللی مانند استراحت گاه دیزنی توکیو، دیزنیلند پاریس و دیزنیلند هنگ کنگ نسبت داده شده است. او در ۱۵ دسامبر ۱۹۶۶ به دلیل سرطان ریه در بوربانکِ کالیفرنیا چشم از جهان فرو بست. یک سال بعد، ساخت و ساز استراحت گاه والت دیزنی در فلوریدا آغاز شد. برادرش روی دیزنی، قلمرو پادشاهی سحر و جادو که یکی از اولین ساختههای چهار پارک تفریحی دیزنی است را در ۱ اکتبر ۱۹۷۱ افتتاح کرد.
در سال ۱۹۲۲ میلادی، روی و والت دیزنی در گاراژ کوچک خانه عمویشان کار خود را بر روی »کمدی های آلیس« شروع کردند که بعدتر تبدیل به تولید انیمیشن »آلیس در سرزمین عجایب« (Alice in Wonderland) شد.
در سال ۲۰۱۷ میلادی ، شرکت دیزنی به یکی از پر درآمد ترین مجموعه های رسانه ای جهان تبدیل شد و صاحب شبکه های کابلی، نشریه و بخش های موسیقی و تئاتر است و صاحب ۱۴ پارک، معروف به Disnelyland در سراسر دنیا. این شرکت معروف ترین تولیدکننده انیمیشن و فیلم کودکان است.
گاراژ HP
همان طور که در بالا اشاره کردیم، در سال ۱۹۳۹ میلادی، دیوید پاکارد و بیل هولت، دو دانش آموخته دانشــگاه استنفورد با سرمایه ۵۳۸ دلار، شرکتشان را در یک گاراژ معمولی تاسیس کردند. اولین محصولشــان در همین گاراژ تولید شــد و والت دیزنی یکی از نخستین مشتری های آنها بود.
اکنون، این گاراژ که تصاویرش را در ابتدای گفتار مشاهده کردید، تبدیل به یک موزه خصوصی شــده و به عنوان زادگاه ســیلیکون ولی شناخته میشود. شــرکت HP از سال ۲۰۰۷ میلادی تا ۲۰۱۳، پیشروترین شرکت تولیدکننده کامپیوتر در دنیا بود. در سال ۲۰۱۵ میلادی تبدیل به دو بخش شــد: HP Inco با درآمد ۳.۵۷ میلیارد دلاری و مرکز کارآفرینی هولت پاکارد با درآمد ۵۳ میلیارد دلار.
گاراژ تاریخ ساز APPLE
در سال ۱۹۷۶، جابز بیست و یک ساله به همراه دوستش استیو وزنیاک ۲۶ساله، شرکت اپل را تأسیس کردند. اولین رایانهٔ شخصی ای که شرکت اپل به بازار معرفی کرد، اپل I نام داشت. یک سال پس از آن در سال ۱۹۷۷ اپل II نیز راهی بازار شد. این محصول در گاراژی تولید شده بود که سالها بعد، یکی از گاراژهای تاریخ ساز عصر دیجیتال مانند گاراز گوگل و آمازون و یاهو و اچ پی بود.
در سال ۱۹۸۵ طی یک اختلاف مدیریتی، جابز اپل را ترک و در همان سال شرکت نکست را تأسیس کرد. از مهمترین محصولات شرکت نکست میتوان به نکست کامپیوتر (NEXT COMPUTER) اشاره کرد که بعد ها میزبان اولین مرورگر وب شد. در سال ۱۹۹۶ شرکت اپل، شرکت نکست را به مبلغ ۴۲۹ میلیون دلار خرید. طی این معامله استیو جابز، مجدداً به اپل بازگشت.
از اتفاقات مهم پس از این مسئله در اپل میتوان به معرفی آیپاد در سال ۲۰۰۱، پردهبرداری از آی تیونز استور در سال ۲۰۰۳ و معرفی آی فون و آی پد در سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ اشاره کرد. جابز در سال ۱۹۸۶ یک گروه گرافیکی را از بخش گرافیک کامپیوتر لوکاس فیلم خرید. این شرکت که بعدها توسط خودش pixar نامیده شد، توانست فیلمهای پویا نمایی موفقی بسازد.
در سال ۲۰۰۶ شرکت والت دیزنی، پیکسار را خرید. پس از این معامله جابز به سهامدار اصلی والت دیزنی تبدیل شد و به عضویت هیئت مدیرهٔ آن درآمد. در اکتبر ۲۰۰۳ سرطان جابز تشخیص داده شد و در اوت ۲۰۱۱، او از سمت مدیرعاملی اپل استعفا داد. تیم کوک، از مدیران ارشد اپل، مدیرعامل شد و جابز بهعنوان رئیس هیئت مدیره به فعالیتهایش ادامه داد.
در سال ۱۹۷۶ میلادی، استیو جابز و استیو وزنیاک از گاراژ خانه والدین جابز برای سرهم کردن قطعات ۵۰ کامپیوتر اول تولیدی خود استفاده کردند.
آنها بعدتر هر کدام از این کامپیوترها را به مبلغ ۵۰۰ دلار فروختند. آن گاراژ، اکنون تبدیل یه شرکتی چند صد میلیارد دلاری شده و به لحاظ فروش، بزرگ ترین شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات دنیا است و دومین تولیدکننده بزرگ گوشی های هوشمند همراه.
دنیای اپلیکیشن ها و بسیاری از استارت آپ های امروزی جهان، مدیون تاریخ سازانی چون جابز در اپل است. استیو جابز، یکی از تاریخ سازان بزرگ عصر دیجیتال، در سال ۱۹۵۵ میلادی به دنیا آمد، ۵ اکتبر سال ۲۰۱۱ میلادی به دلیل عوارض ناشی از سرطان لوز المعده، در حالی که روی صندلی نشسته بود و در حال صحبت بود، از دنیا رفت. ویدیوی زیر شما را با این لحظه تاریخی آشنا میکند.
جف بزوس و گاراژ آمازون
جف بزوس، دیگر کارآفرین بزرگ عصر دیجیتال است که انقلابی که در آمازون به اره انداخت، سبب شد تا دنیای کتاب خوانی و کتاب فروشی و نگاه انسان ها به کتاب تغییر کند. آمازون جف بزوس نیز همچون گوگل لری پیج و سرگئی برین، از گاراژ و خانه ای کوچک کرایه ای آغاز شد.
جف بزوس ۲ سال بعد از ازدواجش، آمازون را راه اندازی کرد. او پس از اتمام تحصیلاتش در چندین شرکت شروع به کار کرد، شرکت فیتل یکی از این شرکتها بود که بر روی پیاده سازی شبکه های کامپیوتری فعالیت میکرد و بعد از ان وارد شرکت کامپیوتری SHAW شد.
در این دوران بود که ایدهای در ذهن وی شکل گرفت و همزمان با آن توجهش به رشد بی نظیر شبکهٔ جهانی وب معطوف شد. او در کمال تعجب دید که رشد استفاده از اینترنت در سال ۱۹۹۴ نسبت به سال قبل ۲۳ برابر شده است! از همین جا بود که جف ایدهٔ خود، یعنی ایجاد یک فروشگاه از راه دور را در گاراژ خانه اجاره ای خود با همکاری همسرش رسمی کرده و شروع به تحقیق در زمینهٔ شرکت هایی کرد که کالاهایشان را از طریق پست و از راه دور ارسال میکردند.
جف فهرستی از ۲۰ شرکت برتر در این زمینه تهیه کرد، تقریباً تمام کالاهای مدنظر جف از طریق این شرکتها فروخته میشد، اما وی متوجه شد که هیچیک از این شرکتها اقدام به فروش کتاب نمیکنند. این مسئله تنها یک دلیل داشت و آن عدم تهیهٔ یک کاتالوگ کامل از عناوین کتابها بود، زیرا عناوین کتابها بسیار متنوع بودند و تهیهٔ یک کاتالوگ کامل از آنها نیازمند یک هزینهٔ سنگین و تهیهٔ یک کاتالوگ چند هزار صفحهای بود.
جف بزوس با آمازون در دهه نود میلادی، همان تاثیرگذاری در فضای سایبر و کسب و کار دیجیتالی و کارآفرینی اینترنتی ایجاد کرد که یاهو و MSN و PayPal ایجاد کردند. اکنون صدها شرکت بزرگ و کوچک در سراسر دنیا در قالب سیاست کسب و ادغام آمازون (Merger & Acquisition) به تملک غول دنیای نشر الکترونیک در آمده است.
در دهه آخر قرن بیستم میلادی، که دهه رشد دات کام ها و جهش طلایی بزرگان سیلیکون ولی از یاهو تا گوگل بود، جف بزوس چهار ســال بعد از اینکــه لقب جوان ترین معاون در یک دفتر سرمایه گذاری در وال استریت را گرفت از کارش استعفا داد تا اقبال خود را در حوزه فروش آنلاین کتاب با کمک همسرش آزمایش کند.
این گونه بود که ســایت آمازون تاسیس شد. اکنون، آمازون با ده ها هزار کارمند و تاریخ سازی در عرضه فروش کتاب، بزرگترین فروشگاه اینترنتی جهان است. مقر این شرکت با ۶۵ میلیارد دلار ارزش، به خدمات رسانی بین لمللی مشغول است.
گاراژ آمازون، اکنون تبدیل به ساختمان های غول پیکر و شرکت های چند ملیتی در سراسر جهان شده که در حوزه های مختلفی از جمله هوا فضا نیز مشغول به کار است.
گاراژ رهبران گوگل
در سال ۱۹۹۸ میلادی، لری پیج و سرگی برین دو دانش آموخته دانشگاه استنفورد همان ابتدای کار تصمیم گرفتند که یک موتور جستوجوگر اینترنتی تاسیس کنند. هدف آنها خلق سامانه ای بود که تمامی اطلاعات موجود در اینترنت را در اختیار کاربرانشان قرار دهد.
انها برای این کار، گاراژی از خانه سوزان وویجتسکی را اجاره کردند. این خانم بعدها، زمانی که گوگلی ها، با ۱.۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۳ میلادی، غول شبکه های اجتماعی ویدویی یعنی youtube را تصاحب کردند، به رهبری این شرکت منصوب شود.
اکنون، این شرکتی که بنیانش در گاراژ کوچک بود، امروزه یکی از غول های عصر فناوری است. آن گاراژ، امروزه محل بازدید عمومی است.
درس های گاراژی
۱- فرهنگ کار تیمی: اولین درسی که از غول های کارآفرینی گاراژ محور دانش بنیان می توان فرا گرفت، پذیرش فرهنگ کار تیمی با نگاه بلند مدت است. گاراژها به ما یاد می دهند که پرش های بزرگ، با قدم های کوچک آغاز می شود و یک گاراژ چند متری، امروز می تواند قلب دنیا و مرکز ثروت آفرینی و فرصت سازی باشد.
۲- گاراژهای دانش محور: همانطور که نویسنده درگاه مجمع جهانی اقتصاد گفته بود، این گاراژها نبودند که شگفتی ساز شدند. بلکه این دانش بود که در گاراژها، تاریخ ساز شد و ماورای دانش، این مجموعه های فرصت آفرین بودند مانند دانشگاه ها، که بستر خلق ارزش افزوده را فراهم کردند. موفقیت همه استارت آپ های قرن بیست و یکم، به مدیریت اثربخش دانش و خلاقیت مرتبط خواهد بود.
۳- خیلی ها از زیر صفر شروع کردند: خیلی از کارها را میتوان در اتاقی چند متری طراحی، هدایت و راهبری کرد و به میلیون ها نفر در سراسر دنیا خدمت رسانی نمود. سرمایه بعضی از کارها به خصوص استارت آپ های دیجیتالی، ابتدا زیر ۱۰۰۰ دلار بوده است. چه در ایران و چه در خارج از ایران. به قول وارن بافت، برای پیروزی در سرمایه گذاری، بیش از پول، به دانش و صبوری نیاز دارید.
۴– اقتصاد مشارکتی: همه غول های فناوری سیلیکون ولی که کارشان را از گاراژ ها آغاز کردند، توسعه کار خود را بر مبنای اقتصاد مشارکتی و سیاست کسب و ادغام بنا نهادند. این درس بزرگ از بزرگان ثروت آفرین عصر دیجیتال است.
۵-درس های استارت آپی: گردشگری ما در گاراژهای تاریخ ساز عصر دیجیتال نشان داد که موفقیت های بزرگ با گام های کوچک و در اتاق های چند متری (گاراژ) آغاز می شود. آنچه این گاراژها را تاریخ ساز کرد، تلاش مجدانه صاحبان کسب و کارهای گاراژی بود که امروزه به میلیارد ها ساکن هزاره سوم، خدمات می دهند.
اگر به عنوان دانشجو یا محقق عرصه فناوری اطلاعات، مدیریت و کسب و کار این گفتار را میخوانید، میتوانید از این ایده استفاده کرده و مجموعه کتابهایی درباره برترین استارت آپ های ایرانی که فعالیت خود را نه تنها از یک گاراژ، بلکه در کلاس درس دانشگاه آغاز کرده و پروژه ای دانشگاهی را به کسب و کار میلیاردی تبدیل کردند، به رشته تحریر درآورید که جایش در بازار نشر ایرانی بسیار خالی است.
شبتون بخیر
این گزارشتون فوق العاده بود. به نظرم محشر بود. خیلی جالب بود. آقای زمانی، از شما ممنونم. اطلاعات عالی به من دادین. من دانشجوی تجارت الکترونیک هستم. توصیه های آخریتون پرفکت بودددددددددددددددددددددد.
سپاس