تصور ما در مورد کشورهای عربی بدون شن، بیابان و شتر نخواهد بود و خنده دار است اگر بشنویم یک کشور عربی شن وارد می کند. اما باید بدانید که این موضوع خنده دار دستکم در مورد امارات متحده عربی واقعیت دارد. اگر چه امارات در میان صحراها و بیابان هایش خشکی محصور شده است اما باید بدانید که این کشور شن وارد می کند و به خاطر این موضوع باید شگفت زده اما خوشحال باشیم. شاید فکر کنید که شن چیز بد و ناخوشایندی است.
اگر مدتی را در ساحل یا بیابان گذرانده باشید می دانید که شن ها مزاحمت بسیاری برای شما ایجاد کرده و دائم باید آن ها را از کفش هایتان بیرون بریزید. در مورد کشور امارات این قضیه کمی متفاوت است و در حالی که حجم زیادی از قلمرو این کشور را بیابان و شن تشکیل داده اما آن ها تصمیم گرفته اند که شن وارد کنند و شما نیز می توانید شن های خود را به این کشور عربی بفروشید، اگر چه امارات شن های وارداتی را تنها در مقیاس حجمی بزرگ می خرد. به گزارش سازمان ملل در سال ۲۰۱۴، امارات مقادیر زیادی شن، سنگ و سنگ ریزه به ارزش ۴۵۶ میلیون دلار خریداری کرده است. اما شاید با خود فکر کنید دلیل این کار ظاهراً احمقانه چیست؟
شن در صنعت ساختمان کاربرد زیادی دارد و به ادعای پاسکال پدوزی که از محققان سازمان ملل است، شن بعد از آب پرمصرف ترین منبع طبیعی روی زمین به شمار می آید. این موضوع زمانی قابل درک خواهد بود که بدانید صنعت ساخت و ساز امارات دستکم در یک دهه اخیر رشد و رونق غیرقابل باوری گرفته است. به همین دلیل کشور امارات برای تامین این نیاز فزاینده چاره ی مقرون به صرفه تری جز وارد کردن مقدار زیادی از شن مصرفی خود از کشورهای دیگر ندارد. البته مشکل اصلی امارات این است که علی رغم این که این کشور یک سرزمین بیابانی و پر از شنزار به شمار می آید و شن های فراوان تنها در فاصله چند کیلومتری شهرهای بزرگ قرار دارند اما شن های موجود در بیابان های این کشور برای استفاده در بخش ساخت و ساز مناسب نیستند.
بیابان های کشور امارات از شن هایی تشکیل شده اند که باد آن ها را شکل داده است به همین دلیل این شن ها مقادیر زیادی نمک در خود دارند و متعاقباً به دلیل صیقلی بودن بیش از حد کارآیی لازم را برای استفاده در ساختمان سازی ندارند. به همین دلیل توسعه ی فزاینده ی صنعت ساخت و ساز در این کشور در سال های اخیر مستلزم وارد کردن مقدار زیادی شن از کشورهای دیگر بوده است. جالب این که بزرگ ترین سازه ی این کشور از شن های یک کشور بیگانه ساخته شده و یک کمپانی استرالیایی بتونی ساخته شده از شن و ماسه را برای ساخت برج خلیفه به این کشور منتقل کرد. این مواد خام کمک کرد که بلند ترین سازه ی عمودی جهان رکورد بلندترین پمپاژ بتن را نیز بدست آورد.
جالب تر این که امارات در این زمینه تنها نیست و کشور بزرگتری مانند عربستان سعودی نیز علی رغم داشتن بیابان های شنی فراوان بخش زیادی از شن و ماسه مورد استفاده در صنعت ساختمان خود را وارد می کند. در سال ۲۰۰۷، افزایش ساخت و ساز در این کشور ثروتمند عربی باعث شد که کمپانی های استرالیایی مقادیر زیادی شن را از طریق کشتی به این کشور منتقل کنند. بیشتر این شن ها به منظور استفاده در حوزه ی «سند بلاست» (sandblast) بود که در آن دانه های شن با فشار و سرعت فراوان به سمت سطوح ناهموار سخت پرتاب شده و آن ها را صیقلی می کنند. با این وجود شن های وارداتی تنها در صنعت ساختمان به کار برده نمی شوند. در سال ۲۰۱۴ یک روزنامه ی انگلیسی ادعا کرد که امارات متحده عربی در قراردادی با یک کمپانی آلمانی مقادیر زیادی شن برای میادین اسب دوانی خود وارد کرده است.
شن های محلی برای اسب های عربی بسیار بزرگ و خشن هستند و به اندازه ی شن های اروپا نیز ثبات نداشته و به اسب در مسیر مسابقه کمک نخواهند کرد. با این وجود مقدار شن وارداتی توسط امارات متحده در مقایسه با چین بسیار ناچیز به شمار می آید زیرا بر اساس ادعاها چین بیش از یک پنجم واردات شن جهان را به خود اختصاص داده و در چهار سال اخیر بیشتر از مصرف شن در ایالات متحده در قرن گذشته شن مصرف کرده است. بخش زیادی از این شن و ماسه برای ساخت تپه های دریایی و جزایر کوچک مصنوعی در مناطق جنوبی دریای چین بوده که معمولاً از آن ها استفاده ی نظامی می شود.
رشد فزاینده صنعت نفت نیز در این امر بی تاثیر نبوده زیرا شن در زمینه ی استخراج نفت نیز اهمیت و استفاده زیادی دارد. با بهبود و مدرن سازی روش های استخراج نفت از چاه ها و افزایش تقاضا و نیاز به استخراج مقادیر بیشتری از چاه های نفت فعلی مقدار شن مورد نیاز در این چاه ها نیز افزایش چشمگیری یافته است. با به وجود آمدن تکنیک تزریق حجم زیادی از مایع با فشار فراوان به داخل صخره های و حفره های زیرزمینی به منظور استخراج نفت و گاز، صنعت صادرات و واردات شن و ماسه نیز رونق گرفته و از ترکیبی از آب و شن برای بیرون کشیدن مقادیر گاز و نفتی که در حفره ها و سنگ های زیرزمینی گرفتار شده اند استفاده می شود.
بر اساس تحقیقات یک موسسه زمین شناسی در ایالات متحده، در سال ۲۰۱۴ بیش از ۲۰۰ میلیون تن شن و ماسه در سراسر جهان استخراج شده که ارزش آن در بازار سال گذشته ایالات متحده بیش از ۸.۳ میلیارد دلار بوده است. بر اساس این تحقیق نیاز بازار های جهانی به شن تا سال آینده هر سال ۵.۵ درصد افزایش خواهد یافت.
تاریخ نیز نشان داده که از دیرباز شن جزئی جدایی ناپذیر از صنعت ساخت و ساز بوده و مصریان باستان نیز از شن برای ساخت شیشه استفاده می کرده اند. امروزه از شن در ساخت رنگ، سیمان، فیلترهای استخرهای شنا، تلفن های همراه و حتی خمیر دندان نیز استفاده می شود. اما جای خوشحالی است که امارات به جای استفاده از شن های خود از کشورهای دیگر شن وارد می کند زیرا دزدی و قاچاق شن در حال تبدیل شدن به یک معظل بزرگ در برخی از کشورهای جهان است. بر اساس گزارش بی بی سی، یک شبکه ی زیرزمینی و مافیایی قاچاق شن در کشور جامائیکا شکل گرفته که نفوذ و قدرت بسیار زیادی نیز دارد و مواردی از کاهش حجم شن در مناطق ساحلی مشهوری مانند سواحل کالیفرنیا و کارولینای جنوبی نیز گزارش شده است.
بدون نظر