ماجرای داروهای قاچاق توقیف شده در عراق و اظهارات ضد‌و‌نقیض گمرک و وزارت بهداشت

در روزهای اخیر خبر کشف بزرگ ترین محموله داروهای قاچاق شده از ایران به عراق در استان دیاله توسط اطلاعات ارتش این کشور جنجالی شده و مانند همیشه با صحبت های ضد و نقیض مسئولان کشورمان همراه شده است. روز پنجشنبه گذشته بود که رسانه های عراقی به نقل از ارتش این کشور خبر از توقیف ۱۹ کامیون حامل داروهای ایرانی دادند که بدون طی کردن مراحل قانونی و پرداخت تعرفه گمرکی در حال عبور از جاده های فرعی شهر خانقین بودند. اگر چه خبر قاچاق داروهای ایرانی به عراق با توجه به افت ارزش ریال و پایین بودن قیمت دارو در ایران موضوع تازه ای نیست اما وقوع چنین اتفاقاتی در حالی که کشور با بحران کمبود دارو روبروست خود از لحاظ روانی فشاری مضاعف به مردم وارد می کند.

با انتشار این خبر بار دیگر مانند همیشه شاهد اظهارنظرهای ضد و نقیض مسئولان ذی ربط در مورد منشأ این داروها بودیم. علیرضا وهاب زاده، مشاور وزیر بهداشت، در اولین واکنش به این موضوع گفته بود که این داروها از داروخانه های داخل ایران خریداری شده بوده است: «طبق آنچه اعلام شده این داروها از داروخانه خریداری شده است. هنوز مشخص نیست که چه داروهایی قاچاق شده، چون داروهای خاص در ایران طبق پروتکل‌های خاص ارایه می‌شود. داروهایی که در ایران بدون نسخه و به صورت ورقی خریداری می‌شود، در کشورهای دیگر با قیمت‌های بالا به فروش می‌رسد».

رسانه های عراقی ارزش این محموله را صدها هزار دلار عنوان کرده و به نقل از اطلاعات ارتش کشورشان گفته بودند که این محموله و کامیون های حامل آن در جاده نیسمینه به خانقین توقیف شده اند در حالی که سایت تلویزیون الشرقیه تصویری از این محموله را منتشر کرده بود. امروز اما حیدر محمدی، مدیر کل نظارت بر دارو و غذا در وزارت بهداشت در مصاحبه با خبرگزاری ایرنا ادعای مقامات عراقی را تکذیب کرده و آن را ادعایی بدون سند و مدرک دانسته است.

به گزارش ایرنا وی در این باره چنین گفته است: «هنوز مشخص نیست که چه داروهایی به عراق قاچاق شده، باید مقامات امنیتی ایران با همکاری مقامات امنیتی عراق نمونه‌های داروها را به سازمان غذا و دارو بدهند تا بررسی شود که چه داروهایی بوده و از کجا قاچاق شده است. با ارائه نمونه‌های داروهای کشف شده اگر ایرانی باشد به راحتی از طریق سامانه تیتک قابل ردیابی است». وی در ادامه افزوده است: «فعلا طبق استعلام وزارت بهداشت از گمرگ ایران، مقامات گمرگ به طور شفاهی اعلام کردند که ظاهرا‌ این داروها از ترکیه تزانزیت شده و از ترکیه وارد ایران شده و از طریق مرزهای غربی ایران به عراق منتقل شده است، البته فردا (یکشنبه) به طور رسمی نتیجه این استعلام را از گمرک می‌گیریم».

محمدی در ادامه تصریح می کند: «هنوز صحت و سقم این خبر قابل تایید نیست حتی شاید یک جو روانی علیه ایران باشد. تنها راه بررسی آن ارانه نمونه‌هایی از داروهایی است که ادعا می‌شود به عراق قاچاق شده است. با این حال گمرگ ایران اعلام کرده این محموله از ترکیه آمده و از گمرک ایران به عراق ترانزیت شده و قاچاق نبوده است». این در حالی است که سازمان غذا و دارو در اطلاعیه ای اعلام کرده است داروهای قاچاق مکشوفه در کشور عراق به هیچ عنوان ایرانی نبوده بلکه متعلق به یکی از کشورهای همسایه بوده و تنها از طریق ایران به عراق ترانزیت شده است.

گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز ایرانی بودن محموله دارویی مکشوفه در عراق را رد کرده و مدعی شده که از طریق مرزهای رسمی هیچ داروی ایرانی به عراق صادر نشده است زیرا صادرات کالاهای اساسی و ضروری، که دارو نیز از آن جمله است، به خارج از کشور ممنوع است. این در حالی است که بهروز بنیادی، نماینده مجلس دهم، آبان سال گذشته مدعی شده بود که قاچاق دارو به صورت سازماندهی شده صورت گرفته و قاچاقچیان با اجاره کردن دفترچه های بیمه شهروندان، داروهای داخلی را خریداری کرده و به عراق قاچاق می کنند.

روح الله لطیفی، سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز در واکنش به این خبر چنین گفته است: « بیش از یک هزار و ۶۵۴ تن دارو که از کشور‌های صادرکننده توسط عراقی‌ها خریداری شده صرفا با انجام تمام تشریفات، از خاک ایران ترانزیت شده است. توقف محموله دارویی در یکی از استان‌های عراق به ظن قاچاق از ایران که این روز‌ها خبرساز شده، اساسا مسئله داخلی این کشور و کنترل داخلی تردد کالا بوده و آنچه به جمهوری اسلامی ایران مرتبط است به حوزه ترانزیت برمی گردد که کاملا براساس قوانین و کنوانسیون‌های بین المللی مرتبط با ترانزیت دارو رعایت شده است».

سخنگوی گمرک در ادامه افزوده است: «از ابتدای سال ۹۹ تا ۲۶ مهرماه، هزار و ۶۵۴ تن دارو که بخشی از آن پتاسیم کلاولانات، انسولین، واکسن‌های دامپزشکی، پنی سیلین و مشتقات آن، آنتی بیوتیک‌ها، باند‌های استریل و پانسمان، الکل، زینک اکساید، چسب لویکوپلاست و.. بود از پنج کشور ترکیه، هندوستان، اندونزی، چین و امارات متحده عربی و از مرز‌های بازرگان و منطقه ویژه شهید رجایی وارد و سپس از مرز‌های غربی به مقصد عراق ترانزیت شد. این دارو‌ها کاملا غیر ایرانی بود و تجار عراقی از کشور‌های دیگر برای مصرف در عراق خریداری کردند و این محموله صرفا از کشورمان طبق قوانین بین المللی ترانزیت شد و تمام اسناد و کالا‌ها در ورودی و خروجی در ایران کنترل شده و با انجام کامل تشریفات ترانزیتی و کنوانسیون‌های بین المللی ترانزیتی و رعایت استاندارد‌ها اجازه عبور از قلمرو کشورمان به مقصد عراق صادر شده است».

بیشتر بخوانید: پایان ملکه داروی ایران با ۲۰ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق