آیا می دانید که تجربه شرایط پر استرس موجب «پیری مغز» می شود

مطالعات علمی اخیر نشان داده اند که تجربه شرایط پر استرس می تواند موجب پیری مغز در سال های بعدی زندگی گردد.

کارشناسان در همکاری با گروهی از دانشجویان داروسازی و بهداشت عمومی در دانشگاه ویسکانسین، ثابت کرده اند که داشتن حتی یک تجربه مملو از استرس در زندگی هر فرد می تواند در سلامت مغز وی در سال های آتی تاثیرات منفی متعددی به دنبال داشته باشد.

گفتنی است، این افراد با مورد آزمایش قرار دادن ۱۳۲۰ نفر که گفته می شد تجربه های پراسترسی در زندگی خود داشته اند و بررسی مناطقی از مغز آن ها که مسوول فکر کردن و حافظه است، نتیجه اعلام شده را به دست آورده اند.

میانگین سنی اشخاص ۵۸ بوده و ۱۲۳۲ نفر سفید پوست آمریکایی و ۸۲ نفر آفریقایی-آمریکایی را شامل می شد. آزمایشات مربوطه با اعمال مجموعه ای از آزمایشات عصبی-روانشناختی روی مناطق مختلف بدن این افراد، همانند ۴ بخش حافظه (حافظه کوتاه مدت، حافظه و یادگیری شفاهی، حافظه و یادگیری تصویری و بخش یادآوری خاطرات) صورت گرفت.

شرایط پر استرس شامل مواردی همچون از دست دادن کار، مرگ فرزندان، طلاق یا داشتن والدین معتاد به الکل یا مواد مخدر است. مطالعات اخیر نشان داده تعدد حضور در شرایط پر تشویش به ایجاد اشکال در عملکرد شناختی مغز در آینده خواهد انجامید.

در این بررسی ها همچنین تعین شد که نژاد سیاهپوست ۶۰ درصد بیشتر از سفیدپوست ها با رویدادهای تلخ و ناگوار مواجه بوده اند. باید بدانید که هر یک تجربه پر استرس با ۴ سال پیری مغز برابری می کند.

نتیجه این تحقیق فعلا در هیچ نشریه علمی منتشر نشده است اما در هفته گذشته در کنفرانس بین المللی انجمن آلزایمر جهانی در شهر لندن ارائه شد.

دکتر ماریا کاریلو، مدیر انجمن آلزایمر جهانی، در این رابطه بیان داشته: «رویدادهای پر تشویشی که محققان روی آن ها متمرکز بودند، تنوع گسترده ای داشت. از مرگ والدین، تجاوز جنسی، از دست دادن شغل، از دست دادن خانه، ثروت، دارائی گرفته تا زندگی در شرایط سخت و طلاق و زندگی در محله بد را شامل می شد.» وی همچنین افزوده: «حتی گاهی تغییر دادن مدرسه برای برخی از کودکان مصداق تجربه تلخ و مملو از سراسیمگی به شمار می رود.»

دکتر دوک براون، سرپرست بخش تحقیقاتی انجمن آلزایمر جهانی نیز گفته: «همه می دانیم که استرس های مداوم روی سلامت اشخاص تاثیرات منفی گسترده ای دارد، بنابراین چندان جای تعجب ندارد که تداوم چنین امری موجب تخریب عملکرد مغز در زمینه فکر و حافظه در سال های آتی بشود. در همین راستا ما می خواهیم بدانیم که آیا قرار داشتن در چنین وضعیتی می تواند موجب افزایش احتمال زوال عقل در کهنسالی بشود یا خیر.»

وی همچنین بیان داشته: «مطالعه در مورد استرس کمی پیچیده است زیرا تفکیک آن از موارد مشابه همانند افسردگی و نگرانی که هر دو آن ها نیز احتمال زوال عقل را افزایش می دهند، دشوار است.»

برای مطرح کردن ادعاهای مستند در این رابطه، یعنی ارتباط استرس با زوال عقل در پیری، باید تحقیقات بیشتری صورت بگیرد. اما برخی از مطالعاتی که در این زمینه انجام شده اند، اعلام داشته اند که استرس و التهاب مزمن می تواند به توسعه هر چه سریع تر زوال عقل کمک نمایند.

در این راستا بد نیست اشاره کنیم که دانشمندان بیان داشته اند با در پیش گرفتن سبک زندگی و رژیم غذایی سالم، می توان تا حد زیادی از پیشامد چنین رویدادهای ناگواری پیشگیری نمود.

در آخر هم گفتنی است که پیری مغز، همان طور که از نامش می توان حدس زد به تحلیل و آسیب سلول های مغز با افزایش سن اطلاق می گردد که به بروز اختلال در سیستم های بدن از جمله شنوایی، گفتاری، حرکتی و سیستم عصبی منجر می شود.

زوال عقل نیز از بین رفتن توانایی تفکر است که با نام «دمانس» نیز شناخته می شود. زوال عقل از تخریب کارکردهای شناختی به وجود می آید و از علائم این بیماری می توان به اختلالات حافظه، زبان، تغییرات روان‌شناختی و مختل شدن فعالیت‌ های روزمره اشاره نمود.