پلیس روسیه به یکباره تمامی اتهامات مربوط به خرید و فروش مواد مخدر علیه یک روزنامه نگار را در واکنش به خشم و اعتراضات عمومی در این کشور و پس از آنکه گفته شد افراد پلیس برای او دسیسه چینی کرده اند کنار گذاشت. در یک اتفاق نادر، مقامات پلیس این کشور روز سه شنبه تمامی اتهامات نسبت داده شده به ایوان گولونف را پس گرفتند. طرفداران این روزنامه نگار و فعالان مدنی تهدید کرده بودند که برای آزادی او دست به تظاهرات گسترده در شهر مسکو و سنت پترزبورگ خواهند زد.
این روزنامه نگار افشاگر ۳۶ ساله که به خاطر برملا کردن فساد در میان مقامات رسمی شهر مسکو شناخته می شود، پنج شنبه هفته گذشته به جرم خرید و فروش مقادیر زیادی مواد مخدر توسط پلیس دستگیر شد، اتهامی که وی از همان ابتدا آن را رد کرده و دسیسه ای علیه خود می دانست. او در حالی که در یکی از خیابان های مسکو بود توسط پلیس متوقف و دستگیر شد. در ادامه تیم وکلای او ادعا کردند که گولونف در بازداشت مورد شکنجه قرار گرفته و به مدت بیش از ۱۲ ساعت از دسترسی به وکیل محروم بوده است. یکی از وکلای او ادعا کرده که آقای گولونف در طول ساعات اولیه دستگیری چنان کتک خورده که دچار ضربه مغزی و شکستگی چندین دنده شده است.
پس از آزادی، گولونف در خارج از مرکز پلیس شهر مسکو در حالی که بسیار شوکه و خجالت زده به نظر می رسید، گفت که هنوز نمی تواند باور کند که به این سرعت اتهامات علیه او پس گرفته شده اند. او در این باره چنین گفت: «من به تحقیقات خودم برای تایید اعتماد تمام کسانی که از من حمایت کردند ادامه خواهم داد». روزنامه نگاران روسی منتقد دولت از دهه ۱۹۹۰ شرایط بسیار دشواری داشته و در موارد متعددی تحقیقات و نوشته های انتقادی و افشاگرانه آن ها به تهدید، شکنجه، زندان یا حتی مرگ شان منتج شده است. اما دسیسه ای که حامیان آقای گولونف از آن حرف می زنند باعث اتحاد و حمایت گسترده رسانه های کشور شده و در نهایت عقب نشینی سریع مقامات که از تنش و آشوب در رسانه های اجتماعی بیم داشتند را در پی داشت، آن هم در شرایطی که ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه به خاطر استانداردهای زندگی و خفقان رسانه ای و سیاسی حاکم بر کشور مورد انتقاد شدید قرار گرفته است.
ولادیمیر کولوکولتسف، وزیر کشور روسیه، در بیانیه ای اعلام کرد که پرونده تشکیل شده علیه گولونف به خاطر نداشتن مدرکی دال بر هر گونه جرم از جانب وی کنار گذاشته شده است. پس از آن بود که اعلام شد این روزنامه نگار از حبس خانگی آزاد خواهد شد. به گفته وزیر کشور، برخی از افسران پلیس که در این دسیسه دست داشته اند به صورت موقت از کار معلق شده و وی قصد دارد از رییس جمهور بخواهد که افسران بلند پایه دیگری را نیز به خاطر این موضوع از کار برکنار کند: «باور دارم که حقوق هر شهروند بدون توجه به حرفه او باید حفظ شود». در طی مدتی که گولونف برای وب سایت مستقل Meduza کار می کرد، موارد متعددی از تلاش وام دهندگان برای بیرون کردن افراد بدهکار از خانه هایشان و همچنین تشکیلاتی سازمان یافته و متعلق به دولت را که می خواست کسب و کار کفن و دفن کل کشور را در دست گیرد را افشا کرد.
گمانه زنی ها در مورد دسیسه چینی برای گولونف با ارائه اطلاعات ضد و نقیض در مورد پرونده او آغاز شد. تلویزیون دولتی روسیه اعلام کرد که مقامات آقای گولونف را هنگامی که برای دستگیری اش به خانه او مراجعه کردند تحت تاثیر مواد مخدر یافتند. اما بعد از آن گفته شد که در گزارش پزشکی هیچ مدرکی دال بر مصرف مواد مخدر توسط او دیده نشده است. در حالی که پلیس یک روز بعد دستگیری این روزنامه نگار را اعلام کرد، تصاویری توسط آن ها منتشر شد که کیسه هایی حاوی ماده ای سفید و بطری های بزرگ خالی که ظاهراً متعلق به یک آزمایشگاه کوچک تولید مواد مخدر صنعتی بود را نشان می داد. مدتی بعد بعد اما اعلام شد که این تصاویر اشتباه بوده و ربطی به آقای گولونف نداشته اند. روز یکشنبه، کانال خبری دولتی روسیه ۲۴ با یک افسر پلیس مصاحبه کرد که ادعا نمود این تصاویر متعلق به یک پرونده دیگر بوده است.
گالینا تیمچنکو، مدیر سایت خبری آنلاین Meduza که گولونف برای آن کار می کرد در مصاحبه ای با اینترفکس درباره آزادی روزنامه نگار خود چنین گفته است: «بسیار خوشحالم و گریه ام گرفته است. به طور کامل درک می کنیم که این اتفاق به لطف تلاش های صدها و هزاران نفر از مردم رخ داده است. از همه آن ها بسیار ممنونم». پیش از عقب نشینی پلیس در مورد پرونده گولونف، نزدیک به ۲۵ هزار نفر در یک حساب فیسبوکی ثبت نام کرده و اعلام کرده بودند که روز چهارشنبه در یک تظاهرات اعتراضی در همبستگی با گولونف شرکت خواهند کرد. مقامات گفته بودند که این تظاهرات مجوز برگزاری نداشته و امنیت عمومی را تهدید می کند. این تظاهرات کرملین را بر سر یک دوراهی قرار می داد: یا از قوه قهریه برای پراکنده ساختن معترضان استفاده کنید و خطر خشم بیشتر را به جان بخرد یا کنار مانده و بگذارد اعتراضات انجام شود که از نگاه مخالفان ضعفی از جانب دولت برداشت می شد.
سه روزنامه بزرگ شهر مسکو در حرکتی بی سابقه صفحه اول خود را با یک تیتر بزرگ مشترک آغاز کردند: «من/ما همه ایوان گولونف هستیم». روزنامه نگاران بسیاری برای چندین روز در بیرون از مرکز فرماندهی پلیس مسکو تجمع کرده و خواستار آزادی گولونف شده بودند و سلبریتی ها و مجریان شبکه های خبری نیز حمایت خود را به شکل بی سابقه ای از گولونف ابراز کردند. بسیاری از روزنامه نگاران روس اعلام کرده اند که هنگام انجام کارهای خود احساس امنیت ندارند. این افراد هنگام تحقیقات و اطلاع رسانی های خود باید بسیار محتاط باشند به خصوص زمانی که موضوع مربوط به ولادیمیر پوتین یا خانواده او باشد.
رومن بادانین، روزنامه نگار مشهور روس بین سال های ۲۰۱۱ تا ۲۱۶ و پس از آن که رسانه های تحت مدیریت او به موضوعات حساسی از نگاه کرملین اشاره کرده بودند، ۳ بار کار خود را به عنوان سردبیر ارشد از دست داد. به باور بادانین، ماجرا اتهامات علیه گولونف به این دلیل خبرساز شده و دسیسه ها علیه او ناکام مانده زیرا این بار پشت این نقشه ها تصمیم گیران دون پایه قرار داشته اند و نه مقامات ارشد دولتی و سرمایه داران بزرگی که توسط دولت حمایت می شوند.
استفاده از اتهام زنی و به اصطلاح «ترور شخصیت» برای حذف کردن یا دستکم ارعاب مخالفان و روزنامه نگاران ریشه ای عمیق در تاریخ روسیه دارد که به دوران اتحاد جماهیر شوروی باز می گردد. در آن زمان نیز مقامات با دسیسه چینی علیه مخالفان و سپس دستگیری و اعترافات اجباری و ساختگی، آن ها را بدنام و در ادامه ساکت یا حذف می کردند. در دوران حکومت ولادیمیر پوتین نیز استفاده از چنین روش هایی دوباره مرسوم شده است و بسیاری از مخالفان به روش های مختلف و با اتهامات اقتصادی یا جنایی به زندان انداخته شده و در مواردی بدتر با استفاده از نیروهای مخفی، آن ها را از بین برده اند به گونه ای که ظاهراً هیچ ارتباطی با دولت نداشته باشد.
لطفا از نیم‌فاصله در متونی که می‌نویسید استفاده کنید! “دسیسه چینی” یعنی دسیسه‌ای که نوعش چینی هست! همینطور “پنج شنبه” برعکس پنج‌شنبه، یعنی ۵تا شنبه!