آرامگاه «یعقوب لیث صفاری» تخریب شد

آرامگاه «یعقوب لیث صفاری» تخریب شد

یک فعال میراث فرهنگی استان خوزستان از تخریب شدن آرامگاه یعقوب لیث صفاری که در فهرست آثار ملی نیز ثبت شده است، خبر داد.

قاسم منصور آل کثیر از فعالان میراث فرهنگی خوزستان گفت: اخیرا آرامگاه تاریخی یعقوب لیث در شهرستان دزفول و درون محوطه تاریخی جندی شاپور بر اثر آنچه که اشتباه پیمانکار عنوان شده تخریب شد.

آل کثیر افزود: به راحتی با اشتباه خوانده شدنِ تخریب یک اثر تاریخی و ثبت ملی شده نباید از موضوع گذشت کرد. تخریب یک اثر تاریخی موضوع ساده ای نیست که بگویند اشتباه شد. نظارت عالی بر روی نحوه عملیات مرمت چرا تا این اندازه باید ضعیف باشد.

آرامگاه یعقوب لیث صفاری با شماره ۲۵۵۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

این فعال میراث فرهنگی اظهار کرد: چندی پیش نیز بخش هایی از بقاع تاریخی سادات تفاخ در لگیطه (شوش) بر اثر سهل انگاری و عدم توجه و رسیدگی تخریب شد.

وی با بیان اینکه، طی سالهای گذشته نیز بخشی از آرامگاه دانیال نبی (ع) نیز تخریب شد که پس از اعتراض دوستداران میراث فرهنگی شوش عنوان شد که آوار شدن دیواره ها در برنامه اجرایی مرمت بوده است. حال آنکه تخریب ناگهانی و شبانه آن باعث احتمال خطرات جانی می توانست باشد.

آل کثیر گفت: بسیاری از بقاع تاریخی خصوصا در شوش که به تاریخ اسلامی آن کمتر توجه شده از جمله بقاع تاریخی تفاخ، شهر اسلامی مگرنات، سیداحمد، و … در حال حاضر در معرض تخریب آسیب های جدی قرار گرفته اند که مستلزم بررسی و رسیدگی مستمر مسئولان‌ میراث فرهنگی است.

این دوستدار میراث فرهنگی تاکید کرد: آنچه دوستداران و فعالان میراث فرهنگی را بیش از هر چیز نگران می کند سهل انگاری یا ناتواناییِ لازمِ فنی در حفاظت و مرمت بناهای تاریخی است.

آرامگاه «یعقوب لیث صفاری» تخریب شد
آرامگاه یعقوب لیث صفاری، در روستای شاه‌آباد در ده کیلومتری دزفول، سمت راست جاده دزفول به شوشتر قرار دارد. در کنار این آرامگاه بازمانده‌های شهر گندی شاپور دیده می‌شود. گنبد بلند مضرس (دندانه دار) سفید رنگ و جلال عمارت بقعه از دور کاملاً جلوه‌گر است. در اطراف بقعه، قبرستان وسیعی است که در آن وجود سنگ قبرهای قدیمی، نشانگرتاریخ کهن این بناست.

این در حالیست که اسفند سال ۱۳۹۶ یعقوب زلقی ـ‌ مدیر پایگاه جندی شاپور ـ خبر از مرمت جدی این آرامگاه بعد از سال‌ها بی‌توجهی داده بود؛ اقدامی که در آستانه نورز ۱۳۹۷ این آرامگاه را به مسیرهای گردشگری نوروزی اضافه می‌کرد.

او گفته بود: «یعقوب لیث بنیان‌گذار سلسله صفاریان چون با خلفای عباسی درگیر بود از سیستان به سمت خوزستان می‌آید و در جنگی زخمی شده و در بیمارستان گندی شاپور بستری می‌شود و در همین شهر می‌میرد. اکنون اقدامات خوبی درخصوص آرامگاه او انجام دادیم.»

اما حالا بعد از ۱۷ ماه، بار دیگر پروژه «مرمت و ساماندهی آرامگاه یعقوب لیث صفاری» در دستور اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان قرار گرفته و بر اساس عملکرد رخ داده تا امروز تخریب این دیوار نیز یکی از برنامه‌ها در روند مرمت این آرامگاه بوده است؛ آرامگاه کسی که بر اساس منابع زبان فارسی، ناجی زبان فارسی بعد از حمله اعراب به ایران است.

آن هم در شرایطی که به گفته مردم محلی این منطقه، نه دچار سیل نوروز امسال شد که نم‌زدگی و شوره‌زدگی بلای جان این دیوار شده باشد و نه زلزله‌ای در کار بوده که به واسطه‌ی ترک خوردگی و سستی دیوارش امکان ریزش آن روی سر بازدیدکنندگان وجود داشته باشد.

آشنایی با آرامگاه یعقوب لیث

آرامگاه «یعقوب لیث صفاری»
بنا به اظهار مردم محلی حدود ۲۰ الی ۲۵ سال قبل کتیبه‌ای بر روی دیوار گنبد به خط عربی قدیم وجود داشته و در آن اسم یقعوب لیث سردار بزرگ و نخستین شهریار ایرانی (پس از اسلام) به روشنی نوشته شده بود. آرامگاه یعقوب لیث صفاری وضعیت مناسبی ندارد و در ضریح آهنی مقبره آن از چوب صندوق میوه برای اتصال بخشهای مختلف استفاده شده و روی آجرها و دیوار قدیمی آرامگاه نیز میخهایی زنگ زده و تار عنکبوت جلب توجه می‌کند.
آرامگاه «یعقوب لیث صفاری»
بنای آرامگاه از یک ورودی برخوردار است و سطح داخلی آرامگاه را از سطح بیرونی آن جدا می‌کند. سازه اصلی بنا خشت خام است و نقوش برجسته و ملات گچ و خاک دارد. سازه اصلی بنا خشت خام است و نقوش برجسته و ملات گچ و خاک دارد.
آرامگاه «یعقوب لیث صفاری»
یعقوب لیث «رادمان پسر ماهک سیستانی» یکی از پادشاهان ایران و از دودمان صفاری بود. یعقوب لیث صفار نخستین کسی بود که زبان پارسی را ۲۰۰ سال پس از ورود اسلام به ایران، به عنوان زبان رسمی ایران اعلام کرد و پس از آن دیگر کسی حق نداشت در دربار او به زبانی غیر از پارسی سخن بگوید.
آرامگاه «یعقوب لیث صفاری»
بنای بقعه یک چهار طاقی با گنبدی مخروطی است و در دوره سلجوقی بنا شده. این بنای با شکوه به دلیل اهمیت تاریخی و فرهنگی به شماره ۲۵۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و یکی از جاذبه‌های ارزشمند تاریخی دزفول و خوزستان به شمار می‌رود.

منبع: مهر ، ایسنا
مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
یک نظر

ورود

  • بنیادنیمروزسیستانیها مرداد ۲۳, ۱۳۹۸

    اعلام آمادگی بنیاد نیمروز برای مرمت آرامگاه یعقوب لیث صفاری/ با حساسیت موضوع را دنبال می کنیم
    در این بین بنیاد نیمروز بعنوان یک موسسه فرهنگی هنری که به دنبال حفظ و اشاعه فرهنگ و آداب و رسوم سیستانیها (سیستانی و بلوچستانی ) در اقصی نقاط کشور می باشد با صدور بیانیه ای کوتاه آمادگی خودش را برای ترمیم و بازسازی آرامگاه یعقوب لیث صفار سیستانی اعلام کرد.جدا از اینکه چه اتفاقی افتاده است(که با روش ووفت خودش جای بحث و بررسی دارد) در این شرایط حساس که علاقمندان و دوستداران عظمت تاریخ و مفاخر ایران عزیز نگران هستند ما آماده هستیم که در هر زمینه ای که نیاز باشد در بازسازی و مرمت آرامگاه یعقوب لیث مشارکت فعال داشته باشیم.اعضا و مدیران بنیاد نیمروز می گویند همانند تمامی سیستانیها؛ یعقوب لیث صفارسیستانی را پدربزرگ خود می خوانند باورمند هستند که به موازات بررسی های حقوقی و کارشناسی و… در مورد علل و حواشی و… ما باید در کوتاهترین زمان ممکن به امر بهسازی و مرمت این مکان در حد و نام آن مرد بزرگ و مردمان ایران زمین همت گماریم.۰۹۳۶۰۸۷۶۲۲۲