نظاره گران کرملین همواره به داستان مشهور ولادیمیر پوتین در کودکی اشاره کرده اند، داستانی که در آن وی در خرابه های شهر لنینگراد با یک موش ترسناک مواجه شده بود. با در دست گرفتن یک چوب، پوتین این موش را دنبال کرده و آن را در گوشه اتاق گیر می اندازد. این موش بدون اینکه راهی برای فرار داشته باشد، «ناگهان برگشت و خودش را به سمتم پرتاب کرد. بدین ترتیب بود که درسی سریع و ماندگار در مورد معنی عبارت در گوشه گیر افتادن یاد گرفتم». این تصویری است که در بیوگرافی رسمی ولادیمیر پوتین از این ماجرا ارائه شده است. امروز، در شرایطی که تهاجم شتاب زده و بی باکانه او به اوکراین طبق برنامه پیش نرفته و پوتین بیش از پیش خود را در گوشه ای گیر افتاده می بیند، آیا رییس کرملین، در اوج درماندگی، بازگشته و خود را به سمت دشمنانش پرت خواهد کرد؟
او در روزهای اخیر بارها به صورت ضمنی و گاه شفاف به سلاح های هسته ایش اشاره کرده است، آخرین کارت برنده ای که در دست دارد. در سخنرانی اش در مراسم الحاق چهار منطقه از اوکراین به روسیه در روز جمعه گذشته، پوتین اعلام کرد که از هر چیزی که در اختیار دارد برای دفاع از این مناطق تازه ملحق شده به خاک روسیه استفاده خواهد کرد. او همچنین مدعی شد که ایالات متحده با استفاده از بمب اتمی در دوران جنگ جهانی دوم باعث شده که استفاده از سلاح های هسته ای سابقه داشته و به اصطلاح مسبوق به سابقه باشد. زرادخانه هسته ای عظیم روسیه آخرین تهدید معتبر پوتین در تلاش برای به عقب راندن غرب در حمایت از اوکراین است. اکنون که ارتش زمانی مغرورش در حال شکست خوردن از ارتش اوکراین است و اروپا فراتر از انتظارات پشت اوکراین ایستاده و در برابر تهدیدهای انرژی محور پوتین مقاومت می کند، رییس جمهور روسیه می تواند دست به کارهای غیرقابل پیش بینی بزند.
در تلویزیون های دولتی روسیه و متحدان ملی گرای پوتین، مانند رمضان قدیروف رییس منطقه چچن و رییس جمهور سابق روسیه، دمیتری مدودیف، از رییس جمهور روسیه خواسته می شود که تابوی استفاده از سلاح های هسته ای را بشکند. گزارش هایی وجود دارد مبنی بر اینکه ناتو انتظار استفاده از سلاح های هسته ای در مرز اوکراین را می کشد. در واکنش به این گزارشات، کاخ سفید به روسیه هشدار داده است که در صورت استفاده از این سلاح ها توسط روسیه، عواقب فاجعه باری در انتظار این کشور خواهد بود. در شرایط کنونی، اکثر کارشناسان و صاحب نظران بر این باورند که احتمال استفاده پوتین از سلاح های هسته ای بسیار اندک است و سازمان سیا نیز گفته که هیچ نشانه ای از حمله قریب الوقوع هسته ای توسط روسیه دیده نمی شود. اما رییس جمهور روسیه که جمعه هفته جاری ۷۰ ساله شده و مدت هاست از ابتلای او به سرطان و پارکینسون خبر داده می شود، سخت برای بیرون آمدن از گوشه ای که خود عامل آن است تلاش خواهد کرد.
مقایسه قدرت هسته ای روسیه و ایالات متحده
زرادخانه هسته ای روسیه که بزرگ ترین در نوع خود در جهان است، شامل بمب های تاکتیکی با قدرت انفجاری پایین و سلاح های استراتژیکی است که می توانند یک شهر بزرگ و جمعیتی قابل توجه را نابود سازند. برای مثال، بمبی که در سال ۱۹۴۵ روی شهر هیروشیما رها شد قدرتی برابر با ۱۸ کیلوتن داشت. استفاده از سلاح های هسته ای استراتژیک آخرین عامل بازندارنده تلقی می شود و اگر استفاده شوند، عملیات تلافی جویانه از جانب غرب اجتناب ناپذیر بوده و شاهد یک آرماگدون خواهیم بود. بدین ترتیب بعید است که حتی در بدترین شرایط نیز پوتین دست به استفاده از سلاح های هسته ای استراتژیک خود بزند. آستانه تحمل برای استفاده از سلاح های هسته تاکتیکی اما پایین تر است و روسیه نزدیک به ۲,۰۰۰ سلاح از این نوع دارد و می تواند آن ها را به روش های مختلف به اهداف مورد نظرش برساند.
پوتین می تواند با شلیک موشک های کروز کالیبر خود از یکی از کشتی هایش در دریای سیاه یا جت هایش از آسمان روسیه دست به استفاده از این سلاح ها بزند. یا حتی می تواند از یک موشک بالستیک برد کوتاه زمین پرتاب اسکندر استفاده نماید. او می تواند به عنوان یک «شلیک هشدار» دست به این کار بزند، چه در آسمان، چه روی دریا و چه زیر آب و بسیار دورتر از میدان نبرد و کشتن انسانی. چنین اقدامی می تواند نشان دهنده توانایی و تصمیم راسخ به منظور عقب راندن ایالات متحده و ناتو باشد. اما چنین اقدامی بدون هزینه نخواهد بود، زیرا موج الکترومغناطیسی که چنین انفجاری تولید می کند باعث از بین بردن تمامی مدارهای الکتریکی در شعاعی مشخص خواهند شد، در حالی که باران اتمی و گرد و غبار هسته ای ناشی از آن، منطقه انفجار و اطراف آن را به شدت آلوده خواهد کرد. ابر هسته ای تشکیل شده می تواند به سمت کشورهای عضو ناتو برود، موضوعی که دیوید پترائوس، رییس سابق سازمان سیا، از آن به عنوان حمله به یکی از کشورهای عضو ناتو یاد کرده است.
همچنین دست زدن به چنین اقدامی تنش را به مرحله ای بالاتر خواهد برد به طوری که ناتو مجبور می شود به خواسته های کرملین تن دهد یا حملات هسته ای بیشتری توسط طرفین صورت بگیرد. اما اگر ناتو در مقابل این تهدیدات مقاومت کند، چنین اقدامی می تواند به ضرر پوتین تمام شود و حمایت متحدان بهت زده ای مانند هند و چین را نیز از دست بدهد. حمله هسته ای به شهرهای اوکراین برای تسلیم کردن این کشور نیز می تواند عواقب هولناکی در پی داشته باشد که بر مناطق تازه ملحق شده به روسیه نیز تاثیرگذار خواهد بود و به همین خاطر بسیار بعید به نظر می رسد. حمله روسیه به کشورهای عضو ناتو نیز مانند این است که به پای کسی شلیک کرد. چنین کاری شاید تنها برای ترساندن ایالات متحده انجام شود که آمریکایی ها فکر کنند طرف او دیوانه ای است که دیوانگی کافی برای حمله به کشورهای عضو ناتو را دارد و باید کمی با او نرمش داشت.
اما در صورتی که حمله به یکی از کشورهای عضو ناتو با فعال شدن بند ششم پیمان دفاع جمعی ناتو همراه شود، عواقب آن برای پوتین و کشورش بسیار هولناک خواهد بود. پترائوس مدعی شده که در صورت حمله روسیه به کشورهای عضو ناتو با سلاح های هسته ای، ارتش او نابود خواهد شد. او مدعی شده که در چنین صورتی تمام نیروها و ادوات نظامی روسیه در میدان نبرد، در کریمه و دریای سیاه نابود خواهند شد. بدین ترتیب، با توجه به واکنش ها و عوارضی که خواهد داشت، استفاده پوتین از سلاح های هسته ای (تاکتیکی یا استراتژیک) بسیار کم به نظر می رسد اما پوتین همواره با تصمیم های غیرمنتظره خود کارشناسان را غافلگیر کرده است. این مامور سابق کا گ ب بارها تمایل خود به ریسک کردن و دست به خطر زدن را نشان داده است
بدون نظر