تا جایی که داستان ها می گویند، رییس بدنام ترین کارتل توزیع مواد مخدر جهان، اولین باری که از زندان فرار کرد در داخل یک سطل زباله مخفی شده بود. بار دوم وی از طریق یک تونل زیرزمینی فرار کرده و با سوار شدن به موتورسیکلت خود را به آزادی رساند. فرارهای بی باکانه و افسانه هایی که در مورد آن ها ساخته شد، جایگاه خواکین «ال چاپو» گوزمان لوِرا را به عنوان افسانه ای ترین شخصیت در دنیای خلافکاری مکزیک تثبیت کرد. لقب او (ال چاپو) به معنای «کوتوله» است اما داستان های درازی در مورد پادشاه کارتل سینالوآ گفته می شود. پشت این همه دروغ و افسانه پردازی حقایقی خوابیده است: به گفته ی مقامات مبارزه با تولید و توزیع مواد مخدر، گوزمان بزرگترین تشکیلات خرید و فروش مواد مخدر در جهان را سازماندهی کرده بود.
جیم دینکینز مردی بود که بخش اعظم فعالیت خود را صرف متوقف کردن این مرد و دستگیری او کرد و تنها چیزی که بعد از شنیدن نام گوزمان به ذهن او خطور می کند این دو کلمه است: «نابغه شرور». دینکینز که قبلاً رییس بخش بازرسی اداره امنیت داخلی ایالات متحده بوده است می گوید:” او در خیابان ها بزرگ شده بود تا به یکی از قدرتمند ترین مردان جهان تبدیل شود”. اکنون گوزمان بار دیگر پشت میله ها به سر می برد و این بار در زندان خوارز در مکزیک. وکلای او تلاش می کننئد که مانع از استرداد او با ایالات متحده شوند، جایی که بدون شک وی برای تمام عمر خود پشت میله ها باقی خواهد ماند.
امپراطوری متولد می شود
گوزمان در سنین کودکی با تجارت مواد مخدر آشنا شد. شهر بادیراگواتو در ایالت سینالوآ در مکزیک که ال چاپو در آن به دنیا آمد، درون مثلث طلایی، قلب تجارت مود مخدر در این کشور قرار گرفته است. برای دهه ها، مردم این منطقه با کاشت ماریجوانآ و تریاک که برای تولید هروئین استفاده می شد امرار معاش می کردند. پدر و پدر بزرگ ال چاپو نیز همین روش را در زندگی در پیش گرفته بودند. زمانی که گوزمان ۷ ساله شد وی نیز مدرسه را ترک کرده و به کار در مزرعه ماریجوانآ و تریاک پرداخت. در سنین نوجوانی وی وارد کارتل بدنام میگل آنخل فلیکس گالاردو در گوادالاخارا شد. این کارتل بعدها به کارتل های کوچکتری تقسیم شد که کارتل سینالوای گوزمان تنها یکی از آن ها بود. این امپراطوری تجارت مواد مخدر به قدرتمندترین کارتل در سراسر مکزیک تبدیل شد و بیشتر از هر چیز، پادشاه این امپراطوری باعث شهرتش شده بود.
گوزمان یک قاتل بالفطره بود و از کشتار ابایی نداشت. گوزمان نگهبانان و زیردستانی بی رحمی را در اطراف خود داشت که برای او هر کاری می کردند و بدین ترتیب وی به ال چاپویی تبدیل شد که بر یک امپراطوری تجارت مواد مخدر چندین میلیارد دلاری حکومت کرده و بخش اعظم ماریجوانآ، کوکایین و هروئینی که در خیابان های ایالات متحده فروخته می شد را تامین می کرد. بزودی مشخص شد که این کارتل از گروه های ترور سازمان یافته برای رسیدن به اهداف خود و از بین بردن مخالفان و خائنین به کارتل در داخل و خارج از مکریک استفاده می کند. اداره پلیس شیکاگو در سال ۲۰۱۳ به وی لقب «دشمن شماره ۱ ملت» داده و اورا «آل کاپون جدید» شهر نامید. جک رایلی، رییس بخش مبارزه با مواد مخدر شهر در آن زمان چنین گفت:” در حالی که شیکاگو ۱.۵۰۰ مایل [۲.۴۰۰ کیلومتر] با مکزیک فاصله دارد، کارتل مواد مخدر سینالوآ در عمق این شهر نفوذ کرده و نیروهای پلیس محلی و فدرال را مجبور کرده طوری عمل کنندکه انگار در مرز قرار دارند”.
به گفته ی تحلیل گران، در مکزیک، قدرت امپراطوری گوزمان باعث شده جنگی در خیابان ها رخ دهد که ده ها هزار از هم میهنان او را به کام مرگ فرستاده است. اما در سال ۱۹۹۳ قتل یک شخصیت برجسته باعث شد که اسم ال چاپو گوزمان بر سر زبان ها افتاده و او را پشت میله ها قرار دهد؛ قربانی کسی نبود جز کاردینال خوان خسوس پوساداس اوکامپو. به گفته ی مقامات رسمی، این مرد مذهبی خوشنام توسط دشمنان گوزمان به قتل رسیده بود که قصد صدمه رساندن به پادشاه مواد مخدر کشور را داشتند. با مرگ کاردینال درگیری های خونینی سراسر کشور را در برگرفت که در نهایت به دستگیری گوزمان در گواتمالا منتهی شد. وی به مکزیک مسترد شده و مقامات قضایی مکزیک نیز به سرعت او را به جرم راه اندازی سازمانی جنایت کار و رشوه دادن به مقامات به ۲۰ سال زندان محکوم کردند. در آن زمان وی هرگونه ارتباط با تجارت مواد مخدر را تکذیب می کرد و به رسانه ها گفت:” من یک کشاورز هستم”.
فرار از زندان و آغاز تلاش های طولانی برای شکار او
در طول دوران حبس در زندان پونته گرانده در مکزیک، گوزمان درست شبیه یک شاه زندگی می کرد و برای او غذای مخصوص سرو می شد به نحوی که زندان به مکانی برای خوشگذرانی و استراحت گوزمان تبدیل شده بود. شرایط کاملاً طبیعی و آرام به نظر می رسید اما ال چاپو می خواست منظره ی برابر چشمانش را تغییر دهد. هشت سال از دوران زندگش شاهانه ال چاپو در زندان گذشته و ۱۲ سال دیگر هم باقی مانده بود اما به گفته ی مقامات زندان وی با مخفی شدن در سطل آشغال از زندان فرار کرد. اما آنابل هرناندز، روزنامه نگاری که به طور ویژه بر روی کارتل مواد مخدر مکزیک متمرکز بود داستان متفاوتی از فرار او دارد. هرناندز در این باره می گوید:” دو تن از مقامات بلند پایه دولت در را برای او باز کرده و به او گفتند که قربان حالا شما می توانید اینجا را ترک کنید”.
در طول ۱۳ سال زندگی در حال فرار ال چاپو، شایعات بسیاری در مورد محل زندگی او گفته می شد. در بسیاری از موارد مامورین آمریکایی رد او را پیدا می کردند اما حتی زمانی که دولت مکزیک فشار خود را بر کارتل های مواد مخدر افزایش داد نیز ال چاپو هر بار به نحوی فرار می کرد. بسیاری بر این باورند که مقامات دولتی از محل اختفای او اطلاع داشتند اما عمداً اقدامی برای دستگیری وی انجام نمی دادند. در سال ۲۰۰۹، اسقف اعظم ایالت دورانگو مکزیک به خبرنگاران گفت که گوزمان نزدیک شهر کوهستانی گواناچوی زندگی می کند. به گفته ی او :” همه این را می دانند غیر از مقامات”. چند روز بعد مامورین مبارزه با مواد مخدر جنازه ی دو سرباز ارتش را در کوهستان های دورانگو پیدا کردن و روی جسد آن ها نوشته ای به شرح زیر قرار داده شده بود:” نه دولت و نه کشیش ها از پسِ ال چاپو برنخواهند آمد”. سال بعد وقتی که از همان اسقف اعظم در مورد محل اختفای گوزمان پرسیده شد جواب او متفاوت بود:” او همه جا حاضر است… او همه جا حضور دارد”.
جذبه رابین هودی
در دورانی که گوزمان در حال فرار بود شهرت او روز به روز افزایش می یافت. داستان های زیادی از کمک های او به فقرا گفته می شد. حتی گفته شده بود که وی یک بار وارد رستورانی شده و برای این که بتواند در آرامش غذایش را بخورد تمامی گوشی های تلفن همراه مشتریان رستوران را ضبط کرده و پس از اتمام غذایش برای جبران این موضوع صورتحساب های تمامی مشتریان را پرداخت کرده است. مالکوم بیت، نویسنده ی کتاب «آخرین قاچاقچی: شکار ال چاپو، تحت تعقیب ترین قاچاقچی مواد مخدر جهان» در این باره می گوید:” این داستان را میلیون ها بار در سراسر مکزیک شنیده ام. به نظر من این اتفاق در سینالوآ رخ داده است- شاید. کاملاً مطمئن نیستم. این داستان ها را خودشان در میان مردم پخش می کنند. ناگهان او مردی می شود که برای شهر اهمیت قائل است. او مردی دوست داشتنی و متعلق به تمام مردم می شود و خدا- صورتحساب ها را هم اوست که می پردازد.
این همان سبک قدیمی مافیاست که از فیلم های مافیایی بیرون آمده است”. این تصویر برای گوزمان بسیار مفید بود، اگر چه بسیاری از مردم این داستان ها را دروغ می دانستند و گوزمان نیز خود می خواست این ذهنیت را در مردم ایجاد کند که وی رابین هود دوران است. در واقع گوزمان کارتل خود را درست مانند یک مدیر عامل مدیریت می کرد و آن قدر سود برای این کارتل کسب کرده بود که در سال ۲۰۰۹ در لیست میلیاردرهای مجله فوربس در کنار نام هایی مانند وارن بافت و بیل گیتش قرار گرفت. علاوه بر این وی شروع به ساخت و پخش سرودهایی در ستایش تجارت مواد مخدر کرد که داستان هایی در مورد ماشین های زرهی، تیراندازی ها و تعقیب و گریزهای پلیس را به زبان شعر بارگو می کردند. این بت سازی از ال چاپو رفته رفته به آن سوری مرزها نیز کشیده شد و در سال ۲۰۱۲ یک رَپر آمریکایی به نام گوچی مانه ترانه ای را در مدح ال چاپو سرود:
تمام چیزی که می خواهم این است که ال چاپو باشم
ماشینم مثل ماشین او تمام اتوماتیک باشد
تمام چیزی که می خواهم این است که ال چاپو باشم
سه میلیارد دلار به شکل پزو داشت باشم
تمام چیزی که می خواهم این است که ال چاپو باشم
و وقتی که با او دیدار کنم به او خواهم گفت دست مریزاد
تونل زدن به بیرون از زندان
اگر چه هر روز بر محبوبیت و معروفیت او افزوده می شد اما گوزمان خود بیشتر و بیشتر از دیده ها پنهان می گشت. بسیاری می گفتند او را در مکان های مختلفی در سراسر خاک مکزیک، گواتمالا و یا حتی اروپا دیده اند. وی تحت تعقیب ترین سلطان تجارت مواد مخدر در تمام دنیا بود اما هر بار که دستگیری وی قریب الوقوع به نظر می رسید ناگهان ال چاپو غیب می شد. این اوضاع در سال ۲۰۱۴ و زمانی که انریکه پنیا نیتو، رییس جمهور پیروز مکزیک، به عنوان موثر بودند استراتژی امنیتی دولت خود اعلام کرد که ال چاپو در هتلی در شهر مازاتلان در ساحل اقیانوس آرام دستگیر شده تغییر کرد. اما سال بعد خبری ناامید کننده از رهبر مکزیک به گوش رسید. گوزمان بار دیگر از یک زندان فوق امنیتی فرار کرده بود و این بار از طریق تونلی زیرزمینی به طول یک مایل که تا سلول او کشیده شده بود.
دوربین های امنیتی زندان آلتیپلانو در مکزیک نشان می داد که گوزمان وارد حمام شده و دیگر از آن جا خارج نشده است. اواخر آن روز اعلام شد که گوزمان غیب شده است. او از طریق سوراخی در سلولش که به یک تونل دارای تهویه و نور منتهی می شد فرار کرده بود. نزدیک به شش ماه دیگر طول کشید تا مامورین او را بار دیگر ببینند و این بار در شهر ساخلی لوس موچیس، گوزمان به محاصره درآمد. در اتفاقی که بیشتر شبیه فیلم و داستان است مقامات پلیس اعلام کردند که سلطان مواد مخدر جهان به دلیل علاقه به گفته شدن داستانش بر روی پرده بزرگ تلویزیون و مراوده داشتن با یک بازیگر مشهور تلویزیونی که نقش رهبر یک گروه قاچاق مواد مخدر را در یک سریال بازی کرده به دام افتاده است. در واقع گوزمان از طریق پیام های کوتاه تلفنی قصد داشت یک ملاقات سری را با کیت دل کاستیو ، بازیگر مکزیکی و شان پن، بازیگر سرشناس آمریکایی ترتیب دهد که پن مقامات پلیس را در جریان امر قرار داد.
این یک مسابقه است
گوزمان بار دیگر در پشت میله ها قرار گرفته و وکلا و خانواده ی او تلاش می کردند مانع از استرداد او به ایالات متحده شوند و همزمان دولت را به خاطر برخورد نامناسبی که با وی در زندان دارد مورد ملامت قرار می دادند. خوزه رفوجیو، وکیل گوزمان گفته که وی برای یک دفاع بی سابقه از موکل خود آماده می شود و آن ها همه چیز را تمام نمی دانند.در صورتی که گوزمان به ایالات متحده فرستاده شود به احتمال فراوان به بروکلین نیویورک منتقل شده و در آن جا در دادگاه فدرال محاکمه خواهد شد. وی همراه با تعدادی دیگر از رهبران کارتل مواد مخدر مکزیک به جرم انتقال صدها تن مواد مخدر بین سال های ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۴ محاکمه خواهند شد.
مقامات مکزیکی تا سال ۲۰۱۶ درخواست دولت ایالات متحده برای استرداد گوزمان را بی پاسخ گذاشته بودند اما در نهایت آن ها به این نتیجه رسیدند که برای جلوگیری از فرار مجدد گوزمان و با گرفتن این قول از مقامات ایالات متحده که برای وی مجازات اعدام در نظر گرفته نشود او را به این کشور تحویل دهند و این اقدام در اوایل سال میلادی کنونی رخ داد. به ادعای بسیاری از کارشناسان امنیتی مکزیک در صورتی که وی در مکزیک باقی می ماند دیر یا زود فرار می کرده و بار دیگر مسابقه و تعقیب و گریز آغاز می شد.
بدون نظر