تفلون، سرامیک، آبکاری آلومینیوم… اگر قصد خرید یک ظرف نچسب جدید را دارید احتمالاً بین این عناوین جورواجور سردرگم شده اید. تنوع ظروف پخت و پز به قدری زیاد شده که سخت می توان متوجه شد هر کدام به درد پخت چه نوع غذایی می خورند و کدام از بقیه بی خطر است. در ادامه به همه ی زیر و بم ظروف نچسب خواهیم پرداخت و با انواع آن ها و ویژگی هایشان آشنا خواهیم شد.
چرا باید از ظروف نچسب استفاده کرد؟
علاوه بر راحت تر بودن کار با آن ها، ظروف نچسب به خصوص برای پخت غذاهایی خوب هستند که احتمال وا رفتن آن ها وجود دارد، مثل انواع شیرینی یا مواد غذایی ظریفی مثل تخم مرغ و ماهی که بدون چسبیدن به ظرف و وا رفتن باید از ظرف جدا شوند.
با این حال، تقریباً هر چیزی را می توانید در ظروف نچسب طبخ کنید و اگر یک ظرف باکیفیت تهیه کنید شاید شما را از خرید ظرف های بیشتر بی نیاز کند.
ظروف پخت و پز چگونه نچسب می شوند؟
بدنه ی ظروف نچسب ممکن است از مواد مختلفی مثل آلومینیوم، استیل ضدزنگ یا سرامیک ساخته شود اما چیزی که آن ها را نچسب می کند، روکشی است که روی این ظروف اضافه می شود. به همین خاطر هم هست که ظروف نچسب دوام ظروف سنتی را ندارند چون این روکش می تواند خراشیده یا پاک شود. این روکش به شکل رنگ، در یک تا پنچ لایه روی ظروف اسپری می شود.
به همین دلیل هم هست که ظروف نچسب به مروز زمان خراب می شوند چون روکش آن ها از بین می رود.
ظروف نچسب چند نوع هستند و کدام بی خطرتر است؟
ظروف تفلون
از گذشته بیشتر ظروف نچسب را با ماده ی پلی تترا فلورو اتیلن (PTFE) که با نام تفلون هم شناخته می شود روکش کرده اند. ظروف تفلون (خرید از دیجی کالا) گرچه کاملاً نچسب هستند اما مضراتی هم دارند.
ظروفی که با ماده ی PTFE روکش می شوند در حرارت بالای ۲۶۰ درجه ی سانتیگراد گازهای سمی از خود متصاد می کنند که این اتفاق به راحتی ممکن است رخ دهد، به خصوص اگر ظرف را خالی یا تنها با مختصر ماده ی غذایی ای درونش حرارت دهید. ظروف نچسب را باید همیشه با روغن و نه خالی از قبل حرارت داد چون روغن از دمای زیر ۲۶۰ درجه ی سانتیگراد شروع به دود کردن می کند. طبق تحقیقات، ظروف تفلون اگر بیش از حد داغ شوند می توانند باعث «آنفلوانزای تفلونی» (Teflon flu) یا مسمومیت در فرد شوند که علائمی مثل تب، لرز، گلودرد و ضعف دارد.
تحقیقات همچنین از وجود ارتباط میان پرفلوئورواکتانوئیک اسید (PFOA)، یکی از موادی که در ساخت تفلون به کار می رود و مشکلات متعددی از جمله اختلالات تیروئیدی، بیماری های مزمن کلیوی، بیماری های کبدی، سرطان بیضه، ناباروری و پایین بودن وزن نوزاد هنگام تولد حکایت دارد.
ظروف سرامیکی
ظروف نچسب سرامیکی (خرید از دیجی کالا) در سال های اخیر بسیار رایج شده اند.
روکش سرامیکی را کم خطرتر از روکش تفلون می دانند چون هیچ ماده ی شیمیایی سمی ای مثل PFOA در آن وجود ندارد و در دماهای بالا هم گازهای سمی از آن متصاعد نمی شود. با این حال، ظروف سرامیکی دوام ظروف تفلون را ندارند و آسیب پذیری بیشتری در مقایسه با آن ها دارند.
ظروف آبکاری آلومینیوم
ظروف آبکاری آلومینیومی هم بسیار زیاد شده اند، گرچه آبکاری آلومینیوم، به لحاظ فنی، یک روکش نچسب محسوب نمی شود. در فرآیند آبکاری، یک لایه آلومینیوم اکسید به شکلی محکم تر و تیره تر از آنچه در ظروف آلومینیومی وجود دارد روی ظرف اضافه می شود. با این کار سطح ظرف کمی مستحکم تر و واکنش ناپذیر (آلومینیوم روکش نشده می تواند با مواد غذایی اسیدی واکنش دهد و مزه ای فلزی به غذا دهد) می شود و ظاهر مناسبی پیدا می کند، اما نچسب نمی شود و برای طبخ هر نوع غذایی مناسب نیست.
گرچه طبخ غذا با ظروف آلومینیومی با خطراتی همراه است، اما ظروف آبکاری آلومینیوم را به طور کلی بی خطر می دانند چون تمام آن روکش شده و این روکش هم واکنشی که آلومینیوم معمول با اسید می دهد را ندارد. البته ظروف استیل ضدزنگ بهتر از ظروف آبکاری آلومینیوم هستند چون روکش آبکاری آلومینیوم به مرور و با هر بار استفاده از بین می رود اما ظروفی که روکش آن ها از جنس استیل ضدزنگ است دوام بسیار بیشتری دارند.
چند نکته ی مهم در رابطه با طبخ غذا در ظروف نچسب و نحوه ی مراقبت از آن ها
برای حفظ سلامتی خود و همچنین استفاده ی مؤثرتر از ظروف نچسب، از حرارت دادن بیش از اندازه ی آن ها خودداری کنید.
روغن های نچسب می توانند بدون آنکه با چشم دیده شود روی سطح ظروف انباشته شوند و یک مانع میان مواد غذایی و سطح نچسب درصورتی که تحت حرارت مستقیم قرار گیرد ایجاد کنند.
یک نکته ی بسیار مهم این است که ظرف نچسب تان را حتماً با چیزی داخلش مثل روغن یا تکه ای غذا حرارت دهید، چون حرارت دادن ظروف خالی می تواند باعث داغ شدن بیش از اندازه ی آن ها و در ظروف تفلون، باعث انتشار گازهای سمی شود.
به طور کلی ظروف نچسب بادوام ترین گزینه بین ظروف پخت و پز محسوب نمی شوند. ظروف چدنی شاید عمر طولانی تری داشته باشند، اما ظروف نچسب ممکن است بعد از یک یا دو سال تأثیر خود را از دست دهند. در واقع هر قدر هم که از ظروف نچسب تان نگهداری کنید، آن ها عمر ابدی نخواهند داشت. این ظروف به مرور خراب می شوند و چسبندگی آن ها کمتر و کمتر می شود. هر بار که از آن ها استفاده می کنید کمی از قدرت چسبندگی آن ها کم می شود. هر بار که غذایتان می سوزد به ظرف صدمه می زنید و هر بار که کفگیر را به آن می کشید یا یک قاشق فلزی داخل آن می زنید، روکش نچسب ظرف خراش برمی دارد.
بسته به کیفیت ظرف نچسب و نوع روکش آن، شاید بتوانید عمر آن را طولانی تر کنید. استفاده ی صحیح می تواند عمر ظروف نچسب را بیشتر کند.
از دادن شوک دمایی به ظرف خودداری کنید یعنی وقتی ظرف خیلی داغ است آن را ناگهان سرد نکنید، مثلاً یک ماهیتابه ی داغ را زیر آب سرد نگیرید. این کار هر ظرفی را کج و معوج می کند. ظروف نچسب را داخل ماشین ظرفشویی نگذارید؛ شوینده های قوی می توانند روکش نچسب این ظروف را از بین ببرند و برخورد بقیه ی ظروف با سطح ظرف در حین شستشو هم می تواند به روکش ظرف صدمه بزند. هنگام شستشو هم از استفاده از اسکاچ های زبر خودداری کنید.
بدون نظر