با نشانه های اوتیسم در کودکان آشنا شوید

کودکان اوتیسمی مثل همسن و سالان شان، فکر، صحبت و رفتار نمی کنند. آن ها اغلب غرق در دنیای خود به نظر می رسند و ممکن است اینطور به نظر برسند که بیشتر به تکان دادن انگشتان دست شان علاقه دارند تا بازی کردن یا تعامل با دیگران. این ها در حقیقت نشانه های اصلی اختلال اوتیسم هستند که با نقص در مهارت ارتباط کلامی خود را آشکار می کند. پی بردن به مسائل بسیار ساده ای مثل اینکه چه غذایی دوست دارند بخورند یا ناراحت هستند یا خوشحال، در مورد این کودکان می تواند بسیار دشوار باشد. گاهی نشانه های اوتیسم در کودکان کاملاً واضح هستند و گاهی هم پی بردن به این مسأله نیازمند توجه ویژه به کوچک ترین جزئیات است.

علیرغم این سختی ها، نکاتی هست که رعایت آن ها می تواند به شما کمک کند با کودکان اوتیسمی ارتباط برقرار کنید. در ادامه چند توصیه برای شما خواهیم داشت که می توانند ارتباط با کودک تان را برای شما تسهیل کنند یا کمک کنند که پیوند محکم تری میان خود و او ایجاد کنید.

۱- قبل از دوازده ماهگی

نشانه های اوتیسم از حدود ۶ و ۱۲ ماهگی قابل تشخیص است. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می دهد که والدین یا کسانی که با نوزاد در ارتباط هستند متوجه می شوند که او پیشرفت هایی را ندارد که معمولاً در طی سال اول زندگی نوزادان مشاهده می شود.

برخی از این نشانه ها:

• نوزاد توجهی به چهره های جدید ندارد.
• به صداهای بلند واکنشی ندارد.
• به اشیاء چنگ نمی زند یا آن ها را نگه نمی دارد.
• به لبخند پدر و مادرش واکنش نشان نمی دهد.
• سعی نمی کند با کارهایش جلب توجه کند.
• هیچ علاقه ای به شرکت در بازی های تعاملی با دیگران ندارد.

۲- به نظر می رسد توانایی ابراز یکدلی ندارند

برای کودکان اوتیسمی نشان دادن همدلی و یکدلی، یا درک دیدگاه دیگران به شکل رایج، می تواند کار دشواری باشد. به همین دلیل ممکن است بی تفاوت و نجوش به نظر برسند. آن ها نمی دانند که چطور به یک موقعیت سخت واکنش نشان دهند، ممکن است وقتی کسی صدمه می بیند بخندند یا به ناراحتی یا شادی دیگران واکنش کمی یا هیچ واکنشی نداشته باشند.

۳- هیچ علاقه ای به عزیزان شان نشان نمی دهند

کودکان اوتیسمی ممکن است رفتار سردی داشته باشند و هیچ علاقه ای به ایجاد پیوندهای عاطفی با پدر و مادر، خواهر و برادر یا کودکان همسن و سال شان نشان ندهند. آن ها معمولاً از تماس چشمی خودداری می کنند و تنها می مانند، به همین دلیل ارتباط آن ها به لحاظ عاطفی با دنیای اطراف شان قطع است. با این حال، این بدان معنی نیست که آن ها هیچ احساسی ندارند، بلکه معنایش آن است که آن ها نمی دانند احساسات شان را چطور ابراز کنند.

۴- تشخیص احساسات شان دشوار است

از آنجایی که اوتیسم سطوح مختلفی دارد، بعضی کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است احساسات شان را به شیوه ای شبیه به کودکان همسن و سال شان نشان دهند (مثلاً اگر احساس درد می کنند، ممکن است گریه کنند). با این حال، آن ها به طور کلی به سختی می توانند احساسات شان را نشان دهند. به علاوه ممکن است اینطور به نظر برسد که آن ها واکنش احساسی ندارند یا اینکه واکنش های اغراق آمیزی دارند. مثلاً آن ها می توانند به سرعت عصبانی و از مسائل جزئی بسیار ناراحت شوند.

۵- یک روتین تکرار شونده دارند

این کودکان در خصوص انجام کارهای مورد علاقه شان، الگوهایی سختگیرانه و تکرار شونده دارند. معمولاً چیزهایی که برای آن ها جذاب است تمام توجه شان را به خود جلب می کند و آن ها می توانند ساعت های طولانی را به تمرکز بر روی همان کار یا تکرار آن سپری کنند. آن ها دوست دارند همیشه یک برنامه ی روزانه داشته باشند که بدانند هر روز چه اتفاقی برایشان خواهد افتاد. مثلاً همینشه دوست دارند از یک مسیر یکسان به مدرسه روند یا  برای شام دقیقاً یک غذای یکسان بخورند. از آنجایی که این کودکان در مورد برنامه ی روزانه ی خود بسیار سختگیر هستند، ایجاد تغییر می تواند برای آن ها غیر قابل درک باشد و ممکن است به کلی حاضر به تغییر نشوند.

۶- ممکن است مشکلات حسی داشته باشند

در برخی موارد، کودکان اوتیسمی ممکن است به محرک های حسی واکنش های اغراق آمیز داشته یا بی اعتنا باشند. آن ها گاهی می توانند کسانی که با آن ها صحبت می کنند را نادیده بگیرند، حتی تا جایی که ناشنوا به نظر برسند. با این حال، در دیگر مواقع هر صدایی حتی آرام ترین صداها می تواند حواس آن ها را پرت کند. صداهای ناگهانی مثل صدای زنگ تلفن می تواند برای آن ها ناخوشایند باشد، تا جایی که با گرفتن گوش های خود و تولید صداهای تکراری برای شنیده نشدن صدای آزاردهنده، به آن واکنش نشان دهند. به علاوه، این کودکان معمولاً به لمس شدن (از لمس شدن خوش شان نمی آید) و بعضی پارچه ها خوش شان نمی آید. آن ها ممکن است از یک ضربه ی ملایم به پشت شان یا حسی که یک لباس خاص روی پوست شان ایجاد می کند چندش شان شود.

۷- ممکن است واکنش های اغراق آمیزی داشته باشند

تنظیم احساسات و داشتن رفتاری متناسب با یک موقعیت که طبیعی به نظر برسد، ممکن است برای کودکان اوتیسمی کار دشواری باشد. مثلاً ممکن است بی هیچ دلیل واضحی شروع به فریاد زدن، گریه کردن یا خنده های هیستریک کنند. این کودکان ممکن است هنگام مضطرب شدن رفتار تخریبی یا حتی پرخاشگرانه داشته باشند (شکستن وسایل، صدمه زدن به دیگران یا خود و غیره). به علاوه، ممکن است خطرناک بودن موقعیتی که در آن هستند برایشان قابل درک نباشد، مثل نزدیک شدن یک ماشین یا رفتن به ارتفاع، اما در عین حال ممکن است از چیزهای بی خطر مثل یک عروسک پارچه ای بترسند.

۸- صحبت کردن و درک زبان برای آن ها دشوار است

کودکان معمولاً از حدود یک سال و نیمگی شروع به صحبت کردن یا تقلید صداهای کسانی که با آن ها در ارتباط هستند می کنند. در اما در کودکان اوتیسمی مهارت های زبانی دیرتر رشد می کند. آن ها ممکن است با تن صدایی غیر طبیعی، ریتمی عجیب یا کلمات و عبارت هایی تکراری، بدون اینکه قصد گفتن چیز خاصی را داشته باشند صحبت کنند. شروع و ادامه ی گفتگو برای این کودکان دشوار است. آن ها بعضی جملات و سؤالات ساده را متوجه نمی شوند و برداشتی بسیار کلمه به کلمه از حرف های دیگران دارند. آن ها توانایی درک شوخی و گوشی و کنایه را ندارند.

۹- رفتارهای تکرار شونده دارند

کودکان اوتیسمی اغلب حالتی سختگیرانه و غیر منعطف و حتی وسواسی در رفتارها، کارها و علائق خود دارند. آن ها ممکن است حرکات بدنی تکرار شونده ای مثل تکان دادن مداوم دست ها، عقب و جلو رفتن یا چرخیدن داشته باشند. آن ها علاقه ی شدیدی به اشیائی مثل کلید یا کلیدهای برق پیدا می کنند و از آن ها به عنوان اسباب بازی استفاده می کنند. این کودکان معمولاً علاقه ی زیادی به اشیاء خاصی که عدد یا نمادی در خود دارند (مثل نقشه ها) نشان می دهند. آن ها همه چیز را با یک نظم خاص مرتب می کنند، مثلاً اسباب بازی هایشان را به شکل خاصی ردیف می کنند و تحمل اینکه کسی این ترتیب را تغییر دهد ندارند. آن ها بدن خود را به حالت خاصی نگه می دارند یا حتی ممکن است به شکل عجیبی حرکت کنند.

۱۰- ارتباطات غیر کلامی را ترجیح می دهند

از آنجایی که سرعت رشد زبان در کودکان اوتیمسی پایین است و حتی بعد از آن هم آن ها در ابراز خود دچار مشکل هستند، این کودکان ترجیح می دهند از ارتباط غیر کلامی استفاده کنند. آن ها هم از ابزارهای فیزیکی و هم از ابزارهای بصری مثل نقاشی کردن یا حرکات دست برای نشان دادن چیزی استفاده می کنند.

۱۱- تشخیص حالت های چهره ی دیگران برای آن ها سخت است

تشخیص حالت چهره ی دیگران ممکن است برای کودکان اوتیسمی سخت باشد (مثلاً متوجه نمی شوند که وقتی مادرشان اخم می کند یعنی از دست آن ها ناراحت است). به علاوه، آن ها سیگنال های ارتباطی مربوط به تن صدای دیگران را درک نمی کنند، یعنی نمی توانند تشخیص دهند که کسی که در حال صحبت است ناراحت است یا خوشحال. تشخیص واقعیت و خیال برای این کودکان دشوار است، چون آن ها بسیار خیال پرداز است و اغلب در دنیای کوچک خودشان زندگی می کنند.