پاسخ علمی به ۱۰ سوال رایج و ساده‌ای که مدت‌هاست ذهن شما را مشغول کرده‌اند [قسمت دوم]

گاهی انسان ها با سوالاتی بسیار ساده روبرو می شوند که پاسخی برای آن ها ندارند. این سوالات چنان پیش پا افتاده هستند که معمولاً نادیده گرفته شده و بی جواب به حال خود رها می شوند بدون این که بدانیم پاسخی درست، ساده و منطقی برای آن ها وجود دارد. در ادامه این مطلب می خواهیم به برخی از سوالات ساده ای که شاید سال هاست ذهنتان را به خود مشغول کرده به شکلی علمی پاسخ دهیم.

برای مطالعه قسمت اول این مطلب از این لینک استفاده نمایید.

۵- چرا بینی مجسمه های متعلق به مصر باستان شکسته است؟

مصر باستان به خاطر آثار هنری خارق العاده و هنرمندانی که آن ها را خلق کرده اند شناخته می شود. به طور ویژه، حکاکان و مجسمه سازان آن دوره مجسمه هایی در تعداد زیاد و حجم های حیرت انگیز تولید کرده اند. این مجسمه ها از روی فرعون ها، اشخاص بلند مرتبه، حیوانات و خدایان ساخته شده اند. محققان و مردم عادی خیلی زود متوجه ویژگی عجیب اما یکسانی در این مجسمه ها شدند و آن اینکه بسیاری از آن ها بینی نداشتند. بسیاری با خود گفتند که این موضوع می تواند به دلیل تنبلی و شلختگی سازندگان یا آسیب های عمدی بوده باشد. بعدها مشخص شد که این نقش از قتل مجسمه ها ناشی می شود. در واقع در آن دوران، مجسمه یک اثر هنری بی جان در نظر گرفته نمی شد و قدرت زندگی داشت. در جریان مراسم بزرگ و پرجزییات، از روغن ها و اشیاء خاص برای دادن زندگی به این مجسمه ها استفاده می شد.

مصریان بر این باور بودند که این نیرو وارد بدن شده و از طریق بینی و مانند نفس کشیدن از کالبد مجسمه خارج می شد. وقتی که زمان غیرفعال کردن قدرت زندگی یک مجسمه فرا می رسید، بینی این مجسمه کنده می شد. در واقع این کار برای خفه کردن و کشتن مجسمه صورت می گرفت. این باور در مصر باستان بسیار رایج بوده و به همین دلیل بسیاری از مجسمه های آن دوران بینی های خود را از دست می دادند. در واقع هدف اصلی از این کار متوقف کردن آسیبی بود که این مجسمه ها به خاطر قابلیت های غیرطبیعی خود به قاچاقچیان وارد می کردند، مجسمه هایی که به عنوان نگهبان در معابد و مقبره های آن دوران ساخته می شدند.

۴- چرا هیچ کسی نمی تواند چرخش زمین را حس کند؟

واقعیت گیج کننده این است که در همین لحظه زمین با سرعت ۱.۶۷۵ کیلومتر در ساعت در خط استوا در حال چرخیدن است اما هیچ کسی ذره ای از این سرعت کمر شکن را حس نمی کند. علت ساده است. ما و تمام اشیاء اطرافمان با یک سرعت در حال حرکت هستیم. این همان دلیلی است که باعث می شود افراد براحتی از کابین یک هواپیمای در حال پرواز به کابین دیگر بروند. همه چیزهایی که در داخل هواپیما قرار دارند، مسافران، صندلی ها و هوا با سرعتی یکسان و به صورت همزمان با ما در حال حرکت هستند.

اگر زمین به یکباره از حرکت باز ایستد یا به هر دلیل سرعتی متفاوت را در چرخیدن به دور خود اتخاذ کند، نتیجه بسیار فاجعه بار خواهد بود زیرا این ترمز بزرگ توسط تمام کسانی که روی کره زمین هستند به بدترین شکل ممکن حس خواهد شد. در شرایط کنونی، تمام جو زمین نیز به همین سرعت در حال حرکت است. اگر زمین به یکباره متوقف شود، اتمسفر به همان سرعت سابق خود به چرخیدن ادامه خواهد داد و نتیجه این که این حرکت مانند تیغ اصلاح ریش، هر چیزی که روی سطح کره زمین باشد را محو خواهد کرد.

۳- چرا می توانیم بوی باران را حس کنیم؟

باران بو ندارد و همه می دانیم که آب بی بو، بی مزه و بی رنگ است. با این وجود، مدت کوتاهی قبل از ریزش قطرات باران یک بوی خاص شکل می گیرد که همه ما آن را حس کرده و می شناسیم. این بو تازه بوده و همه به خوشایند بودن آن اشاره دارند. اگر باران بو ندارد پس این بوی خوشایند از کجا می آید؟ در علم از این بو با عنوان «پتریکور» (petrichor) یاد می شود که از ابر یا هوا نشأت نمی گیرد. پتریکور یا همان بوی خاک باران خورده در واقع ترکیبی از روغن گیاهان و ترکیبات شیمیایی میکروارگانیسم هایی به نام اکشنوباکتری است. وقتی که حشرات مواد ارگانیک را به ترکیبات شیمیایی تبدیل می کنند، نوعی الکل به نام جئوسمین به عنوان یک محصول فرعی این فرآیند تولید می شود.

جئوسمین نه تنها ترکیب اصلی پتریکور است بلکه بینی انسان حساسیت بالایی به آن دارد. درست پیش از شروع باران، رطوبت افزایش یافته و رطوبت موجود در خاک تشدید می شود. این موضوع باعث پرانرژی شدن اکشنو باکتری و بالا رفتن میزان جئوسمین می شود. بدین ترتیب با برخورد اولین قطرات باران با زمین، ترکیبات پتریکور در هوا آزاد شده و در واقع این قطرات باران، باعث تبدیل شدن پتریکور به آئروسل می شوند که در اثر باد به سرعت منتشر شده و به مردم می گوید که باران در راه است.

۲- چرا پانداها فقط بامبو می خورند؟

خرس ها هیچ شباهتی به موجودات گیاهخوار ندارند اما خرس های پاندای چینی تقریباً به طور کامل از گیاه بامبو تغذیه می کنند. از لحاظ علمی، پانداها به گروهی از گوشتخواران به نام Carnivora تعلق دارند. میزان پروتئین مورد نیاز پانداها نی شباهت بیشتری با گربه سانان و سگ سانان دارد تا دیگر موجودات گیاهخوار. اما یک کشف شگفت انگیز در نهایت راز این خرس غیرمعمول و رژیم غذایی اش را فاش کرد. بعد از ماه ها تعقیب و بررسی پانداها در حیات وحش، محققان دریافتند که این حیوانات تنها جوانه های درخت بامبو که بیشترین مقدار پروتئین را در خود دارند به عنوان منبع غذایی استفاده می کنند. آن ها حتی با تغییر فصل به دنبال دیگر گونه های در حال رشد بامبو می روند که تازه تر هستند.

این کشف بزرگ پس از بررسی و آزمایش روی مدفوع این حیوان بدست آمد. در واقع بامبو مانند گوشت در درون معده پانداها هضم و فرآوری شده بود. در واقع میزان پروتئین موجود در رژیم غذایی بامبویی پانداها با میزان پروتئین مورد استفاده گوشتخوارانی که ۷۰ درصد انرژی شان را از طریق گوشت شکارهای خود تامین می کردند مساوی بود. ظاهراً در جریان تکامل و برای زنده ماندن در جنگل های بامبو، معده پانداها آموخته که چوب بامبو را مانند گوشت هضم و فرآوری نماید.

۱- چرا بزرگسالان برخلاف کودکان با یادگیری زبان مشکل دارند؟

شاید شما نیز متوجه شده باشید که کودکانی که هنوز بلد نیستند بند کفش خود را ببندند به راحتی زبان های جدید می آموزند. مطالعات نشان داده که بزرگسالان در این عرصه بسیار مشکل دارند. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۴ انجام گرفت، گروهی از افراد که زبان انگلیسی زبان مادری شان بود یادگیری یک زبان ساختگی را آغاز کردند. گروه اول هنگام شنیدن کلمات این زبان شروع به رنگ آمیزی می کردند و این رنگ آمیزی آن ها را بر تمرکز محض بر روی آموزش زبان باز می داشت. گروهی دیگر بدون رنگ آمیزی به کلمات زبان ساختگی گوش داده و سعی می کردند آن ها را یاد بگیرند. وقتی که سطح یادگیری دو گروه با هم مقایسه شد مشخص گردید که گروه های متمرکز در زمینه لغات عملکرد بهتری داشتند و گروهی که هنگام یادگیری رنگ آمیزی می کردند در زمینه قوانین گرامری پیچیده بهتر عمل می کردند.

بدین ترتیب مشخص گردید که کودکان در زمینه یادگیری گرامر عملکرد فوق العاده ای دارند زیرا آن ها از یک سیستم حافظه ای به نام حافظه نظام مند استفاده می کنند. یادگیری ناخودآگاه معمولاً در این پس زمینه رخ می دهد. در واقع کودکان با استفاده از این حافظه، هنگام رنگ آمیزی کردن، تکه هایی از زبان جدید را یاد می گیرند. نوع  دیگری از حافظه به نام حافظه اظهاری بعدها در زندگی شکل می گیرد که کاملاً بر یادگیری آگاهانه متمرکز است. افراد بالغ هنگام یادگیری زبان از این نوع حافظه کمک می گیرند که اگر چه در یادگیری های دیگر بسیار کارآمد است اما برای یادگیری یک زبان دیگر ابزار مفیدی به شمار نمی آید.

بیشتر بخوانید: با ۹ سوال روانشناسی فکر اطرافیان خود را بخوانید!