علت خارش چشم چیست؟

خارش چشم گرچه معمولاً نشانه ی مشکل جدی ای نیست اما به طور قطع می تواند آزاردهنده باشد و زندگی روزمره ی ما را تحت تأثیر قرار دهد. این روزها افراد بیشتری به خارش چشم مبتلا شده اند که بدون شک از وابستگی شدید به گوشی های هوشمند و کار با کامپیوتر نشأت می گیرد. پس اگر دچار خارش چشم شده اید به احتمال فراوان به استفاده بیش از حد از گوشی بر می گردد هر چند می تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.

اگر به خارش چشم دچار شده اید، باید علت آن را پیدا کنید تا بتوانید به نحوی مناسب آن را درمان کنید و از خارش دوباره ی چشم ها در آینده جلوگیری کنید.

علت خارش چشم چیست؟

در ادامه با علل مختلف خارش چشم و نحوه ی درمان هر یک آشنا خواهیم شد.

۱- خارش چشم ناشی از خشکی چشم

یک علت خارش چشم می تواند خشکی چشم ها باشد که مشکل بسیار رایجی است.

این مشکل زمانی رخ می دهد که یا چشم ها اشک کافی تولید نمی کنند، یا اشک چشم ها به سرعت خشک می شود، امری که می تواند باعث خارش و اذیت شدن چشم ها شود.

خشکی چشم دلایل مختلفی دارد که رایج ترین آن ها عبارتند از:

• خیره شدن زیاد به وسایل الکترونیک مانند تلفن همراه، کامپیوتر و تلویزیون
• بالا رفتن سن
• خشکی هوا / پایین بودن رطوبت هوا
• استفاده از لنزهای چشمی
• تغییرات هورمونی (در زنان)

نحوه درمان:

اولین قدم، امتحان کردن برخی قطره های چشم بدون نسخه است، مثل اشک های مصنوعی یا قطره های چشم روان کننده. اگر مؤثر واقع نشدند، به پزشک مراجعه کنید تا قطره چشم قوی تری برایتان تجویز کند که هم التهاب چشم ها را از بین ببرد، هم به تولید اشک چشم کمک کند.

شما باید به علت اصلی خشکی چشمان خود هم توجه داشته باشید. مثلاً استفاده از وسایل الکترونیک را کاهش دهید، از دستگاه بخور استفاده کنید یا لنز چشم هایتان را تغییر دهید.

۲- خارش چشم ناشی از آلرژی

آلرژی هم مشکل بسیار رایجی است و علاوه بر عطسه یا آبریزش چشم می تواند باعث خارش و تحریک شدن چشم ها هم شود.

این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که دستگاه ایمنی بدن عامل آلرژی‌زا را تهدیدی خطرناک تشخیص می دهد، به همین دلیل ماده ای شیمیایی به نام هیستامین آزاد می کند. هیستامین باعث بروز التهاب می شود، امری که می تواند منجر به وقوع واکنش آلرژیک شود.

آلرژی ها می توانند فصلی یا دائمی باشند و چیزهای مختلفی در فضای داخل و خارج باعث بروز آن ها می شود. برخی از رایج ترین عوامل آلرژی‌زا عبارتند از:

• گرده های گیاهان
• گرد و غبار
• شوره بدن حیوانات خانگی

نحوه درمان:

برای درمان خارش چشم ناشی از آلرژی چند راه وجود دارد:

1. ابتدا اشک های مصنوعی را امتحان کنید، چون می توانند به تخلیه ی فیزیکی عوامل آلرژی‌زا از داخل چشم ها کمک کنند.
2. اگر کمکی نکرد، می توانید از قطره های چشمی آنتی هیستامین استفاده کنید که مخصوص آلرژی هستند. این قطره ها ممکن است بدون نسخه یا تجویزی باشند.
3. اگر علاوه بر خارش، چشم هایتان ورم هم کرده، می توانید یک کمپرس سرد بر روی آن ها بگذارید.

هشدار: از مالیدن چشم ها خودداری کنید، چون می تواند چشم ها را بیشتر تحریک کند و باعث ورود هر چه بیشتر عوامل آلرژی‌زا به درون چشم ها شود.

می توانید اقدامات پیشگیرانه ای هم برای جلوگیری از خارش چشم ها داشته باشید. برای این منظور، یک تست آلرژی دهید تا معلوم شود به چه چیزهایی آلرژی دارید تا از آن ها دوری کنید.

۳- خارش چشم ناشی از لنزهای چشمی

استفاده از لنزهای چشمی خطری ندارد اما می تواند چشم ها را اذیت کند. لنزهای چشمی جسمی خارجی هستند. به همین دلیل، همچون هر جسم خارجی دیگری، در صورتی که مدت زمان زیادی در چشم ها باقی بمانند، بدن شروع به پس زدن آن ها می کند.

علتش آن است که قرنیه، بیرونی ترین لایه ی چشم، به اکسیژن نیاز دارد. چشم ها اکسیژن مورد نیاز خود را از محیط می گیرند. استفاده ی طولانی مدت از لنز می تواند منجر به تحریک چشم ها و کمبود اکسیژن در سطح آن ها شود.

این کمبود اکسیژن می تواند باعث التهاب، خشکی و خارش در چشم ها شود.

نحوه درمان:

لازم نیست برای حل این مشکل استفاده از لنز را به کلی کنار بگذارید. برای به حداقل رساندن عوارض استفاده از لنز این راهکارها را بگیرید:

• از قطره هایی استفاده کنید که مخصوص مرطوب سازی مجدد لنزهای چشمی هستند (این قطره ها بدون نسخه هستند).
• با مراجعه به چشم پزشک از مناسب بودن اندازه ی لنزهای خود و کوچک نبودن آن ها برای چشم هایتان اطمینان حاصل کنید.
• گهگاه به چشمان خود استراحت دهید و به جای لنز، از عینک استفاده کنید.
• به جای لنزهای معمول، از لنزهای روزانه ی یک بار مصرف استفاده کنید چون معمولاً اکسیژن را بهتر از خود عبور می دهند، امری که احتمال خشکی چشم ها و درنتیجه، خارش آن ها را کاهش می دهد.

۴- خارش چشم ناشی از عفونت

چشم ها به طرق مختلفی می توانند دچار عفونت شوند. یک دلیل آن می تواند رشد افراطی باکتری های نرمال در چشم ها باشد که باعث بروز التهاب می شود. یک علت دیگر می تواند آلوده شدن چشم ها به دیگر باکتری ها یا ویروس ها باشد.

اگر دچار عفونت شده باشید، احتمالاً علائم دیگری هم علاوه بر خارش دارید. التهاب ملتحمه یا کنژنکتیویت (Conjunctivitis) شایع ترین نوع عفونت چشم است و علائمی همچون خارش، ترشح، احساس وجود ریگ در چشم و قرمزی چشم ها دارد.

عفونت های باکتریایی هم می توانند باعث خارش چشم شوند. برخی از آن ها عبارتند از:

• التهاب قرنیه یا کراتیت (Keratitis)
• سلولیت (Cellulitis)
• عفونت داخل کره چشم یا اندوفتالمیت (Endophthalmitis)

نحوه درمان:

رعایت بهداشت برای جلوگیری از سرایت عفونت به دیگران از اهمیت زیادی برخوردار است، مثل خودداری از دست زدن به چشم ها و شستشوی مرتب دست ها.

در صورتی که فکر می کنید به عفونت چشم دچار شده اید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. ممکن است لازم باشد با تجویز پزشک داروهای ضد التهاب یا آنتی بیوتیک، بسته به نوع عفونت چشم تان مصرف کنید.

علاوه بر این، توصیه می شود روبالشی، حوله و هر چیز دیگری که با چشم هایتان تماس دارد را بشویید و لوازم آرایشی ای که به تازگی استفاده کرده اید را دور بریزید، چون ممکن است آلوده شده باشند.

۵- خارش چشم ناشی از بلفاریت

بلفاریت (Blepharitis) به التهاب پلک ها، به ویژه لبه های آن ها اطلاق می شود.

التهاب پلک ها، چشم ها را اذیت می کند.

علت این امر می تواند مسدود شدن غدد درون پلک ها، مشکلات پوستی ای همچون روزاسه یا درماتیت سبوره ای، عفونت، آلرژی یا خشکی چشم باشد.

برخی علائم این مشکل عبارتند از: خارش، سوزش، ورم کردن و قرمز شدن پلک ها و پوسته پوسته یا زبر شدن پوست دور چشم ها.

نحوه درمان:

بلفاریت در اغلب موارد با روش های خانگی قابل درمان است. برای حل این مشکل توصیه می شود یک کمپرس گرم بر روی چشمان خود قرار دهید تا سلامت غدد درون پلک ها حفظ و از انسداد آن ها جلوگیری شود.

علاوه بر این، باید چشم های خود را تمیز نگه دارید تا گرد و غبار، پوسته ها و باکتری های اضافه پاک شوند. می توانید از شوینده های مخصوص چشم استفاده کنید یا حتی با مقدار کمی شامپو بچه ی رقیق شده، چشمان خود را به آرامی شستشو دهید.

در موارد شدیدتر بلفاریت، در صورتی که علت آن عفونت باکتریایی باشد، ممکن است لازم باشد با تجویز پزشک از قطره های چشم استروئیدی ضد التهاب یا آنتی بیوتیک استفاده کنید.