سید ابوالحسن بنی صدر اولین رییس جمهور تاریخ ایران امروز مصادف با هفدهم مهرماه ۱۴۰۰ در سن ۸۸ سالگی در شهر پاریس، فرانسه درگذشت. خانواده بنی صدر گفته اند که اولین رییس جمهور ایران پس از انقلاب اسلامی پس از یک دوره طولانی بیماری در بیمارستان سالپتریه در پایتخت فرانسه درگذشته است. ابوالحسن بنی صدر متولد ۲ فروردین ۱۳۱۲ در باغچه از توابع شهرستانکبودرآهنگ در استان همدان به دنیا آمد و پدرش آیت الله نصرالله بنی صدر بود. بنی صدر یکی از نزدیکان امام خمینی (ره) در دوران حضور در نوفل لوشاتو بود. او فارغ التحصیل دکترا رشته علوم اقتصادی از دانشگاه سوربن پاریس بود و بعدها به تدریس در این دانشگاه پرداخت. بنی صدر که در دوران حضور در پاریس خود را یک اقتصاددان مسلمان و انقلابی و ملی گرا نشان داده بود پس از دو دهه اقامت در این کشور، در روز ۱۲ بهمن ۵۷ همراه با امام خمینی (ره) و دیگر همراهانش از پاریس به تهران پرواز کرد، هر چند کمتر کسی فکر می کرد او روزی به اولین رییس جمهور تاریخ ایران تبدیل شود.
بنی صدر در ابتدا به عضوت شورای انقلاب درآمده و به خاطر سخنرانی ها و مناظره هایی که انجام داد توانست طرفداران قابل توجهی بدست آورد که او را چهره ای تحصیل کرده و انقلابی می دانستند. بعد از آن بود که بنی صدر روزنامه «انقلاب اسلامی را تاسیس کرده و در آن به ارائه تئوری های خود در مورد جمهوری اسلامی و شیوه حکومت در آن پرداخت. وی در سال ۱۳۳۹ با عذرا حسینی ازدواج کرده و حاصل این ازدواج دو دختر و یک پسر بود. یکی از دختران او به نام فیروزه بنی صدر به مدت دو سال همسر مسعود رجوی بود. بنی صدر در بهار سال ۵۸ و پس از تشکیل دولت موقت توسط امام به عضویت شورای انقلاب درآمد اما از همکاری با دولت موقت بازرگان سر باز زد و همواره از ناکارآمدی آن انتقاد می کرد.
وی بعدها به عضویت مجلس خبرگان قانون اساسی درآمده و با واگذاری اختیارات به ولی فقیه مخالفت کرد و در مقابل خواهان افزایش اختیارات و قدرت ریاست جمهوری بود. او در تیر ماه ۵۸ به عنوان معاون وزیر اقتصاد مشغول به کار شد اما یک ماه بعد برای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان قانونی اساسی از مقامش کناره گیری کرد. بعد از استعفای مهندس بازرگان و دولت موقت او، بنی صدر به صورت همزمان به سمت وزیر اقتصاد و سرپرست وزارت امور خارجه منصوب شد و در ماجرای تسخیر سفارت آمریکا در تهران نیز یکی از مخالفان این ماجرا بود.
ابوالحسن بنی صدر در دی ماه ۵۸ نامزدی خود را برای اولین رقابت های انتخابات ریاست جمهوری ایران پس از انقلاب اعلام کرد. انتخابات ۵ بهمن ۵۸ برگزار شد و ابوالحسن بنی صدر با کسب نزدیک به ۱۱ میلیون رأی از مجموع بیش از ۱۴ میلیون رأی توانست با کسب بیش از ۷۶.۵ درصد کل آرا به عنوان اولین رییس جمهور ایران پس از انقلاب و تاریخ ایران انتخاب شود. بنی صدر پس از رسیدن به قدرت خیلی زود به فکر محدود کردن قدرت روحانیون، کاستن از قدرت سپاه و تغییرات در مراکز قدرت افتاد. وی که در آن دوران از حمایت کامل امام خمینی (ره) برخوردار بود، فرماندهی کل قوا را نیز با رضایت رهبر دریافت کرد و سعی نمود قدرت را در نهاد ریاست جمهوری متمرکز کند. بنی صدر که از حامیان انقلاب فرهنگی بود بارها با رد شدن نامزدهایش از جانب مجلس روبرو شد و در نهایت با بی میلی، محمد علی رجایی را با توافق با مجلس به عنوان نخست وزیر انتخاب کرد. هنوز هشت ماه از ریاست جمهوری بنی صدر نگذشته بود که نیروهای عراقی به ایران حمله کرده و جنگ هشت ساله آغاز شد، اتفاقی که با تهدید بنی صدر به بستن تنگه هرمز همراه شد.
در جریان اختلافات با حزب جمهوری اسلامی که حزب دارای اکثریت در مجلس بود، بنی صدر که تا آن زمان خود را وابسته به هیچ حزبی نمی دانست با سازمان مجاهدین خلق که از مخالفان حکومت وقت و سازمانی مسلح بود، اعلام اتحاد کرد. بدین ترتیب بود که درگیری های شدیدی در شهرهای بزرگ بین حامیان بنی صدر و رجوی از یک طرف و نیروهای طرفدار امام خمینی (ره) و حزب جمهوری اسلامی درگرفت که به کشته شدن نزدیک به ۵۰ نفر و مجروح شدن چند صد نفر انجامید. ابوالحسن بنی صدر که به استراتژی های اشتباه در مقابله با نیروهای عراقی متهم شده بود، پس از این درگیری های خیابانی اعتبار خود را نزد حاکمیت به طور کامل از دست داده و بدین ترتیب بود که فرآیند بررسی کفایت او در مجلس از ۲۰ خرداد و کمی بیش از یک سال پس از به ریاست جمهوری رسیدن آغاز شد. در نهایت مجلس شورای اسلامی با ۱۷۷ رأی موافق، ۱۲ رأی ممتنع و تنها یک رأی مخالف به عدم کفایت و عزل بنی صدر از مقام ریاست جمهوری رأی داد و این حکم یک روز بعد به تایید امام خمینی (ره) رسید.
بنی صدر و مسعود رجوی که پس از انتخاب محمد علی رجایی به ریاست جمهوری به طور کامل از کودتایی که فکر می کردند ناامید شده بودند، روز سه شنبه ۶ مرداد سال ۶۰ از فرودگاه مهرآباد از ایران فرار کرده و در یک فرودگاه نظامی در حومه پاریس فرود آمدند. بعد از آن بود که بنی صدر و رجوی همراه با تعدادی دیگر از مخالفان جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، سازمانی موسوم به «شورای ملی مقاومت ایران» را تشکیل دادند. همان وقت در رسانه های ایرانی عکسی از بنی صدر با پوشش زنانه و ابروهای برداشته شده منتشر شد که برای تسهیل فرار انجام شده بود در حالی که در اولین تصویر از بنی صدر، یک روز پس از فرار، در فرانسه، نشانی از سبیل خاص او دیده نمی شد. بنی صدر از آن زمان تا هنگام مرگش در ورسای زندگی می کرد.
کاری با نیات قلبی بنی صدر ندارم ولی جمهوری اسلامی از همون شروع کار نشون داد که ساز و کارهای دموکراتیک مثل ریاست جمهوری رو فقط تا وقتی همسو با مقاصد خودش باشه می پذیره. بعد از اینکه بنی صدر تلاش کرد قدرت ریاست جمهوری رو به چیزی که واقعا در یک کشور دموکراتیک باید باشه نزدیک کنه شدیدا احساس خطر کردند و با دادن قدرت بی انتها به ولی فقیه و تقویت ساز و کارهایی مثل نظارت استصوابی شورای نگهبان فاتحه دموکراسی و جمهوریت رو در همون سالهای اولیه انقلاب خوندن.
جمهوری اسلامی ایران تمام زحمات فراری دادن شاه و همراهانش رو کشید که ایشون بیان قدرت مقام خودشون رو انقدر بالا ببرن تا جایی که حتی ولی فقیه هم نتونه ضد ایشون کاری کنه و یهویی کشور رو بسپارت دست مجاهدین. من کاری با فرارش به شکل یک زن ندارم مشکل من اینه اگه ایشون کار درستی کردن پس چرا مردم ایران به کمکشون نیومدن،اگه کارشون درست بوده چرا از فرانسه خارج نشدن؟
اختیاراتی که ایشون قصد داشت برای پست ریاست جمهوری ایجاد کنه جزو اولیه ترین اختیارات یک رئیس جمهور در یک کشور دموکراتیکه. حالا اینکه قصد و نیتش چی بوده رو کاری نداریم ولی برخورد جمهوری اسلامی نشون داد که دیدگاه این نظام به رئیس جمهور صرفا یک تدارکاتچیه که مردم از بین چند نفر دستچین شده انتخاب کنند نه مدیر اجرایی یک کشور که آزادانه توسط مردم انتخاب بشه. مردم ایران هم که اون زمان در عالم هپروت سیر میکردند وگرنه اگر اندک شعور و فهم سیاسی داشتند با صحبتهایی که سران نظام می کردند می فهمیدند آنها دنبال برقراری چه نوع حکومتی هستند. در مورد زحمت فراری دادن شاه هم اگر تاریخ بدون سانسور رو مطالعه کنی می فهمی که همین مجاهدین که بعدا سر تقسیم غنائم با جمهوری اسلامی درگیر شدند اگر نقشی بیشتر از اونها در سرنگونی پهلوی نداشتند کمتر هم نبود.
کاری با نیات قلبی بنی صدر ندارم ولی جمهوری اسلامی از همون شروع کار نشون داد که ساز و کارهای دموکراتیک مثل ریاست جمهوری رو فقط تا وقتی همسو با مقاصد خودش باشه می پذیره. بعد از اینکه بنی صدر تلاش کرد قدرت ریاست جمهوری رو به چیزی که واقعا در یک کشور دموکراتیک باید باشه نزدیک کنه شدیدا احساس خطر کردند و با دادن قدرت بی انتها به ولی فقیه و تقویت ساز و کارهایی مثل نظارت استصوابی شورای نگهبان فاتحه دموکراسی و جمهوریت رو در همون سالهای اولیه انقلاب خوندن.
جمهوری اسلامی ایران تمام زحمات فراری دادن شاه و همراهانش رو کشید که ایشون بیان قدرت مقام خودشون رو انقدر بالا ببرن تا جایی که حتی ولی فقیه هم نتونه ضد ایشون کاری کنه و یهویی کشور رو بسپارت دست مجاهدین. من کاری با فرارش به شکل یک زن ندارم مشکل من اینه اگه ایشون کار درستی کردن پس چرا مردم ایران به کمکشون نیومدن،اگه کارشون درست بوده چرا از فرانسه خارج نشدن؟
اختیاراتی که ایشون قصد داشت برای پست ریاست جمهوری ایجاد کنه جزو اولیه ترین اختیارات یک رئیس جمهور در یک کشور دموکراتیکه. حالا اینکه قصد و نیتش چی بوده رو کاری نداریم ولی برخورد جمهوری اسلامی نشون داد که دیدگاه این نظام به رئیس جمهور صرفا یک تدارکاتچیه که مردم از بین چند نفر دستچین شده انتخاب کنند نه مدیر اجرایی یک کشور که آزادانه توسط مردم انتخاب بشه. مردم ایران هم که اون زمان در عالم هپروت سیر میکردند وگرنه اگر اندک شعور و فهم سیاسی داشتند با صحبتهایی که سران نظام می کردند می فهمیدند آنها دنبال برقراری چه نوع حکومتی هستند. در مورد زحمت فراری دادن شاه هم اگر تاریخ بدون سانسور رو مطالعه کنی می فهمی که همین مجاهدین که بعدا سر تقسیم غنائم با جمهوری اسلامی درگیر شدند اگر نقشی بیشتر از اونها در سرنگونی پهلوی نداشتند کمتر هم نبود.
خدا رحمتشون کنه.