مدارس لاکچری مثل سفرهای لاکچری هیجان انگیز و اسپاهای حرفه ای و ماساژهای لوکس، بخشی از سبک زندگی برخی از هموطنان مرفه شده است که به نظر می رسد روایتی نوین از فضای آموزشی کشور باشد.
اگر چه طبق نص صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آموزش از ابتدایی تا متوسطه کاملا رایگان است، اما از چند دهه پیش، مدارس مختلفی غیر از مدارس دولتی با شهریه رایگان در نقاط مختلف کشور راه اندازی شد و به موازات آن هم آموزش عالی رایگان تبدیل به اموزش عالی غیر انتفاعی و پولی و آزاد و امثالهم شد.
اینکه مردم برای آموزش باید پول بپردازند و آدم شدن و تربیت نسل، هزینه دارد و این هزینه باید پرداخت شود، جای تردید ندارد. اما اینکه چرا این بار که باید بر اساس مالیات مردم به دولت، توسط دولت هزینه و مدیریت شود به دوش مردم انداخته شده است، همچنان بحث های زیادی را در جامعه در پی داشته است.
با وجود اینکه تحصیل تا مقطع متوسط در کشور رایگان است و با وجود مشکلات آموزش و پرورش و کمبود اعتبارات، خیرین مدرسه ساز هر سال صدها میلیارد تومان خرج تاسیس و نوسازی و بازسازی مدارس در ۳۱ استان کشور میکنند، اما همچنان شاهد مدارس دولتی بی کیفیت، کم کیفیت، دو شیفته و بعضا سه شیفته در مناطق محروم هستیم. هنوز در کشور در کپرها و بعضا چادرهای صحرایی در روستاها، کلاس درس برگزار می شود و از همین کلاس های عادی در نقاط محروم، نفرات برتر آزمون سراسری گروه های ۵ گانه به دانشگاه می روند.
با این حال، در برخی از مراکز استان های کشور مثل تهران، مدارسی وجود دارد که اگر چه غیر دولتی است و با شهریه مردم مدیریت می شود، اما شهریه های سنگینی از والدین دانش آموزان طلب میکنند که بررسی هزینه ها و کارکردهای آن ها، شگفت انگیز است. اخیرا گزارشی در یکی از رسانه ها منتشر شد که نشان میدهد، والدین برای ثبت نام فرزندانشان در مقطع متوسطه شماری از مدارس متمول و خاص شمال تهران که پاتوق آقازاده ها قلمداد می شود، بعضا بین ۴۰ تا ۱۰۰ میلیون در سال باید شهریه بپردازند. آنهم پس از گذر از هفت خوان آزمون تستی و تشریحی و مصاحبه علمی و عملی و خانوادگی و امثالهم!
شهریه تحصیل در مقطع دکترا برای تحصیل در دوم دبیرستان!
پرداخت شهریه حدود ۱۰۰ میلیون تومان برای تحصیل در یکی مقاطع متوسطه به منظور راهیابی به دانشگاه های دولتی مطرح کشور در حالی صورت می گیرد که اگر با ارز دولتی دانشجویی ۴۲۰۰ تومانی حساب کنیم، سالانه قریب به ۲۰ تا ۲۵ هزار دلار خرج تحصیل شهروندان ثروتمند نشین تهرانی برای تحصیل فرزندانشان در مدارس فوق لاکچری می شود. حال با همین مقدار پول میتوان در بهترین دانشگاه های اروپا و حتی آسیا، از مقطع کارشناسی ارشد یا دکترا، در بهترین رشته های علوم انسانی و مهندسی، دانش اموخته شد!
شهریه های نجومی برای ثبت نام در مهد کودکشهریه نجومی برای ثبت نام در اول دبستان
اینکه چرا خرج تحصیل یک دانشجوی دکترا در بهترین دانشگاه ها باید خرج تحصیل ۹ ماهه یک دانش اموز در مقطع دوم یا سوم دبیرستان شود، آنهم در روزگار مازاد ظرفیت دانشگاه ها و بیکاری جامعه دانشگاهی کشور و اقتصاد ضعیف امروز ایران، جای تعجب دارد. نکته جالب توجه این است که برخی از این مدارس لاکچری شمال شهر پایتخت، با همکاری مدارس بین المللی خارج از کشور مثلا هلند، به تبادل دانش آموز اقدام کرده تا دانش آموزان منتخب متمول بتوانند مدتی را با خانواده یک دانش آموز اروپایی یا آسیایی زندگی کنند و مهارت های زندگی و ارتباط اجتماعی آن ها تقویت شود!
سفری که معمولا حدود ۲۰ میلیون تومان هزینه در بر دارد و دانش آموز ۱۰ تا ۱۵ ساله را برای یک گردش به اروپا می فرستند و در مقابل، دانش آموز اروپایی هم به تهران می آید تا با خانواده دانش آموز میزبان، مدتی زندگی کند. اگر چه نفس این کار جای تقدیر است، اما اینکه چرا مدارس کشور که وظیفه ای برای گردشگری و تعاملات این چنینی ندارند و چنین ماموریتی برای ان ها توسط آموزش و پرورش تعریف نشده است، وارد این بازار کسب و کار می شوند، جای سوال و تامل دارد.
شهریه نجومی مدرسه ای در خیابان ایران زمین شهرک غرب تهران
دبستان مورد نظر در خیابان ایران زمین قرار دارد که به والدین دانش‌آموزان پایه‌های چهارم و پنجم دبستان اعلام کرده است باید شهریه ۱۱ میلیونی برای سال تحصیلی ۹۳-۹۴ پرداخت کنند. فهرست جزئیات شهریه اعلام‌شده بیشتر شباهت به منوی رستوران‌ها دارد. از نکات جالب توجه این است که لیست مورد نظر روی سربرگ دبستان تنظیم نشده است و شکلی غیر رسمی دارد. والدین هم حق انتقال آن به خارج از مدرسه را ندارند و در مدرسه باید آن را امضا کنند و پرداخت مبالغ مورد نظر را متعهد شوند.
در انتهای فهرست، مجموع رقم شهریه ۸ میلیون تومان اعلام شده است اما این پایان ماجرا نیست؛ چراکه به والدین دانش‌آموزان اعلام شده است که رقم هزینه غذا و شهریه نیز باید پرداخت شود که مجموعا ۱۱ میلیون تومان می‌شود. مسئولان دبستان ادعا کرده‌اند که این شهریه به تأیید آموزش و پرورش منطقه رسیده است
در این لیست (منو) در ابتدا یک شهریه مصوب بیش از سه میلیون تومانی به عنوان شهریه پایه ذکر شده است و ذیل آن تعداد زیادی عنوان فرعی دیگر با رقم‌های نجومی عنوان شده است.
این که چرا دانش آموز در مدارس متمول باید روزی ۱۰ ساعت تحصیل کند و با انواع و اقسام سیستم های پیشرفته و ساختارهای تست زنی روی دروس مختلف در قالب اردوهای شبانه روزی آشنا شود و چندین سال از یک زندگی عادی در دهه دوم زندگی خود محروم باشد نیز جای سوال دارد که به نظر میرسد، پایان یافتن تب کنکور و بیزینس آموزشگاه های کنکور و ناشران کتاب های کمک آموزشی!، میتواند پایانی بر عصر تست زنی ایرانیان باشد. عصری که فایده چندانی نه برای اموزش و پرورش و نه ساختار علمی و تحقیقاتی کشور و نه توسعه علم و اقتصاد و مهارت افزایی کشور داشت.
مدارس فوق لاکچری بالای شهر تهران، اگر چه نام برخی از آنها و هویت صاحبان و هیات امنا شماری از آن ها و رفتارهای بعضا خلاف آنان بر رسانه ها و طیف های مختلف مردم پوشیده نیست، اما بررسی نهادهای نظارتی و بازرسی آموزش و پرورش و بازرسی کل کشور برای همراه کردن بیشتر این مجموعه ها با نظام آموزش و پرورش ایران و سندهای بالادستی انتظار می رفت. اینکه دانش آموزی موظف باشد ۳ زبان خارجی را در ۹ ماه فرا بگیرد و به اجبار از خدمات ترنسفر و صبحانه و غذا و کلاس های کمک آموزشی بهره مند شود، تنها به دلیل اینکه والدینش حاضر به پرداخت پول های گزاف برای طی کردن یک مقطع تحصیلی ۹ ماهه هستند، نقض قانون و حقوق شهروندی و حقوق کودک است که باید مسئولان در این زمینه وارد عمل شوند.
بالاترین شهریه، ۱۰ میلیون تومان
چند سالی می‌شود که وزارت آموزش و پرورش برای برقراری عدالت آموزشی و یکسان‌سازی شهریه مدارس غیر دولتی الگوی را طراحی کرده تا مدیران مدارس بر اساس آن از خانواده‌ها شهریه دریافت کنند؛ الگویی که در کمتر مدرسه غیر دولتی اجرایی شده است. رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش درباره حداقل و حداکثر شهریه مصوب مدارس غیردولتی در تهران گفته بود که حداقل شهریه در دوره ابتدایی سال ۹۷ به ۲ میلیون و ۶۵۲ هزار تومان رسیده است. حداقل شهریه در متوسطه اول سال ۹۷ به ۳ میلیون و ۶۲۸ هزار تومان رسیده است. حداقل شهریه در متوسطه دوم سال ۹۷به ۴ میلیون و ۱۸۲ هزار تومان رسیده است.
با این حال، سقف و حداکثر شهریه ثابت مصوب در دوره ابتدایی امسال ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان است. در متوسطه اول به ۸ میلیون و ۲۶۷ هزار تومان رسیده است. سقف شهریه در دوره متوسطه دوم نیز به ۱۰ میلیون و ۱۳۴ هزار تومان رسیده است. همچنین الگوی شهریه مدارس غیردولتی امسال بر اساس محاسبه هزینه تمام‌شده و برنامه آموزشی و پرورشی ارائه‌شده از سوی مدارس تعیین شده است. با توجه به برنامه هفتگی و وضعیت فضای فیزیکی، امکانات و سایر شاخص‌ها، میزان شهریه مدارس محاسبه و تعیین می‌شود و مهم‌ترین ویژگی آن تفکیک فعالیت‌ها و خدمات و شفافیت در هزینه ها است.
شهریه ثابت مصوب شامل ساعات مصوب، برنامه هفتگی و ساعات فوق برنامه مصوب و حدفاصل ساعت ۷.۵ تا ۲.۵ بعدازظهر است اما فعالیت‌های فوق برنامه غیردرسی و تابستانی و خدمات غیرجانبی و ایاب و ذهاب و … جزو فعالیت‌های اختیاری محسوب می‌شود که هزینه‌های آن هم در الگوی شهریه کاملاً مشخص شده است.
امیدواریم آموزش و پروش با رویه های عجیب و غریبی که در شماری از مدارس بالا شهر در پایتخت و دیگر جاها باب شده است و تلاش میکند تا کاسبی جدیدی را در فضای تعلیم و تربیت کشود رقم زند، برخورد جدی کند و در این زمینه اطلاع رسانی قوی تری را در دستور کار قرار دهد.
تجربه های خود را از مدارس لاکچری کشور در اختیار روزیاتو قرار دهید
شکاف طبقاتی در واقع تبدیل به گسل طبقاتی شده است.حتی در ساحت آموزشی که اساس و محورش باید جد و جهد دانش آموز باشد.عنصر لوکس گرایی حاکم شده.