حکم اعدام؛ دلایل مخالفان برای نادرستی و ناکارآمد بودن اشد مجازات ممکن [قسمت دوم]

حکم اعدام؛ دلایل مخالفان برای نادرستی و ناکارآمد بودن اشد مجازات ممکن [قسمت دوم]

در هر کشوری، سیستم قضایی آن کشور سعی دارد عدالت را به اجرا گذاشته و هر محکومیت و جزایی را متناسب با شدت و حدت جرم و جنایتی که صورت گرفته به اجرا بگذارد. در این میان بالاترین حکم برای بدترین و شدیدترین جنایات همواره اعدام بوده است. اگر چه اعدام در گذشته یک حکم بسیار متدوال بوده که در مواردی بسیار ساده نیز به اجرا در می آمده اما امروزه انجام آن با مخالفت های بسیاری مواجه شده است. در حالی که بسیاری از این کشورها این حکم را از احکام قضایی خود کنار گذاشته و حبس ابد را به بالاترین و شدیدترین واکنش قضایی خود در برابر بدترین نوع جنایت ها انتخاب کرده اند هنوز هم در کشورهایی از جهان اعدام منسوخ نشده و در مواردی، هر چند کمتر از گذشته، به کار گرفته می شود.

اگر چه اعدام در گذشته یک حکم بسیار متدوال بوده که در مواردی بسیار ساده نیز به اجرا در می آمده اما امروزه انجام آن با مخالفت های بسیاری مواجه شده است.

موافقان اعدام دلایل متعددی برای درستی و کارآمد بودن این حکم عنوان می کنند که در قسمت اول این مطلب به برخی از آن ها اشاره شد؛ از تنها حکمی که بازدارندگی لازم را در ارتکاب جرم های سنگین دارد تا وسیله ای برای کاهش درد و رنج بازماندگان قربانی یا قربانیان. در این میان مخالفان نیز بر این باورند که جان انسان ارزش بالایی دارد و گرفتن جان یک انسان در هر صورتی نادرست است. در قسمت دوم این مطلب قصد داریم شما را با استدلالات و دلایل مخالفان اعدام مبنی بر نادرست بودن و ناکارآمد بودن آن آشنا کنیم.

دیدگاه ها و استدلالات مخالفان اعدام:

۱- اعدام هیچ درس عبرتی به فرد محکوم شده نمی آموزد

اگر چه اعدام در گذشته یک حکم بسیار متدوال بوده که در مواردی بسیار ساده نیز به اجرا در می آمده اما امروزه انجام آن با مخالفت های بسیاری مواجه شده است.

مخالفان اعدام می گویند که با اعدام کردن یک فرد در واقع هیچ درس و عبرتی به او آموخته نخواهد شد. هدف از تنبیه چیست؟ ما از والدینمان درس می گیریم و آن ها نیز از والدینشان. وقتی کودک شما هر آنچه که در فیلم «رمبو» دیده را تقلید می کند، شما به عنوان والد او سخنرانی تند و قرائی در مورد اینکه چه چیزی واقعی است و چه چیزی نیست، چه چیزی در زندگی واقعی قابل قبول است و چه چیزی نیست خواهید داشت. وقتی که کودک شما شروع به انجام حرکات آکروباتیک محیرالعقول روی مبلمان کرده و در این بین به خود آسیب می زند، باید او را گوشمالی دهید تا به یاد داشته باشد که هیچگاه دیگر این کار را نکند.

بدین ترتیب وقتی همان کودک بزرگ شده، وارد یک خانه شده و وسایل الکترونیکی آن ها را به سرقت می برد، دستگیر شده و به زندان انداخته می شود. مدت ماندن اجباری او در زندان برای محروم کردنش از آزادی رفتن به جاها و انجام کارهایی است که دوست دارد. این یک نوع تنبیه است و اغلب افراد از آن درس می گیرند. در کل هیچکس نمی خواهد که کارهای نادرست گذشته اش را تکرار کند. اما اگر کودکان بزرگ شده و به خاطر پول یا لذت بردن یا هر چیز دیگری دست به قتل بزنند و در مقابل آن ها نیز با اعدام کشته شوند، در واقع هیچ چیزی به آن ها یاد نداده ایم زیرا دیگر زنده نیستند که عبرت و درس بگیرند. نمی توان فردی را با کشتنش بازپروری کرد و به راه درست هدایت نمود.

۲- اعدام باعث جلوگیری از جنایات دیگر نخواهد شد

اگر چه اعدام در گذشته یک حکم بسیار متدوال بوده که در مواردی بسیار ساده نیز به اجرا در می آمده اما امروزه انجام آن با مخالفت های بسیاری مواجه شده است.

اگر اطلاع از عقوبت و حکم یک جنایت باعث می شود دیگر کسی جرأت نداشته باشد دست به انجام آن جنایت بزند پس چرا هنوز هم تعداد کسانی که دست به قتل دیگران می زنند زیاد است؟ در ایالات متحده در سال ۲۰۱۲ به ازای هر ۱۰۰.۰۰۰ نفر از جمعیت، ۴.۸ نفر کشته شده اند که نشان می دهد در این سال بیش از ۱۵.۰۰۰ نفر از شهروندان این کشور در درگیری های غیرنظامی به قتل رسیده اند. به نظر می رسد که مجازات اعدام کارش را به خوبی انجام نداده است. اگر وجود اعدام دیگران را از انجام جنایت برحذر نمی دارد پس هدف از اعمال و وجود آن چیست. اخطار حبس ابد بدون امکان درخواست عفو یا کاهش دوره محکومیت می تواند به همان اندازه جنایتکاران را از انجام جنایت بازدارد.

۳- مجازات اعدام سیاست یک بام و دو هواست

اگر چه اعدام در گذشته یک حکم بسیار متدوال بوده که در مواردی بسیار ساده نیز به اجرا در می آمده اما امروزه انجام آن با مخالفت های بسیاری مواجه شده است.

باورکردنی نیست که قتل را نکوهش کنید و خود در مقابل دست به همان کار بزنید. در واقع با گرفتن زندگی از دیگران، از زندگی دفاع می کنیم. بله درست است که انسان ها قاتل نیستند و کسی که یک جنایتکار را اعدام می کند نمی توان در جایگاه شخصی مانند تد باندی قرار داد اما برای مخالفان مجازات اعدام، حتی تد باندی با آن همه جنایت و سنگدلی نیز باید به حبس ابد بدون امکان عفو مشروط محکوم می شد و نه اعدام. اینکه او بیش از ۳۰ نفر را تنها به خاطر لذت بردن به قتل رسانده کافی نیست که عملی مشابه او در مقیاسی متفاوت انجام داد و آن را عدالت نامید. اینکه بگوییم این شخص به دلیل این که حق کشتن نداشته مستحق مردن است نوعی ریاکاری و عدم صداقت آشکار است. اگر هدف هر تنبیهی آموختن درسی به فرد خطاکار است که بعضی کارها را نباید انجام دهد، سیستم قضایی باید این درس را به شکلی درست و با انجام ندادن عملی مشابه به او یاد دهد.

۴- اعدام همیشه خشن و بیرحمانه است

اگر چه اعدام در گذشته یک حکم بسیار متدوال بوده که در مواردی بسیار ساده نیز به اجرا در می آمده اما امروزه انجام آن با مخالفت های بسیاری مواجه شده است.

در نهایت مرگ هر چه که باشد کمی دردناک است. شاید بهترین و کم دردترین روش برای مردن هنگام خواب است اما هیچ کس بازنگشته که بگوید مردن در هنگام خواب نیز دردناک بوده یا خیر. اگر هنگامی که خواب هستید قلب شما از کار بیفتد ممکن است مغز شما متوجه مشکلی شده و در همان لحظه شما را از خواب بیدار کند که البته دیگر بسیار دیر شده است. در یکی اب بندهای بیانیه حقوق بشر سازمان ملل آمده که «هیچ کس نباید در معرض شکنجه یا رفتارها و تنبیه های بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیر کننده قرار گیرد». در ایالات متحده ۵ روش قانونی برای اعدام بدور از خشونت محکومان وجود دارد: تزریق مواد کشنده، اعدام الکتریکی، تیرباران، دار زدن و کشتن با گاز. هدف از این روش ها این است که اعدام را تا حد ممکن بدون درد انجام دهد اما همگی این روش ها با ریسک و تصادف همراه هستند.

جان وین گیسی که ترسی از مرگ نداشت با استفاده از روش تزریق مرگبار اعدام شد که موثرترین و بدون ریسک ترین روش برای اعدام انگاشته می شود اما مرگ او آنطور که قرار بود پیش نرفت. سدیم تیوپنتال با موفقیت وارد جریان خون او شده و او را به خواب برد. سپس پانکورونیوم بروماید با موفقیت برای فلج کردن دیافراگم ریه او تزریق شد. در صورتی که ماده شیمیایی بعدی، پتاسیم کلراید، بلافاصله برای از کار بازداشتن قلب تزریق نشود به خفگی دردناک منتهی می شود. اما قبل از آوردن گیسی به اتاق اعدام، پتاسیم کلراید در درون لوله منجمد شده بود. در حالی که این لوله تعویض می شد، گیسی به مدت چند دقیقه بیهوش بوده و نمی توانست نفس بکشد. مرگ او ۱۸ دقیقه به طول انجامید در حالی که قرار بود این مرگ در ۷ دقیقه صورت گیرد. همچنین نمی توان با اطمینان گفت که وی مرگ دردناکی را تجربه نکرده است.

۵- زندان همان جهنم روی زمین است

اگر چه اعدام در گذشته یک حکم بسیار متدوال بوده که در مواردی بسیار ساده نیز به اجرا در می آمده اما امروزه انجام آن با مخالفت های بسیاری مواجه شده است.

یک مرد نابکار را در نظر بگیرید که به یک دختر بچه تجاوز کرده و او را می کشد. یک کد شرافت نانوشته در زندان ها وجود دارد که در آن زندانیان معمولاً چنین افرادی را کشته یا دستکم زندگی در زندان را بیش از پیش برای آنان جهنمی خواهند کرد. در واقع در برخی از جوامع، افراد خلافکار اغلب در دوران کودکی و نوجوانی مورد اذیت و آزار جنسی گرفته یا به هر ترتیب تجربه آن در خود یا اطرافیانشان را دارند و نسبت به عاملان چنین جنایاتی یک تنفر بسیار شدید دارند. کسی که به جرم تجاوز به کودکان و قتل آن ها محکوم شود در نهایت با اعدام روبرو می شود اما پیش از آن، مدتی را در زندان خواهد گذراند. به احتمال فراوان برای امنیت خودش، او را در سلول انفرادی نگه خواهند داشت اما معمولاً ضعف هایی در این سیستم حفاظتی وجود داشته و زندانیان راهی برای دسترسی به او خواهند یافت.

اگر این اتفاق رخ دهد، دستکم در زندان های ایالات متحده، فرد مورد نظر به صورت دسته جمعی مورد تجاوز قرار گرفته، اخته شده، تا سرحد مرگ کتک خورده، با چاقو زخمی شده و در برخی موارد که سابقه نیز داشته، در برابر چشمان دیگران سر از تنش جدا خواهد شد. در برخی از موارد نیروهای حفاظتی و نگهبانان نیز علیرغم توان مداخله تصمیم می گیرند از تلاش برای نجات او امتناع ورزند. اغلب زندانیان همدیگر را یکسان دیده و به طور کلی با دیگر زندانیان رفتار خوبی دارند. اما هر چه باشد هنوز هم در زندان بوده و آزاد نبودن آن ها را درمانده ساخته است. حتی در صورتی که این افراد کشته نشوند نیز باید سال های سال در یک سلول کوچک بتنی بدون این که به دیگر زندانیان دسترسی داشته و شانسی برای صحبت ها کسی داشته باشند در زندان بمانند و ۲۳ ساعت از شبانه روز خود را در تنهایی مطلق درون سلول بگذرانند. بدون شک این تنبیه بسیار بدتر از اعدام بوده و ضرورت اعدام را از بین می برد.

موارد ۵ گانه فوق استدلالاتی بود که مخالفان اعدام برای ناکارآمدی آن برمی شمارند. شما نیز می توانید در بخش نظرات، استدلال خود در موافقت یا مخالفت با اعدام را با ما در میان بگذارید.

بیشتر بخوانید: ۱۰ مورد از دردناک ترین و بیرحمانه ترین روش های اعدام در طول تاریخ [قسمت اول]

مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
دیجیاتو
۵ نظر

ورود

  • رضا آبان ۸, ۱۳۹۸

    با سلام
    درباره این پست لازم دیدم چند کلمه ای بنویسم:
    ۱. کلا مجازات در جرایم مختلف فقط برای اصلاح خود مجرم و تنبیه او نیست بلکه علل دیگه ای هم داره من جمله: عبرت گیری دیگران، جلوگیری از ارتکاب جرم توسط دیگران، تسلی خاطر بازماندگان مقتول، عدم ایجاد آسیب بیشتر توسط مجرم و جری شدن او، عدم انتقام جویی توسط بازماندگان مقتول و به هم ریختن نظم اجتماعی و … .
    ۲. شک نکنید هر چند کامل جلوگیری نمی کنه ولی درصدش رو خیلی کم می کنه و اگر این نوع مجازات نباشه به ازای هر ۱۰۰۰۰۰ به جای ۸/۴ نفر، ۱۰۰۰۰ نفر و بیشتر کشته می شن!
    ۳. در مسایل حقوقی نباید احساسی برخورد کرد و بیشتر باید منطق رو در نظر گرفت. اولا هر نوع کشتنی باعث اعدام نمیشه و شرایط زیادی داره دوما کشتن که بدون دلیل و حق باشه نکوهش شده نه هر نوع کشتنی. در نظر داشته باشین اگر افراد معتقد به آخرت باشن، که از ترس عذاب شدن بعد از مرگ بدلیل قتل، دیگه مرتکب قتل نمیشن و اگر هم معتقد نباشن پس برای اینکه بیشتر زندگی کنن مرتکب قتل نمیشن. حالا اگه اعدام نباشه و کسی باشه که بی خانمانه با خودش میگه من یکی رو می کشم و تا آخر عمر زندان هم میرم و تا آخر عمرم یه سقفی بالای سرم دارم و یه غذای رایگانی هم دارم؛ یا یکی دیگه میگه که زندان میرم و بعد از گذشت پونزده سال خوش رفتاری آزادم میکنن و از پولی که بخاطر قتل گرفتم استفاده می کنم، تازه اگه دستگیر بشم؛ یا کسی که از کشتن دیگران لذت میبره اگه به مرگ محکوم نشه در اولین فرصتی که پیدا کنه باز دوباره آدم می کشه و حالت های دیگه. اصولا مجرمینی که مرتکب قتل عمد می شن دیگه این کار براشون طبیعی میشه و قتل های بعدی براشون آسون تره.
    ۴. کشتن یک فرد بیگناه خشن و بیرحمانه است نه کشتن کسی که یه فرد بیگناه رو کشته! بمب انداختن رو سر بیگناهان و جنگ افروزی توسط اون کشورهایی که این قوانین خوشگل رو دارن بیرحمانه و ضدبشری و غیر انسانیه و کسی که قتل عمد انجام داده و فرد بیگناهی رو کشته اگر نگیم مستحق اندکی درد و زجر به هنگام مردن هست پس چه کسی مستحق این درد و زجره؟! درکل روش هایی وجود داره که کمترین درد و زجر رو داره پس نباید بخاطر این دلیل اعدام رو مردود دانست.
    ۵. زندان جهنم روی زمین نیست و خیلی افراد مجرم هستن که از زندانی بودن لذت میبرن و برای خیلی از مجرمین بهشت روی زمینه! این قانون نانوشته ای که گفتین هم خیلی جالبه!!!!!

    • محمد آبان ۱۵, ۱۴۰۰

      با سلام. انتقاداتی جدی به نظر شما وارد است.

      ۱- گفتید هر مجازاتی صرفا هدفش خود فرد مجرم نیست و عبرت گرفتن یا کاهش جرائم و تسلی بازماندگان را در پی دارد و… . باید گفت طبق پژوهش های بسیار بودن یا نبودن مجازات اعدام تاثیر ملموس و قابل توجهی در کاهش جرائم نداشته است. حتی تعدادی از قاتلان در زندگی خود شاهد اعدام فرد دیگری در ملاعام بوده اند! اگر عبرت‌آموزی معیار حقانیت مجازات اعدام باشد، می‌توان نتیجه گرفت که اعدام برای اینکه هر چه موثرتر باشد باید خشن‌تر هم باشد. در نتیجه ما باید برگردیم به عقب. چون مجازات‌ها در گذشته خشن‌تر بود. مجازات‌هایی مثل دو شقه کردن و سر بریدن و مثله کردن!! اما بشر هر چه جلوتر آمده، این جور مجازات‌ها را آرام‌آرام کنار گذاشته است چون که در عمل موثر نبوده‌اند.
      اگر هم مجازات اعدام نه در ملاء عام بلکه بی‌سر و صدا و مخفیفانه باشد که دیگر اصلاً عبرت‌آموز نیست.

      چند تحقیق که نشان می دهد مجازات اعدام تاثیر نداشته است:
      https://escholarship.org/uc/item/1gk0r77m
      https://www.aclu.org/other/death-penalty-questions-and-answers

      عفو بین الملل:
      Evidence from around the world has shown that the death penalty has no unique deterrent effect on crime.
      https://www.amnesty.org/en/wp-content/uploads/2021/06/act500062008en.pdf

      « آرتور کوستلر اشاره می‌کند که در مراسم اعدامِ جیب‌برها در انگلستان چند قرن قبل، عده‌ای مشغول جیب‌بری بودند. آماری که در انگلستان قرون قبل گرفته شده، نشان می‌دهد که از هر ۲۵۰ نفر اعدامی، ۱۷۰ نفرشان قبلا یک یا دو مراسم اعدام را دیده بودند. در آن دوران اعدام در ملاء عام هم انجام می‌شد.
      دادگستری قم هم چند سال قبل تحقیقی انجام داد و آن را به صورت کتاب منتشر کرد که نشان می‌داد یک سری از کسانی که محکوم به اعدام شده‌ بودند، قبلا خودشان تماشاگر مراسم اعدام بوده‌‌اند. این داده‌ها نشان می‌دهد که مجازات اعدام بازدارنده نبوده.»

      ۲- فرمودید اگر اعدام نباشد در هر صد هزار نفر ده هزار قتل رخ می دهد؟ آمار و دلیل شما چیست؟ دو سوم کشور های دنیا مجازات اعدام را لغو کرده اند. کجا چنین آماری در آنجا رخ داده است؟!

      ۳- زندان به علت سلب آزادی فرد و محدودیت هایش کاملا می تواند جهنم فرد باشد! از حبس ابد به عنوان مرگ تدریجی یاد می شود. همچنین چرا باید یک جنایتکار را ظرف چند دقیقه مجازات کرد و زندگی اش را پایان داد؟ ایا این مجازات کمی برای او نیست؟ حبس ابد گزینه بهتری است بدون عفو و با کار اجباری!

      ۴- شما احتمال اشتباه را در نظر نگرفتید! اگر اشتباه رخ دهد چطور اعدام را جبران می کنید؟

      ۵- مثالی که در مورد بیخانمان ها هم زدید چقدر احتمال دارد این امر رخ دهد؟! خیلی کم و با این مورد فرضی نمی توان از مضرات اعدام چشم پوشید.

      • یتزتز اردیبهشت ۲۹, ۱۴۰۳

        واقعا قشنگ حرف زدین بنظر من کاراجباری و جریمه دادن به خانواده مقتول بهتره هم مجبور میشه یه کار یاد بگیره حتی بعد از اتمام زندانش میتونه یه شغل داشته باشه نفراتی که هم مشکل روانی دیگه بحثشون جداست و تو تیمارستان این رفیقمون زندانهای ایران رو دیده بود که زندانبان مواد ووسایل میاره زندانهای خارج پدر ادمو درمیارن

    • یزرن اردیبهشت ۲۹, ۱۴۰۳

      دوس دارم این حرفا رو وقتی بزنی که خدانکرده یکی از اشنایانت تو این شرایط باشه بنظر من هیچ لذتی در گذشت نیس اعدام فقط اون فرد رو نمیکشی آینده ای که خدا براش درنظر داره و خانواده اش که تا ابد ننگین میشن خاهراش که از چشم خاستگارا میفتن وهزار دلیل دیگه بنظر من اگه فرق خاطی رو مجبور به کار اجباری و تقاص پس دادن بدست خودش وجریمه دادن به خانواده مقتول بهتره تا اون رو از رو زمین محو کنن اونجور خانواده مقتول بدبخت باید یه پولی هم بده تا اینو اعدام کنن

  • arash آبان ۱۲, ۱۳۹۸

    با سلام
    این نمونه مستند را از آمریکا ایالت نوادا بشما میگویم در این ایالت برای بودن یا لغو مجازات اعدام همه پرسی گذاشتند در آخرین روزهای قبل از همه پرسی فرماندار نوادا به مردم هشدار داد که در صورت رای مثبت به لغو مجازات اعدام هر خانواده بطور متوسط سالی ۴۰۰ دلار و هر فرد مجرد بالای ۲۱سال باید سالی ۲۰۰ دلار مالیات بیشتر داده تا بتوانیم جنایتکارانی را که بجای اعدام به حبس ابد میروند را هزینه نگهداری آنها را تامین کنیم و در نتیجه مردم نوادا با رای بالا فکر میکنم بالای ۷۰درصد به لغو نشدن مجازات اعدام رای دادند.