وقتی که پای کهولت سن و عادت های خواب به میان می آید، عادات شخصی افراد با هم متفاوت بوده و هر کسی ممکن است رفتارهای مختص به خود را در این برهه از زندگی در زمینه ی خواب داشته باشد. برای مثال همیشه وقتی مراکز خرید باز می شوند اولین کسانی که در آن جا حضور می یابند معمولاً افراد سالمند هستند و معمولاً نیز قبل از این که آفتاب غروب کند به خانه بازگشته اند. در مقابل، افراد جوان معمولاً تا دیروقت بیرون از خانه بوده و وقتی می خوابند نیز تا دم ظهر بیدار نمی شوند. اما سوال این است که دلیل چنین تفاوت فاحشی بین عادات خوابیدن در افراد بزرگسال و جوانان چیست؟
بسیاری از مطالعات نشان داده که شاید همین عادت عجیب خواب باعث شده که نیاکان ما زنده بمانند و در واقع نمی توان این عادت را یک معضل دانست بلکه یک ویژگی مناسب و مفید است. برای درک زندگی افراد سالمند، دانشمندان معمولاً زندگی انسان های امروزی که هنوز به شیوه ی باستانی شکار و جمع آوری غذا زندگی می کنند را مورد بررسی قرار می دهند. اگر چه این جوامع در دوره ی مدرن زندگی می کنند اما برخی از عناصر شیوه ی زندگی آن ها در طی سال ها به آن ها رسیده است و در این مدت تقریباً بدون تغییر باقی مانده اند. این موضوع بدان معناست که زندگی در میان جوامع شکارچی و گردآورنده غذا بسیار شبیه آن چیزی است که محققان در مورد زندگی نیاکان ما فکر می کنند، یعنی شیوه ای از زندگی که نیاکان ما قبل از عصر کشاورزی داشتند.
گروهی از این جوامع در شمال تانزانیا هنوز در دسته های ۲۰ تا ۳۰ نفره زندگی می کنند و روز خود را با پیدا کردن میوه، قارچ و گوشت در دشت ها و جنگل ها به شب می رسانند. شب ها نیز در زیر آسمان و کنار آتش یا در داخل کلبه های چوبی یا کلبه های ساخته شده از بوته ها و گیاهان می خوابند. از همه مهم تر این که همه روی زمین می خوابند بدون این که نور مصنوعی یا وسیله ای برای کنترل آب و هوا (مانند کولر و بخاری) داشته باشند که این شیوه ی زندگی به مقدار زیادی زندگی آن ها را به زندگی انسان های نخستین نزدیک نگه می دارد. در یک مطالعه ی خاص روی انسان های ساکن این منطقه، ۳۳ مرد و زن بین سنین ۲۰ تا ۶۰ سال یک سیستم ردیاب خواب را به مدت ۲۰ روز همراه خود داشتند که شبیه یک ساعت مچی بود.
نتایج نشان می داد که تعداد بسیار کمی از این افراد همزمان می خوابیدند. در میان این افراد معمولاً سالمندانی که بالای ۵۰ سال سن داشتند معمولاً در همان ساعات اولیه شب به خواب می رفتند و صبح زود روز بعد از خواب بیدار می شدند در حالی که افراد زیر ۴۰ سال معمولاً تا پس از ساعت ۱۱ شب بیدار بوده و تا بعد از ساعت ۸ صبح از خواب بیدار نمی شدند. بسیاری از این افراد چند بار در طول شب بیدار شده تا بچه هایی که گریه می کردند را بخوابانند یا نحوه ی خوابیدنشان را تغییر دهند. دلیل این که چرا افراد مسن این گروه خیلی زود به خواب می رفتند شاید تعجب برانگیز نباشد زیرا مادربزرگ های ما نیز چنین عادتی دارند.
اما موضوع پیچیده چیز دیگری است: بعد از بیش از ۲۲۰ ساعت پایش مداوم و بی وقفه تنها در ۱۸ دقیقه تمامی ۳۳ فرد مورد مطالعه همگی با هم خواب بودند. روی هم رفته در هر زمانی بیش از یک سوم افراد گروه بیدار بودند. محققان بر این باورند که این تفاوت در عادت های خواب به نیاکان ما کمک کرده اند که زنده بمانند زیرا ممکن بود حیوانات درنده در هر زمانی به آن ها حمله کنند و اگر همواره تعداد کمی از افراد گروه در ساعاتی از شبانه روز بیدار بودند در واقع نقش نگهبان را ایفا کرده و از کسانی که در خواب بودند در برابر تهدیدات محافظت می کردند.
علاوه بر این با این روش و عادات متفاوت خواب دیگر لازم نبود که برای ساعات شب نگهبانی تعیین شود. اما اگر شما نیز به سن پیری رسیدید و پس از ساعت ۷ صبح نیز خواب بودید به این معنا نیست که به مشکل دچار شده اید بلکه شاید به دلیل تکامل نسل هزاره باشد که با دیگر نسل ها متفاوت است. در طول دوران زندگی، یک شخص به طور متوسط ۲۴ سال را در خواب می گذراند. بعد از چند شبانه روز بی خوابی نیز بدن می تواند با چند شب خواب خوب شرایط اولیه و مطلوب خود را بازیابد. بهترین و ایده آل ترین طول خواب ۷تا ۸ ساعت است اما ممکن است این موضوع از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
بدون نظر