کشورها در سراسر جهان رفته رفته با روش های جدیدتر، موثرتر و سریع تری برای قطع دسترسی شهروندانشان به اینترنت به جنگ با اعتراضات گسترده یا به گفته خودشان، خشونت طلبی و ناآرامی عمومی، می روند و بر اساس مطالعات صورت گرفته، این رویکرد در دو سال گذشته سریع تر و بیشتر شده و انتظار می رود سال ۲۰۲۰ نیز شرایط بدتری در این زمینه در انتظار مردم جهان باشد. بر اساس گزارش جدید Top 10 VPN، در سال ۲۰۱۹ در کل ۱۲۲ مورد قطعی اینترنت در مقیاس گسترده رخ داده است- به غیر از ۹۰ مورد قطعی اینترنت منطقه ای که تنها توسط دولت هند اعمال شده است. این قطعی ها در کل بیش از ۱۸,۲۲۵ ساعت بوده و قطع شدن دسترسی به شبکه های اجتماعی و قطع اینترنت به طور کلی را شامل می شده است.
قطعی اینترنت ابزاری است که دولت ها برای مقابله با نافرمانی های مدنی و اعتراضات خیابانی شهروندان اتخاذ کرده و در بسیاری از موارد با رویکرد خشن دولت ها در خیابان ها همراه بوده است. طبیعی است که چنین قطعی هایی زندگی روزانه مردم را مختلف نماید و Top 10 VPN نیز خسارت مالی این قطعی ها را مورد ارزیابی قرار داده است. این موسسه با استفاده از ابزار هزینه قطعی اینترنت که توسط موسسات غیرانتفاعی نت بلاکس (NetBlocks) و جامعه اینترنت (The Internet Society) توسعه یافته، برآورد کرده است که قطعی اینترنت در سال ۲۰۱۹ در کل ۸.۰۵ میلیارد دلار به اقتصاد جهانی خسارت زده است. ۴ کشور در این قطعی ها بیش از یک میلیارد دلار خسارت دیده اند:
عراق با ۲۶۳ ساعت قطعی اینترنت و ۲.۳ میلیارد دلار خسارت مالی
سودان با ۱,۵۶۰ ساعت قطعی اینترنت و ۱.۹ میلیارد دلار خسارت مالی
هند با ۴,۱۹۶ ساعت قطعی اینترنت در نقاط مختلف کشور و ۱.۳ میلیارد دلار خسارت مالی
ونزوئلا با ۱۷۱ ساعت قطعی اینترنت و ۱.۱ میلیارد دلار خسارت مالی
در این میان عراق با ۱۸.۸ میلیون نفر کاربر اینترنت، بیشترین خسارت مالی را از قطعی اینترنت متحمل شده و دسترسی به واتس اپ بیش از دیگر شبکه های اجتماعی در سراسر جهان دچار اختلال شده است. در کل در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در سال ۲۰۱۹ بیش از ۵۷۷ ساعت قطعی اینترنت رخ داده که خسارت آن ۳.۱۳۵ میلیارد دلار برآورد شده است. ایران نیز با ۲۴۰ ساعت قطعی اینترنت و بیش از ۴۹ میلیون کاربر اینترنتی، در جریان قطع چند روزه اینترنت در آبان ماه متحمل بیش از ۶۱۱ میلیون دلار خسارت شده و در رتبه پنجم کشورهایی که بیشترین خسارت اقتصادی در این زمینه را دیده اند قرار می گیرد.
بعد از ایران نیز کشورهای الجزایر، اندونزی، چاد، سریلانکا، میانمار، کنگو، اتیوپی، زیمبابوه، موریتانی، پاکستان، مصر، قزاقستان، بنین، گابن و اریتره در رتبه های ششم تا بیستم از لحاظ بیشترین ساعات قطعی اینترنت و خسارت ناشی از آن قرار دارند. بعد از واتس اپ نیز فیسبوک، اینستاگرام، توئیتر و یوتیوب به ترتیب بیشترین قطعی دسترسی را در سراسر جهان در نتیجه سیاست های دولتی تجربه کرده اند. گزارش Top 10 VPN تصریح می کند که در مورد هند خسارت واقعی این خاموشی ها در عمل بسیار بیشتر از این عدد بوده زیرا نتوانسته تمامی خاموشی های منطقه ای اینترنت را در گزارش خود و برآورد خسارت ها دخیل کند زیرا دولت این کشور به کرات اینترنت مناطقی خاص از یک شهر را برای ساعات مشخصی قطع کرده است.
در سال ۲۰۱۹، هند رکورد طولانی ترین قطعی اینترنت در یک دموکراسی را به خود اختصاص داده است. در ماه آگوست گذشته، دولت هند در منطقه تحت مناقشه کشمیر دست به قطع کردن اینترنت زد که بیش از ۱۵۰ روز به طول انجامیده و در این مدت این منطقه امتیازات نیمه خودمختاری را نیز از دست داد. هفته گذشته دادگاه عالی هند اعلام کرد که این قطعی ها غیرقانونی بوده و به دولت یک هفته وقت داده شد که در مورد محدودیت هایی که در کشمیر اعمال کرده تجدیدنظر نماید. روز پنج شنبه گذشته بود که اینترنت پهن باند و ۲G در بخش هایی از این منطقه برقرار شد هر چند قطعی دسترسی به سایت های شبکه های اجتماعی همچنان برقرار است.
دولت ها اغلب امنیت ملی یا جلوگیری از انتشار اطلاعات و اخبار کذب را دلیل قطعی اینترنت اعلام کرده و در برخی از کشورها نیز دلیل این سیاست را جلوگیری از تقلب دانش آموزان و دانشجویان دلیل تعجب برانگیز این قطعی ها می دانند. عراق، الجزایر و اتیوپی همگی در طول دوره امتحانات کشوری و سراسری شان دسترسی به اینترنت را قعط کرده اند هر چند دستکم در مورد اتیوپی این قطعی ها حتی در روزهای پایان هفته که هیچ امتحانی وجود نداشت نیز برقرار ماند. بر اساس گزارش منتشر شده، هزینه قطعی اینترنت در سه سال گذشته ۲۳۵ درصد افزایش یافته است و انتظار می رود که قطعی اینترنت و خسارت های ناشی از آن در سال های پیش رو نیز همچنان رو به افزایش باشد. همچنین این گزارش بیشترین دلیل قطعی اینترنت در سال ۲۰۱۹ در زمان اعتراض های گسترده شهروندان یا انتخابات ملی رخ داده است.
در ادامه این گزارش چنین آمده است: «همانطور که اتفاقات سال ۲۰۲۰ تاکنون نشان داده، می توان با اطمینان انتظار تداوم اعتراضات گسترده در کشورهای اقتدارگرا را داشت. همچنین با توجه به اینکه در برخی از کشورهایی که قبلاً دسترسی به اینترنت را محدود کرده بودند انتخابات مهمی در سال جاری برگزار خواهد شد، این دلیل خوبی است که باور کنیم تعداد قطعی های اینترنت در سال ۲۰۲۰ به افزایش خود ادامه خواهد داد». تنها ۵ روز از سال ۲۰۲۰ گذشته بود که سرویس نت بلاکس اعلام کرد در ونزوئلا و پیش از رأی گیری در مورد رهبری مجلس ملی کشور، دسترسی به شبکه های اجتماعی قطع شده است.
سایتی به نام Internet Shutdowns که قطعی های اینترنت در هند را دنبال می کند، از آغاز سال جدید میلادی از سه مورد قطعی اینترنت به شکل منطقه ای در این کشور خبر داده است. در ادامه گزارش Top 10 VPN چنین آمده است: «علیرغم رواج قطعی اینترنت، این رویه یک تاکتیک غیرضروری و نامتناسب است که حقوق بشر را نقض کرده و خسارت قابل توجهی به اقتصاد وارد می کند. همچنین هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این رویه از لحاظ بازگرداندن نظم عمومی موثر واقع شده و در واقع می توان گفت که شاید در افزایش خشونت ها نیز دخیل بوده باشد».
بدون نظر