ژانر انیمه از آن ژانرهای هیجان انگیز و جذابی است که نام آن با کشور ژاپن گره خورده و علیرغم رواج چند دهه ای در ژاپن، تنها در یک دهه اخیر در خارج از این کشور و سراسر جهان شناخته شده است. این روزها با بازسازی های لایو اکشن، دنباله ها و اسپین آف هایی که در سرویس های استریمینگ مختلف در دسترس هستند، انیمه به بخشی ریاج از رژیم تفریحی و سرگرمی روزانه فرهنگ عامه تبدیل شده است. در این میان برخی انیمه ها به دلایل مختلف در رادار مخاطبان قرار گرفته و برخی دیگر نیز هیچگاه فرصت عرض اندام نیافته و به ندرت در سینماهای خارج از ژاپن به نمایش در می آیند. اگر چه طرفداران ژانر انیمه، فهرست نسبتاً مشخصی از بهترین انیمه های تاریخ سینما دارند اما برخی از انیمه های ساخته شده در ژاپن کمتر مورد توجه قرار گرفته اند هر چند می توان آن ها را شاهکارهایی در حد بهترین های این ژانر دانست.
بدین بهانه در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با انیمه های ژاپنی آشنا کنیم که علیرغم شاهکار بودن در نوع خود از رادار مخاطبان دور مانده اند. لازم به ذکر است که در این فهرست به عنوان های مشهور و پرطرفداری مانند «غول توکیو» (Tokyo Ghoul)، «حمله به تایتان» (Attack On Titan)، «آکادمی قهرمان من» (My Hero Academia)، «مرد یک مشتی» (One-Punch Man)، «شاهزاده مونونوکه» (Princess Mononoke)، «آکیرا» (Akira) و «شهر اشباح» (Spirited Away) و تعدادی دیگر که در این ژانر برای همگان شناخته شده هستند اشاره نشده است.
۱۰- بلید رانر خاموشی ۲۰۲۲ (۲۰۱۷)
«بلید رانر خاموشی ۲۰۲۲» (Blade Runner Black Out 2022) فیلمی کوتاه از یک سه گانه و تنها عنوان این مجموعه در قالب انیمه است. این فیلم ها هر کدام بخشی از شکاف های موجود در دنیای بلید رانر را پر می کنند و پیشینه ای دراماتیک از فاصله بین اتفاقات پایان «بلید رانر» اورجینال دهه ۸۰ و آغاز دنباله مدرن آن با عنوان «بلید رانر ۲۰۴۹» را ارائه می دهند. نسخه انیمه این سه گانه بسیار جذاب و ترکیبی بی نقص از انواع سبک هاست که شامل جلوه های ویژه کامپیوتری و سکانس های طراحی شده با دست است به طوری که حتی از داستان اصلی اطلاع نداشته باشید نیز می توانید اتفاقات این انیمه کوتاه را درک نمایید.
کارگردان «بلید رانر ۲۰۴۹»، دنیس ویلنوو، نیز از کسانی است که این انیمه ساخت شینیچیرو واتانابه را تحسین کرده و شخصاً از او خواسته که این لینک کوتاه را در رشته ای از اتفاقات که به فیلم ساخت خودش منتهی می شود جای دهد. تماشای این سه گانه کوتاه کمتر از یک ساعت زمان می برد و به همین دلیل ارزشش را دارد که چنین وقت کوتاهی را به آن اختصاص دهید.
۹- نائوشیکا از دره باد (۱۹۸۴)
انیمه «نائوشیکا از دره باد» (Nausicaä of the Valley of the Wind) بسیار از زمان خود جلوتر بود. شما می توانید شخصیت هایی مشابه این انیمه را در فرانچایزهای آخرالزمانی و پادآرمانشهری مانند «مکس دیوانه» (Mad Max) و «ترمیناتور» (Terminator) دید و دنیایی که شخصیت ناوشیکا در آن زندگی می کند نیز به شکل حیرت انگیزی در مقایسه با دیگر انیمه های استودیو جیبلی بسیار تاریک تر است. اگر چه این انیمه پیش از شکل گیری رسمی استودیو جیبلی ساخته شده اما هایائو میازاکی نویسندگی و کارگردانی هر دو نسخه انیمه و فیلم را بر عهده داشته است.
یکی از دلایل ناشناخته ماندن، یا دستکم کمتر شناخته شده ماندن، این عنوان در خارج از ژاپن نیز همین بوده که «ناوشیکا از دره باد» پیش از تاسیس رسمی استودیو مشهور جیبلی ساخته شده است. در این انیمه حماسی اشارات مهمی به محیط زیست شده و در مورد پدیده هایی مانند فاشیسم و حکومت های نظامی هشدار داده می شود که این موضوعات نیز بازاریابی را برای آن بیش از پیش دشوار ساخته بود. «ناوشیکا از دره باد» کمی کمتر از دو ساعت طول داشته و یک انیمه حماسی با استانداردهای سال ۱۹۸۴ است.
۸- آخرین تک شاخ (۱۹۸۲)
شاید شما نیز اسم فیلم کالت کلاسیک «آخرین تک شاخ» (The Last Unicorn) با صداپیشگی کریستوفر لی و آنجلا لنزبری را شنیده باشید اما نمی دانستید که این عنوان در واقع یک انیمه بوده است. داستان و شخصیت های این عنوان توسط پیتر اس بیگل طراحی شده بود که نویسنده رمان اورجینالی به همین نام است. انیماتورهای استودیو Topcraft نیز که بعدها بسیاری از آن ها به تیم انیماتورهای استودیو جیبلی پیوستند، این داستان را در قالب یک انیمه جذاب و حیرت انگیز به تصویر کشیدند. در آن دوران این انیماتورهای برای کمپانی های آمریکایی مانند Rankin-Bass کار می کردند. اغلب از عنوان انیمیشن ژاپنی-آمریکایی برای انیمه های اندکی که بدین شکل ساخته می شدند استفاده می شد. با این وجود اکنون نیمی از عنوان هایی که در شبکه های کابلی و سرویس های استریمینگ منتشر می شوند از نوع همین انیمه ها هستند.
۷- خاطرات (۱۹۹۵)
انیمه «خاطرات» (Memories) در واقع مجموعه ای از سه فیلم کوتاه است که زیر سیلی از دیگر انیمه هایی که در اواسط دهه ۱۹۹۰ وارد بازار آمریکای شمالی شد مدفون ماند. این فیلم بر اساس مانگایی نوشته کاتوشیرو اوتومو ساخته شد که خود او نیز تهیه کنندگی آن را بر عهده داشت. در سال ۱۹۹۵، انیمه هایی بزرگی مانند «شبح در پوسته» (Ghost in the Shell) و «مکراس پلاس» (Macross Plus) از عنوان هایی بودند که به بازار خارج از ژاپن معرفی شده و فضای خالی زیاد دیگری برای عناوین کوتاه و هنری مانند «خاطرات» وجود نداشت. هر سه بخش این سه گانه هر کدام یک داستان علمی تخیلی متفاوت را روایت می کنند، از جستجو در فضا در اجتماعات پادآرمانشهری پس از جنگ.
۶- خط قرمز (۲۰۱۰)
انیمه «خط قرمز» (Redline) یکی از زیباترین تصویرسازی های دنیای این ژانر است که از داستانی بسیار جذاب نیز در کنار انیمه سازی های حیرت انگیزش برخوردار است. در واقع یک عنوان خاص برای این سبک از انیمه سازی وجود دارد که «هایپررئالیسم» نام داشته و تاکشی کویکه استاد آن شناخته می شود. ابتدا قرار بود این فیلم سال ۲۰۰۹ منتشر شود اما یک سال دیرتر اکران شده و حتی با تبلیغات فراوان استودیو Madhouse نیز دور از رادار بسیاری از انیمه دوستان باقی ماند. در بسیاری از نقدها به منحصربفرد بودن این انیمه اشاره شده است که از داستان خاص آن در مورد یک مسابقه سرعت فضایی با سلاح های پیچیده و دیگر اسباب بازی های لوکس و مجهز نشأت می گیرد.
۵- سرزمینی که در روزهای اولمان به ما وعده داده شد (۲۰۰۴)
اگر چه عموماً از عنوان «سرزمینی که در روزهای اولمان به ما وعده داده شده بود» (The Place Promised in Our Early Days) برای این انیمه استفاده می شود اما برگردان عنوان ژاپنی آن «آنسوی ابرها، سرزمین موعود» است. تمرکز این عنوان بر روی یک جهان کوچک یک رابطه دوستانه و یک جهان بزرگ از موضوعات مهم سیاسی است. در متن داستان جامعه ای قرار دارد که در آن تهدید جنگ به طور مداوم وجود دارد اما هنوز یک درگیری واقعی رخ نداده است. بدین ترتیب، تنش بین دو شخصیت اصلی با یک ماجراجویی همراه است که از دوران کودکی انتظار آنان را می کشیده است. داستان این فیلم درام های واقع گرایانه را با روایاتی علمی تخیلی و فانتزی ترکیب کرده که باعث جذابیت بصری بیشتر آن می شود. این انیمه که تقریباً به طور کامل توسط ماکوتو شینکای ساخته شده، اولین فیلم بزرگ او محسوب می شد اما این کارگردان و انیمه ساز ژاپنی فیلم های کوتاه جذاب دیگری نیز ساخته که بار دیگر در این فهرست ردی از آن ها خواهید یافت.
۴- پورکو روسو (۱۹۹۲)
انیمه «پورکو روسو» (Porco Rosso) یک داستان جذاب و دلگرم کننده دارد که در اروپای در حال جنگ رخ داده و شخصیت اصلی آن موجودی است که همزمان می تواند خوک یا انسان باشد. رئالیسم جادویی که استودیو جیبلی برای به تصویر کشیدن سواحل مفرح و پر از خوشگذرانی مدیترانه حتی در دوران بمباران توسط هواپیماهای آلمانی به کار می گیرد بسیار الهام بخش است و شخصیتی که نام فیلم از آن گرفته شده نیز در این روح تجلی می یابد. پورکو روسو که معادل ایتالیایی عبارت «خوک سرخ» است در مورد یک خلبان ماهر است که از لم دادن در ساحل و ساقط کردن هواپیماهای جنگنده دشمن لذت می برد. با این وجود شاید هنوز برای معرفی این سبک انتزاعی از انیمه به مخاطبان بین المللی زود بود و به همین دلیل «پورکو روسو» در سایه دیگر ساخته های استودیو جیبلی در آن دوران مانند «شاهزاده مونونوکه» (Princess Mononoke) و «نجوای دل» (Whisper of the Heart) قرار گرفت.
۳- آواهایی از یک ستاره دوردست (۲۰۰۲)
انیمه کوتاه «آواهایی از یک ستاره دوردست» (Voices of a Distant Star) نیز توسط ماکوتو شینکای ساخته شده و تفاوت آن با دیگر انیمه او در این فهرست، «سرزمینی که در روزهای اولمان به ما وعده داده شد»، این است که شینکای تمام آن را در طول چند روز و با استفاده از لپ تاپ خود ساخته که بهانه خوبی برای طول تنها ۲۵ دقیقه ای فیلم است. بدین ترتیب «آواهایی از یک ستاره دوردست» از لحاظ کوتاهی پس از «بلید رانر خاموشی ۲۰۲۲» که تنها ۱۵ دقیقه طول دارد، دومین عنوان کوتاه این فهرست است. با این وجود در این عنوان شاهد تمام جنبه های جذاب انیمه ها خواهید بود، از خلبان گرفته تا داستان های علمی تخیلی، جلوه های بصری خارق العاده و درام جذاب و قابل باور. در واقع هیچگاه باور نمی کنید که چنین انیمه زیبایی تنها توسط یک نفر و در مدتی کوتاه ساخته شده است.
۲- مکراس: آیا عشق را به خاطر داری؟ (۱۹۸۴)
اگر وسعت بصری و صوتی «مکراس پلاس» را تجربه کرده اید پس از قبل ایده ای کلی در مورد این فیلم نیز دارید. مجموعه انیمه «مکراس: آیا عشق را به خاطر داری؟» (Macross: Do You Remember Love?) یک انیمه ویدیویی اورجینال بود که نسخه ای شناخته شده تر بوده که برای مخاطبان آمریکای شمالی منتشر شد اما به دلیل همزمانی با انتشار انیمه هایی مانند «شبح در پوسته» و «طومار نینجا» (Ninja Scroll) کمتر مورد توجه قرار گرفت. فیلمی با همین نام در سال ۱۹۸۴ ساخته شده که اقتباسی از سری های اورجینال بوده و در میان طرفداران فرانچایز مکراس بسیار محبوب است هر چند کمتر قشر دیگری از دوستداران انیمه موفق به دیدن آن شده است. اگر از علاقمندان پروپاقرص ژانر رباتیک نیستید نیز باید بدانید که این عنوان آغاز سنت موسیقی های بزرگ، روایات داستانی عاشقانه و جلوه های بصری حیرت انگیزی است که در سری ها و اسپین آف های مدرن این فرانچایز دیده می شود.
۱- پدرخوانده های توکیو (۲۰۰۳)
انیمه «پدرخوانده های توکیو» (Tokyo Godfathers) به چند دلیل دور از چشم بسیاری از علاقمندان این ژانر ماند. برخلاف بسیاری از عناوین این فهرست، در «پدرخوانده های توکیو» خبری از رنگ های روشن و قهرمانان زیبای دیگر انیمه ها نیست. این فیلم در واقع داستانی ناامید کننده در مورد روی خشن زندگی در جامعه مرفه ژاپن بوده و در آن خبری از موجودات فضایی، سفینه ها و ربات ها نیست که همین موضوعات نقش مهمی در ناشناخته ماندن این شاهکار انیمه داشته اند.
«پدرخوانده های توکیو» در واقع ترکیبی از انیمه ژاپنی و نبوغ ادبی آمریکایی است که می توان آن را در ردیف شاهکارهای کلاسیکی مانند «آخرین تک شاخ» قرار داد. این فیلم توسط ساتوشی کُن ساخته شده و داستان آن اقتباسی نصفه و نیمه از رمان «سه پدرخوانده» نوشته پیتر بی کاین است. «پدرخوانده های توکیو» بسیار جذاب و تراژیک بوده و علیرغم ماجراجویی های عجیب و غریب سه پدرخوانده هنگام مراقبت از کیوکو مرموز، از باورپذیری جالبی برخوردار است. پایان بندی فیلم یک نکته یادآور مهم است مبنی بر اینکه عواقب هر کاری انجام دهید بالاخره به خود شما باز خواهد گشت.
بدون نظر