سریع ترین هواپیماهای جنگی سرنشین دار جهان؛ از MiG-23 تا SR-71 Blackbird

صنعت هوانوردی از زمانی که اوروایل و ویلبر رایت اولین پرواز تاریخ را در کیتی هاوک، نیویورک سیتی رقم زدند، راه درازی را طی کرده است. اکنون دهه ها گذشته و مرزهای قدرت مانور، سازه و سرعت هواپیماها از حد و حدودی که این دو پیشگام صنعت هوانوردی تصور می کردند نیز فراتر رفته است. خلاقیت، گسترش سفر و جنگ باعث شده که رقابت مهندسی برای خلق کارآمدترین و موثرترین هواپیماها سرعت بگیرد.

انواع مختلفی از موتورها و سبک های طراحی متنوع با هم ترکیب شده اند تا سریع ترین هواپیماهای تاریخ را خلق کنند. کشورهایی مانند ایالات متحده و روسیه در ساخت هواپیماهای مافوق صوت پیشگام بوده اند و برخی از هواپیماهای جنگی که دهه ها پیش تولید کرده اند هنوز هم در سرویس وجود دارند. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با ۱۰ مورد از سریع ترین هواپیماهای جنگی سرنشین دار جهان تا سال ۲۰۲۲ آشنا کنیم.

۱۰- Eurofighter Typhoon

جنگنده Eurofighter Typhoon به خوبی در حد و اندازه های نامش بوده و در تلاشی مشترک توسط کشورهای اروپایی و در دوران اوج جنگ سرد ساخته شد تا از این کشورها در مقابل اتحاد جماهیر شوروی محافظت نماید. بریتانیا، آلمان، ایتالیا و اسپانیا با هم همکاری کردند تا این جت جنگنده با قدرت مانور بالا را بسازند که سرعت آن به دو ماخ رسیده و می تواند ۱,۳۲۰ مایل را در یک ساعت طی کند. وقتی جنگ سرد به شکل ناگهانی پایان یافت و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رخ داد، کشورهای اروپایی به ناگهان دیگر نیازی به این جت جنگنده ندیدند در حالی که نسخه نهایی هنوز تولید نشده بود و به همین خاطر بحثی طولانی بر سر اینکه چه کسی مسئول تامین هزینه های تولید و ساخت این جنگنده است بین آن ها درگرفت. در نهایت نسخه نهایی آن در سال ۲۰۰۳ تولید شد و نشان داد که از لحاظ طراحی و توانمندی بسیار کارآمد است. بدین ترتیب کشورهای اروپایی بسیاری به استفاده و سفارش ساخت آن ادامه دادند و در کشورهای مختلف تولید می شود.

۹- Grumman F-14 Tomcat

اگر چه بحث زیادی در مورد آن وجود ندارد اما در دوران جنگ ویتنام درگیری های هوایی اندکی نیز وجود داشت. در طول جنگ ویتنام، در مواردی میگ های روسی توسط نیروهای ویتنامی برای اذیت و آزار هواپیماهای آمریکایی استفاده شد. بدین ترتیب مهندسان آمریکایی از تجربیات خود در مبارزه با میگ های روسی برای طراحی یک جت جنگنده در سال ۱۹۷۰ استفاده کردند که به نام Grumman F-14 Tomcat شناخته می شود. این هواپیما که به سرعت ۲.۳۴ ماخ یا ۱,۵۴۴ مایل بر ساعت می رسید، تا اوایل دهه ۲۰۰۰ نماد نیروی هوایی ایالات متحده بود. این هواپیماها هنوز هم در خاورمیانه و به طور ویژه در نیروی هوایی ایران وجود داشته و مورد استفاده قرار می گیرند. بعد از اینکه ایالات متحده، نمونه های جدیدی از این هواپیما را سفارش نداد، تنها خریدار خارجی آن ها نیروی هوایی ایران پیش از انقلاب و در دوره شاهنشاهی بود.

۸- Shenyang J-11

بسیاری از سریع ترین هواپیماهای جهان، کپی های نسبی یا کپی های دقیق از طراحی های مشابه هستند. جنگنده چینی Shenyang J-11 بر اساس سریع ترین هواپیمای جنگی اتحاد جماهیر شوروی در دوران خود ساخته شده است و هنوز هم ساخت آن ادامه دارد. با حداکثر سرعت ۱,۵۵۳ مایل بر ساعت یا ۲.۳۵ ماخ، Shenyang J-11 یکی از سریع ترین هواپیماهای سرنشین دار جهان و هواپیماهای جنگی همچنان در سرویس است. این هواپیمای مافوق صوت در پاسخ به برتری فزاینده هوایی کشورهای عضو ناتو و ساخت هواپیماهای نسل چهارم آن ها ساخته شد. Shenyang J-11 یک جنگنده چند منظوره است که توانایی پرتاب بمب و حفظ برتری هوایی در نبرد با هواپیماهای هم سطح را دارد.

۷- MiG-23 “Flogger”

MiG-23 با لقب Flogger به معنای «شلاق زن» یک جنگنده بمب افکن هیبریدی با سرعت ۲.۳۵ ماخ است که می تواند به سرعت حدود ۱,۵۵۳ مایل بر ساعت برسد. این جت توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۷۰ تولید شد و در حالی که نیروی هوایی کنونی روسی نیازی به استفاده از آن نمی بیند اما هنوز هم نمونه هایی از آن در اختیار نیروی هوایی هند و سریلانکا قرار دارد. این جنگنده بمب افکن یکی از پرتولیدترین هواپیماهای جنگی تاریخ است که مشتریان بسیاری داشت و بسیاری از کشورها نیز توانستند نسخه های ساقط شده را بررسی کنند. جنگنده Flogger در نهایت پس از آنکه مشخص شد سرعت بالایش باعث می شود در مانورهای نبردهای تن به تن دردسرساز است، به یک بمب افکن قهار تبدیل شد.

۶- Sukhoi SU-27 “Flanker”

Sukhoi SU-27 “Flanker” یک جت جنگنده دو موتوره متعلق به اتحاد جماهیر شوروی است که امروزه نیز هنوز در سرویس بوده و در ابتدا به عنوان پاسخی به ساخت جنگنده های نسل چهارمی ایالات متحده ساخته شد. با عمر نزدیک به ۳۵ سال، SU-27 به سرعت ۱,۶۰۰ مایل بر ساعت یا ۲.۳۵ ماخ می رسد. جنگنده ملقب به مهاجم کناری برای بدست آوردن برتری هوایی تولید شده و طوری طراحی شده که قدرت مانور زیادی داشته باشد که به آن امکان می دهد انواعی از عملیات های هوایی را انجام دهد. به دلیل موفقیت هایش و قدرت های متنوعش به عنوان یک جت جنگنده، نسخه های مختلفی از آن ساخته شد که نسخه چینی Shenyang J-11 تنها یکی از این نسخه های مشتق شده بود.

۵- McDonnell Douglas F-15E Strike Eagle

با سرعت ۱,۶۵۰ مایل بر ساعت یا ۲.۵ ماخ، بمب افکن McDonnell Douglas F-15E Strike Eagle می تواند با سرعت نزدیک به دو برابر سرعت صوت پرواز کند. این بمب افکن تاکتیکی آمریکایی برای برتری هوایی و عملیات های دوربرد با سرعت بالا در نسخه بمب افکن ها طراحی شد. این بمب افکن مافوق صوت در سال ۱۹۷۶ وارد سرویس شد و در دوران فعالیتش تغییر زیادی در ساختار آن رخ نداد. McDonnell Douglas F-15E Strike Eagle یکی از موفق ترین هواپیماهای جنگی تولید شده توسط ایالات متحده تولید شده و به همین خاطر اسراییل، عربستان سعودی و کره جنوبی نیز فروندهای متعددی از آن را خریداری کردند.

۴- Mikoyan MiG-31 “Foxhound”

یک تولید دیگر متعلق به دوران جنگ سرد، هواپیمای MiG-31 ملقب به Foxhound به معنای تازی مخصوص شکار روباه با قربانی کردن سرعت، نسبت به نسخه های پیشین خود توانمندی های بیشتری داشت اما قدرت مانور بالای آن نقطه قوتش به شمار می رفت. این هواپیما همچنان یکی از سریع ترین هواپیماهای جنگی سرنشین دار جهان است که توانایی رسیدن به سرعت ۱,۹۰۰ مایل یا ۲.۸۳ ماخ را دارد. در کنار سرعت بالای یک تازی شکاری، این جنگنده یکی از اولین هواپیماهای جنگی بود که از سیستم های راداری استفاده می کرد تا جنگنده های رادارگریز را رهگیری کند. و در کنار آن این جنگنده روسی توانایی موشک های هوا به هوای دوربرد را نیز داشت، توانمندی که در آن دوران تنها از یک هواپیمای دیگر بر می آمد.

۳- Mikoyan-Gurevich MiG-25 “Foxbat”

جنگنده MiG-25 “Foxbat آخرین هواپیمایی بود که توسط میخاییل گورویچ طراحی شد، مهندس مشهور اتحاد جماهیر شوروی که اکثر هواپیماهای این ابرقدرت را در دوران جنگ سرد در کمپانی اش با نام Mikoyan-Gurevich طراحی کرد. این هواپیمای روسی یکی از سریع ترین هواپیماهای دوران خود بوده و به سرعت ۲,۱۹۰ مایل بر ساعت یا ۳.۲ ماخ رسیده بود. وقتی Foxbat رونمایی شد، نیروهای اطلاعاتی کشورهای ناتو و ایالات متحده از دیدن چنین جتی با سرعت بی سابقه و قدرت مانور بالا شوکه شدند. بدین ترتیب آن ها تلاش خود برای طراحی و ساخت جت های پیشرفته و سریع جدید را تسریع بخشیدند. MiG-25  هنوز هم یکی از سریع ترین هواپیماهای جنگی است که تولید آن ادامه دارد.

۲- Lockheed SR-71 Blackbird

Lockheed SR-71 Blackbird که توسط نیروی هوایی ایالات متحده و با مشارکت ناسا ساخته شد، رکورد سریه ترین هواپیمای سرنشین دار هواتنفسی جهان را در اختیار دارد که به سرعت بیشینه ۲,۲۰۰ مایل بر ساعت یا ۳.۳ ماخ می رسد. این هواپیما که به عنوان یک هواپیمای جاسوسی توسعه یافته، عمدتاً برای بدست آوردن اطلاعات و جاسوسی مورد استفاده قرار گرفته است. Lockheed SR-71 Blackbird حتی هیچ سلاحی حمل نکرده و دارای توانایی پنهانکاری دیگر هواپیماهای موجود در زرادخانه ایالات متحده نیست. به جای آن، واکنش این هواپیما به موشک های سطح به هوا و دیگر انواع حملات، تنها بالا بردن سرعت و جلو زدن از آن هاست تا زمانی که سوخت موشک ها تمام شود، مانوری که با توجه به سرعت بالای Lockheed SR-71 Blackbird برایش چندان سخت نیست.

۱- North American X-15

North American X-15 بیشتر یک هواپیمای مافوق صوت است تا فراصوت. در واقع هواپیماهایی که سرعت آن ها بیش از ۶ هزار کیلومتر در ساعت یا ۵ ماخ باشد در دسته هواپیماهای مافوق صوت (hypersonic) قرار می گیرند در حالی که هواپیماهای با سرعت کمتر از ۵ ماخ اما بیشتر از سرعت صوت در رده هواپیماهای فراصوت (supersonic) قرار می گیرند. سرعت North American X-15 5 برابر سرعت صوت بوده و به ۴,۵۲۰ مایل بر ساعت یا ۶.۷ ماخ می رسد و همچنان رکورد سریع ترین هواپیمای سرنشین دار جهان را در اختیار دارد در حالی که هیچ هواپیمایی تاکنون به رکورد آن نزدیک هم نشده است. دم باله ای North American X-15 چنان بزرگ است که نمی تواند در سرعت های پایین از زمین بلند شود و بدین ترتیب باید با یک هواپیمای بزرگ تر به آسمان برده شده و سپس رها شود. این هواپیما اغلب برای پروازهای آزمایشی استفاده می شد تا اینکه بازنشسته شد اما بنچمارکی برای سرعت هواپیماهای سرنشین دار بر جای گذاشت که هنوز هیچ رقیبی برای آن پیدا نشده است.

بیشتر بخوانید:

هواپیمای «دارک استار» فیلم «تاپ گان: ماوریک» سریع ترین هواپیمای جهان است؟

۱۰ مورد از سریع ترین هواپیماهای مسافربری جهان که تا امروز ساخته شده است

با ۲۰ فروند از سریع ترین و چابک ترین جت های جنگنده تاریخ آشنا شوید [قسمت اول]