اوضاع صنعت نشر کشور در سال ۹۶، وضعیت بهتری از صنعت سینمای ایران در این سال نداشت. همچنان مردم ایران، کم مطالعه میکنند و کم سینما میروند. حداقل ۱۰ درصد کل جمعیت کشور از بیسوادی مطلق رنج می برند و این معضل تراژدیک، همچنان فرصت های بسیاری را از توسعه ایران عصر ۱۴۰۰ سلب می کند. اما از این ها که بگذریم، با نگاهی به پر فروش ترین کتاب هایی که ایرانیان در بهار سال ۹۶ خواندند، به آمارهای جالبی میرسیم. با بررسی پرفروشهای بازار نشر در فصل بهار ۹۶، میتوان نام نویسندگان سوئدی چون فردریک بکمن، یوناس یوناسون و لنا اندرشون را بر کتابهای داستانی پرفروش مشاهده کرد.
بخش کودک و نوجوان مجموعه انتشارات ققنوس، به نام انتشارات آفرینگان، عناوین پرفروش خود را در بهار، این چنین معرفی میکند:
«شازده کوچولو و تولد شازده کوچولو» نوشته آنتوان دوسنت اگزوپری با ترجمه مدیا کاشیگر که اواخر سال ۹۵ منتشر شد، «گفتگو با دخترم درباره مرگ» نوشته آمانوئل هوییزمان پرین با ترجمه مهدی ضرغامیان، «برسد به دست معلم عزیزم» به قلم و تصویرگری سایمن جیمز با ترجمه محبوبه نجفخانی که در قالب نامه نگاری یک کودک با معلمش نوشته شده، مجموعه ۲ جلدی «فلسفه برای نوآموزان» نوشته شارون ام. کای و پل تامسون با ترجمه حوریه هوشیدری فراهانی و «دنیای شگفت انگیز فلسفه» نوشته سارا تاملی و ماکوس ویکس با ترجمه پریسا صیادی و سرور صیادی.
نشر آموت یکی از ناشرانی است که به تازگی و از این مرتبه به گزارش پرفروشها، اضافه شده است. این ناشر بیشتر به چاپ آثار داستانی ایران و خارجی اشتغال دارد و طی فعالیت خود سعی داشته نبض بازار نشر و سلیقه مخاطب را مد نظر داشته باشد.
ترجمه مریم مفتاحی از رمان «من پیش از تو» به عنوان پرفروشترین رمان فصل بهار این ناشر معرفی میشود. این کتاب همان طور که میدانیم، یکی از نوشتههای جوجو مویز نویسنده و روزنامهنگار انگلیسی است که مدتی است در بازار نشر کشور، اقبال خوبی داشته است. بین ۵ کتاب رتبه اول این ناشر در فهرست پرفروشها، تنها یک کتاب تالیفی و از نویسندگان داخلی است و ۴ کتاب دیگر، آثار ترجمه هستند.
پس از «من پیش از تو»، رمان «پیرزنی که تمام قوانین را زیر پا گذاشت» نوشته کترینا اینگلمن سوندبرگ قرار دارد که کیهان بهمنی ترجمه اش کرده است. کتاب بعدی هم ترجمه آرمان آیت اللهی از رمان «نحسی ستارههای بخت ما» نوشته جان گرین است. «دختر خوب» نوشته ماری کوبیکا با ترجمه فرشاد شالچیان هم چهارمین کتاب پرفروش آموت در فصل بهار است. پنجمین عنوان این ناشر در حوزه مورد بحث هم، «مردی از آنادانا» نوشته فریبا کلهر است.
یکی از ناشران آموزشی و تربیتی کشور که البته کتابهای ادبی هم چاپ میکند، انتشارات آهنگ قلم در مشهد است. بین کتابهای پرفروش این ناشر، بیشتر عناوین، تالیفی و از نویسندگان داخلی کشور هستند. این ناشر که بیشتر آثارش، دانشگاهی و آموزشی هستند، پرفروشهای بهار ۹۶ آن این چنین معرفی میکند:
«گردشگری جامع بنیاد» اثر شیما امیری و فرشته فاضل بخششی، «مدیریت تلفیقی آفات نخل خرمان» نوشته مسعود لطیفیان، «تلخیص آیین دادرسی کیفری به شیوه جدول» نوشته محمدعلی غفاری، «تخمیر استن» تالیف گروهی از نویسندگان و همچنین کتاب داستانی علمیتخیلی «بازگشت به سیاه تِرا» نوشته ایرج فاضل بخششی.
انتشارات افراز ، عموما بین علاقه مندان به ادبیات نمایشی، تئاتر و سینما شناخته میشود. البته افراز در حوزه چاپ ادبیات داستانی نویسندگان داخلی و خارجی نیز فعال است اما عمده آثارش مربوط به حوزه تئاتر و سینما میشود.
«مرد بالشی» نوشته مارتین مک دونا است که توسط زهرا جواهری ترجمه شده و هشتاد و سومین عنوان مجموعه «نمایشنامههای برتر جهان» است که توسط این ناشر چاپ میشود. «مرد بالشی» برای اولین بار در سال ۲۰۰۳ چاپ شد و در ایران هم اجرا شده است. «زمانی که یک اثر هنری بودم» نوشته اریک امانوئل اشمیت هم دیگر پرفروش این ناشر است که توسط فرامرز ویسی و آسیه حیدری ترجمه شده است. این ترجمه در سال ۹۴ توسط افراز چاپ شد. ترجمه شراره شاکری از دیگر رمان اشمیت هم در جایگاه بعدی این فهرست افراز جا دارد. این رمان با نام «کنسرتویی به یاد یک فرشته» چاپ شده و در کنار رمان «غذا، دعا، عشق» نوشته الیزابت گیلبرت با ترجمه ندا شادنظر قرار گرفته است. عنوان فرعی این کتاب «داستان واقعی زنی در جست و جوی همه چیز در ایتالیا، هند و اندونزی» است.
ترجمه ناصر حسینی مهر از نمایشنامه «هملت ماشین» نوشتههاینر مولر و رمان «آخرین انار دنیا» نوشته بختیار علی نویسنده کُرد که توسط آرش سنجابی ترجمه شده از دیگر عناوین پرفروش این ناشر در بهار ۹۶ هستند.
بین کتابهای نشر افق هم که از جمله ناشرانی است که هم در حوزه بزرگسال و هم کودک و نوجوان فعالیت دارد میتوان اولین رمان جین آستین رمان نویس مشهور انگلیسی را در جایگاه اول پرفروشهای بهار مشاهده کرد. این رمان که به تازگی در قالب مجموعه «عاشقانههای کلاسیک» این ناشر چاپ شده، توسط شهرزاد لولاچی ترجمه شده است. دیگر عنوان پرفروش این ناشر هم از مجموعه «عاشقانههای کلاسیک» است. این کتاب، رمان «بابالنگ دراز» نوشته جین وبستر است که توسط محسن سلیمانی به فارسی ترجمه شده است.
یکی از مجموعههایی که افق چاپ ترجمه اش را در دستور کار دارد، قصههای «تام گیتس» نوشته لیز پیشون است و آتوسا صالحی عناوینش را ترجمه میکند. دو عنوان از کتابهای این مجموعه در جمع پرفروشهای بهار این ناشر قرار دارند. به این ترتیب مجلدات اول و ششم «تام گیتس» با عناوین «دنیای معرکه» و «خوردنیهای خیلی ویژه» در این فهرست جا دارند. دو کتاب دیگر پرفروش افق در فصل بهار هم آثاری از رضا امیرخانی و در گروه سنی بزرگسال هستند. به این ترتیب میتوان از دو کتاب این نویسنده با نامهای «من او» و «نفحات نفت» نام برد که اولی رمان و دومییک اثر توصیفی تحیلی است.
انتشارات بوتیمار یکی از ناشران شهرستانی و مشهدی کشور است که مجموعه آثار محمد مختاری را به عنوان بخشی از عناوین پرفروش خود معرفی میکند. این ناشر مدتی است که تجدید چاپ آثار این محقق ادبیات فارسی را در دستور کار قرار داده است. کتاب تحلیلی «جادوی جن کشی» نوشته قهرمان شیری که در آن آثار داستانی هوشنگ گلشیری مورد بررسی قرار گرفته، دیگر عنوان پرفروش بوتیمار بوده است.
«خانه سوم داستان» هم یک کتاب تحلیلی دیگر از این ناشر است که گزینش و بررسی آثار داستان نویسان نسل سوم ایران را به قلم حسین آتش پرور در بر میگیرد. این کتاب هم در کنار مجموعه اشعار قاسمهاشمینژاد با عنوان «بازخرید دیاران گمشده» در فهرست پرفروشهای بوتیمار قرار دارد. پنجمین کتاب پرفروش این ناشر در بهار امسال نیز، رمان «مائو دوم» نوشته دن. دلیلو با ترجمه مجتبی ویسی است.
انتشارات به نگار در بهار ۹۶، با کتابهایی از سینمای ایران با استقبال کتابخوان های بهاری مواجه شد. بین ۵ عنوان اول این ناشر، میتوان ۳ کتاب ترجمه و دو کتاب تالیفی از داریوش مهرجویی کارگردان سینمای ایران را مشاهده کرد. رمان فرانسوی «آدمهای خوشبخت کتاب میخوانند و قهوه مینوشند» نوشته آنیس مارتن لوگان در صدر جدول قرار دارد. جایگاه دوم این ناشر هم به رمان دیگری از این نویسنده با عنوان «زندگی آسان است نگران نباش» تعلق دارد. هر دو رمان توسط ابوالفضل الله دادی ترجمه شده اند.
عناوین سوم و چهارم فهرست به نگار متعلق به داریوش مهرجویی هستند؛ یکی رمان و دیگری خاطره نگاری. رمان «سفر به سرزمین فرشتگان» و کتاب مستند و خاطرات «دو خاطره: سفرنامه پاریس، عوج کلاب» از این نویسنده و کارگردان که توسط به نگار چاپ شده اند، بهار امسال هم در نمایشگاه کتاب و هم بیرون از آن، فروش خوبی داشته اند. دیگر عنوان پرفروش این ناشر هم رمان شناخته شده یوناس یوناسن نویسنده سوئدی است که این روزها آوازه خوبی در بازار نشر ایران دارد. این کتاب، «پیرمرد صدساله ای که از پنجره بیرون پرید و ناپدید شد» است که توسط شادی حامدی ترجمه شده است.
انتشارات تیسا یکی از ناشران آثار علوم انسانی است که به چاپ آثار ترجمه و تالیف در این زمینه مشغول است. یکی از کتابهایی که تیسا طی سالهای گذشته چاپ کرده و با استقبال زیادی مواجه شده، کتاب «بی شعوری» نوشته خاویر کرمنت با ترجمه محمود فرجامیاست که به چاپ ۲۷ ام رسیده است. «بی شعوری» در صدر پرفروشهای این ناشر قرار دارد. اما یک کتاب دیگر این ناشر هم با محوریت مساله بی شعوری در فهرست پرفروشهایش قرار دارد. این کتاب با عنوان «بیشعورها؛ نظریهای درباره دونالد ترامپ» نوشته آرون جیمز است که توسط مریم احمدی ترجمه شده است.
«بازخوانی خشونتپذیری زنان» نوشته حسن فرهنگی، «تحلیل گفتمان سیاسی» نوشته ارنستو لاکلائو با ترجمه سمیه شوکتی مقرب و «بازی انتخابات ریاست جمهوری در ایران» نوشته رحمن قهرمان پور هم از دیگر عناوین فهرست پرفروشهای تیسا در بهار ۹۶ هستند.
در فهرست فروش بهاری نشر چشمه هم میتوان جایگاه اول را در اختیار کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» دید که توسط عادل فردوسی پور با همکاری دو مترجم دیگر بازگردانی شده و در حال حاضر نسخههای چاپ چهل و هفتمش به فروش میروند. رمان استرالیایی «ریگ روان» نوشته استیو تولتز با ترجمه پیمان خاکسار، رمان ایرانی «پاییز فصل آخر سال است» و همچنین رمان «عقاید یک دلقک» جایگاههای بعدی را به خود اختصاص داده اند.
چاپ دهم رمان «مردی به نامه اُوِه» نوشته فردریک بکمن، مجموعه داستان «رفتیم بیرون سیگار بکشیم، هفده سال طول کشید…» که به قلم جمعی از داستان نویسان روسیه نوشته شده و توسط آبتین کلگار ترجمه شده با چاپ چهارمش و چاپ پنجم مجموعه شعر «اسکارلت دهه شصت» سروده سجاد افشاریان دیگر پرفروشهای بهار ۹۶ نشر چشمه هستند.
با رسیدن به انتشارات روزگار، این عناوین را در فهرست پرفروشهای بهار میبینیم:
«اطلس ابر» نوشته دیوید میچل با ترجمه علی منصوری، «دوشیزه مهتاب» نوشته نازیلا نوبهاری، «سالها» نوشته ویرجینیا وولف با ترجمه الهه نادم، «یک مردم تنها» نوشته گائو شین جیان با ترجمه امیرحسین اکبری شالچی و «ویلت» نوشته شارلوت برونته با ترجمه مرضیه خسروی.
با بررسی ۵ عنوان اول جدول پرفروشهای انتشارات روزگار نو هم که بخشی از مجموعه انتشارات روزگار است، میتوان نام ۵ کتاب ترجمه را مشاهده کرد که به این ترتیب هستند:
«اتاقی از آن خود» نوشته ویرجینیا وولف با ترجمه معصومه مهرشادی، «خیانتها» نوشته نیکولا ماکیاولی با ترجمه سیما زائر رفیعی، «حمله ای بر دشمن آزادی» نوشته سیسیرون با ترجمه مریم ولی پور، «طبقه تن پرور» نوشته تورستن وبلن با ترجمه سیما زائر رفیعی و «دژخیم» اثر ژوزف دو مونتر با ترجمه اسماعیل قهرمانی پور
یکی دیگر از ناشرانی که به چاپ کتابهای آموزشی و عناوین تصحیح شده نسخ خطی مبادرت دارد، انتشارات سفیر اردهالاست. سفیر اردهال به عنوان ناشر تخصصی طب سنتی شناخته میشود. این ناشر هم کتابهای پرفروش خود در بهار ۹۶ را این چنین معرفی میکند:
مجموعه ۱۸ جلدی «سیره صحیح پیامبر اعظم» با ترجمه حسین تاجی آبادی، «۳۶۵ روز با غذاهای گیاهی ایرانی» نوشته رسول حیدری و محمد دریایی، نسخه تصحیح شده مجموعه ۶ جلدی «ذخیره خوارزمشاهی»، «ماساژ آناتومیبدن انسان» و «الشامل فی صناعه الطبیه»
انتشارات سوره مهر یکی از ناشران شناخته شده حوزه ادبیات و تاریخ انقلاب و دفاع مقدس است که کتابهای آشنایی را به عنوان پرفروشهای بهاری خود معرفی میکند. «وقتی مهتاب گم شد» اثر حمید حسام، «دختر شینا» و «گلستان یازدهم» اثر بهناز ضرابی زاده، ۳ کتاب اول فهرست این ناشر هستند.
مجموعه شعرهای فاضل نظری هم پس از ۳ عنوان اول و پیش از کتاب طنز «آبنبات هل دار» نوشته مهرداد صدقی قرار گرفته اند. «آبنبات هل دار» از جمله کتابهایی بود که در فهرست پرفروشهای تابستان سال گذشته حضور داشت و یکی از علل استقبال از آن، معرفی اش در برنامه خندوانه عنوان شد.
انتشارات فاتحان یکی از ناشران دفاع مقدسی کشور است که کتاب «بچههای حاج قاسم» شامل خاطرات سردار حسین معروفی را به عنوان پرفروش ترین کتاب بهاری خود معرفی میکند. پس از بچههای حاج قاسم، «بچههای ممد گره» شامل خاطرات دیدهبانی گردانهای ادوات و توپخانه لشگر ۳۲ انصار الحسین به قلم حمید حسام و «عباس دست طلا» شامل خاطرات حاج عباسعلی باقری که رهبر انقلاب بر آن تقریظ نوشته اند، کتابهای جایگاه دوم و سوم پرفروشهای این ناشر اند.
«بار دیگر نادر» دربرگیرنده خاطرات شفاهی از زندگی شهید نادر مهدوی و «فرشته نجات» شامل زندگینامه و خاطرات شهید فوزیه شیردل از بهیاران دوران دفاع مقدس هم عناوین دیگری هستند که فاتحان به عنوان پرفروشهای خود در بهار ۹۶ معرفی میکند.
بدنه مرکزی گروه انتشاراتی ققنوس که پرفروشهای دو بخش آفرینگان و هیلای آن در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته اند، چاپ کتابهای تالیف و ترجمه در حوزه ادبیات و فلسفه را در دستور کار دارد و رمان «ملت عشق» نوشته الف شفق نویسنده ترک با ترجمه ارسلان فصیحی را به عنوان پرفروش ترین کتاب فصل بهار خود معرفی میکند. رمانهای «سمفونی مردگان» و «سال بلوا» از عباس معروفی و کتاب «تسلی بخشیهای فلسفه» نوشته آلن دوباتن با ترجمه عرفان ثابتی در جایگاههای دوم تا چهارم قرار دارند.
دو کتاب «برتری خفیف» نوشته جف اولسون با ترجمه لطیف احمد پور و میلاد حیدری، «هنر همیشه بر حق بودن» نوشته آرتور شوپنهاور با ترجمه عرفان ثابتی و دو رمان «عشق در زمان وبا» نوشته گابریل گارسیا مارکز با ترجمه بهمن فرزانه و «دالان بهشت» نوشته نازی صفوی هم دیگر کتابهای پرفروش ققنوس هستند.
یکی از ناشران شناخته شده بازار نشر که به چاپ ترجمه آثار روز ادبیات جهان اشتغال دارد، انتشارات کتابسرای تندیس است که در گزارشهای پیشین هم حضور داشته است. «هری پاتر و فرزند نفرین شده» نوشته جی. کی. رولینگ با ترجمه ویدا اسلامیه در صدر پرفروشهای بهاری این ناشر قرار دارد. ترجمه دیگر رمان «مردی به نام اوه» که جزو پرفروشهای نشر چشمه هم بود، به قلم محمد عباس آبادی؛ جایگاه دوم و رمان «دختر پرتقالی» نوشته یوستین گاردر با ترجمه مهوش خرمیپور هم جایگاه سوم را به خود اختصاص داده اند.
جایگاه چهارم و پنجم پرفروشهای این ناشر در فصل بهار هم به این ترتیب است: «افشاگر» نوشته جان گریشام با ترجمه محمد قصاع و «راز داوینچی» نوشته دن براون با ترجمه حسین شهرابی.
یکی از ناشر مستقل و خصوصی بازار نشر که به چاپ کتابهای داستانی تالیف و ترجمه، آثار فلسفی و عرفانی مشغول است، نشر مرکز است که ترجمه سعید مقدم از رمان «تصرف عدوانی» را به عنوان پرفروش ترین کتاب بهاری خود معرفی میکند. این کتاب یکی از رمانهای لنا اندرشون نویسنده و روزنامه نگار سوئدی است که در حال حاضر ترجمه اش توسط این ناشر به چاپ دهم رسیده است. پرفروش بعدی مرکز، کتاب «روی ماه خداوند را ببوس» نوشته مصطفی مستور است که به چاپ شصت و ششم رسیده است.
کتابهای سوم تا پنجم فهرست پرفروشهای این ناشر هم از نویسندگان ایرانی هستند؛ چاپ هفتاد و هشت «چراغها را من خاموش میکنم» از زویا پیرزاد، «ترلان» از فریبا وفی با چاپ پانزدهم و چاپ چهل و نهم «عادت میکنیم» از زویا پیرزاد.
مرکز، ترجمه مهدی غبرایی از رمان «کوری» ژوزه ساراماگو و ترجمه ترانه علیدوستی از رمان «تاریخ عشق» نوشته نیکول کراوس را به عنوان دیگر پرفروشهای خود معرفی میکند.
با بررسی عناوین پرفروش موسسه انتشارات نگاه در سه ماهه ابتدایی سال، میتوان چند مجموعه اثر را در این فهرست مشاهده کرد. این ناشر به چاپ چند مجموعه شناخته شده بین مخاطبان ادبیات ایران و جهان اشتغال دارد که یکی از آنها، مجموعه آثار غلامحسین ساعدی و دیگری مجموعه اشعاری است که از شاعران ایرانی چاپ میکند. آثار هر دوی این مجموعهها در فهرست پرفروشهای بهار نگاه قرار گرفته اند.
همچنین آثار زنده یاد افشین یداللهی شاعر و ترانه سرای فقید کشور که اسفند ۹۵ در سانحه تصادف درگذشت در کنار آثار داستانی بزرگ علوی و علی اشرف درویشیان مانند «قصههای بند» و «سلول ۱۸»، در فهرست پرفروشها قرار گرفته اند.
این ناشر ترجمه آثار نویسندگان ادبیات جهان را در نیز در دستور کار دارد که تعدادی از عناوین پرفروش بهارش، از این مجموعه هستند.
نشر نو از ناشران کتابهای ادبیات و علوم انسانی است که از گزارش پایانی سال ۹۵ به این بررسی اضافه شد. رمان «مرشد و مارگاریتا» نوشته میخائیل بولگاکف با ترجمه عباس میلانی، مجموعه «راهنمای اندیشهورزان» نوشته ریچارد پل و لیندا الدر با ترجمه و بازنویسی مهدی خسروانی که تا به حال ۴ جلدش منتشر شده و «فلسفه ملال» نوشته لارس اسوندسن با ترجمه و تصحیح افشین خاکباز ۳ عنوان اول پرفروشهای بهار این ناشر هستند.
«از دل تو تا دل من» با عنوان فرعی ۱۲ گام برای زندگی مهربانانه نوشته کارن آرمسترانگ با ترجمه مرضیه سلیمانی و کتاب «۴۲ اندیشه ناب» شامل تاملاتی درباره زندگی جهان و هر آن چیز دیگر نوشته مارک ورنون با ترجمه پژمان طهرانیان هم عناوین چهارم و پنجم فهرست پرفروشهای نشر نو در بهار ۹۶ هستند.
در مجموعه انتشاراتی ققنوس، بخش انتشارات هیلا چاپ آثار نویسندگان معاصر ایرانی را به عهده دارد و رمانها و مجموعه داستانهای جدید مولفان کشور را چاپ میکند. ۵ عنوان از کتابهای پرفروش این ناشر در ۳ ماهه نخست سال ۹۶ به این ترتیب است:
رمان «بالزنها» نوشته محمدرضا کاتب، رمان سیاسی «اپرای مردان سبیل استالینی» نوشته محمداسماعیل حاجی علیان با محوریت کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲، رمان تاریخی «هیتلر را من کشتم» ازهادی معیرینژاد، «من خنگ ترین دختر روی زمینم» نوشته رویا هدایتی، رمان «بوطیقای شیطان» اثر علیرضا لبش.
سرانه مطالعه در ایران بسیار اسفناک است. کتاب عیدی دهیم
بدون نظر