فرقی نمی کند سفرتان تفریحی یا زیارتی باشد یا کاری یا تحصیلی؛ برای سفر به خارج از کشور اولین چیزی که به آن نیاز دارید، پاسپورت یا گذرنامه است. در واقع پاسپورت مجوز خروج شما از یک کشور و ورودتان به کشوری دیگر است. در ادامه با نحوه دریافت پاسپورت آشنا خواهیم شد.
پاسپورت چیست و شامل چه اطلاعاتی می شود؟
پاسپورت یک مدرک شناسایی رسمی در سطح بین المللی است و با داشتن ویزا، که به صورت برچسبی مهرخورده به یکی از صفحات خالی پاسپورت چسبانده می شود، برای مسافرت خارجی معتبر می شود.
در اولین صفحه گذرنامه و صفحه داخلی پشت جلد، متنی در مورد مسئولیت صاحب گذرنامه در خصوص حفظ آن و مالکیت کشور صادرکننده پاسپورت درج شده است. همچنین، عبارت‌هایی درباره نگهداری از آن و درخواست تحویل آن به پلیس و مراجع قانونی در صورت مفقودی نوشته شده است.
در صفحه اطلاعات شخصی نیز اطلاعات دارنده پاسپورت شامل نام، نام خانوادگی، نام، نام پدر، تاریخ و محل تولد، جنسیت و عکس صاحب پاسپورت، تاریخ صدور و انقضا، کشور محل اقامت، محل صدور و نام و سمت صادر کننده ثبت شده است.
در حال حاضر، پاسپورت‌ها دارای شماره‌ای تایپ شده در پایین صفحه اطلاعات هستند که اطلاعات پاسپورت در آن به‌صورت کد ثبت شده است و از استانداردهای ICAO پیروی می‌کند.
صفحه بعدی به‌منظور چسباندن عکس همراهان صاحب گذرنامه استفاده می‌شود و مابقی صفحه‌ها خالی هستند که برای انجام عملیات اداری مانند مهر ورود و خروج به کشور مقصد یا مبدا، چسباندن ویزا یا اجازه کار و توضیحاتی از قبیل محدودیت مسافرت، تغییر زمان اعتبار پاسپورت و… مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع پاسپورت ایرانی
پاسپورت عادی (توریستی): گذرنامه‌ای که به شهروندان هر کشور اعطا می‌شود. با استفاده از این گذرنامه می‌توان برای مقاصد گردشگری، تحصیل و تجارت به خارج از کشور مسافرت کرد. طبق ماده ۱۴ قانون گذرنامه، صدور گذرنامه عادی در ایران به عهده شهربانی کل کشور و در خارج از ایران نیز ماموران کنسولی یا سیاسی عهده‌دار امور کنسولی خواهند بود.
پاسپورت همراه: گذرنامه‌ها اغلب برای هر فردی به‌صورت مجزا صادر می‌شوند، اما افراد زیر ۱۸ سال به‌عنوان همراه در گذرنامه یکی از اقوام (اقوامی که در قانون اجازه این کار را داشته باشند) ثبت می‌شوند. اعضای خانواده‌ای هم که بخواهند گذرنامه‌شان را با یکدیگر بگیرند، می‌توانند چنین کاری را انجام دهند و در این صورت نام زن و اولاد کمتر از ۱۸ سال به‌عنوان همراه ثبت می‌شود. نام نوزادانی هم که از بانوان ایرانی مقیم خارج در زمان توقف مادر در ایران متولد شوند، در گذرنامه مادر ثبت می‌شود و البته در این مورد نیازی هم به اجازه پدر وجود ندارد. همچنین زمانی که خارج از ایران، شوهر ایرانی در محل تولد نوزاد حاضر نباشد، باز هم نام نوزاد به‌عنوان همراه در گذرنامه مادر ثبت می‌شود.
پاسپورت دیپلماتیک: این نوع گذرنامه به دیپلمات‌ها و مقام‌های سطح بالای سیاسی اعطا می‌شود. گاهی اوقات سیاست‌های صدور ویزا برای دارندگان این نوع از گذرنامه با افراد عادی متفاوت است.
پاسپورت خدمت: این گذرنامه برای کارمندان دولت به‌منظور سفرهای کاری‌شان در نظر گرفته شده است. قوانین مربوط به آن‌ها همانند گذرنامه‌های دیپلماتیک است.
چه کسانی شرایط گرفتن پاسپورت را ندارند؟
صدور گذرنامه یا پاسپورت شرایطی دارد که اگر شخصی این شرایط را نداشته باشد برایش گذرنامه صادر نمی شود. به همین دلیل افرادی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم، شرایط گرفتن پاسپورت را ندارند:
– افرادی که طبق دستور کتبی مسئولین قضایی اجازه ندارند از کشور خارج شوند و اصطلاحا ممنوع الخروج هستند.
– افراد دارای سوء پیشینه (این دسته از افراد ۲ سال پس از زمان سوء پیشینه شان می توانند پاسپورت بگیرند).
– افرادی که خروجشان از کشور بر طبق نظر مسئولین به حکومت آسیب بزند.
– افرادی که مالیات و مبالغی را به دادگستری و ثبت بدهکار باشند.
چه کسانی شرایط گرفتن پاسپورت را دارند؟
اگر هر کدام از موارد گفته شده را نداشته باشید، می توانید پاسپورت دریافت کرده و از کشور خارج شوید. همچنین صدور پاسپورت برای افراد زیر ۱۸ سال مانعی ندارد و باید با اجازه ولی کودک همراه باشد. مشمولین نظام وظیفه هم در صورت داشتن دستور کتبی از اداره وظیفه عمومی می توانند از کشور خارج شوند. دانستن این نکته ضروری است که افراد مختلف در شرایط بحرانی و حاد، این امکان برایشان فراهم است تا با تهیه مجوز از دادگستری شهر خود اقدام به خروج از کشور نمایند.
مدارک لازم برای دریافت پاسپورت
کلیه متقاضیان برای دریافت گذرنامه باید مدارک زیر را به‌همراه داشته باشند و البته باید توجه داشت که حضور فرد متقاضی گذرنامه (در همه رده‌های سنی) در دفتر پلیس+ ۱۰ ضروری است:
– اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی با تائیدیه ثبت احوال برای کلیه متقاضیان
– ارائه اصل آخرین گذرنامه (در صورت معتبر بودن)
– یک قطعه عکس بیومتریک که در دفتر پلیس +۱۰ اخذ می‌شود با در نظر داشتن شرایط زیر:
آقایان بدون کلاه، عینک، کراوات، زیور آلات و آرایش مو و محاسن به‌طوری که پیشانی و گوش‌ها مشخص باشند. همچنین رنگ لباس و زمینه یکسان نباشد.
خانم‌ها با حجاب کامل بدون آرایش و زیورآلات، با استفاده از روسری یا مقنعه ساده و تیره به‌طوری که گردی صورت مشخص باشد. (برای دختران بالای ۶ سال با حجاب کامل)
هزینه عکس در دفاتر پلیس +۱۰ مبلغ ۱۳۰,۶۶۰ ریال است.
– اجازه محضری برای افراد زیر ۱۸ سال از سوی پدر یا قیم قانونی
– افرادی که سن بالای ۱۵ سال دارند، باید شناسنامه عکس‌دار ارائه دهند.
– افرادی که سن کمتر از ۱۵ سال دارند باید گواهی اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه یا گذرنامه عکس‌دار ارائه دهند.
– افراد زیر ۶ سال باید به‌همراه یک قطعه عکس در دفتر پلیس+۱۰ حاضر شوند.
– بازنشستگان نظامی که ۵ سال از زمان بازنشستگی نگذشته باشد، باید از حفاظت یگان مربوطه نامه‌ای را ارائه دهند.
– نظامیان شاغلی که قصد دریافت گذرنامه دارند باید نامه حفاظت یگانشان را ابتدا در دبیرخانه اداره گذرنامه ثبت کنند و سپس به دفاتر خدمات الکترونیک نظامی ارائه دهند.
مدارک اختصاصی آقایان
– ارائه اصل و کپی کارت هوشمند پایان خدمت یا معافیت یا موافقت‌نامه سازمان وظیفه عمومی برای مشمولان
نکته: همان طور که گفته شد آقایان باید کارت پایان خدمات یا معافیت‌شان به‌صورت هوشمند باشد و افرادی هم که درخواست کارت هوشمند کرده باشند بعد از گذشت ۲۴ ساعت از زمان ثبت درخواست، می‌توانند با در دست داشتن برگ ثبت درخواست، به مراحل مربوط به گذرنامه اقدام کنند.
– نیازی به ارائه کارت پایان خدمت برای آقایان بالای ۵۰ سال وجود ندارد.
– دانشجویان و دانش‌آموزان باید نامه‌ای را از محل تحصیل‌شان دریافت و به سازمان وظیفه عمومی تحویل دهند.
مدارک اختصاصی بانوان
اجازه محضری همسر بانوان متاهل الزامی است و بندی جداگانه در فرم درخواست به همین منظور درج شده است. البته در خصوص بانوان مقیم خارج نیازی به اجازه محضری همسر وجود ندارد.
بانوانی که همسرشان فوت شده باید اصل گواهی فوت یا اصل شناسنامه باطل شده را ارائه کنند و برای خانم‌های مطلقه نیز ارائه اصل طلاق‌نامه اجباری است.
چند نکته دیگر در رابطه با دریافت پاسپورت
توجه داشته باشید افرادی که در خارج از کشور متولد شده‌اند، باید مدرک نحوه ورودشان را نیز برای دریافت گذرنامه ارائه کنند. افرادی نیز که می‌خواهند گذرنامه‌شان را ابطال کنند که بیش از یک سال اعتبار دارد، دریافت نامه از اداره گذرنامه برایشان الزامی است.
همچنین باید توجه داشت که به‌طور معمول، زمان گرفتن یا تمدید گذرنامه حدود یک تا دو هفته است؛ اما اگر نیاز سریع‌تری به گذرنامه دارید، می‌توانید از طریق دفاتر پلیس +۱۰ ثبت درخواست را انجام دهید و با در دست داشتن مدارک، به اداره کل گذرنامه استان مراجعه کنید.
هزینه صدور پاسپورت
هزینه های صدور پاسپورت هر ساله با تغییراتی همراه است.
بخشی از هزینه ها مربوط به عوارض نیروی انتظامی و شهرداری و بخشی هم مربوط به خود هزینه دفاتر پلیس +۱۰ و هزینه های پستی و … است.
نکته اساسی در این زمینه این است که واریز از طریق اینترنت، عابربانک و فیش واریزی بانک به هیچ عنوان قابل قبول نیست و فقط از طریق دستگاه کارتخوان (POS) مستقر در دفاتر انجام می‌شود.
البته هزینه درخواست صدور گذرنامه با احتساب هزینه پستی در دفاتر الکترونیک انتظامی از طریق دستگاه‌های کارت خوان موجود در دفاتر دریافت می‌شود.
اعتبار پاسپورت چقدر است؟
گذرنامه نیز همانند بسیاری از مدارک شناسایی دارای مدت اعتبار است. در ایران بر اساس قانون، گذرنامه‌های جدید از تاریخ صدور پنج سال اعتبار دارند که فقط برای پنج سال دیگر می‌توان آن‌ها را تمدید کرد. افرادی که گذرنامه دارند، می‌توانند از آن برای سفر به کلیه کشور‌ها استفاده کنند؛ اما ممکن است در مواردی دولت سفر به کشوری خاص را ممنوع یا محدود کند که در این صورت باید بر اساس قانون عمل شود و ممکن است امکان سفر به آن کشور وجود نداشته باشد.
بدون نظر