هشدار اسپویل: در ادامه این مطلب بخش هایی از داستان فیلم Dune فاش خواهد شد.
فیلم جاه طلبانه و پرهزینه Dune ساخته دنیس ویلنوو، اولین بار است که این داستان علمی تخیلی بسیار شناخته شده از زمان برداشت بسیار تاریک دیوید لینچ از این داستان در سال ۱۹۸۴ مورد اقتباس قرار می گیرد، هر چند شبکه Syfy دو مینی سریال فراموش شده بر اساس آن ساخته بود. اما حتی بعد از تاخیرهای متعدد در اکران فیلم به خاطر شیوع کرونا، Dune یک اتفاق ناقص است که بیشتر به تکمیل داستان در آینده امید می دهد تا تجربه ای راضی کنند در همه ابعادش. اسم کامل این فیلم در سینماها Dune: Part One است که کمی بیش از نیمی از اتفاقات کتاب اورجینال را در طول دو ساعت و نیم روایت می کند. بخش اول فیلم با توجه به حجم بالا و عمق روایی منبع اورجینال، پیچیدگی قابل درکی دارد.
اما به لطف کارگردانی و نویسندگی خوب ویلنوو و همکارانش، چیزهای زیادی در فیلم وجود دارند که می توان به عنوان سرنخ از آ ها استفاده کرد، چه از لحاظ شخصیت ها و چه انگیزه، افسانه شناسی و غیره. این داستان عظیم در مورد سیاره آراکیس و ناجی آینده اش پل آتریدیس (تیموتی شالامی) با مجموعه ای از بازیگران مکمل و لوکیشن های عجیب و بین کهکشانی تکمیل می شود و به همین خاطر هنگامی که تیتراژ پایانی منتشر شده و به دنباله آن اشاره می شود، چیزهای زیادی هنوز در ذهن مخاطب حل نشده باقی مانده اند. اگر چه در ادامه این مطلب شاهد اسپویل هایی خواهیم بود، اما می خواهیم به مهم ترین سوالاتی که پس از تماشای بخش اول فیلم Dune در ذهنمان ایجاد شده بپردازیم.
چه کسانی پس از سقوط خاندان آتریدیس زنده مانده اند؟
در حدود نیمه راه فیلم، وقتی هارکونن ها یکی پس از دیگری خاندان آتریدیس را با یک حمله گاز انبری و با کمک نیروهای امپراطور موسوم به سارداوکار سلاخی می کنند، سرنوشت برخی از شخصیت های اصلی ناتمام و بدون توضیح باقی می ماند. دانکن آیداهو با بازی جیسون موموآ که مربی و دوست پل است، از این مخمصه نجات یافته و در ادامه به پل و بانو جسیکا (ربکا فرگوسن) در فرار کمک می کند. اما در مورد دیگر مردان بلند مرتبه خاندان آتریدیس و مشاورانشان چه؟ دو شخصیت بسیار مهم وجود دارد که بعد از کشتار خاندان آتریدیس، هیچ اشاره ای به آن ها نمی شود: گارنی هالک (جاش برولین) متخصص اسلحه و ثوفیر هاوات (استفن مک کینلی هندرسون) یا منتات که مشاور دوک لتو آتریدیس (اسکار آیزاک) است.
آن هایی که منبع اصلی را خوانده اند می دانند که هر دو شخصیت زنده می مانند اما هر کدام رویکرد متفاوتی را پس از این فاجعه در پیش می گیرد. هالک از حمله هارکونن ها جان سالم به در برده و به قاچاق روی می آورد، در حالی که اخبار دروغ را باور کرده و فکر می کند بانو جسیکا نقش اصلی را در مرگ دوک لتو داشته است. اما هاوات توسط هارکونن ها دستگیر شده و او را جایگزین پیتر د وریس تازه درگذشته به عنوان منتات (مشاور) می کنند، جایگاهی که وی بعدها برای تضعیف رژیم هارکونن ها به منظور نابود کردنشان از درون، به کار می گیرد. اما این پیش بینی در صورتی درست خواهد بود که ویلنوو و همکارانش تصمیم بگیرند همه چیز را طبق منبع اصلی پیش ببرند. با توجه به اینکه هنوز مشخص نیست فروش این فیلم در سینماها چقدر باشد، ساخت قسمت دوم نیز قطعی نیست، چه برسد به اینکه همچنان به منبع اصلی وفادار بماند.
آیا بیشتر با داستان گذشته دکتر کینز آشنا خواهیم شد؟
در Dune: Part One، دکتر لیت-کینز با بازی شارون دانکن-بروستر یکی از تاثیرگذارترین شخصیت های سریال است. در حالی که این شخصیت در منبع اصلی یک مرد است، جدای از جنسیت، تصویری که از او در فیلم ویلنوو می بینیم چندان متفاوت از منبع اصلی نیست، به ویژه با توجه به این موضوع که در فضای فیلم هیچ تغییری در نحوه معرفی و روایت فعالیت های این شخصیت رخ نمی دهد. او به عنوان یک شاهد منفعل در تغییر رژیم بین هارکونن ها و خاندان آتریدیس به مخاطب معرفی می شود اما در ادامه مشخص می شود که اگر چه وی به هیچ یک از دو طرف وفادار نیست اما به امپراطور نیز وفاداری نداشته و بیشتر از هر چیزی خود را یک فرمن می داند. در رمان اورجینال، کینز به عنوان یک شخصیت با هویت مجهول و یک شخصیت دوگانه معرفی می شود. در این کتاب، دکتر کینس به عنوان یک سیاره شناس با دوک لتو دیدار کرده و مشخص می شود که فرمن ها به هویتی به نام «لیت» وفادار هستند.
اما فیلم ویلنوو جایی برای این همه داستان فرعی پیچیده ندارد و به جای این روایت، شخصیت کینز را در جایگاه یک مامور بی طرف امپراطوری قرار می دهد که قلبش به مردمان بومی آراکیس تعلق دارد- که شای هولود را پرستش کرده – و یک رابطه مرموز و بررسی نشده عاشقانه نیز با یکی از مردان فرمن داشته که اکنون مرده است. اما نکته کلیدی که در قسمت اول فیلم Dune نادیده گرفته می شود این است که دکتر کینز بچه ای به نام چانی دارد، که نقش او را زندایا بازی می کند. چانی تا بخش های پایانی فیلم در داستان حضور ندارد و تنها در رویاهای پل از آینده تصاویر او را می بینیم. دکتر کینز ظاهراً در نهایت پیش از بخش پایانی داستان، با بلعیده شدن توسط یک طوفان شن بزرگ به پایان راه خود می رسد و بدین ترتیب در فیلم شاهد هیچ تعاملی بین او و شخصیت چانی که قرار بوده دختر وی باشد، نمی بینیم.
چرا امپراطور به خاندان آتریدیس خیانت می کند؟
یکی دیگر از دلایل دو نیم کردن روایت کتاب برایان هربرت این است که یکی از شخصیت های اصلی افسانه شناسی Dune که باعث و بانی همه اتفاقات است، در بخش اول داستان تقریباً حضور ندارد. پادشاه امپراطور شدام چهارم، که در اقتباس دیوید لینچ در سال ۱۹۸۴ نقش او را خوزه فرر و در مینی سریال های Syfy در سال ۲۰۰۰ نقش او را جیانکارلو جیانینی بازی کرده بود، هیچ جا در فیلم ویلنوو دیده نشده و تنها در مورد او گفته می شود که باعث و بانی جایگزین کردن جایگزین کردن هاراکون ها در آراکیس با خاندان آتریدیس بوده است. به همین ترتیب، دختر او پرنسس ایرولان نیز که نقش مهمی در داستان دارد، دستکم در قسمت اول فیلم ویلنوو حضور ندارد.
البته منطقی است بازیگرانی را برای نقش های بسیار کوتاه و بدون دیالوگ چندان استخدام نکرد تا زمانی که زمان ساخت دنباله و بخش اصلی فیلم برسد اما برای به حاشیه بردن امپراطور، کارگردان مجبور می شود انگیزه او برای خیانت به دوک لتو را به ترس از احتمال شورش این خانواده علیه تاج و تخت خلاصه کند. رمان هربرت پیچیدگی ها و نکات ریز بسیاری در پرداخت این ماجرا دارد که باید ساده سازی شوند. بدین ترتیب امیدواریم در بخش دوم فیلم Dune شاهد جزییات بیشتری از انگیزه امپراطور در خیانت به خاندان آتریدیس باشیم.
چرا لتو و جسیکا ازدواج نکرده اند؟
در یکی از تاثیرگذارترین سکانس های فیلم Dune، و کمی قبل از حمله به خاندان آتریدیس، دوک لتو دیوارهای اطرافش را لمس کرده و اعترافی تکان دهنده در برابر لیدی جسیکا می کند. در حالی که جسیکا قصد دلداری او را داشته و سعی دارد از نگرانی او بابت اینکه انتقال به آراکیس چیزی بیشتر از یک تله بوده، بکاهد، لتو از پشیمانی شدید خود به خاطر ازدواج نکردن با او می گوید. بانو جسیکا یک معشوقه بوده است و خواهر بنی گسریت و بدین ترتیب تولد پسری از او و لتو با این وضعیت رابطه، موضوعی معمول و عاقلانه نبوده است. اما لتو به بانو جسیکا اجازه داده پسرشان را بزرگ کند و جادوی خواهران را به او بیاموزد و در این فرآیند پل توانایی هایی غیرعادی پیدا کند.
با علم به این موضوع که وی فرصت زیادی برای زندگی ندارد، لتو از جسیکا و بنی گسریت می خواهد که مراقب پسرش باشند زیرا وی دیگر زنده نخواهد بود که این کار را خود انجام دهد. اما حال و هوای شخصیت دوک در سکانس های پایانی زندگی اش چنان اندوهناک و ناخوشایند است که مخاطب را تحت تاثیر قرار می دهد. شیمی غیرقابل انکار او با شخصیت جسیکا با بازی ربکا فرگوسن نشانگر یک رابطه عاشقانه عمیق و مشهور است که در فیلم کمتر مورد توجه قرار می گیرد. اگر چه این موضوع به اندازه برخی دیگر از سوال های بی پاسخ مانده برای داستان حیاتی نیست، ایزاک و فرگوسن باعث می شوند مخاطب خواستار روایت تاریخچه ای بیشتر از رابطه این دو باشد و اینکه چرا لتو با جسیکا ازدواج نکرده است.
آیا قسمت دومی برای Dune در کار است؟
باز هم باید تکرار کرد که بزرگ ترین و اصلی ترین سوال بی پاسخ ما بعد از تماشای قسمت اول فیلم Dune این است که آیا Dune: Part Two ساخته شده و شاهد اقتباس کامل داستان فرانک هربرت خواهیم بود یا خیر. فیلم Dune به تنهایی به عنوان یک تجربه سینمایی نمی تواند تجربه معنادار و موفقی باشد در حالی که هنوز ساخت قسمت دوم آن تایید نشده است. اما رمان اورجینال هربرت حتی با دو دنباله به نام های Dune Messiah و Children of Dune نیز این افسانه بزرگ را وسیع تر می کند. گفته می شود هدف دنیس ویلنوو نه تنها ساخت یک فیلم دو قسمتی بر اساس کتاب اورجینال هربرت، بلکه ساخت یک سه گانه است که سومین بخش آن به ماجراهای Dune Messiah به عنوان یک فیلم واحد می پردازد تا داستان پل آتریدیس به طور کامل روایت شود.
خیلی مزخرف بوداین مدل فیلم ده سال پیش می‌ساختن شاید جالب بود، برای همینه ک فیلم اسکویید گیم انقد ازش استقبال میشه آینده فیلمسازی جهان دست کسیه ک نیاز روز‌ش بدونه، یکم سرعت و هیجان کنار مفهوم فیلم
طولانی و کسل کننده و با صحنه های اکشن از مد افتاده …………. بدون پارت دوم یا سوم اصلا معنا ندارد، بهتر بود که سریال ساخته میشد. در مقایسه با ارباب حلقه ها و استار وارز هیچ حرفی برای گفتن نداره و به نظرم بیشتر دنبال گیشه هست.
خیلی مزخرف بوداین مدل فیلم ده سال پیش می‌ساختن شاید جالب بود، برای همینه ک فیلم اسکویید گیم انقد ازش استقبال میشه آینده فیلمسازی جهان دست کسیه ک نیاز روز‌ش بدونه، یکم سرعت و هیجان کنار مفهوم فیلم
طولانی و کسل کننده و با صحنه های اکشن از مد افتاده …………. بدون پارت دوم یا سوم اصلا معنا ندارد، بهتر بود که سریال ساخته میشد. در مقایسه با ارباب حلقه ها و استار وارز هیچ حرفی برای گفتن نداره و به نظرم بیشتر دنبال گیشه هست.