نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر و همچنین نکات آموزندهی این سریال آنچنان بسیار است که تحلیل کامل آنها در فرصتی کوتاه ممکن نیست. این سریال از جمله سریالهای پربیننده در ژانر کمدی موقعیت است که از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ در شبکهی سیبیاس آمریکا پخش میشد. سریال آشنایی با مادر که به باور بسیاری از مخاطبانش پایانی بحثبرانگیز داشت، داستان زندگی ۵ دوست (تد، رابین، بارنی، لیلی و مارشال) را روایت میکند و در این میان نیز آشنایی تد با همسر ایدهآلش محور اصلی داستان است. آمارها نشان میدهد مخاطبان نسل جوان به عشق لیلی و مارشال علاقهی بسیاری نشان دادهاند و باقی مخاطبان این سریال نیز مثلث عشقی میان تد، رابین و بارنی را بسیار دوستداشتنی و جذاب میپنداشتند.
اما از نکات بسیار مهم این سریال، که به جرأت میتوان گفت نقطهی قوت و وجه تمایزش با دیگر سریالهای همژانرش به حساب میآید این است نسل جوان را مخاطب خود قرار داده و آموزههای بسیار ارزندهای در مورد روابط اجتماعی و زندگی زناشویی به قشر جوان ارائه میکند. در این مطلب با دکتر باکی کولاوُل، زوجدرمانگر و روانشناس بالینی، همراه میشویم برخی از این نکات آموزنده را همراه هم بررسی میکنیم.
۱ ) اگر زوج بتوانند مشکلاتشان را همراه هم حل کنند، بروز اختلاف میانشان دیگر جای نگرانی نخواهد داشت
نخستین مورد از نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر به توانایی مشکلگشایی زوج برمیگردد.
در قسمت ششم از فصل ۵ سریال آشنایی با مادر میبینیم که بارنی و رابین گویی رابطهای رویایی ساختهاند. این دو زوج به دوستانشان میگویند که هرگز با هم اختلافی نداشتهاند و هیچوقت هم دعوا نکردهاند. اما راز چنین رابطهای چه بود؟ اینکه یا بارنی از بروز اختلاف و مشاجره میانشان گریزان بود و در چنین مواقعی صحنه را ترک میکرد، و یا اینکه رابین با اغواگری حواس او را از ماجرا پرت میکرد. گرچه همین رابطهی به اصطلاح «ایدهآل» زمانی به مشکل خورد که رابین و بارنی در تلهکابین گیر افتادند و در نهایت مجبور شدند مشکلاتشان را مطرح کنند و اینگونه شد که بحث میانشان بالا گرفت.
اما دکتر کولاوُل بر این باور است که زوجها نباید از بروز اختلاف میانشان بهراسند. او معتقد است زوجها به این دلیل از بروز اختلاف میترسند که نگرانند نکند بیپناه بمانند و میگوید «به عبارتی دیگر کنار آمدن با مشکلات را ساده میدانند. اما رابطهی زوج زمانی معنا مییابد که بتوانند همراه هم و شانهبهشانهی هم مشکلات را حل کنند و تفاوتهای همدیگر را بپذیرند.» او میگوید مواقعی که به زوجها مشاوره میدهد موضوع لزوماً این نیست که احتمال بروز اختلاف میانشان را کاهش دهد، بلکه بناست کمکشان کند تا هنگام بروز اختلاف بتوانند حامی و پشتیبان همدیگر باشند.
۲ ) زوجین باید توانایی مطرح کردن خواسته هایشان را داشته باشند و این قدرت به آنها داده شود
لیلی و مارشال هم در رابطهشان به مشکلات مختلفی برخوردند.مورد دیگر از نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر این است که این سریال اهمیت صداقت و جسارت کلام میان زوجها را به زیبایی به تصویر کشیده است.
در فصل نخست سریال لیلی و مارشال در پی عاشقپیشگیشان در دوران دانشگاه با هم نامزد میکنند اما اوضاع رابطهی این زوج هنگامی به هم میریزد که لیلی با بیان اهدافش در زندگی از مارشال میخواهد مراسم ازدواج را به تأخیر بیندازند. لیلی آرزو داشت طراح شود و پس از آشنایی با مارشال و نقل مکانش به نیویورک مجبور شده بود این خواستهاش را به فراموشی بسپارد اما هنگامی که پیش از ازدواجشان درخواست همکاری او در سانفرانسیسکو پذیرفته میشود تصمیم میگیرد به دنبال رویایش برود.
دکتر کولاوُل بر این باور است آن روابطی را میتوان حقیقتاً سالم به حساب آورد که زوج بتوانند با هم همبستگی داشته باشند، بیآنکه طرفی مجبور به فداکاری باشد یا اینکه اعتبار و صلاحیت خودش را به فرد مقابل ببازد. او میگوید: «چون گاهی اوقات فرد مجبور میشود رویایش را به خاطر همسرش نادیده بگیرد اما بعدها متوجه میشود چنین چیزی ممکن نیست و این رفتار عواقبی در پی خواهد داشت. پس وقتی با کسی رابطهای میسازیم درمیانگذاشتن نیازهایمان با او باید مایهی افتخارمان باشد.»
او همچنین معتقد است حتی از منظر روابط زناشویی هم اگر به رابطهی لیلی و مارشال بنگریم به نوعی میبینم که زنها همواره نقش فداکارانه را برعهده دارند. در حالی که وقتی لیلی آمادهی چنین فداکاری میشد مارشال باید میپرسید: «عزیزم واقعاً نمیخوای دنبال رویات بری؟»
۳ ) زوجها همواره باید پیش از اتخاذ تصمیمی مهم در زندگی با هم مشورت کنند
مورد بعدی از نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر اهمیت مشورت زوجهاست.
مارشال و لیلی در قسمتی از داستان با هم تصمیم میگیرند که به رم مهاجرت کنند اما مارشال پس از مدت کوتاهی در شغل قضاوت پذیرفته میشود، اتفاقی که عملاً مهاجرتشان را که تصمیمی دونفره بود تحتالشعاع قرار میدهد. بنابراین مارشال تصمیم میگیرد پذیرشش در شغل قضاوت را از لیلی مخفی نگه دارد.
دکتر کولاوُل توصیه میکند در چنین مواقعی زوج باید فرصت کافی برای همدیگر قائل شوند و در مورد مسائل بسیار مهم زندگیشان با هم تصمیمگیری کنند. او میگوید: «مارشال قصد دارد تصمیم مهمی در زندگی زناشوییشان بدون همسرش، لیلی، بگیرد. همین مسئله است که میتواند اعتماد میان آنها را خدشهدار کند؛ چراکه همراه هم تصمیم به مهاجرت گرفتند اما مارشال به ناگاه تصمیم میگیرد رویای خودش را بر تصمیم دونفرهشان مقدم بداند.»
بنابراین بسیار مهم است که پیش از اتخاذ تصمیم در مورد آیندهی شغلی با همسرتان مشورت کنید و تصمیمی مشترک بگیرید. دکتر کولاوُل میگوید: «زوجها باید تمایل به تصمیمگیری مشترک داشته باشند و باید بدانند تصمیمات فردی میتواند بر رابطهشان و همچنین بر همسرشان اثر سوئی داشته باشد.» البته به این نکته نیز اشاره میکند که این تصمیم مارشال در نهایت پاسخی به خواست لیلی بود، یعنی هنگامی که لیلی تصمیم میگیرد به سانفرانسیسکو برود و در پی رویایش باشد. او در این باره میگوید: «گرچه مارشال و لیلی در نهایت ازدواج میکنند، نکتهی مهم اینجاست که رفتار لیلی آیا باعث شد اعتماد جفتشان نسبت به هم خدشهدار شود یا نه؟ چراکه وقتی لیلی تصمیم به ترک مارشال گرفت عملاً با رفتارش به مارشال ثابت کرد که مارشال نمیتواند روی حرف او حساب کند و او را حامی خود بداند.» دکتر کولاوُل پنهانکاری مارشال را نوعی «دلبستگی ناایمن» میداند و در توضیحش میگوید: «دلبستگی ناایمن باعث میشود رفتارهایی تدافعی داشته از خود بروز دهیم، آن هم به این دلیل که نمیتوانیم به حمایت طرف مقابل اعتماد کنیم.»
۴ ) اگر فرد مدام در پی یافتن عشقش باشد یعنی دچار مشکلاتی است که حلنشده باقی ماندهاند
یکی دیگر از نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر این است که به مخاطبان جوان میآموزد اهمیت احساسات درونی فرد است.
از همان لحظهی نخستی که با تد موزبی آشنا میشویم میبینیم که بیمهابا در پی «نیمهی گمشدهاش» میگردد. یافتن عشق حقیقی برای تد موضوعی محوری در داستان تلقی میشود، کاوشی که بالاخره با ملاقات همسر آیندهاش، تریسی، در مراسم عروسی رابین و بارنی پایان میپذیرد.
دکتر کولاول در این مورد توضیح میدهد چنین افرادی که همواره در پی یافتن عشق حقیقیشان هستند احتمالاً احساس درونیشان را نادیده گرفتهاند. او میگوید: «در مورد افرادی که تا این حد در تلاشند که عشق حقیقیشان را بیابند آنچه به راحتی درک میکنم این است که به شدت از تنهایی واهمه دارند. دقت کردهاید که تد از کنار چه چیزهایی گذشت و به چه چیزهایی هیچ گرایشی نداشت؟ ذهن او آنقدر درگیر یافتن عشق حقیقیاش شده بود که حتی نمیتوانست رابطهای ماندگار با کسی داشته باشد.»
او همچنین اشاره میکند که حضور میان مارشال و لیلی، و بارنی و رابین که در نهایت با هم ازدواج کردند محیطی ناامن را برای تد ساخت. اما بیان این موضوع بدانمعنا نیست که تد باید از احساسات خود شرمسار باشد. او میگوید: «بیان این حرفها صرفاً به این دلیل است که همهمان موشکافانه و کنجکاوانه به این موضوع بنگریم و بفهمیم این نگرانی کاملاً منطقی است و چرایی تلاشی به این شدت و حدت را برای یافتن عشق حقیقی درک کنیم. موضوع مهم دیگر نیز این است که توجه کنیم این افراد بهرغم تمام این تلاشها نمیتوانند آنگونه که خودشان انتظار دارند روابط طولانیمدتی بسازند.»
۵ ) مشکلات فردی اگر حلنشده باقی بمانند در روابط آیندهی فرد تأثیر میگذارند
از دیگر موضوعاتی که نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر به ما میآموزد این است که باید بدانیم پیش از هر چیزی ابتدا باید مشکلات خودمان را حل و فصل کنیم و بعد به ایجاد رابطه باشیم.
پیش از ازدواج تد و تریسی، در داستان سریال آشنایی با مادر دیدیم که تد دلباختهی کاراکتری به نام «ویکتوریا» شد و تا آن زمان مخاطب تصور میکرد ویکتوریا همانی است که در نهایت همراه تد میماند. یعنی اگر این سریال پس از فصل اول کنسل میشد آنوقت میتوانستیم او را «مادر» بچههای تد بپنداریم. رابطهی تد و ویکتوریا عالی پیش میرفت تا اینکه ویکتوریا برای کار به آلمان دعوت شد. تد و ویکتوریا تصمیم گرفتند رابطهای از راه دور را تجربه کنند اما پس از مهاجرت ویکتوریا به آلمان بود که تد به خیال آنکه رابطهاش با ویکتوریا بههم خورده با رابین دوست میشود و همینجاست که در پی خیانت ناخواسته با ویکتوریا حقیقتاً رابطهاش با او به پایان میرسد.
دکتر کولاول معتقد است ناتوانی تد در ایجاد رابطهی عاشقانه با رابین بر زندگی عاطفی وی تأثیر گذاشت. او میگوید: «تمام روابطی که تد واردش میشد یا به نتیجه نمیرسید و یا اینکه خودِ او نمیتوانست آنچنان که باید و شاید در تداوم رابطهاش تلاش کند، اما آیا توجه کردهاید که چه میزان از این روابط او تأثیرپذیرفته از بلاتکلیفی او در رابطه با رابین بودهاند؟ بنابراین میتوان گفت تد مشکلاتی فردی داشته که باید پیش از آغاز رابطهای جدید، ابتدا به آنها میپرداخته و آن مشکلاتش را حل میکرده.»
درگیری با مشکلات حلنشدهی عاطفی در خلال رابطه با فردی دیگر مسئلهای است که همهی ما کموبیش با آن دست به گریبان هستیم. اما در رابطه با زندگی تد میتوان گفت که این مشکلات مانع شد تا او رابطهای مفید و کارآمد را با فردی دیگر بسازد. دکتر کولاول میگوید: «به نوعی میتوان گفت اگر تد رابین را رها کند آنوقت است که میتواند رابطهای کارآمد بسازد و برای تداومش تلاش کند.»
۶ ) گاهی اوقات تداوم و استحکام رابطه به چیزی فراتر از «عشق» صرف نیاز دارد، مثلا داشتن اهداف مشترک
نکتهی بعدی از نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر این است که عشق و عاشقی را «همهچیز» پنداشت.
از همان لحظهی نخست که چشم تد و رابین به هم افتاد، «عشق در نگاه اول» میانشان شکل گرفت، یا دستکم تد اینگونه تصور میکرد. تد از آن لحظه به بعد بود که بیمهابا در پی جلب محبت رابین افتاد. از همان اول رفتارهای اغراقآمیز داشت و برای قرار اولشان حتی فرنچ هورن آبی را از رستوران دزدید تا اینگونه نسبت به او ابراز عشق و علاقه کند و دل او را به دست آورد. اما همین رفتارهای اغراقآمیز او بود که در نهایت موجب شد تا جدایی تراژدیگونهی او از رابین رقم بخورد.
مسئله اینجاست که تد و رابین راهشان از هم جدا بود. تد به دنبال تشکیل خانواده بود اما رابین میخواست تمام تمرکزش را روی حرفه و شغلش بگذارد. دکتر کولاول با تأکید بر این اختلاف میان تد و رابین معتقد است عشق را نمیتوان برای ایجاد رابطهای کارآمد کافی دانست. او میگوید «زوج باید اهداف و هماهنگ و رویاهای مشابهی داشته باشند. اگر حقیقتاً حواسمان را جمع کنیم و به رفتارمان توجه داشته باشیم میتوانیم خودمان را از دام شکست عشقی و دلشکستگی نجات دهیم.» دکتر کولاول در رابطه با رفتارهای غلوآمیز تد میگوید رابطهاش با رابین را از همان ابتدا میشد تمامشده دانست. او میگوید: «اگر میخواهیم رابطهای بسازیم، پرواضح است که رابطه نیاز به تعهد دارد اما این تعهدها لازم نیست که حتماً غلوآمیز باشند. مثلاً اینکه بدانیم آیا میخواهیم تشکیل خانواده بدهیم و بچهدار شویم یا نه. اگر قرار باشد فردی را مجاب کنید که با شما بماند و با هم رابطهای بسازید، شک نکنید که چنان رابطهای پایدار نخواهد ماند.»
۷ ) صرف اینکه زوج در ابتدای رابطهشان با هم تفاهم ندارند نمیتوان گفت که هرگز به تفاهم نخواهند رسید
از دیگر مسائلی که با نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر میآموزیم این است که درک کنیم تفاهم میان زوج تا حدی هم بسته به گذر زمان است.
یکی از سکانسهای جنجالی سریالی آشنایی با مادر به پایان این سریال مربوط میشود، هنگامی که تد دوباره به خانهی رابین میرود و زیر پنجرهاش میایستد و همچنان که فرنچ هورن آبی را در دستش گرفته از رابین میخواهد دوباره با هم باشند. در این زمان داستان سریال تا جایی پیش رفته که رابین و بارنی طلاق گرفتهاند و تریسی، همسر تد، نیز شش سال است که فوت کرده. اما چرایی ایجاد جنجال میان مخاطبان سریال به این مسئله برمیگردد که بسیاری معتقدند اصلاً چرا دو فردی که هیچ تفاهمی با هم ندارند دوباره باید به فکر رابطهای مشترک باشند؟
دکتر کولاول اما از منظر دیگری به رابطهی مجدد تد و رابین پرداخته است. او میگوید: «صرف اینکه با فردی تفاهم نداریم بدان معنا نیست که در آینده هم تفاهمی نخواهیم داشت. بشر طی زمان تغییر میکند، بزرگتر میشود و رشد میکند. بنابراین دیدگاهش هم دگرگون میشود. اما اینکه آیا دیدگاه بشر تداوم مییابد یا نه، به کلی مسئلهی دیگری است.»
۸ ) رابطهی میان زوجها گاهی شاید بنا به دلایلی پیچیده باشد اما لزوماً به معنای رابطهای ناکارآمد نیست
نکتهی آخری که از نکات روانشناختی سریال آشنایی با مادر در این مطلب میآموزیم نادرستی قضاوت نابجاست.
در خلال سریال آشنایی با مادر دیدیم که رابطهی رابین و بارنی از همان ابتدا دستخوش مشکلات فراوانی شد. از یکسو تد و رابین پیشتر با هم دوست بودند، از سویی دیگر نیز بارنی و تد دوستان صمیمی هم هستند. رابطهی عاطفی میان رابین و بارنی حتی تا جایی برای تد گران تمام شد که تد تصمیم گرفت مدتی رابطهاش با بارنی را قطع کند.
اما دکتر کولاول بر این باور است که گرچه رابطهی رابین و بارنی پیچیده و همراه مشکلات فراوانی بود اما نباید به صرف اینها رابطهشان را ناکارآمد دانست و محکوم به شکست تلقی کرد. او میگوید: «همهی آدمها آستانهی تحمل و همچنین اعتقادات متفاوتی دارند، بنابراین نمیتوان باور داشت که چون رابین با دوست صمیمی همسرش رابطه داشته پس رابطهی او با همسرش محکوم به شکست است.»
این نوع رابطه قطعاً فشار بسیاری هم به رابین وارد میکند و هم به بارنی، اما ادامهی رابطه و نتیجهاش همچنان بر عهدهی خودِ آنهاست. دکتر کولاول میگوید: «در نهایت آنچه نتیجهی رابطهای را مشخص میکند این است که زوج چگونه مشکلاتشان را حلوفصل میکنند.»
دیگر مطالب خواندنی:
۹ زوجی که ثابت کردند عشق هیچ حد و مرزی ندارد
بعد از رابطه زناشویی چه کنیم؛ ۷ نباید بعد از رابطه جنسی
۳۰ کتاب درباره آموزش مهارتها، اختلالات و نیازهای جنسی زوجین
۱۱ واقعیت علمی در مورد خیانت که همه زوجین باید از آنها اطلاع داشته باشند
بدون نظر