چسب نیکوتین یا کاهش تدریجی؛ بهترین روش برای ترک سیگار چیست؟

سیگار با اینکه بوی بدی دارد و دود آن نه تنها اطرافیان، که خود فرد را هم آزار می‌دهد اما معلوم نیست چرا ژست سیگار کشیدن برای برخی تا این اندازه جذاب است که حاضرند ریه و قلب و جسمشان را از بین ببرند اما مثلا با سیگار حالشان خوب باشد!

البته بعضا هستند افرادی که از این همه سیگار دود کردن و اثرات منفی آن خسته شده‌اند و می‌خواهند آن را ترک کنند، اما عادتِ بی‌مرام این اجازه را به آنها نمی‌دهد. همین که اتفاق بدی روی می‌دهد، بارانی می‌بارد، غذای سنگینی می‌خورند و هزار بهانه دیگر مشابه اینها، دوباره سیگاری گوشه لب گذاشته و آن را می‌گیرانند و در دل فکر می‌کنند این دیگر آخرین نخ است. اما این نخ‌ها همین‌طور زیاد می‌شوند و تصمیم واقعی برای ترک سیگار گرفته نمی‌شود.

لازم است بدانید به گزارش سازمان‌های معتبر بین‌المللی هر سال حدود ۵۲ هزار نفر در کشور ما به خاطر مصرف سیگار جان خود را از دست می‌دهند.

یعنی هر روز تقریبا ۱۴ نفر قربانی سیگارکشیدن می‌شوند. آمار قربانیان مستقیم سیگار تقریبا ۲.۵ برابر تعداد کشته‌شدگان تصادفات جاده‌ای کشور است و این درحالی است که متاسفانه ایران در رتبه های بالای قربانیان جاده‌ای در دنیا قرار دارد.

شاید لازم نباشد یادآوری کنیم که استعمال سیگار ٢٠ تا ٣٠‌ سال از عمر افراد را کم می‌کند، اتفاقی که سبب کاهش نیروی انسانی و ضربه زدن به اقتصاد کشور می‌شود. سیگار، همچنین احتمال ابتلا به سرطان ریه را ٣٠ برابر و احتمال ابتلا به سکته قلبی را ٢ تا ۴ برابر افزایش می‌دهد.

سیگار یکی از معضلات نسل جوان است که زمینه گرایش به سایر مواد مخدر را فراهم می کند و اگر اقدامی در جهت کنترل آن صورت نگیرد در ۱۰ سال آینده مرگ و میر ناشی از سوء مصرف سیگار افزایش چشمگیری خواهد داشت.

اگر بدنبال ترک سیگار هستید و نمی‌دانید از کجا و چگونه این کار خوب را آغاز کنید، از شما دعوت می‌کنیم تا این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. یادتان باشد ترک هر عادت مستمری سختی‌های خاص خود را دارد اما با پشتکار و اراده مصمم می‌توانید این کار را انجام دهید و ترک سیگار به هیچ عنوان دور از ذهن نیست؛ حتی اگر چند دهه سیگاری بوده باشید.

۱- کاهش تدریجی تعداد سیگارها

از روش کاهش تدریجی تعداد سیگارها می‌توانید به عنوان تکنیکی برای ترک سیگار استفاده کنید. دکتر مایکل فیوره از اساتید مرکز تحقیقات تنباکو در دانشگاه ویکانسین در این رابطه گفته: «در پشت این تکنیک دانشی نهفته است. چندین آزمایش و تحقیق در رابطه با کاهش تدریجی تعداد سیگار صورت گرفته و همگی ثابت کرده‌اند که این روش برای ترک کاملا موثر است.»

البته این متخصص همچنین یادآوری کرده اگر این تکنیک را با درمان‌های جایگزین‌سازی نیکوتین – همانند چسب‌ها یا قرص‌های نیکوتین – همراه کنید نتیجه بسیار بهتری بدست خواهید آورد.

دکتر فیوره همچنین بیان داشته که همزمان که چسب نیکوتین مصرف می‌کنید، تعداد سیگارهایی که هر روز می‌کشید را به نصف کاهش دهید و در عرض دو تا چهار هفته آن را به یک یا دو نخ برسانید.

با این روش شاید موفق نشوید سیگار را به طور کامل ترک کنید، اما می‌توانید تعداد نخ‌های سیگارتان را تا حد زیادی کاهش دهید. به این ترتیب به جای سیگار دود کردن پشت‌سر هم و بدون فکر، با آگاهی و به تعداد خیلی کم نیکوتین مصرف خواهید کرد.

وقتی تعداد سیگارهایی که می‌کشید کم شود، طبیعتا آسیبی که به ریه‌ها وارد می‌شود کمتر خواهد شد. همچنین خطر مواجهه بابیماری‌های قلبی و سکته نیز بشدت کاهش می‌یابد.

به این نکته توجه داشته باشید که منظور از کاهش مصرف سیگار یک یا نهایتا دو نخ در روز است نه بیشتر از آن. یعنی اگر از دو پاکت به ۱۰ نخ در روز رسیده‌اید، همچنان باید به تلاش خود برای کاهش سیگارهای مصرفی ادامه دهید تا بتوانید سلامت را دوباره به بدن خود بازگردانید.

وقتی تعداد را به صفر برسانید بدون شک از ورود سموم اضافی و کشنده به بدن خود پیشگیری خواهید کرد.

۲- ترک بوقلمون سرد

«ترک بوقلمون سرد» یعنی ترک سیگار بدون هیچ وسیله یا ابزار جانبی. این روش فقط ۳ تا ۵ درصد شانس موفقیت دارد. به گفته دکتر هابز فالکنورث، فقط با تکیه بر قدرت اراده نمی‌توان سیگار کشیدن را ترک کرد. بسیاری از افرادی که سیگاری هستند به نیکوتین موجود در تنباکو بشدت اعتیاد دارد. برخی از تحقیقات نیز ثابت کرده‌اند که این ماده به اندازه هروئین یا کوکائین می‌تواند اعتیادآور باشد.

دکتر فیوره در این رابطه بیان داشته، ترک سیگار به روش ترک بوقلمون سرد فقط در حالتی منطقی و معقول خواهد بود که مصرف‌کننده‌های سیگار از دو روش یا وسیله کمکی همانند مشاوره گرفتن یا داروهای قطع مصرف سیگار استفاده کنند.

متاسفانه تصورات غلط بسیاری در مورد ترک سیگار وجود دارد. یکی از آنها این است که اگر شما به اندازه کافی قوی باشید می‌توانید به تنهایی و بدون نیاز به دارو از عهده این کار بر بیایید. اما دکتر فیوره به بیماران می‌گوید اگر شما از کمک‌های جانبی برای تضمین ترک سیگار خود بهره بگیرید، بسیار منطقی‌تر و هوشمندانه‌تر است و نشانه ضعف نیست.

۳- سیگار الکترونیک یا ویپ

دکتر فیوره و دیگر همکاران او باور دارند که مضرات مصرف سیگار الکترونیک از سیگارهای معمولی بسیار کمتر است. اما این مساله به این معنی نیست که این سیگارها یا دستگاه‌های ویپ به طور ۱۰۰ درصد مطمئن و بی‌ضرر هستند. فیوره همچنین اضافه کرده که هنوز اطلاعات دقیق و کاملی در مورد مضرات سیگار الکترونیک در دست نیست.

تنها چیزی که تاکنون به لحاظ علمی کشف شده است این که سیگارهای الکترونیکی نیز همانند سیگارهای معمولی حاوی سموم زیادی همانند سرب، کادمیوم و پیرنه هستند. تحقیقات دیگری که در سال ۲۰۱۸ میلادی صورت گرفته ثابت کرده استفاده روزانه از دستگاه ویپ خطر حمله قلبی را بدنبال دارد.

اگر قصد دارید که با سیگار الکترونیکی سیگار را ترک کنید، دکتر فیوره توصیه می‌کند فقط از این دستگاه (نه ترکیب سیگار معمولی و الکترونیکی) و به مدت بسیار محدود استفاده کنید. اگر یک بار سیگار اکترونیک و روزی دیگر سیگار معمولی بکشید هرگز موفق به ترک سیگار نخواهید شد.

البته جا دارد اشاره کنیم که این روش هم موفقیت چندانی بدنبال ندارد و بهتر است سراغ روش‌های مطمئن‌تری برای ترک سیگار بروید.

۴- چسب نیکوتین

چسب نیکوتین، چسبی است که روی پوست می‌گذارند و حاوی دوز کوچکی از نیکوتین است که توسط پوست جذب شده و وارد خون می‌شود. این کار به مهار کردن اشتیاق به مصرف نیکوتین کمک می‌نماید و علائم محرومیت از سیگار را کاهش می‌دهد و به عنوان یک وسیله کمکی جهت ترک سیگار بکار می‌رود.

این چسب (نیکوتین پچ) دوبرابر دارونما احتمال موفقیت در ترک سیگار را افزایش می‎دهد.

به غیر از چسب نیکوتین، گزینه‌های دیگری همانند آدامس، قرص‌های نیکوتین هم برای کمک به ترک سیگار وجود دارند که بدون نسخه پزشک می‌توان از داروخانه تهیه کرد. اسپری بینی و نیکوتین استنشاقی نیز از دیگر روش‌های درمانی ترک سیگار هستند که باید توسط پزشک تجویز شود.

بیشتر پزشکان تاکید دارند، در حالیکه چسب نیکوتین را در تمام طول روز استفاده می‌کنید، آدامس نیکوتین را هم برای مدت کوتاهی بجوید تا بتوانید برای ساعات طولانی‌تر اشتیاق مصرف سیگار را مهار کنید.

۵- داروهای تجویزی پزشک متخصص

دو داروی دیگر که مورد تایید سازمان غذا و داروی جهانی باشد نیز برای ترک سیگار وجود دارد؛ یکی از آنها با نام تجاری Zyban در داروخانه‌ها عرضه می‌شود و دیگری Chantix است. برای تهیه هر دو قرص به نسخه پزشک نیاز است.

قرص Chantix که موثرتر از زایبن است در مناطق خاصی از مغز که تحت تاثیر نیکوتین است اثر می‌گذراد و حس رضایت ناشی از این ماده را از بین می‌برد. هر دو دارو عوارض جانبی متعددی دارند از این رو بدون مشورت با پزشک نباید از آنها استفاده کرد.