همانطور که در قسمت اول این مطلب برایتان نوشتیم، تعطیلات نیمه خرداد فرصتی مناسب برای سفر به شهرهای مختلف ایران بشمار میرود زیرا اغلب مردم بدون نیاز به مرخصی میتوانند چندین روز را در کنار اعضای خانواده یا دوستان به استراحت بپردازند.
رفتن به دل طبیعت در این فصل سال شاید بهترین انتخاب بشمار بیاید زیرا هوا بسیار خوب و چشماندازهای طبیعی در زیباترین فرم خود قرار دارند و میتوانید از سرسبزی بینظیر مناطق مختلف ایران نهایت لذت و استفاده را ببرید.
حضور در طبیعت مزایای بسیاری دارد و این ادعا به لحاظ علمی نیز ثابت شده است. دانشمندان در این رابطه گفتهاند که بیرون رفتن و بودن در فضای باز یکی از ضرورتهای سلامتی برای بدن انسان محسوب میشود و معتقد هستند مردم برای تضمین سلامت خود باید وقت بیشتری را زیر نور خورشید و در هوای آزاد سپری کنند.
مطالعات متعددی ثابت کردهاند که راه رفتن در طبیعت روی حافظه کوتاهمدت انسان تاثیر مثبتی دارد و باعث تقویت آن میشود، وقت گذراندن در طبیعت از التهابات جسمانی میکاهد، خاصیت ضد استرس دارد و دست آخر اینکه لذت بردن از طبیعت سبب کاهش خستگیها میشود.
از اینرو در دومین قسمت از برنامههای پیشنهادی سفر در خردادماه امسال نیز دوباره به معرفی ظرفیتهای طبیعتگردی پرداختهایم که امیدواریم مورد توجهتان قرار بگیرند. برای آشنایی با طبیعت زیبای غرب و شمالغربی کشور در ادامه با روزیاتو همراه باشید.
۱- تنگه شیرِز تا دره خزینه
اگر اهل سفرهای داخلی و پیگیر تورهای مسافرتی هستید، حتما نام تنگه شیرِز زیاد به گوشتان خورده است. این تنگهی باشکوه و بسیار زیبا در محل تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان واقع شده است. چشمههای بینظیر، رودخانهی خروشان و آبشارهای زیبا طبیعتی بکر و دیدنی را به منطقه هدیه دادهاند.
تنگه شیرز حدود ۵ کیلومتر امتداد دارد. در میان آن رودخانهای در جریان است که در دهانه ورودی شیرز به رودخانه سیمره میریزد. تنگه موردبحث در ۵۵ کیلومتری شهر کوهدشت استان لرستان، در بخش زردلان و در منطقه ای به نام اولادقباد در ارتفاع ۱۱۰۰ متری دریا قرار دارد.
این تنگه وسط دیوارههایی با ارتفاع ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر محصور شده است. شیب این دیوارهها با ارتفاعی کمتر از ده متر در نزدیکی روستای گُدارگَه آغاز میشود و در پرتگاه هفت رَک و انتهای دره به اوج خود میرسد.
دیوارههای آهکی چینخورده که در اثر بارندگی دچار فرسایش شده و رگههایی از رنگ سیاه به خود گرفتهاند، جذابیت زیادی در این منطقه ایجاد کردهاند. این پدیده طبیعی بهعنوان یکی از جاذبههای ژئوتوریسم در ایران شناخته میشود و به ثبت ملی نیز رسیده است.
جالب است بدانید آثاری از زندگی غارنشینی را در شیرز میتوان دید. در تنگه شیرز غاری به طول ۱۵۰ متر وجود دارد که رودخانهای از میان آن عبور میکند. آبی که در این غار جاری است تا زانو می رسد و از محلی به نام نیزه میآید. محلیها این غار را «پل خدا» مینامند.
دره خزینه که در اثر فرسایش در طول سالها به وجود آمده است یکی از درههای زیبا و شگفتانگیز استان لرستان است که در میانههای جاده پلدختر به اندیمشک و در همسایگی روستایی به همین نام قرار دارد.
رودخانه کرخه از میان این دره عبور میکند و سبب زیبایی هر چه تمامتر دره خزینه میشود. این دره به گرندکانیون آمریکا بسیار شبیه است و به همین خاطر بهعنوان «گرند کنیون ایران» همچون نگینی در دل کشور میدرخشد.
این دره میزبان یک پل معلق است که از آن بهعنوان «بلندترین پل معلق ایران» یاد میشود. این پل ۱۱۲ متر طول و ۸۵ متر ارتفاع و ۸۰ متر عرض دهانه دارد و در حال حاضر با ۵ متر ارتفاع بیشتر از پل معلق در مشکینشهر اردبیل بلندترین پل معلق ایران و حتی خاورمیانه شناخته میشود.
این پل معلقِ کابلی بر فراز رود کرخه قرار دارد. یک طرف پل معلق دره خزینه در لرستان قرار دارد و طرف دیگر آن به استان ایلام میرسد و به این وسیله دو سوی دره به هم متصل شده است. این پل با استفاده از چهار طناب کابلی و اتصال چوبهای روسی ساخته شده و بسیار مستحکم و زیبا به نظر میرسد.
متاسفانه این پل در نوروز ۱۳۹۷ تخریب شده است و دیگر امکان قدم زدن روی آن وجود ندارد.
برای رسیدن به این جاذبه به شهرستان پلدختر بروید و از آنجا وارد جاده ی اندیمشک شوید. پس از طی ۴۷ کیلومتر به روستای دره خزینه می رسید و سپس با طی دو کیلومتر به محل کارگاه سدسازی کرخهی ۲ وارد می شوید.
با عبور از محل کارگاه سدسازی کرخهی ۲ و طی مسافت ۳ کیلومتری به بالای پل معلق می رسید و می توانید از زیبایی های دره خزینه لذت ببرید.
۲- دریاچه گهر
یکی از دیدنیترین جاذبههای استان لرستان، دریاچه آب شیرین و دایمی گهر است. دریاچه کوهستانی گهر، با آب زلال و شفاف و طبیعت بکر خود یکی از بزرگترین دریاچههای آب شیرین کشور بشمار میرود.
گهر از بهترین مکانها برای صید ماهی قزلآلا نیز هست. البته باید بدانید صید ماهی تنها به وسیله تکقلاب و تنها با همراه داشتن مجوز و پروانه صید از واحد محیط زیست مستقر در غرب دریاچه امکانپذیر است.
ماهیگیری تا اواسط خرداد ممنوع است. اما از نیمه خرداد تا اواخر تابستان میتوانید برای انجام این تفریح به دریاچه گهر سفر کنید.
دریاچه کوهستانی گهر در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان دورود قرار گرفته و محصور در میان کوههای سر به فلک کشیده اشترانکوه در ارتفاع ۲۳۵۰ متری خودنمایی میکند. اگر از علاقهمندان به کوهنوردی هستید، صعود به قلههای مرتفع اشترانکوه که به «آلپ ایران» مشهور است و دریاچه را در برگرفته را از دست ندهید.
شاید جالب باشد بدانید «گهر» در گویش محلی به معنای آب جمع شده در گودی است که عمق زیادی دارد و ساکن است.
عمق دریاچه ۸۵ هکتاری گهر بزرگ بین ۴ تا ۲۸ متر متغیر است. این دریاچه با ۱۵۰۰ متر طول و عرض بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ متر، شکوه خاصی به رشته کوه زاگرس و مناظر طبیعی اطراف خود داده است.
دریاچه گهر کوچک در حدود دو کیلومتری دریاچه گهر بزرگ قرار گرفته و توسط درختان بید احاطه شده است. با ۴۰ دقیقه پیاده روی می توان از گهر بزرگ به گهر کوچک رسید. این دریاچه ۵ هکتاری آبی به نسبت شفاف دارد و عمق آن نیز تقریبا به دو متر می رسد.
راه دسترسی به دریاچه گهر از دو شهر دورود و الیگودرز امکان پذیر است. پس از رسیدن به دورود شما باید از این شهر به سمت روستاهای درب آستانه و شاه پیر والی بروید و از این مکان راه خود را به سمت چشمه خیوه که در ۱۷ کیلومتری شهر دورود قرار دارد ادامه دهید. از چشمه خیوه تا دریاچه گهر ۱۸ کیلومتر مسافت مالرو پیش روی شماست که می توانید آن را با کوهنوردی (راه پیمایی) یا استفاده از قاطر و اسب طی کنید.
راه الیگودرز تا دریاچه گهر سه ساعت و نیم راه ماشین رو و یک ساعت و نیم راه پیاده دارد. این مسیر سخت تر و کوهستانی تر از مسیر دورود است ولی جاذبه های طبیعی فراوانی دارد که در چند سال اخیر مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. برای این کار باید از شهرستان الیگودرز حرکت کرده و مسیر ۶۵ کیلومتری ماشین رو را ادامه دهید. البته توجه داشته باشید که این راه برای ماشین های معمولی چندان مناسب نیست و بهتر است با تجهیزات کامل راهی این مسیر شوید.
۲۰ کیلومتر از مسیر ماشین رو را که طی کنید به تپه تاپله می رسید. اینجا جایی است که باید ماشین خود را متوقف کنید زیرا مسیری ۷ کیلومتری از پیاده راه کوهستانی در برابر شماست. در ابتدای راه، روستای طیان در برابر شما قرار دارد و از اینجا می توانید مسیر را به سمت دریاچه ادامه دهید. در سمت چپ مسیر شما، رودخانه گهر جاری است و قله های اشترانکوه نیز در سمت راست راهتان دیده می شود. پس از ۵ کیلومتر طی مسیر، در ابتدا دریاچه گهر کوچک را محصور در درختان بید خواهید دید و سپس ۲ کیلومتر بالاتر، کرانه دریاچه گهر در برابر چشمان شما قرار می گیرد.
۳- روستای پلکانی پالنگان
پالنگان، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کامیاران در استان کردستان ایران است و در ۴۷ کیلومتری شمالغرب این شهر و در دره تنگی ور قرار دارد. این روستا در میان کوه و به صورت پلکانی شکل گرفته و معماری آن به این صورت است که پشتبام منزل پائینی به عنوان حیاط منزل بالایی مورد استفاده قرار میگیرد.
این روستا در طول تاریخ حیات خود چندین بار ویران گشته است و بار دیگر بنا شدهاست. مصالح به کار رفته در ساخت خانهها اغلب سنگ است که به روش خشکهچینی روی هم قرار گرفتهاند. روش خشکهچینی به روی هم یا کنار هم چیدن سنگ یا عناصر ساختمانی گفته میشود که به شکل منظم بدون استفاده از ملات صورت میگیرد.
برای ساخت خانه ها بدنهی کوه را تراشیدهاند تا فضایی را ایجاد کنند و بعد در آن فضاها خانههای سنگی را بنا نمودهاند.
در فاصله ۸۰۰ متری جنوب شرقی روستای پالنگان در دره تنگیور و در محل چشمههای پرآب، قلعهای به نام قلعه پالنگان قرار دارد که آثار و بقایای اتاغها، آتشکدهها و پلهای قدیمی آن نمایان است.
۴- دریاچه آب شیرین زریوار
اگر اهل طبیعتگردی و لذت بردن از جاذبههای طبیعی و فرهنگی مناطق مختلف هستید، یکی از مناطقی که در فصل بهار و تابستان لحظات بینظیری را برای شما رقم میزند، دریاچه آب شیرین زریوار در ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان، استان کردستان است.
زریوار بزرگترین دریاچه آب شیرین غرب ایران و یکی از زیباترین تالابهای آب شیرین جهان است.
این دریاچهی آرام و زیبا در غرب ایران حدود سه هزار هکتار مساحت دارد و به خاطر موقعیت جغرافیای خاص خود محل زندگی انواع آبزیان، پرندگان و حیوانات است. نکته جالب توجه در مورد زریوار این است که هیچ رودی به این دریاچه نمی ریزد و زریبار آب خود را از جوشش چشمهها و بارشهای فصلی تامین میکند.
ارتفاع آن از سطح دریا ۱۲۸۵ متر است. اطراف دریاچه را کوههای پوشیده از جنگل در برگرفته که بلوط ایرانی گونه غالب منطقه است. اما درختانی چون گلابی وحشی، زالزالک، بادام نیز دیده میشود.
ماهیگیری یکی از تفریحات رایج در دریاچه زریوار است.
زری در زبان کردی به معنای دریاچه و وار یا بار پسوندی تشبیهی است که ترکیب این دو کلمه به زبان کردی معنای دریاچه وار را میدهد. مردم مریوان و شهرهای اطراف قصههای جالبی را برای پیدایش دریاچه بیان می کنند که معروفترین آن دفن شدن شهری در زیر آب دریاچه زریوار است.
از شهر خود با هر وسیله نقلیهای که فراهم است به شهر سنندج رفته و از آنجا ۱۳۵ کیلومتر به مریوان راه است. دریاچه در غرب شهر مریوان واقع شده و حدود ۳ کیلومتر با مریوان فاصله دارد.
بهترین وسیله برای این سفر اتومبیل شخصی است چون مسیر سنندج به مریوان در فصلهای مختلف مملو از رنگهای متنوعی است که جاده را در آغوش گرفته برای مثال در اواسط تابستان که زمان برداشت گندم است، دامنه کوه ها زردرنگ می شوند و درختان بلوط در لابهلای مزارع به چشم می خورند.
محض اطلاع گرند کنیون ایران لقب دره راگه رفسنجان هست