معیار دولت در دهک بندی خانوارهای ایرانی برای یارانه معیشتی چه بوده است؟

یارانه معیشتی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی به بحث اصلی این روزهای مردم تبدیل شده است، یارانه های معیشتی که به یکباره اعلام شده و به ادعای دولت به حساب ۷۲ میلیون نفر ایرانی واریز شده است. از ده دهک خانوارهای ایرانی تنها دهک دهم از این یارانه ها برخوردار نشده و نه دهک دیگر با تفاوتی ۱۰۰ هزار تومانی این یارانه معیشتی را دریافت کرده اند. گفته می شود بیش از یک میلیون نفر (بخوانید یک میلیون سرپرست خانوار) نسبت به دهک بندی صورت گرفته و یارانه پرداخت شده توسط دولت اعتراض کرده اند و کامنت های کاربران روزیاتو نیز نشان می دهد که بسیاری از خانوارهای ایرانی خود را مستحق دریافت یارانه معیشتی یا بیشتر از مبلغ فعلی می دانند و برخی مدعی شده اند علیرغم نداشتن درآمد کافی یا نداشتن کار و مستاجر بودن، یارانه معیشتی اخیر را دریافت نکرده اند.

اکنون این سوال پیش می آید که معیار دولت در دهک بندی خانوارها چه بوده و چه چیزی باعث این همه اعتراض به دهک بندی صورت گرفته شده است. حجت الله عبدالملکی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است که معیار دهک بندی خانوارها مجموعه ای از متغیرهای اقتصادی و مالی مانند خودرو، گردش مالی و سودهای بانکی بوده است. عبدالملکی در این باره گفته است: «مبنای کار دولت عدالت است در ارتباط با ارز ۴۲۰۰ هزار تومانی با بی‌عدالتی شدید روبه رو بودیم در جریان ارز ۴۲۰۰ تومانی ۴۰۰ هزار میلیارد تومان از جیب مردم برداشت می‌شد چون دلار و ارز حاصل از صادرات دست مردم را نمی‌گرفت چون بخشی از آن در جیب دلال‌ها، قاچاقچیان، خارجی‌ها، تولید کننده خارجی می‌رفت و فقط و بخش کمی از آن به مردم می‌رسید اما حالا ۱۰۰ درصد این ارز به مردم داده می‌شود».

وزیر تعاون، کار و رفاع اجتماعی دولت سید ابراهیم رییسی گفته است که پرداخت یاران معیشتی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی باعث از بین رفتن قاچاق، افزایش تولید، کنترل قیمت و کاهش فاصله طبقاتی خواهد شد. وی در مورد افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی مانند روغن، مرغ و تخم مرغ و تاثیر آن بر قیمت کالاهای دیگر نیز گفته است: «افزایش قیمت در برخی کالاها مثل مرغ، روغن و تخم مرغ بر بالا رفتن قیمت سایر اقلام اثر دارد اما این افزایش بسیار محدود و ناچیز است و مجموعا برآورد ما این است که جمع افزایش قیمتی که در سهم کالاهای مختلف اتفاق می‌افتد سر جمع از میزان افزایش درآمد مردم با یارانه بیش‌تر خواهد بود و این یارانه باعث افزایش رفاه و قدرت خرید در دهک‌های مختلف می‌شود».

عبدالملکی در مورد معیار دولت در دهک بندی خانوارها نیز تصریح کرده است: «معیار دهک‌بندی مجموعه‌ای از متغیرهای مالی مثل خودرو گردش بانکی سودهای بانکی است ملک و خانه افراد جزو ملاک‌های دهک‌بندی نیست و بعد خانواده را با درآمد، جریان مالی، حقوق و سود بانک را در نظر می‌گیریم و دهک‌بندی را انجام می‌دهیم این اطلاعات را هم از خزانه کل کشور، بانک مرکزی، بیمه و صندوق‌های بازنشستگی گرفته‌ایم. در این دهک‌بندی‌ها اولاً ملک به ارزش آن در نظر گرفته نشده است ثانیاً تراکنش‌های مالی طی چند سال در نظر گرفته می‌شود.». وی افزوده است که دولت برای دهک‌ بندی کل گردش مالی خانواده را در نظر گرفته می شود، اینکه فرزندان خانواده شاغل هستند، درآمد و ماشین دارند یا عملاً جدا شده اند اما سازمان هدفمندی یارانه‌ها و وزارت کار تمام درآمد و دارایی خانواده را ملاک قرار می‌دهد.

عبدالملکی در مورد کسانی که می توانند به دهک بندی و یارانه معیشتی اعتراض کنند نیز گفته است: «دو گروه داریم که می‌توانند اعتراض کنند؛ اول گروه‌هایی که یارانه ۴۵ هزار تومانی دریافت نمی‌کردند و به طور کلی در داده‌های رفاهی نبودند. همانطور که می‌دانید این داده‌ها از سال ۹۳ ثبت نام جدید انجام نشده است. گروه دوم کسانی هستند که یارانه ۴۵ هزار تومانی را دریافت می‌کردند ولی یارانه جدید را دریافت نکردند که آنها هم از چند طریق می‌توانند اعتراض خود را ثبت کنند. راه اول مراجعه به سایت حمایت وزارت رفاه است و در آنجا اعتراض خود را ثبت کنند. راه دوم که ساده‌تر است تماس با شماره تماس گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ وزارت رفاه است که دهک بندی راه اعلام می‌کند و از همانجا می‌تواند اعتراض خود را ثبت کند. حتی اگر چند ماه آینده هم اعتراض صورت بگیرد و جزء ۹ دهک اول شناسایی شوند پرداخت صورت خواهد گرفت».

وزیر رفاه در مورد کالابرگ الکترونیکی نیز گفته است: « بناست مقادیری مشخص شود و مردم با کارت خود به فروشگاه مراجعه کنند و با قیمتی قبل از افزایش قیمت پرداخت می‌کنند. بنابراین با این اقدام با افزایش قیمتی نخواهیم داشت و قیمت‌ها برمی‌گردد به همان قیمت‌های قبلی و این سیستم اثرش برای اقتصاد کشور بهتر است مردم مطمئن باشند تا هنگامی که این کالا برگ فراهم شود یارانه نقدی پرداخت خواهد شد».

بیشتر بخوانید:

چگونه بفهمیم در چه دهکی هستیم؟