دستان لطیف در برابر صخره‌های سخت؛ با دختران سنگ نورد ایران آشنا شوید

گزارش روزیاتو از رشته سنگ‌نوردی بانوان کشور

در تمام ادوار تاریخ نام زنان موفقی بر جا مانده که فعالیت بزرگ یا منحصربه‌فردی انجام داده‌اند. در این میان باید به ورزشکارانی اشاره کرد که سال‌ها تلاش می‌کنند و بدون وقفه در مسیر رسیدن به اهداف خود استوار می‌مانند تا در نهایت به جایگاهی دست بیابند که ارزش واقعی آنها را نمایان می‌کند.

آنها با قدرت اراده و عدم تسلیم شدن در برابر موانع متنوعی که در راه رسیدن به اهدافشان دارند چنان بی‌تابانه به سوی قله پیروزی می‌روند که کاری جز تحسین و احترام برای دیگران بر جا نمی‌گذارند.

در میان تمام نام‌آشناهای ورزش ایران به سراغ دختران سنگ‌نوردمان رفته‌ایم؛ جوانان پر شوری که با دستان قدرتمند خود و ذهنی که کاملا تحت سلطه‌شان است، تخته‌سنگ‌های رفیع را در می‌نوردند و به قدرت اراده معنایی تازه می‌بخشند.

پیش از معرفی شماری از دختران موفق در رشته‌ سنگ‌نوردی ایران شاید بد نباشد به طور مختصر این رشته ورزشی را معرفی کنم.

سنگ‌ نوردی چیست؟

«سنگ‌نوردی» که با عنوان «صخره‌نوردی» نیز آن را می‌شناسند نوعی فعالیت ورزشی است که فرد با استفاده از طناب و ابزار فنی مخصوص روی صخره‌های طبیعی یا دیواره‌های سالنی به صورت عمودی یا افقی حرکت می‌کند.

این رشته‌ی ورزشی چندان آسان نیست اما جالب است بدانید به آمادگی جسمانی خاصی هم نیاز ندارد. یعنی اگر تاکنون ورزشی انجام نداده‌اید، این امر مانع از شروع فعالیت در رشته سنگ‌نوردی نخواهد شد. اگرچه به گفته قهرمانان این رشته، اگر فرد با آمادگی جسمانی کافی قدم در این راه بگذارد با آسیب‌های جسمانی کمتری مواجه خواهد شد. ژیمناستیک یکی از بهترین پیش‌نیازها برای سنگ‌نوردی محسوب می‌شود.

علاقه‌مند این رشته باید در سالن‌های ورزشی و تحت‌نظر مستقیم مربیان کارآزموده اصول کار را بیاموزد و تمرینات خود را آغاز کند. پس از اینکه ورزشکار به درجه‌ای از آمادگی رسید که مربی آن را تایید می‌کرد، تمرین در صخره‌های طبیعی آغاز می‌شود.

سه رشته‌ی اصلی صعودهای ورزشی به شرح زیر هستند:

• سرطناب: سرطناب یا «سختی مسیر» عمده‌ترین رشته‌ی سنگ نوردی سالنی است. در این رشته فرد مسیری روی دیواره بلند را صعود می‌کند و حین صعود، طناب متصل به هارنس (صندلی صعود) را یک به یک در حمایت‌های میانی (اسلینگ) می‌اندازد. امتیاز فرد با تعداد گیره‌هایی که گرفته‌است مشخص می‌شود.
• سرعت: در رشته‌ی سرعت، فرد مسیر سرعت استاندارد تعیین شده توسط فدراسیون جهانی روی دیواره‌ی ۱۵ متری را با حمایت از بالا به سرعت صعود می‌کند. رکورد جهانی در قسمت مردان در حال حاضر ۵.۶۸ ثانیه است.
• بولدرینگ (Bouldering) : همانند بولدرینگ طبیعی، فرد مسیرهای کوتاه و مهارتی را روی دیواره صعود می‌کند. حمایت با طناب انجام نمی‌شود و صعود کننده روی تشک می‌افتد. در رقابت‌های بولدرینگ، بر خلاف سرطناب، فرد می‌تواند بیشتر از یک تلاش روی مسیر داشته باشد. امتیاز فرد با تعداد مسیرهای کامل شده و تعداد تلاش‌های لازم مشخص می‌شود.

سنگ‌نوردی در عین حال که بسیار مهیج به‌نظر می‌رسد، می‌تواند خطرناک هم باشد. به همین خاطر به تجهیزات ویژه‌ای نیازمند است. از جمله می‌توان به کتانی و لباس سنگ‌نوردی، طناب صخره نوردی، صندلی صعود (Harness)، کیسه پودر، هشت فرود (Figure 8)، کارابین (Carabin)، کلاه و … اشاره کرد. تهیه این وسایل و تجهیزات هزینه‌های زیادی در بر دارد اما اگر عاشق صخره‌نوردی باشید، بدون شک قیمت‌های بالای وسایل نمی‌تواند مانع از ادامه فعالیت‌هایتان شود.

به دنبال نظرسنجی‌های صورت گرفته از دختران سنگ‌نورد ایران، تفاوت ویژه‌ای بین سنگ‌نوردی خانم‌ها و آقایان وجود ندارد. البته مردان حضور پررنگ‌تری در این رشته دارند مسابقات خانم‌ها اغلب تحت پوشش خبری قرار نمی‌گیرد. به همین خاطر است که بسیاری از مردم نمی‌دانند دختران ایرانی‌ هم سنگ‌نوردی می‌کنند! اما مانع خاصی هم برای آنها وجود ندارد.

البته برخی از ورزشکاران معتقدند ورزش بانوان در ایران به اندازه‌ی آقایان جدی گرفته نمی‌شود و این سایه تفاوت را می‌توان بر ورزش صخره‌نوردی هم به وضوح دید.

به گفته‌ی دختران سنگ‌نورد ایران هزینه‌های این ورزش بسیار زیاد است و شاید به همین خاطر است که کمتر کسی سراغ این رشته می‌رود. البته در برخی شهرها همچون شیراز برای ورزشکارانی که عضو تیم استان باشند، ورود و تمرین در باشگاه کاملا رایگان است. هزینه‌های ثبت‌نام در تهران، بسته به مربی و باشگاه متفاوت و بالاتر از شهرستان‌هاست.

اما برای آغاز سنگ‌نوردی باید دست‌کم دو تا ۳ میلیون تومان هزینه کرد. ورزشکاران این رشته باید هر سه ماه یک بار کفش‌های خود را عوض کنند که قیمت این کفش‌ها حداقل یک میلیون تومان است.

از مشکلات این رشته در ایران این است که مسئولین این رشته ورزشی حمایت کاملی از ورزشکاران ندارند، بودجه‌ مشخصی برای اعزام قهرمانان برای مسابقات جهانی تعریف نشده، هر سال تعداد محدودی ورزشکار برای مسابقات اعزام می‌شوند که این امر می‌تواند انگیزه بقیه افراد را کاهش دهد و از همه مهم تر اینکه امکانات کافی برای تمرین ورزشکاران در شهرهای مختلف کشور وجود ندارد.

در تهران، کرمان، زنجان، نیشابور، اهواز و شهرهای محدودی دیواره سرعت وجود دارد. در شهرستان‌ها، سانس‌های استفاده از سالن برای تمرین بانوان نسبت به اقایان بسیار کمتر است.

از نظر بودجه حتی در بسیاری موارد هزینه شرکت در مسابقات را خود ورزشکار تامین می‌کند. فردی همچون خانم فرناز اسماعیلی زاده، یکی از اعضای تیم ملی بعد از ۱۷ سال ورزش قهرمانی از هیچ‌گونه پشتوانه مالی برخوردار نیست و برای شرکت در مسابقات برون مرزی از سال ۲۰۱۳ به دنبال یافتن حامی مالی است. این در حالیست که در دیگر کشورهای جهان اسپانسرهایی وجود دارند که اعضای تیم ملی را حمایت مالی می‌کنند.

اینها تنها گوشه‌ای از صحبت‌های زنان قهرمان سنگ‌نوردی ایران است که اگر بیشتر مورد توجه مسئولین یا سرمایه‌گذارهای مالی قرار بگیرند، بدون شک برای کشور عزیزمان افتخارات بیشتری خواهند آفرید.

با این توضیحات از شما دعوت می‌کنم تا در ادامه این گزارش با تعدادی از زنان قهرمان سنگ نوردی ایران آشنا شوید.

فرناز اسماعیل زاده: رکورد دار سرعت ایران در بخش بانوان در چندین سال متوالی تاکنون / دو مدال طلا در مسابقات کانادا / قهرمانی کشور چندین سال پیاپی در رشته سرعت / قهرمان آسیا / دو نقره و دو برنز آسیا / رتبه ششم و هفتم جهان

• نام و نام خانوادگی: فرناز اسماعیل زاده
• سال و محل تولد: ۱۳۶۷
• میزان تحصیلات: کارشناس گیاه‌پزشکی
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: ۱۳ سالگی
• سابقه ورزشی: دومیدانی ،دوچرخه سواری و کوهنوردی
• مشوق‌ها: من در خانواده ورزشی و کوهنورد بزرگ شدم و پس از تماشای مسابقات آسیایی که در ایران برگزار می‌شد به این رشته علاقمند شدم‌. برادرم که بیشتر سنگنوردی طبیعت کار می‌کند و تمام خانواده همیشه حامی من بوده‌اند و بزرگ‌ترین مشوقم همیشه مادرم بوده است.

نگین نجفی: در رده نوجوان و جوانان ۲ مدال طلا، ۳ مدال نقره و ۶ مدال برنز در سه رشته

• نام و نام خانوادگی: نگین نجفی
• سال و محل تولد: ۱۳۷۸/۰۱/۰۶ – زنجان
• میزان تحصیلات: دانشجوی کارشناسی تربیت بدنی
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: ۱۴ سالگی
• سن آغاز ورزش کردن: ۶ سالگی
• سابقه ورزشی: ۲ سال ژیمناستیک، ۸ سال شنا
• مشوق‌ها: مادرم
• طریقه آشنایی با این ورزش: قوی بودن سنگنوردی زنجان و الهام گرفتن از خانم‌ها فرناز اسماعیل زاده و الناز رکابی

شقایق اسکندری: ۲ مقام اول نونهالان / مقام‌های اول زنجان / مقام سوم تهران / اول لیید کشوری/ اول بلدر پلور اول سرعت /دوم کشوری اورال / سوم سرعت کشوری

• نام و نام خانوادگی: شقایق اسکندری
• سال و محل تولد: ۷۸/۶/۲۱  – شهر شیراز
• میزان تحصیلات: دیپلم
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: اواخر سال ۱۳۸۹
• سابقه ورزشی: ندارد
• مشوق‌ها: خانواده
• طریقه آشنایی با این ورزش: کاملا اتفاقی و از طریق استعدادیابی مدرسه با این ورزش آشنا شدم. تا قبل از آن نسبت به این ورزش هیچ دیدگاهی نداشتم.

زهرا سیفی: ۳ نقره کشوری / ۱ طلای کشوری / ۲ برنز کشوری

• نام و نام خانوادگی: زهرا سیفی
• سال و محل تولد: ۱۳۷۹/۵/۱۶ – همدان
• میزان تحصیلات: دانشجوی مهندسی معماری دانشگاه تهران
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: تابستان ۱۳۹۰
• سابقه ورزشی: والیبال، بسکتبال و چند سال اسکیت
• مشوق‌ها: خانواده
• طریقه آشنایی با این ورزش: باشگاهی که من اسکیت کار می‌کردم دیواره‌ی سنگ‌نوردی داشت و من از آننجا این ورزش را شناختم.

ساحل مایلی: مقام های دوم و سومی کشور در رشته های لید، بلدر و کمباین (جمع سه رشته) / مقام اول در مسابقات دانشجویی کشور / دو مقام در مسابقات آسیای جوانان نوجوانان

• نام و نام خانوادگی: ساحل مایلی
• سال و محل تولد: ۱۳۷۷/۷/۲۳ – تهران
• میزان تحصیلات: دانشجوی رشته ی آمار
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: ۱۳۸۸
• سن آغاز ورزش کردن: ۴ سالگی
• سابقه ورزشی: شنا، ژیمناستیک، والیبال و بسکتبال
• مشوق‌ها: مرب: خانم دارسنج / خانواده

آزاده کلوشادی: دو تا مدال برنز کشوری در رشته‌های لید و بولدر

• نام و نام خانوادگی: آزاده کلوشادی
• سال و محل تولد: ۱۳۷۸/۱۱/۲۰ – اصفهان
• میزان تحصیلات: دانشجوی مدیریت جهانگردی
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: ۱۲سالگی
• سن آغاز ورزش کردن: ۱۴ سالگی
• سابقه ورزشی: شنا، ژیمناستیک و‌ تکواندو
• مشوق‌ها: مربی سنگنوردی طبیعتم / البته باید بگویم در آن زمان به دلیل بالا بودن وزنم از دیدگاه بقیه من به‌درد این ورزش نمی‌خوردم. اما خوشبختانه خانواده‌م هرگز مانع من نشدند و اجازه دادن که خودم تصمیم بگیرم.

صبا نورسینا: دو مقام دوم رشته سرعت / ۱ مقام دوم بولدر / مقام سوم آسیا در رشته سرعت

• نام و نام خانوادگی: صبا نورسینا
• سال و محل تولد: ۱۳۷۷/۱۰/۱ – زنجان
• میزان تحصیلات: دانشجوی کارشناسی مهندسی متالورژی
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: ۱۳ سالگی
• سابقه ورزشی: ژیمیناستیک و اسکیت
• مشوق‌ها: خواهرم / خانواده / مربیم خانم فرناز اسمائیل زاده

ملیکا راحمی حقیقی: مقام دوم کشوری رشته لید / مقام اول کشور در رشته سرعت  / مقام سوم مسابقات جام فجر همدان / مقام چهارم آسیا 

• نام و نام خانوادگی: ملیکا راحمی حقیقی
• سال و محل تولد: ۱۳۸۰/۱۰/۱۷ – تهران
• میزان تحصیلات: دانشجوی رشته تربیت بدنی
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: ۱۱ سالگی در اهواز
• سابقه ورزشی: ۴ سال ژیمناستیک
• مشوق‌ها: خانواده
• طریقه آشنایی با این ورزش: رسانه

زهرا داوری: سه مدال طلا: اورال مسابقات کرمان، بولدر پلور و بولدر پیام تهران / ۲ مدال نقره سرطناب مسابقات سمنان و کرمان / نائب قهرمانی آسیا رشته سرطناب/ چهارن آسیا در رشته بولدر

• نام و نام خانوادگی: زهرا داوری
• سال و محل تولد: ۱۳۷۷ – خراسان شمالی، بجنورد
• میزان تحصیلات: دانشجوی رشته تربیت بدنی
• زمان آغاز سنگ‌نوردی: ۱۲ سالگی
• سن آغاز ورزش کردن: ۶ سالگی
• سابقه ورزشی: کاراته، اسکیت و سوارکاری
• مشوق‌ها: خانواده / همسرم (مربی سنگ‌نوردی)