ابهام در آمار و ارقام قربانیان ویروس کرونا و طغیان توئیتری ایرانیان علیه سفیر چین

در روزهای اخیر صحبت بر سر دروغگویی یا دستکم کتمان حقیقت چین در موضوع تعداد مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا در این کشور بالا گرفته است هر چند از همان ابتدا کسانی بودند که انگشت اتهام در شیوع این ویروس و دستکم گرفتن آن را به سوی مقامات حزب کمونیست چین نشانه گرفته بودند. آغاز شیوع ویروس کرونا از چین و منطقه ووهان این کشور بود اما آماری که تاکنون چینی ها از مبتلایان و قربانیان چینی ویروس کرونا ارائه داده اند در مقایسه با بسیاری از کشورهایی که دستکم دو ماه دیرتر با این ویروس مواجه شده اند بسیار کمتر است و همین موضوع دستاویزی شده برای بسیاری که این آمار و ارقام را به چالش بکشند.

از همان ابتدا مخفی کاری دولت چین در اعلام اپیدمی این ویروس در استان ووهان خبرساز شد و بر اساس اخبار رسانه ای، مقامات این کشور پزشکان و فعالانی که نسبت به اپیدمیک شدن این ویروس هشدار داده بودند را به سکوت واداشتند. آن ها بالاخره واقعیت را پذیرفتند اما خیلی دیر و زمانی که دیگر ویروس به کشورهای دیگر نیز منتقل شده بود. اگر چه شیوع فاجعه بار این ویروس باعث موجی از چینی هراسی در سراسر جهان شده و چین را منفور ساخته اما مقامات ایرانی به خاطر رابطه نسبتاً خوب کشور با چین تاکنون از متهم ساختن این کشور به کتمان حقیقت یا غیرقابل اعتماد بودن آمار آن خودداری کرده بودند و حتی ادعاهایی مبنی بر کمک های قابل توجه این کشور به ایران در زمینه وسایل و تجهیزات پزشکی مبارزه با کرونا وجود داشت. اما این رویه برای اولین بار در روزهای گذشته شکسته و به یک جنجال خبری تبدیل شد.

اگر چه در فضای عمومی و شبکه های اجتماعی از همان روزهای اول شیوع کرونا در جهان، هموطنان بسیاری انگشت اتهام را متوجه چین و در مواردی نیز آمریکا کرده بودند اما آن دسته از مقامات کشوری که شیوع این ویروس را نوعی جنگ بیولوژیک می دانستند همواره و در اکثر قریب به اتفاق موارد ایالات متحده و گاهی نیز اسرائیل را عامل این موضوع عنوان می کردند. به وضوح دیده می شد که مقامات جمهوری اسلامی ایران به خاطر مناسبات استراتژیک با دولت چین، از هر گونه انتقادی از این کشور در هر بخشی خودداری می کنند. اولین جرقه بی اعتمادی را اما کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت زد که در توئیتی تلویحاً گفته بود که آمار و ارقام و توصیه های چینی ها قابل اعتماد نبوده و نباید به توصیه های این کشور در ابتدای شیوع ویروس کرونا در ایران توجه می شد.

واکنش سفیر چین به این توئیت و جنجالی که پس از آن ایجاد شد باعث گردید که جهانپور به نوعی وادار به عذرخواهی و پس گرفتن ادعای خود شود. وی در توئیتی دیگر چنین گفت: «حمایت های چین از ملت ایران در این روزهای سخت، هکذا فراموش ناشدنی است. بیگانگان ذوق زده نشوند». سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در تایید سخنان سفیر چین که آقای جهانپور را به احترام نسبت به حقایق و تلاش های مردم چین فرا خوانده بود «شجاعت، تعهد و حرفه ای گری» چینی ها در واکنش به ویروس کرونا را «شایسته تقدیر» دانست.

به وضوح می شد لحنی دلجویانه را در واکنش های مقامات ایرانی نسبت به چینی ها دید. بعدها بعضی از مقامات غیر سیاسی کشور که عمدتا از وزارت بهداشت بودند به دفاع از آقای جهانپور پرداخته و تلویحاً گفته های وی در مورد بی اعتمادی به آمار و توصیه های ارائه شده توسط مقامات چینی را تایید کردند. اما نکته جالب تر واکنش کاربران ایرانی به توئیت واکنشی سفیر چین در ایران نسبت به اظهارات سخنگوی وزارت بهداشت با استفاده از لفظ معنادار و توهین آمیز «آقا» بوده که به حدی انتقادی و حاوی جملات اعتراضی و توهین آمیز بود که سفیر چین وادار به بلاک کردن بسیاری از آنان شده است.

جنجالی ترین مورد به واکنش مهدی یراحی باز می گردد که زیر توئیت سفیر چین عکسی از وینی خرسه قرار داده بود. بدین ترتیب مهدی یراحی نیز به جمع کسانی پیوست که توسط سفیر چین بلاک شد. مهناز افشار و هیچکس از دیگر کاربران شناخته شده ایرانی بودند که توسط سفیر چین بلاک شدند. ارتباط بین وینی خرسه و چین نیز خود موضوع جالبی است که در مقاله ای دیگر در روزیاتو با عنوان «سانسور وینی خرسه؛ حذف شخصیت های کارتونی در اینترنت چین به بهانه «آلودگی فکری»» به آن پرداخته ایم.

در کنار این موضوع باید به این نکته اشاره کرد که بسیاری از مردم و برخی از مسئولان بر این باورند که ویروس کرونا از طریق چینی ها وارد ایران شده که برخی منشأ آن را طلاب چینی و برخی دیگر کارگران این کشور که در ایران مشغول به کار هستند می دانند هر چند مقامات رسمی و ارشد کشور از اظهارنظر قطعی در این موضوع صرفنظر کرده اند. اما مقصر جلوه دادن چینی ها در ماجرای کرونا (چه در شیوع آن و چه نادرستی اعداد و ارقام ارائه شده توسط این کشور در مورد مبتلایان و قربانیان) به موضوعی جهانی تبدیل شده و در شبکه های اجتماعی شاهد واکنش مقامات رسمی جهان و حتی مردم عادی به پنهانکاری ادعایی این کشور در این مورد هستیم؛ نمونه اش افزایش خشونت و نژادپرستی نسبت به چینی ها در سراسر جهان که آن ها را عامل انتشار ویروس کرونا به دیگر کشورهای جهان می دانند.

سرویس امنیتی ایالات متحده در یک گزارش محرمانه به کاخ سفید ادعا کرده که دولت چین گستردگی و حجم شیوع کرونا در این کشور را مخفی می کند و در زمینه گزارش موارد ابتلا و قربانیان ویروس کرونا واقعیت را بیان نمی کند. شیوع ویروس کرونا در اواخر سال ۲۰۱۹ در استان هوبی چین آغاز شد اما تاکنون مقامات این کشور تنها ۸۲,۰۰۰ مورد ابتلا و ۳,۳۰۰ مورد مرگ را در این کشور به خاطر ابتلا به کرونا تایید کرده اند. در مقایسه، ایالات متحده که بسیار دیرتر از چین و بسیاری از دیگر کشورهای جهان با ویروس کرونا مواجه شد، تا به هنگام نوشتن این مقاله ابتلای بیش از ۴۰۰,۰۰۰ نفر و مرگ نزدیک به ۱۳,۰۰۰ نفر تایید شده است که بالاترین میزان ابتلا به این ویروس را در سطح جهان داشته و بدون شک به زودی در زمینه تعداد مرگ و میرها نیز به صدر کشورهای جهان خواهد رفت.

چیزی که در حال حاضر واضح به نظر می رسد این است که مدت ها پیش از آنکه جهانیان در ماه دسامبر ۲۰۱۹ بفهمند که چین با این ویروس مواجه شده و شاید یک ماه زودتر از آن، اپیدمی ویروس کرونا در این کشور رخ داده بود و پزشکان چینی در این مورد هشدار داده بودند که با تلاش دولت چین برای خفه کردن صدای آن ها مواجه شده بود. در حالی که چین در نهایت نوعی بی سابقه از قرنطینه را در استان هوبی و منطقه ووهان را به اجرا گذاشت که اجرای آن به دلیل سختگیری های بعمل آمده تنها توسط یک دولت شبیه چین قابل اجراست و امکان انجام روش مشابه آن در بسیاری از کشورهای دیگر جهان وجود ندارد اما بسیاری همچنان پنهانکاری چین را عامل گسترش کرونا به دیگر نقاط جهان دانسته و با دیده شک و تردید به آمارهای این کشور می نگرند به طوری که ادعا می شود در داخل چین نیز بسیاری این آمار را به چالش کشیده و واقعی نمی دانند.

در روزهایی که جهان به جنگی تمام عیار با ویروس کرونا رفته و فعلا این ویروس است که دست بالا را دارد، چین هر روز گزارشی مبنی بر کاهش تعداد مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا منتشر می کند و در طی روزهای گذشته قرنطینه ووهان را نیز ظاهراً لغو کرده است. آمار ارائه شده توسط مقامات چین، تعداد مبتلایان روزانه را بسیار اندک و مختص به استان هوبی می داند در حالی که در برخی روزها تعداد مرگ و میر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا به صفر رسیده است و این در حالی است که کرونا در غرب به شدت قربانی می گیرد و در خطرناک ترین مرحله ممکن خود قرار دارد. اما تلنبار شدن هزاران کوزه یا گلدان حاوی خاکستر مردگان در بیرون از محل های سوزاندن مردگان در استان هوبی باعث شده که حتی در داخل این کشور نیز بسیاری به گزارش ها و آمارهای دولت چین بی اعتماد شوند.

همچنین در روزهای اخیر خبرهایی مبنی بر بی کیفیت بودن ماسک ها و دستگاه های تنفس مصنوعی ارسالی چین به بسیاری از کشورهای جهان به گوش می رسد که بیش از پیش بر بی اعتمادی عمومی در سراسر جهان به چین منجر شده است. انتقادها از چین به حدی رسیده که مقامات پزشکی بسیاری از نقاط جهان اعلام کرده اند که توصیه ها و فرضیات نادرست چین در مورد شیوع ویروس کرونا باعث شیوع بیش از پیش این ویروس در جهان شده و عامل اصلی دستکم گرفته شدن این ویروس بوده است.

البته چین تنها کشوری نیست که آمار ارائه شده از آن با دیده شک و تردید مواجه شده و بسیاری آمار ارائه شده توسط ایران، روسیه، اندونزی و به خصوص کره شمالی را نیز به چالش کشیده اند. در شرایطی که تقریباً تمام کشورها و مناطق جهان درگیر ویروس کرونا شده اند، کره شمالی که با چین همسایه بوده و بخش اعظم روابط این کشور با این کشور است ادعا کرده که تاکنون موردی از ابتلا به کرونا در این کشور پیدا نشده است.

برخی از دیگر کشورها مانند عربستان سعودی و مصر نیز در مظان اتهام قرار دارند که آمار واقعی مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا را اعلام نمی کنند. در تازه ترین واکنش به نادرستی آمار چین و توصیه های مقامات بهداشتی این کشور، دونالد ترامپ، رییس جمهور ایالات متحده، سازمان بهداشت چینی را «چین محور» و همانند چین مقصر در دستکم گرفته شدن ویروس کرونا دانسته و ادعا کرده که مقامات این سازمان از دولت آمریکا خواسته بودند درهای خود را به روی مسافران چینی و به طور کلی رفت و آمد به چین نبندد که برای وی غیرقابل درک بوده است. ترامپ همچنین اعلام کرده که به همین دلیل قصد دارد کمک های مالی خود به سازمان بهداشت جهانی را قطع کند.

بیشتر بخوانید: سرگذشت یک سرباز خسته؛ وقتی که ارتش چین را ترک می‌کنید چه اتفاقی برایتان می‌افتد؟