آنچه که باید درباره بورس کالای ایران بدانیم

آنچه که باید درباره بورس کالای ایران بدانیم

بورس کالا، یکی از انواع مارکت در بازار سرمایه ایران است. در این بورس، اقلامی در زمینه های کشاورزی، پتروشیمی، تجهیزاتی و دارویی و غیره، معامله می شود. هر سهامدار حقیقی یا حقوقی با داشتن کد بورس کالا، می‌تواند از طریق کارگزاری‌های دارای مجوز از بورس کالا که فهرست آن ها در سایت بورس کالا در نشانی  ime.co.ir قرار دارد، در این بازار فعالیت کند و کالا مبادله کند.

بورس کالا، جایی برای مبادله کالا است. نه خدمات، نه سهام، نه ایده، نه انرژی. برای فعالیت در بورس کالای ایران، وارد سامانه معاملاتی آنلاین شده و نسبت به ثبت سفارش خرید یا فروش کالا در حوزه‌های مختلف بر اساس قیمت و وزن و تاریخ مشخص، اقدام می‌کنید. در بورس کالا، ۴ ویژگی مهم داریم که در کمتر بازار خرده فروشی یا عمده فروشی شاهد هستیم:

  • در بازار بورس کالای ایران، نوسانات کاذب قیمت و فروشنده یا خریدار مصنوعی نداریم.
  • در بازار بورس کالا، امکان مدیریت ریسک و محافظت از نوسانات آتی قیمت فراهم است.
  • در بازار بورس کالا، نظام قیمت گذاری شفاف بر اساس تعادل میزان عرضه وتقاضا وجود دارد.
  • در بازار بورس کالا، سیستم اجرایی و نظارت بر حسن انجام تعهدات طرفین معامله وجود دارد.

انواع قراردادها در بورس کالای ایران

بورس کالای ایران، دارای ابزارهای مالی (leverage)‌ مختلف است. این طور نیست که فقط قراردادهای نقدی کالایی در آن داد و ستد شود و بد نیست که درباره آن‌ها بدانید تا بعدا، مطالعات تکمیلی روی آن انجام دهید.

  • قرارداد نقدی: یکی از روش‌های معامله در بورس کالا است. خرید و فروش  کالا به صورت نقدی و بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای انجام می‌گردد.
  • قرارداد سلف: به قراردادی در بورس کالا گفته می‌شود که کالا با قیمت معین در زمان معین در آینده‌ای معین به فروش می‌رسد. نوسانات قیمتی، تاثیری در این معامله نداشته و قیمت کالای مورد معامله شده نیز بر اساس دستورالعمل تسویه و پایاپای پرداخت خواهدشد.
  • قرارداد نسیه: منظور، قراردادی است که در بورس کالا، خرید کالا، مشروط به پرداخت بهای کالا در تاریخ  سررسید است.
  • قرارداد آتی: قراردادی است که فروشنده، بر اساس آن متعهد خواهد شد که در سر رسید معین، مقدار معینی از کالای معین را به قیمتی که الان تعیین می‌کند، به خریدار بفروشد و طرف مقابل هم متعهد می شود که آن کالا را با همان مشخصات، از فروشنده، خریداری کند.  برای تضمین، شرط ضمن عقد جاری می شود و مبلغی به عنوان تضمین، نزد اتاق پایاپای، ودیعه گذاشته می‌شود یا ضمانت نامه بانکی متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل می کند. تابلو بر خط قرارداد آتی را در نشانی http://cdn.ime.co.ir/ قرار دارد.
  • قرارداد سلف استاندارد: منظور، قراردادی هست که عرضه کننده، مقدار مشخصی از دارایی پایه را بر اساس مشخصات قرارداد سلف استاندارد که در بالا توضیح دادیم، در ازای بهای نقد به فروش می‌رساند تا دردوره تحویل به خریدار، ارائه  کند. تابلوی بر خط بازار قرارداد سلف استاندارد را در این لینک نگاه کنید.
  • قرارداد اختیار معامله: منظور قرارادادی است که در آن، یک سمت معامله، اختیار  یا حق خرید یا فروش کالا را از طرف دیگر داشته باشد. قرارداد اختیار خرید کلی یا اختیار قرارداد فروش، ۲ نوع روش موجود است. تابلوی بر خط قرارداد اختیار معامله در این  نشانی: http://option.ime.co.ir  در دسترس است.
  • گواهی سپرده طلا: گواهی است که با تحویل سکه طلا به انبار، قبضی دریافت  می کنید که با تحویل آن به کارگزاری ها، گواهی سپرده طلا به شما داده می شود تا نگرانی بابت نگهداری سکه طلا در خانه و محل کار نداشته باشید. این گواهی‌ها، قابل معامله در بورس کالا است.
  • صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی: برای  اطلاعات تکمیلی به این نشانی بروید.

بورس کالا، مزیت های زیادی برای سرمایه گذاران به منظور معامله کالا دارد. امکان پوشش و توزیع ریسک وجود دارد. کیفیت و کمیت کالا و مبلغ معامله  مشخص و تضمین شده است.

کشف قیمت در بورس کالا از طریق آکشن (auction) صورت گرفته و شفاف است. مبدا کالا مشخص است. سرعت انجام معامله بسیار زیاد بوده و تشریفات قانونی برگزاری مناقصه و مزایده را ندارد. ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس کالا پذیرفته شده و به فروش می‌رسد، بخشیده می شود. هم‌چنین ۱۰ درصد از مالیات بر درآمد شرکت هایی که سهام آن ها برای معامله در بورس‌های داخلی یا خارجی پذیرفته می‌شود.

اتفاقات مهم در بورس کالا در سال های اخیر صورت گرفته است. مثلا ثبت معامله هزاران تن محصول فولادی ، عرضه هزاران تن ماده شیمیایی در تالار فرآورده‌های نفتی بورس کالا، پذیرش هزاران تن کالای شمش آلومینیوم و افزایش حجم روزانه و ماهانه معاملات. بورس کالا، دارای ۷ تالار به نام های زیر است:

  • تالار پتروشیمی
  • تالار صنعتی
  • تالار طلا
  • تالار فراورده های نفتی
  • تالار فرعی
  • تالار کالای صادراتی
  • تالار کالای صادراتی کیش

هر یک از این تالارها، دارای رینگ داخلی و رینگ صادراتی است. تعداد خریداران و فروشندگان و تعداد قراردادهای معامله شده در آن ها به صورت روزانه در نشانی: ime.co.ir/auction-total-report اعلام می شود.

انواع بازارهای بازار بورس کالای ایران

  • بازار فیزیکی: یکی از بازارهای بورس کالا است که در آن عرضه پرمیوم، عرضه صادراتی و خرید و فروش فیزیکی کالا صورت می گیرد و تابلوی بر  خط برای رصد خرید و فروش‌ها نیز دارد. کارمزد در بازار فیزیکی بورس کالا با ۶ بازار دیگر، متفاوت است.
  • بازار مشتقه- آتی: از دیگر بازارهای بورس کالای  ایران است که در آن، قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار  معامله که توضیح دادیم، مورد داد و ستد قرار می گیرد.
  • بازار مالی- اوراق سف  استاندارد: سومین بازار بورس کالای ایران است  و در آن، اوراق سلف استاندارد و گواهی سپرده کالایی و صندوق‌های سرمایه گذاری کالایی، خرید و فروش می‌شود.
  • بازار مشتقه – اختیار معامله:
  • بازار مالی- گواهی سپرده کالایی
  • بازار مالی-صندوق های سرمایه گذاری کالایی
  • بازار فرعی: مثل بازار بورس که اصلی و فرعی دارد، بازار فرعی هم بخشی از بازار بورس کالای ایران است و کارمزدهای متفاوتی با بازار اصلی دارد. آمار معاملات در بازار فرعی بورس کالای ایران هر روز اعلام می شود.

اگر به بخش «اطلاعیه عرضه بازار فیزیکی» در بورس کالای ایران مراجعه کنید، جزییات کاملی از کالاهای آماده معامله را مشاهده خواهید کرد. در عکس پایین، جزییات بخش‌های اصلی قسمت اطلاعیه بازار فیزیکی در بورس  کالا را مشاهده می‌کنید.

بورس کالا
اطلاعیه عرضه فیزیکی در بورس کالا اردیبهشت ماه ۱۳۹۹

همان‌طور که می‌بینیم، نوع کارگزار، تاریخ عرضه،  نام کالا. نماد، تولید کننده، عرضه کننده، حجم کالای قابل عرضه، حداقل عرضه، قیمت پایه، حداقل قیمت پایه و مکان تحویل و نوع ارز، مشخص شده است. گروه های اصلی که در بازار بورس کالای ایران معامله می شود عبارتند از:

  • گروه صنعتی
  • گروه کشاورزی
  • گروه پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی
  • گروه معدنی
  • گروه فرآورده‌های نفتی
  • گروه امول غیرمنقول

در بورس کالا، مشخصات تولید کنندگانی که در این بازار فعالیت دارند را در داخل و خارج از کشور، مشاهده می‌کنید که در قابل قرمز رنگ ارائه شده  است. تولید کنندگانی از روسیه، کره جنوبی، امارات، چین، قزاقستان، سنگاپور، تایوان، هند و . . .  در این بازار فعالند و شما می‌توانید در جستجوی اطلاعاتی خود، اطلاعات آن ها را بدست آورید.

با مشخص کردن بازه جستجو، اطلاعات عرضه کالا در بازار بورس کالای را در زمان های مختلف می‌توان بدست آورد. در عکس بالا، کالاهای عرضه شده در بورس کالا در  اردیبهشت ۹۸ نمایش داده شده است. همان‌طور که ملاحظه می‌شود، انواع پلی پروپیلین نساجی توسط کارگزاری صبا جهاد که توسط شرکت پلی پروپیلن جم تولید شده است، با حجم و قیمت عرضه مشخص و مکان تحویل مشخص، به فروش رسیده است.

درباره خرید و فروش سهام شرکت بورس کالا

در بورس، هر بازار، یک نهاد نظارتی و مدیریتی دارد. مثلا در بازار بورس ایران، شرکت بورس اوراق بهادار یا در بازار انرژی، شرکت بورس انرژی، نهاد قانونی مدیریت و نظارت بر بازار است. شرکت بورس کالای ایران نیز نهادی است برای مدیریت و نظارت بر همه آن‌چیزی که در بورس کالا می گذرد.

شرکت بورس کالای ایران، وظیفه تشکیل، سازماندهی، اداره بورس به صورت متشکل، سازمان یافته و خود انتظام به منظور انجام معاملات کلیه کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده توسط اشخاص ایرانی و خارجی حقیقی یا حقوقی را بر عهده دارد.

تابلو نماد بورس کالای ایران

شرکت بورس کالای ایران در خیابان طالقانی تهران قرار دارد و برای آشنایی با فعالیت‌های این بازار به سایت آن مراجعه کنید. نماد شرکت بورس کالای  ایران در بورس، «کالا» است که از بهترین سهام بورس ایران است.

مطالب مرتبط
مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
۲ نظر

ورود

  • احسان اردیبهشت ۳۱, ۱۳۹۹

    سلام
    آقای زمانی شما مطالب جالبی از بورس میزارید که ممکنه خیلی ها تشویق بشن برای سرمایه گذاری در بورس.اما در حال حاضر با توجه به قیمت دلار و طلا و اینکه دولت نمیتواند قیمت دلار را کنترل کند و تا همینجا هم بشدت درگیر قیمت دلار است که بالاتر از این نرود و با توجه به شرایط اقتصادی ایران ودنیا بخاطر مسئله کرونا آیا باز هم مردم رو به سرمایه گذاری در بورسی دعوت میکنید که واقعا براساس هیچ اصول منطقی و تکنیکالی خرید و فروش در آن انجام میشود؟
    خیلی ها نظرشون اینه که بورس در سال ۹۹ اوضاع خوبی خواهد داشت .اما واقعا شما مطمئن هستید که این اتفاق خواهد افتاد و مردم بازیچه دست دولت نیستند؟
    با تشکر

    • علی زمانی اردیبهشت ۳۱, ۱۳۹۹

      بسمه تعالی
      بورس ایران، تورم محور است و معیار ذهنی تورم در میان ملت ایران، دلار آمریکا است. در ۳۰ سال اخیر، هر زمان، دلار شیطان بزرگ، صعودی شده، عزم با تاخیر شاخص کل بر صعود، مسجل شده است واین باز نیز استثنا نیست. لذا با افزایش قیمت ارز، قیمت سهام نیز افزایش یافته و همچنان بورس، روند صعودی با نوسان اما بلند مدتی خود را ادامه میدهد و طبق فاند، محکوم به صعود است.
      همه ایرانیان را به سرمایه گذاری در بازار رویایی بورس ایران تا افق ۱۴۱۰ شمسی، دعوت میکنیم.
      بورس، به بازیچه و تربچه و سبزیچه کاری ندارد. با روند نمی توان مقابله کرد.
      ما فرصت کمی برای خرید سهام زیر ۱۰۰۰ تومان در اقتصاد امروز با دلار ۱۸۰۰۰ تومان داریم
      باتشکر