در حومه شهر کیف، اوکراین، جایی بین ایستگاه های قطار نیوکی و سویاتوشین، یک کارخانه صنعتی بسیار بزرگ اما رنگ و رفته قرار دارد که هر شهروند اهل کیف بارها و بارها از کنار آن بی تفاوت گذشته، بدون این که بداند رازی بسیار بزرگ در دل این خرابه ها نهفته است. این راز مربوط به یک غول آهنی است که سال های متمادی است در خواب مانده و خیال بیدار شدن ندارد: Antonov An-225
در درون این کارخانه می توان فصلی ناتمام از یکی از بزرگ ترین و مشهورترین جاه طلبی های تحقق یافته اتحاد جماهیر شوروی را یافت. وقتی به عظمت و بزرگی این ساختمان نگاه می کنید متوجه می شوید که رازی بزرگ و غول پیکر در درون آن نهفته است. هواپیمای Antonov An-225 بزرگ ترین هواپیمایی است که تاکنون ساخته شده اما نسخه ای ناتمام از آن در این ساختمان بزرگ قرار دارد. این هواپیما که توسط مهندسان توانای اتحاد جماهیر شوروی در آخرین سال های دوران جنگ سرد ساخته شد یک هواپیمای بسیار غول پیکر، پرقدرت و با توان حمل باری باور نکردنی بود که به اتحاد جماهیر شوروی کمک می کرد به جاه طلبی های فضایی خود ادامه داده و تسلط بلوک شرق بر آسمان ها را تضمین می کرد.
اما تنها یک فروند از این هواپیمای شگفت انگیز در کارخانه آنتونوف که در شهر کیف، اوکراین واقع بود ساخته شد. تنها هواپیمای تکمیل شده Antonov An-225 با نام «مریا» (Mriya) که در زبان اوکراینی به معنای «رویا» است در سال ۱۹۸۸ اولین پرواز خود را انجام داده و از آن زمان هنوز با هر بار باز کردن بال های غول پیکر خود تحسین جهانیان را برمی انگیزد. ساخت دومین فروند از این هواپیمای کمپانی آنتونوف که قرار بود خواهر «مریا» باشد آغاز شد اما در حالی که اولین فروند هواپیمای Antonov An-225 در حال فرمانروایی در آسمان ها و شکستن رکوردهای پرواز یکی پس از دیگری است، خواهر او هنوز ناتمام در کارخانه خوابیده و تنها می تواند خواب بلند شدن از زمین را ببیند.
سرگذشت خواهر مخفی «مریا» داستانی جذاب و شگفت انگیز در مورد جاه طلبی های بزرگ و حتی ناامیدی های بزرگ تر است که در تاریخ پرآَشوب مدرن اوکراین، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی گرفتار شده است. این داستان البته هنوز به پایان نرسیده است زیرا کمپانی آنتونوف هنوز هم خوشبین بوده و در صدد است که دومین فروند از هواپیمای افسانه ای Antonov An-225 را از روی زمین بلند کند.
شاهکار مهندسی در حوزه هوانوردی
رسیدن به آشیانه هواپیمای Antonov An-225 به این راحتی نیست و تنها با اخذ مجوزهای امنیتی و دولتی و اسکورت نیروهای امنیتی اوکراین امکان پذیر است تا بتوانید با خودرو در درون کارخانه بزرگ آنتونوف در غرب کیف به گشت و گذار بپردازید. ورود به آشیانه آنتونوف مانند قدم گذاشتن به درون کلیسای جامع دنیای مکانیک هاست، همه جا ساکت و آرامشی عجیب حکمفرماست. فضای غار مانند و بی پایان آشیانه همه دستگاه ها و قطعات هواپیما را در خود بلعیده است. می توان برخی از کارگران را در حال ادامه کار دید اما صدای فعالیت آن ها توسط ساختار فلزی غول پیکری که دور آن ها ساخته شده جذب و از بین می رود.
بیش از همه چیز بدنه ناتمام و غول پیکر آنتونوف An-225 خودنمایی می کند. هواپیمایی از جنس غول ها که اگر روزی تکمیل شود ۸۴ متر طول خواهد داشت که ۹ متر از بزرگ ترین هواپیمای مسافربری کنونی یعنی Airbus A380 سوپرجمبو بلندتر خواهد بود. دیدن هیولایی چنین زیبا که مدتی طولانی است در خواب بوده و بیدار شدن او به یک رویا می ماند انسان را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. هنوز بال هایی که فاصله بین دو سر آن ها به ۸۸.۴ متر می رسد هنوز به بدنه متصل نشده اند. دماغه هواپیما نیز که به اندازه یک خانه بزرگ است در همان نزدیکی ها افتاده است.
داستان هواپیمای آنتونوف An-225 در دهه های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ و زمانی که اتحاد جماهیر شوروی در رقابتی سخت با ایالات متحده برای دستیابی به فضا به سر می برد آغاز شد. با پایان دهه ۱۹۷۰، نیاز به نقل و انتقال محموله های سنگین از مکان بسته بندی آن ها به پایگاه فضایی بایکونور (در بیابان های قزاقستان امروزی) که محل شروع اولین سفر فضایی جهان توسط یوری گاگارین در سال ۱۹۶۱ بود افزایش یافت. محموله غول پیکر و بسیار مهمی که از آن حرف می زنیم، فضاپیمای «بوران» (Buran) بود که خود پاسخی از جانب اتحاد جماهیر شوروی به شاتل فضایی ناسا به شمار می آمد.
از آنجایی که در آن دوران هیچ هوایپمایی توان حمل چنین محموله سنگین و غول پیکری را نداشت، از کمپانی آنتونوف خواسته شد که هواپیمای باربری جدید با توان حمل چنین محموله هایی بسازد. در نهایت نتیجه تلاش های مهندسان کمپانی آنتونوف به ثمر نشست و هواپیمای عظیم الجثه Antonov An-225 ساخته شد که بزرگ ترین و قدرتمندترین هواپیمایی است که تاکنون وارد سرویس می شود. در ۲۱ دسامبر ۱۹۸۸، ۳ سال پس از ساخت، هواپیمای «مریا» به راحتی و بدون کوچکترین مشکل و آسیبی، فضاپیمای «بوران» را به پایگاه بایکونور منتقل کرد.
رقص فیل
تا به امروز، هواپیمای «مریا» سنگین ترین هواپیمایی است که تاکنون بدست انسان ساخته می شود. این هیولای دوست داشتنی از ۶ موتور توربوفن بسیار قدرتمند سود می برد و نهایت وزن محموله ای که می تواند حمل کند ۲۵۰ تن است که در داخل شکم یا روی پشت آن قرار می گیرد. همچنین آنتونوف «مریا» طولانی ترین طول بال را در میان تمامی هواپیماهایی که اکنون در سرویس هستند به خود اختصاص داده است. به دلیل سایز بزرگ این هواپیما، خلبانان به آموزش های خاصی نیاز دارند تا بتوانند با چالش های مانور دادن هواپیمای Antonov An-225 کنار بیایند.
یکی از ویژگی های خارق العاده و منحصر بفرد این هواپیما توانایی آن در انجام حرکتی به نام «رقص فیل» است؛ عبارتی در دنیای هوانوردی که به معنی قرار گرفتن دماغه هواپیما در حالتی موسوم به «زانو زدن» برای بهتر و راحتتر انجام شدن عملیات بارگیری است. با موفقیت عملیات انتقال فضاپیمای «بوران» توسط هواپیمای «مریا»، اتحاد جماهیر شوروی درصدد ساخت ۳ فروند دیگر از هواپیماهای Antonov An-225 برآمد. ساخت دومین فروند در سال ۱۹۸۹ و در شرایطی که همه به این پروژه امیدواری بیش از حد داشتند آغاز شد اما دخالت تاریخ مانع از انجام این کار گردید.
در سال ۱۹۹۱ اتحاد جماهیر شوروی از هم پاشیده و برنامه فضایی بلوک شرق را نیز با خود در تاریکی فرو برد. در آشوب ها و کشمکش های متعاقب فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، عملیات ساخت دومین فروند همچنان ادامه یافت اما در نهایت در سال ۱۹۹۴ متوقف گردید. اگر چه کمپانی آنتونوف به خوبی توانسته بود دوران گذار از کمونیسم به سرمایه داری را طی کند اما پایان سرمایه اختصاص یافته اتحاد جماهیر شوروی برای پروژه عظیم و پرهزینه Antonov An-225 به معنای ورود دومین فروند به برزخی بی پایان بود.. تغییر دورنمای ژئوپولتیک جهان بدین معنا بود که دیگر ادامه ساخت هواپیمای مذکور توجیهی ندارد.
در حالی که رقابت دو ابرقدرت جهان در زمینه تکنولوژی با فروپاشی یک طرف به پایان رسیده بود، رقابت برای ساختن یک نماد مهندسی بزرگ تر و قدرتمندتر دیگر امکان پذیر و موجه نبود. توانمندی های خارق العاده Antonov An-225 دیگر زیاده روی جلوه می کرد و تنها یک فروند از آن برای دنیای هوانوردی کفایت می کرد. در شرایطی که تنها چند محموله سنگین و غول پیکر معدود برای انتقال از جایی به جای دیگر وجود داشت، یک هواپیمای An-124 Ruslan با توان حمل ۱۵۰ تن بار نیز می توانست این وظیفه را به خوبی انجام دهد.
علاوه بر این، پس از انقلاب اوکراین در سال ۲۰۱۴ که باعث تیره شدن روابط بین اوکراین و روسیه شد، کمپانی آنتونوف اصلی ترین حامی مالی و لجستیکی خود برای تکمیل دومین فروند از هواپیمای Antonov An-225 را از دست داد و بدین ترتیب تکمیل این پروژه بیش از پیش در ابهام فرو رفت. آنتونوف اما بر این باور است که اتمام این پروژه آنطور که به نظر می رسد غیرممکن نخواهد بود. توسعه فعالیت های بخش خصوصی علاقمند به سفر به فضا، صنعت توریسم و ارتباطات و انتظار نیاز به محموله های بسیار سنگین برای انتقال از جایی به جای دیگر در آینده ای نزدیک، می تواند سرنوشت دومین فروند Antonov An-225 را تغییر داده و این غول خفته را پس از سال ها بیدار کند.
در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از این هواپیما تکمیل شده و تمامی بخش ها و ترکیبات اصلی و مهم آن مانند بدنه، بالها، دماغه و دم آن ساخته شده اند. بدین ترتیب و بر اساس برآوردهای کمپانی آنتونوف، برای تکمیل این پروژه به ۲۵۰ تا ۳۵۰ میلیون دلار سرمایه گذاری نیاز است که به نظر می رسد بزودی تامین خواهد شد و از آنجایی که در تمام این سال ها از آن نگهداری شده و از فرسایش و تخریب قطعات جلوگیری به عمل آمده است، دومین فروند از Antonov An-225 در صورت تکمیل شدن هیچ مشکلی برای پرواز نخواهد داشت. در سال ۲۰۱۶ چین اعلام کرد که می تواند سرمایه لازم برای تکمیل پروژه را تامین نماید اما به دلیل سخت بودن انتقال قطعات به خاک چین، این سرمایه گذاری انجام نشد.
بدون نظر