آیا ایده ترامپ برای مقابله با گردباد به کمک بمب های هسته ای امکان پذیر است؟

دونالد ترامپ، رییس جمهور ایالات متحده در یک نشست خبری کوتاه در کاخ سفید در مورد گردبادهایی که هر سال در این کشور خسارات قابل توجهی به جای می گذارند چنین گفته است: «چرا با بمب هسته ای آن ها را مورد هدف قرار ندهیم؟». بر اساس ادعاها، در این جلسه، دونالد ترامپ در حال صحبت در مورد یک راه حل هسته ای برای گردبادهای استوایی بوده که همواره بخش های جنوب شرقی ایالات متحده را در می نوردند. همچنین به گفته برخی منابع، دونالد ترامپ در این باره چنین گفته است: «این گردبادها در سواحل آفریقا شکل گرفته و در حالی که در حال عبور از روی اقیانوس اطلس هستند یک بمب را درون چشم گردباد انداخته و آن را از هم می پاشیم. چرا نمی توانیم این کار را بکنیم؟».

ایده از بین بردن گردباد با بمب هسته ای موضوع جدیدی نیست. در اواخر دهه ۱۹۵۰، یک محقق از ایده خود برای استفاده از مواد منفجره هسته ای برای تغییر مسیر و قدرت گردبادها سخن گفت. اما به گفته محققان موسسه جوی و اقیانوسی ملی ایالات متحده اخلال در کار یک گردباد با استفاده از بمب هسته ای غیرممکن است زیرا بمب هایی دارای قدرت کافی برای این کار وجود نداشته و مواد منفجره جز برای چند ثانیه نمی توانند فشار هوای اطراف را تغییر دهند.

یک گردباد چگونه شکل می گیرد؟

گردباد (hurricane) در واقعی یک گردباد موسمی با فشار پایین است که بادهای آن بش از ۷۴ مایل بر ساعت سرعت دارد و روی آب های گرم میانه اقیانوس اطلس شکل می گیرد. وقتی که رطوبت گرم شکل می گیرد، مقدار زیادی انرژی آزاد شده که به شکل گیری طوفان های تندری می انجامد. با افزایش تعداد طوفان های تندری، بادها به شکل دورانی رو به بالا و به سمت بیرون به حرکت در می آیند و یک چشم گرداب مانند را شکل می دهند. سپس با متراکم شدن هوای گرم، ابرهایی در جو بالای آن شکل می گیرند. با زیر و رو شدن مداوم بادها، یک منطقه با فشار کم روی سطح اقیانوش شکل گرفته که به شکل گیری یگ گردباد با ظاهر حلقوی کمک می کند. اگر بخشی از این سیکل آب و هوایی از بین برود- چه توسط یک هوای گرم یا منطقه کم فشار- گردباد قدرت خود را از دست داده و از هم می پاشد.

از این رو در سال ۱۹۵۹، یک هواشناس به نام جک رید در آزمایشگاه های ملی ساندیا این ایده را شکل داد که شاید بتوان با استفاده از سلاح های هسته ای شرایط آب و هوایی منجر به شکل گیری گردبادها را مختل کرد. بر اساس تئوری رید، این انفجارهای هسته ای می توانند از طریق بالا بردن هوای گرم و خارج کردن آن از چشم طوفان که باعث می شود هوای سردتر جای آن را بگیرد، باعث متوقف شدن گردباد شوند که باعث می شود. به باور او، این کار به پمپاژ هوای کم فشار به درون طوفان برای تجزیه و در نهایت ضعیف کردن گردباد منتهی خواهد شد. رید دو ابزار برای انداختن بمب های هسته ای به درون چشم گردباد در نظر داشت که در صورت درست اجرا شدن مشکلی را ایجاد نمی کرد. اولین روش، به گفته او، از طریق پرتاب هوایی بود اگر چه به باور او پرتاب بمب از طریق زیردریایی بسیار مناسب تر بود. به گفته او یک زیردریایی می توانست از زیر آب به درون چشم گردباد نفوذ کرده و یک وسیله سوار بر موشک را به درون آن رها کرده و سپس به اعماق دریا برود. اما ایده رید دو مشکل داشت.

بیشتر بخوانید: B61-12: قوی ترین و خطرناک ترین بمب هسته ای که تاکنون ایالات متحده ساخته است

گردبادها مقادیر فراتر از حد تصوری انرژی آزاد می کنند

گردبادها بسیار قدرتمند هستند: یک گردباد به طور کامل شکل گرفته، هر ۲۰ دقیقه یک بار به اندازه ۱۰ برابر انفجار یک بمب هسته ای ۱۰ مگاتنی انرژی آزاد می کند. این مقدار ۶۶۶ بار بزرگتر و قدرتمندتر از بمب «پسر کوچولو» (Little Boy) است که در سال ۱۹۴۵روی شهر هیروشیما، ژاپن رها شد. از این رو برای از بین بردن گردبادی چنین قدرتمند باید هر یک ساعت یک بار و تا زمانی که این گردباد پابرجاست حدود ۲.۰۰۰ بمب هسته ای با قدرت مشابه بمب «پسر کوچولو» را به درون چشم آن پرتاب کرد.

حتی بزرگ ترین بمب هسته ای که تاکنون منفجر شده- بمب هیدروژنی ۵۰ مگاتنی موسوم به بمب تزار که در سال ۱۹۶۱ توسط روس ها روی اقیانوس منجمد شمالی منفجر شد- نیز برای انجام این کار قدرت کافی نخواهد داشت. علاوه بر این، به گفته کارشناسان بعد از این که امواج پرفشار ناشی از لحظات اولیه انفجار هسته ای به سمت بیرون حرکت کنند، فشار هوای اطراف گردباد به همان حالت کم فشاری که قبلاً بود باز خواهند گشت. و البته اینکه موج شوک داری که بمب هسته ای تولید می کند با سرعتی بیش از سرعت صوت حرکت خواهد کرد. از این رو تنها در صورتی که به طور مداوم به درون چشم گردباد بمب هسته ای پرتاب کنیم می توانیم هوای کم فشاری که باعث تداوم گردباد می شود را تضعیف و از هم بپاشانیم و در غیر این صورت با پرتاب چند بمب نیز موفق نخواهیم شد.

برای مثال اگر بخواهیم یک گردباد دسته ۵ مانند کاترینا (با بادهایی به سرعت حدود ۱۷۵ مایل بر ساعت) را به یک گردباد دسته ۲ (با بادهایی به سرعت حدود ۱۰۰ مایل بر ساعت) تبدیل کنیم باید بیش از یک میلیارد تن هوا به گردبادی که چشم آن بیش از ۲۵ مایل قطر دارد تزریق کنیم و یک بمب هسته ای چنین توانایی ندارد و هیچ راه و ایده عملی برای انجام چنین تغییری در جریان هوا نیز تاکنون شکل نگرفته است. علاوه بر این، حتی یک گردباد دسته ۲ نیز در صورت برخورد با زمین می تواند صدمات قابل توجهی به زیرساخت ها و سازه ها وارد نماید.

ذرات رادیو اکتیو در فضا پخش خواهند شد

همچنین به گفته کارشناسان اگر می توانستیم یک گردباد را با استفاده از بمب هسته ای نیز از بین ببریم یا تضعیف سازیم، بارش ذرات رادیو اکتیو بسیار فراتر از محدوده گردباد صورت می گرفت و این ذرات در فضایی بسیار وسیع منتشر می شدند. باران ذرات رادیو اکتیو در واقع ترکیبی از رادیوایزوتوپ هایی است که به سرعت تجزیه شده و ذرات گاما منتشر می کنند- گاما در واقع شکل بسیار انرژیک اما نامرئی نور است. قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی از این تشعشع در مدت زمان کوتاه می تواند باعث آسیب به سلول های بدن و ناتوانی در جبران و رفع آن شده که از آن با عنوان بیماری تشعشع یاد می شود. زمینی که باران های رادیواکتیو روی آن باریده باشد غیرقابل سکونت خواهد شد.

بعد از انفجار نیروگاه هسته ای چرنوبیل در سال ۱۹۸۶و انتشار تشعشعات سمی رادیو اکتیو در هوا، ساکنان منطقه ای به مساحت ۱.۵۰۰ مایل مربع تخلیه شدند. اگر ایالات متحده می خواست یک گردباد را با استفاده از بمب های هسته ای نابود سازد، باران ذرات رادیو اکتیو آن می توانست به برخی از جزیره های کارائیب یا ایالاتی که در کنار خلیج مکزیک قرار داشتند نیز برسد. بدین ترتیب می توان گفت که مقابله با گردبادها با بمب هسته ای نه ممکن و نه مناسب است.

بیشتر بخوانید: ۷ واقعیت ناخوشایند در مورد بمب های هسته ای که خواب را از شما خواهد گرفت