کارگزار ناظر کیست و چه وظایفی دارد؟

یکی از مفاهیم کلیدی در بازار بورس، کارگزار ناظر بورس است که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.

کارگزار ناظر کیست؟

در بازار بورس، خرید و فروش سهام برای مشتریان حقیقی تنها از طریق کارگزاری ها یا همان کارگزار ناظر بورس صورت می گیرد. در حقیقت، کارگزاری ها واسطه ی میان خریداران و فروشندگان هستند.

در سیستم معاملاتی قبلی سهام، مشتریان می توانستند سهام خود را در کارگزاری های مختلف به فروش رسانند. برای مثال اگر در دو کارگزاری حساب معاملاتی داشتید، می توانستید از طریق یکی از آن ها سهام خریداری کنید و از طریق دیگری سهام تان را بفروشید. یعنی الزامی به یکسان بودن کارگزار خریدار و فروشنده نبود.

اما با راه اندازی سیستم معاملاتی جدید در سال های اخیر، مفهوم تازه ای به نام کارگزار ناظر به بازار بورس افزوده است. حالا سهامداران باید دارایی سهام خود در هر نماد معاملاتی را توسط همان کارگزاری بفروشند که سهام خود را از آن خریداری کرده اند.

نحوه تشخیص کارگزار ناظر

اگر تنها در یک کارگزاری حساب معاملاتی دارید که همه ی خرید و فروش های خود را با آن انجام می دهید، کارگزار ناظر شما همان کارگزاری است که با آن کار می کنید.

اما اگر دارایی سهام متفاوتی در نمادهای معاملاتی مختلف دارید، کارگزار ناظر شما بر اساس سابقه ی معاملاتی شما با کارگزاری های مختلف تعیین می شود. یعنی در هر نماد معاملاتی بسته به سابقه معاملاتی تان، کارگزار ناظر متفاوتی خواهید داشت.

برای تشخیص این کارگزاری روش های مختلفی وجود دارد:

۱- مراجعه به سایت اینترنتی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به آدرس ddn.csdiran.ir و مشاهده‌ ی کارگزار ناظر در قسمت سرویس‌ های الکترونیکی به سهامداران

سهامداران حقیقی برای استفاده از این قابلیت باید کد ملی و سهامداران حقوقی هم می‌ بایست کد سهامداری خود را در سامانه وارد کنند.

۲- تطابق گواهینامه ی نقل و انتقال و سپرده سهام

در این روش سهامدار در هر نماد پس از مراجعه به سایت شرکت سپرده‌ گذاری اوراق بهادار، کد کارگزار خریدار یا فروشنده را که در آخرین گواهینامه‌‌ ی نقل و انتقال سهام صادر شده را با جدول شناسایی کد کارگزاری که در سایت موجود است، تطابق داده و از کارگزار خود در هر نماد معاملاتی اطلاع یابد.

توجه: بر اساس اطلاعیه سازمان بورس و اوراق بهادار، چنانچه کد کارگزار خریدار یا فروشنده در آخرین گواهینامه ی نقل و انتقال و سپرده سهام صادره‌ ی پیش از ۱۶/۰۹/۱۳۷۸ برابر ۹۹۹، ۸۸۸، ۷۷۷، ۶۶۶ یا ۱۱ باشد، سهامداران تنها از روش اول می‌ توانند از کارگزار ناظر خود مطلع شوند.

نحوه تغییر کارگزار ناظر

برای تغییر کارگزار با روش سنتی، سهامدار باید پس از فروش تمام دارایی سهام خود در یک نماد معاملاتی، حداقل برای یک روز معاملاتی دارایی سهام خود را در آن نماد صفر نگه دارد. پس از آن، کارگزار خریدار در اولین معامله ی آن نماد، کارگزار ناظر محسوب خواهد شد.

جز این، ۳ روش دیگر هم برای تغییر کارگزار ناظر وجود دارد:

۱- به صورت حضوری به شرکت سپرده‌ گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کنید و با ارا‌ئه‌ ی اصل و کپی شناسنامه، درخواست تغییر کارگزار خود را ثبت کنید.

۲- به سایت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کنید و پس از دریافت و تکمیل فرم درخواست غیرحضوری تغییر کارگزار ناظر، آن را به همراه گواهی امضا از دفاتر اسناد رسمی برای شرکت سپرده‌ گذاری مرکزی پست کنید.

۳- به کارگزاری‌ هایی که در نماد معاملاتی موردنظر می‌ توانند به عنوان کارگزار ناظر فعالیت کنند، مراجعه کنید.