در حالی که بسیاری از مشاوران و درمانگران کودکان همواره سعی می کنند به والدین القا نمایند که آن ها کارشان را به خوبی انجا داده اند، اما این کارشناسان حوزه روانشناسی کودک همزمان می خواهند با ارائه توصیه هایی مهم، تربیت فرزندان را برای آن ها راحت تر و البته موثرتر سازند. البته در اغلب مواقع این رفتار درمانگران فرصتی برای در میان گذاشتن این نکات با والدین را نمی یابند هر چند آرزو دارند که ای کاش والدین از این موضوعات اطلاع می داشتند. مهم ترین نکته ای که این درمانگران به آن اشاره می کنند این است که والدین باید از تاثیر مستقیم و غیرمستقیم رفتارهای خود بر کودکانشان بدون توجه به سن آن ها آگاه باشند. در ادامه این مطلب به برخی از این توصیه های بسیار مهم که از جانب این افراد ارائه شده اشاره خواهیم کرد.
۱- احساسات و تجربیات شخصی خود را در تصمیم گیری ها دستکم نگیرید
والدین اغلب بر این باورند که آن ها همیشه در جهت صلاح کودکانشان گام بر می دارند در حالی که در این فرآیند قدرت تجربیات شخصی قبلی خود و تاثیر آن بر تربیت کودکان را درک نمی کنند. شولی سندلر، روانشناس حوزه کودک در این باره می گوید: «به نظر من، والدین اغلب درک نمی کنند که چگونه احساسات، افکار و تمام چیزهای دیگر تاثیر قابل توجهی بر تصمیمات و دیدگاه های آنان دارند».
۲- کودک شما خود شما نیست
شاید تربیت یک «مینی خودم» (کودک به عنوان نسخه کوچکی از والدین) تفکر جالبی باشد اما باید بدانید که کودکان نه تنها منحصربفرد بوده بلکه به شکلی عجیب از پدر و مادر خود نیز متفاوت هستند. آیرین لیتل، مدیر یک گروه مشاوره ای کودکان در این باره چنین می گوید: «بسیار مهم است درک کنیم که چیزی که برای والدین در دوران نوجوانی شان موثر بوده همیشه برای فرزندان نوجوان آن ها نیز مناسب نخواهد بود. ممکن است که کوکان از لحاظ شخصیتی و رفتاری بسیار شبیه والدین باشند اما این بدان معنا نیست که آن ها طرز تفکر یا احساس مشابه والدین خود در دوران جوانی شان در مورد شرایط دارند».
۳- در مورد تاکتیک های تهدید کننده تجدیدنظر کنید
یک رابطه مبتنی بر اعتماد بدون شک با ترس ایجاد نخواهد شد. کودکان نباید فکر کنند که در خانه خودشان نیز روی پوست تخم مرغ راه می روند و باید بسیار محتاط بوده و از عواقب بترسند. ماریسا هندریکسون، که در زمینه مشاوره روانی فعالیت می کند در این باره چنین گفته است: «چندین مورد داشته ام که در آن ها با والدینی مواجه شده و آن ها باعث ایجاد ترس و اضطراب در من شده اند. حضور آن ها بسیار ترسناک است و باعث می شوند که احساس ناامنی کنم و آنگاه می توانم تصور کنم که کودکانشان چه تجربه ای از زندگی با آن ها دارند و اینکه احساس هر روزه این فشار چگونه است».
۴- تربیت فرزندان باید با رهبری همراه باشد
ریک کاپالدی با ۴۰ سال تجربه در زمینه مشاوره ازدواج و خانواده به خوبی می داند که فرزندان به چه چیزی نیاز دارند: هدایت شدن متعهدانه از جانب موثرترین افراد زندگی شان (والدین). او در این باره چنین می گوید: «بسیاری از والدین به شرایط زندگی کودکان خود و مدیریت چالش هایی که در این شرایط برای کودکان بوجود می آید توجهی ندارند». او می گوید که والدین باید خوانش دقیقی از شرایط محیطی زندگی کودکان خود داشته، دمای احساسی فرزندان خود را تنظیم کرده و رفتارهای کودکان را به سمت نقطه درست هدایت کنند.
۵- به نقش خود به عنوان مهم ترین شخص زندگی کودکان اعتماد کنید
یک قدم عقب بروید و با خود فکر کنید که چگونه کارها، دیدگاه ها و زبان شما می تواند به کودکانتان کمک کند یک مشکل را حل کنند. جنا ووگلر، که یک مشاور روانی در نیویورک است در این باره چنین اظهارنظر می کند: «والدین باید به یاد داشته باشند که علیرغم این واقعیت که آن ها ممکن است ابزارها و توانایی درمان روانشناسانه برای کمک به کودکانشان در مواقع خاص را ندارند اما همچنان نقش بسیار مهمی در موفقیت فرزندانشان در درمان دارند».
۶- عواقب و جایزه را به طور مستمر دنبال کنید
کودکان باید بدانند که هر روز چه چیزهایی در انتظار آن هاست و نه فقط گاهی اوقات. این موضوع باعث نهادیه شدن حس اعتماد و احترام و البته کاهش کج خلقی در آن ها می شود. هیثر اکلی که یک روان درمانگران حوزه کودکان است در این باره می گوید: «کاش تمام والدین می دانستند که کودکان به ثبات نیاز دارند. آن ها در تمام جنبه های زندگی خود به ثبات نیاز دارند. وقتی که در مورد برنامه ها و قوانین صحبت می کنیم دستکم در ۹۵ درصد موارد طبق نقشه پیش بروید. وقتی که در مورد جوایز و عواقب صحبت می کنیم در صد درصد موارد به برنامه خود وفادار باشید».
۷- فضای شخصی داشتن برای کودکان یک حق محسوب نمی شود
اگر چه به نظر می رسد که صحبت های زیادی در این مورد شکل گرفته اما کارشناسان بر این نکته توافق دارند که در حوزه تکنولوژی توجه کافی به امنیت کودکان نشده است. اکلی در این مورد تصریح می کند: «والدین باید نسبت به فعالیت های کودکانشان در تلفن های همراهشان بسیار آگاه تر باشند. آن ها باید پسوورد گوشی های فرزندانشان را داشته و به طور مستمر آن ها را چک کنند. کودکان به شکل ناآگاهانه و به صورت هر روزه کارهایی در تلفن های همراه خود انجام می دهند که ایمن نیست. این که این موضوع به شکل گیری یک فضای ناامن منجر شود یا خیر، به میزان دخالت والدین بستگی خواهد داشت».
به ثبات توجه کرده و توصیه های مشاور کودکان یا برنامه ای که از قبل خود طرح ریزی کرده اید را به کار بگیرید. توصیه می شود که یک برنامه درمانی را دستکم ۱۰ روز ادامه دهید زیرا اگر این برنامه را برای مدتی کمتر مراعات کنید فرصت کافی برای تاثیرگذاری در اختیار این برنامه قرار نداده اید.
۹- بعد از خرابکاری، عذرخواهی را فراموش نکنید
انتظار نداشته باشید که رفتارهای شما نسبت به کودکتان به عنوان والدین او و شیوه تربیت کردنتان بی نقص باشد و نباید ضعفی از خود نشان دهید. کارولین فلک، یک روانشناس اهل کالیفرنیا چنین توصیه می کند: «اشتباه کردن فرصتی منحصربفرد برای شما ایجاد می کند که شیوه درست عذرخواهی را به کودکتان یاد دهید. مثالی برای مسئولیت پذیری و معذرت خواهی بدون بهانه آوردن و ترمیم آسیبی که ایجاد شده».
۱۰- در مورد نمره ها زیاد سختگیری نکنید
باور کنید یا نه، نمرات خوب در مدرسه تضمین کننده موفقیت در آینده برای کودکان نخواهند بود. در این مورد باید انتظارات واقع گرایانه ای داشته و برنامه ریزی هایی را برای کودکان خود انجام دهید که در آن ها خواب کافی و خوب و مراقبت از خود اهمیت زیادی داشته باشد زیرا این گونه برنامه ها نتایج بهتری نسبت به یاد گرفتن فدا کردن ثبات خود برای رسیدن به موفقیت در زندگی آینده آن ها خواهد داشت.
۱۱- به موعظه های خود عمل کنید
مثال های غیرزبانی شما تاثیر قابل توجهی داشته و شکل تقابلی نیز ندارند. کارولین فلک در این باره می گوید: «اغلب والدینی که با آن ها کار کرده ام دورو هستند. افسوس، خودم نیز فرزند دارم و دورویی می کنم. به کودک ۶ ساله ام اجازه بازی کردن با تلفن یا تبلت را نمی دهم زیرا می ترسم که باعث شکل گیری عادت های بد در او نشوم اما همچنان بارها در طول شام تلفنم را چک می کنم. همیشه تنقلات را برای او محدود می کنم اما به ندرت پیش می آید که یک شب بدون برآورده کردن هوس غذایی ام به رختخواب بروم. واقعیت این است که سرمشق سازی یکی از موثرترین روش ها برای شکل دهی رفتارهاست».
۱۲- کودکانتان را وابسته بار نیاورید و به آن ها آزادی عمل و تفکر بدهید
خیلی ساده می توان کارهای بد کودک را توجیه کرد اما نادیده گرفتن رفتارهای چالشی ورود به عرصه بلوغ را برای کودک دشوار خواهد ساخت. کاترین جکسون، یک روانشناس اهل شیکاگو، در این باره چنین گفته است: «وقتی که همه کارها را برای او انجام می دهید و سبک تربیت شما کاملاً بر اساس اجازه گرفتن است توانایی تفکر را از کودکان می گیرید و آن ها را از یادگیری روش انجام کارها محروم می کنید».
۱۳- علم رشد را نادیده نگیرید
هیچوقت فکر نکنید که کودکتان نمی خواهد منطقی و درست رفتار کند زیرا آن ها ظرفیت عقلی و تفکری به اندازه یک بزرگسال ندارند که این موضوع را مثل والدین درک نمایند. در واقع، دلیلی وجود دارد که کودکان همیشه به روش مبارزه یا فرار واکنش نشان می دهند. واریر برایانپ که یک کارشناس حوزه سلامت روانی است می گوید که کودکان برخلاف بزرگسالان، اطلاعات را به وسیله بخش احساسی مغزشان تحلیل و پرداز می کنند: «مغز نوجوان شما هنوز در حال رشد است و این معجزه دستکم تا ۲۵ سال و یا حتی بیشتر تکمیل نخواهد شد».
۱۴- با فعالیت های مفرح یاد بدهید
تریسی هال که یک کارشناس حوزه درمان زبانی است در این باره می گوید: «اگر تنها یک چیز وجود داشت که به والدین می گفتم این بود که تلاش برای یافتن شادی در چیزهای کوچک را فراموش نکنید. آن ها باید همواره تلاش کنند که در این گونه شرایط با کودکان خود ارتباط برقرار کنند و بدین ترتیب خود را با کودکان هماهنگ سازند. قبل از این که بتوانید به آن ها چیزی یاد داده و ارتباط برقرار کنید باید بفهمید که چه چیزی انگیزه آن ها را تحریک کرده و ترغیب می نماید».
بدون نظر