آشنایی با انواع سنگ ساختمانی و کاربردهای آن

سنگ‌ها یکی عناصر مهم در فرآیند ساختمان سازی هستند. هر سنگ ساختمانی ویژگی‌های ساختاری و فیزیکی مرتبط با خود را دارد و همین مسئله سبب تفاوت کاربری آن‌ها می‌شود. این سنگ‌ها می‌توانند برای فرایند پی ریزی، سقف ، کف سازی، دیوار‌ها و سنگفرش مورد استفاده قرار بگیرند. سنگ ساختمانی تنوع بالایی دارد و معیارهای متفاوتی مانند شکل، مقاومت، فشردگی و.. سبب دسته بندی آن‌ها در گروه‌های مختلف می‌شود. در ادامه به بررسی دقیق تر سنگ‌ها و کاربرد آن‌ها می‌پردازیم.

سنگ ساختمانی چیست

سنگ‌های ساختمانی در واقع سنگ‌هایی هستند که در حین ساخت در اجزا مختلف یک بنا شرکت دارند. بسته به ساختار و دوام یک سنگ، یک بنا تا چندین سال پس از ساخت نیز همچنان پابرجا خواهد بود. سنگ‌ها در پوسته زمین وجود دارند و بر اثر سال‌ها حرارت و فشردگی به شکلی که امروز در دسترس هستند درآمده اند. در حالت کلی  سنگ‌ها به سه دسته آذرین، رسوبی و دگرگونی تقسیم می‌شوند و هر کدام شیوه ساخت متفاوتی دارند. سنگ‌‌های مورد استفاده به عنوان مصالح ساختمانی باید با دوام، سخت و عاری از لکه‌های متاثر از هوا و ترک‌ها باشد.

انواع سنگ ساختمانی

برخی از سنگ‌های متداول که برای ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل موارد زیر هستند.

بازالت

سنگ بازالت به عنوان تله نیز شناخته می‌شود و عموما در راه سازی به عنوان سنگدانه در تولید بتن، سنگ تراشی برای پایه‌های پل، دیواره‌های رودخانه و سد مورد استفاده قرار میگیرد. ساختار درونی این سنگ متوسط تا ریز دانه و فشرده است.

میزان تحمل فشار این نوع سنگ از ۲۰۰ مگاپاسکال تا ۳۵۰ مگاپاسکال و وزن آن بین ۱۸KN/m3 تا ۲۹KN/m3 است. بازالت در برابر آب و هوا مقاومت خوبی دارد، در برابر رطوبت نفوذ ناپذیر و بسیار سخت است. رنگ بازالت از خاکستری تیره به سیاه متغیر است.

گرانیت

سنگ گرانیت نوعی سنگ آذرین است که به سختی و دوام بالایی که دارد شهرت دارد و از پرکاربرد ترین سنگ‌های ساختمانی محسوب می‌شود. کاربرد سنگ گراینت بسیار گسترده است و در فرآیند ساختمان سازی، پایه‌های پل، دیوارهای حائل، سدها، حاشیه‌ها، ستون‌های سنگی، به عنوان پوشش ضد رطوبت و… بسیاری موارد دیگر شرکت دارند. ساختار سنگ‌های گرانیت کریستالی، دانه ریز تا درشت است. سختی و دوام این نوع سنگ از ۱۰۰MPa تا ۲۵۰MPa متغیر است. از دیگر ویژگی‌های آن می‌توان به جذب پایین، تخلخل کمتر و مقاومت خوب در برابر یخبندان و هوازدگی اشاره کرد. اما این سنگ در برابر آتش مقاومت ضعیفی دارد و ممکن است به آن آسیب برسد. به خوبی صیقل داده می‌شود و رنگ آن از خاکستری روشن تا صورتی متفاوت است. از گرانیت صیقل خورده می‌توان به عنوان رویه میز، روکش ستون‌ها و دیوارها در ترکیب با آجر دکوراتیو استفاده کرد.

ماسه سنگ

ماسه سنگ  یکی از پر استفاده ترین مصالح ساختمانی است که در ترکیب با سیمان سیلیس در پروژه‌های سنگین ساختمانی شرکت دارد. همچنین در کارهایی مثل بنایی، سد سازی، پایه پل‌ها و دیواره‌های رودخانه  نیز مورد استفاده قرار میگیرد. ماسه سنگ‌ها از کوارتز و فلدسپات تشکیل شده اند و در رنگ‌های مختلف مانند سفید، خاکستری، قرمز، قهوه‌ای، زرد و خاکستری تیره یافت می‌شوند. مقدار فشاری که ماسه سنگ‌ها توانایی تحمل آن را دارند، بین ۲۰ مگاپاسکال و ۱۷۰ مگاپاسکال است. از معایب این نوع سنگ این است که هوازدگی ماسه سنگ آن را برای ساخت و ساز ساختمان نامناسب می‌کند.

سنگ آهک

تمام سنگ‌های آهکی موجود برای استفاده در فرآیند ساختمان سازی کاربردی نیستند. شکل‌های متفاوتی از خاک رس یا آن دسته از سنگ‌های آهک که یا به طور قابل توجهی نرم هستند برای کارهای ساختمانی نامناسب اند. با این حال، انواع متراکم، فشرده، و بافت ریز که عاری از حفره‌ها و ترک هستند به راحتی قابل استفاده هستند. کاربرد این نوع سنگ اغلب برای کفپوش، سقف، روسازی و به عنوان عنصر پایه سیمان قابل استفاده است. با مقایسه قیمت آجر و سنگ مورد نظر می‌توانید بهترین مصالح ساختمانی را برای پروژه‌های خود انتخاب کنید.

سنگ مرمر

سنگ مرمر نوعی سنگ دگرگونی محسوب می‌شود و در رنگ‌های متفاوتی وجود  دارد. کاربرد این نوع سنگ بیشتر به عنوان روکش در ستون‌ها، کفپوش ها و پله ها می‌باشد. مقاومت سنگ مرمر در برابر فشار بین  ۷۰ مگاپاسکال تا ۷۵ مگاپاسکال می‌باشد. از ویژگی های سنگ مرمر می‌توان به مقاومت بالا، بافت یکپارچه، تخلخل پایین و صیقل پذیری  بالا اشاره کرد. این سنگ‌ها  به راحتی برش می‌خورند و به اشکال متفاوتی در می‌آیند. سنگ مرمر در رنگ های مختلف مانند سفید و صورتی قابل دسترس هستند.

کوارتزیت

کاربرد اصلی سنگ کوارتزیت عموما  به عنوان بلوک‌های ساختمانی و به عنوان سنگدانه است. ساختار تشکیل دهنده کوارتزیت دانه ریز تا درشت است و بیشتر سنگ‌های کوارتز از فلدسپات و میکا در مقادیر کم تشکیل شده اند. مقاومت آن‌ها در برابر خرد شدن بین ۵۰ مگاپاسکال تا ۳۰۰ مگا پاسکال است و در رنگ‌های مختلف مانند سفید، خاکستری، زرد قابل دسترس هستند.

تراورتن

تراورتن در زیر مجموعه سنگ‌های رسوبی قرار میگیرد و در انواع رنگ‌های کرم، سفید و خاکستری موجود است. کاربری این نوع سنگ بیشتر برای سنگفرش و راه‌های موجود در باغ و حیاط است. وزن آن ۱.۶۸ و مقدار مقاومت آن در برابر فشار حدودا از ۸۰ تا ۱۲۰ مگاپاسکال می‌باشد. ویژگی بارز این سنگ وجود سوراخ‌ها و فرورفتگی‌های حفره دار در سطح آن است؛ این موضوع نمایانگر آن است که سنگ تراورتن دارای سطح متخلخل و بافت متحدالمرکز است. این نوع سنگ به راحتی صیقل می‌خورد و براق می‌شود.

سنگ‌های ساختمانی چه کاربردی دارند؟

سنگ‌ها در پروژه‌های مختلف نقش‌های اساسی ایفا می‌کنند. اینکه هر سنگ چه ویژگی ای داشته باشد تعیین می‌کند که برای کدام بخش مناسب است. برا مثال عدم رنگ پذیری، مقاومت مناسب در برابر شرایط محیطی، عایق رطوبت و حرارت، منعطف در زمان اجرا، تحمل فشار متناسب با کاربری و … بسیاری دیگر از جمله ویژگی‌هایی هستند که یک سنگ می‌تواند با دارا بودن آن‌ها در نتیجه پایانی تاثیر بگذارد.

از سنگ‌های ساختمانی می‌توان به عنوان کفپوش ساختمان و پلکان‌ها استفاده کرد. باید توجه داشت که میزان سایش و ضربه در این نوع سنگ‌ها در حد مطلوب باشد تا پس از گذشت زمان دچار فرسایش زودرس نشوند. از دیگر کاربردهای سنگ‌های ساختمانی می‌توان به  پوشش دیوار‌های داخلی ساختمان، نماکاری، پوشش سقف و همچنین به عنوان عناصر دکوراتیو در ترکیب با عناصر دیگر مثل آجر لفتون اشاره کرد.

محبوب ترین سنگ ساختمانی

برای تعیین محبوب ترین سنگ ساختمانی ابتدا باید به این نکته توجه کنیم که سنگ مورد نظر برای چه کاربری در نظر گرفته شده است. مثلا برای انتخاب سنگ برای نما، سنگ تراورتن انتخاب مناسبی است. در بخش‌های داخلی ساختمان مثل کفپوش، راه پله و پله‌ها و همچنین دیوار‌های دالی می‌توان از سنگ مرمریت استفاده کرد. سنگ‌های گرانیت به علت تراکم بالایی که دارند می‌توان در بخش‌های داخلی ساختمان کاربرد دارند.

نتیجه گیری

زمانی که به دنبال سنگ‌هایی برای ساخت خانه هستید، لازم است پیش از خرید تحقیقات لازم در مورد ویژگی‌های هر سنگ را انجام دهید تا بتوانید بهترین گزینه برای بخش مورد نظر خود را انتخاب کنید. در این صورت می‌توانید ساختمانی با استحکام بالا داشته باشید که در برابر شرایط محیطی مقاوم است. بسیاری سنگ‌های دیگر در سراسر جهان وجود دارند که برای پروژه‌های مختلف ساختمانی قابل استفاده هستند. در این مقاله به برخی از پرکاربردترین انواع سنگ های ساختمان و ویژگی‌های آن اشاره شده است که می‌تواند راهنمای خوبی برای شما باشد.