گوگل پلی اپلیکیشن روبیکا را به جاسوسی از کاربران متهم کرد؛ ماجرا چیست؟

روز گذشته گوگل پلی در اقدامی جنجالی اپلیکیشن ایرانی روبیکا را یک بدافزار جاسوسی معرفی کرد. ساعاتی پس از این اتفاق، گوگلی پلی به طور کامل از سوی ایران فیلتر شد.

از صبح جمعه ۶ مهر ماه، کاربران اندرویدی که قصد نصب روبیکا از اپ استورهای ایرانی مانند کافه بازار یا مایکت را داشتند یا کاربرانی که از قبل این اپلیکیشن را روی تلفن همراه خود داشتند، با پیام هشداری از سوی گوگل پلی پروتکت مواجه شدند.

گوگل پلی پروتکت سرویس امنیتی گوگل پلی است که از ایمن بودن اپلکیشن های موجود در تلفن همراه کاربران اطمینان حاصل می کند.

گوگل پلی پروتکت در پیام خود درباره ی دسترسی اپلیکیشن روبیکا به اطلاعات تلفن همراه کاربران هشدار می داد و با تأکید بر در معرض خطر بودن داده‌ های شخصی کاربران مانند پیامک‌ ها، عکس‌ ها، صداهای ضبط شده و تاریخچه ی تماس ها، به کاربران توصیه می کرد از نصب روبیکا خودداری کرده یا در صورت داشتن این اپلیکیشن آن را حذف کنند.

در پیام گوگل پلی آمده بود: «این برنامه در تلاش است از اطلاعات شخصی شما همچون پیام‌های SMS، تصاویر، فایل‌های صوتی ضبط شده یا تاریخچه تماس‌های شما جاسوسی کند».

سال گذشته نیز جنجال‌ های فراوانی در مورد ساخت حساب‌ های کاربری جعلی در روبیکا به نام افراد مشهور به‌ راه افتاد که به حذف این اپلیکیشن از اپ استور گوگل پلی انجامید. اما پس از مدتی روبیکا بار دیگر از طریق این اپ استور در دسترس کاربران قرار گرفت. حالا اما مجدداً این اپلیکیشن از گوگل پلی حذف شده است.

پس از این اتفاق، احسان خرامید، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات در توییتی این اقدام گوگل پلی را حاصل «رقابت و انحصار شکنی» و همینطور «سناریو نخ نما در مقابل استقبال امیدوار کننده کاربران» از روبیکا عنوان کرد.

خرامید در این توییت نوشت: «با توجه به جدول میزان دسترسی‌ها در اپ‌های مختلف مشخص می‌شود، مشکل گوگل‌پلی دسترسی و استاندارد اپ‌ها نیست، مشکل اصلی بر سر رقابت و انحصارشکنی است. اول، هجمه‌های فنی و القای نمی‌توانند، بعد شبهه در اعتبار و پرده‌های بعدی.»

همچنین روبیکا بیانیه ای در این خصوص منتشر کرد.

این اپلیکیشن ایرانی در بیانیه ی خود اعلام کرد آپدیت جدیدی منتشر نکرده و دسترسی‌ ها را تغییر نداده است. در بیانیه ی روبیکا «احتمال وجود انگیزه سیاسی» به دلیل استقبال گسترده ی کاربران مطرح شده است. روبیکا در نهایت عنوان کرد در حال بررسی شرایط فنی است و جزئیات بیشتر را در آینده اطلاع رسانی خواهد کرد.

متن کامل بیانیه روبیکا به شرح زیر است:

از صبح امروز ۶ام آبان‌ماه ١۴٠١، سپر ایمنی گوگل اخطاری برای برخی از کاربران روبیکا ارسال کرده‌است. ما در تلاشیم از طریق ارتباط با گوگل‌پلی درباره جزئیات این اعلان اطلاعات بیشتری کسب کنیم.

این اتفاق درحالی رخ داده است که روبیکا به تازگی آپدیت جدیدی منتشر نکرده‌ و دسترسی‌های پیشین خود را نیز تغییر نداده و این دسترسی‌ها هم کاملا متعارف و مشابه سایر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی است.

با توجه به اقبال گسترده کاربران به روبیکا که شاهد آن ارسال روزانه بیش از ۵۰۰ میلیون پیام یکتا توسط نزدیک به ۳۵ میلیون کاربر فعال در ماه اخیر از میان نزدیک به ۵۰ میلیون نصب فعال است، احتمال وجود انگیزه‌های سیاسی در این اقدام بیش از پیش تقویت می‌شود. هجمه‌ای که به تازگی توسط اپل و به بهانه‌ی تحریم‌های آمریکا علیه ایران اجرا شده بود.

مطابق آنچه در بیانیه قبلی روبیکا اعلام کردیم، از اعمال محدودیت به دلایل سیاسی و امنیتی برای دسترسی کاربران به سرویس‌های بین‌المللی حمایت نمی‌کنیم اما تلاش پلتفرم‌های بین‌المللی برای ایجاد محدودیت برای کاربران ایرانی را هم برخلاف ادعاهایشان می‌دانیم.

ما هم‌اکنون درحال بررسی شرایط فنی هستیم و پس از کسب اطلاعات بیشتر جزییات جدید این اتفاق را اطلاع‌رسانی خواهیم‌ کرد.

روبیکا همچنین در توییتی خطاب به گوگل پلی خواستار ارائه ی مستندات درباره ی ادعای خود شد.

ترجمه ی توییت روبیکا خطاب به حساب گوگل‌ پلی در توییتر:

گوگل‌پلی عزیز

همانطور که میدانید، روبیکا این مدت آپدیت جدیدی نداشته و در سطح دسترسی اپ به گوشی که در اختیار کاربر هست، تغییری ایجاد نکرده، در لایه دسترسی هم ریکوئست متفاوتی نسبت به قبل ایجاد نشده است.

لطفا مستنداتی که برای هشدار سپر ایمنی اعلام کردید را در اختیار ما بگذارید.

اما از اقدام جنجالی گوگل پلی علیه اپلیکیشن روبیکا چند ساعتی بیشتر نگذشته بود که این سرویس از سوی ایران به طور کامل فیلتر شد.

پس از آغاز اعتراضات در کشور، گوگل پلی فیلتر شد، با این حال، امکان مشاهده ی اپلیکیشن ها در آن کماکان وجود داشت اما دانلود از آن میسر نبود. از روز گذشته اما این سرویس به طور کامل فیلتر شده است. تاکنون توضیح رسمی ای در اینباره از سوی مسئولان ارائه نشده است.

روبیکا یک اپلیکیشن چند منظوره است که سعی کرده بسیاری از خدمات اپلیکیشن‌ های مختلف را به صورت یکجا فراهم آورد. مشاهده ی کلیپ‌، پخش موزیک و پرداخت‌ های الکترونیک از قابلیت‌ های روبیکا است.

پس از فیلتر شدن اینستاگرام در ایران به دنبال وقوع اعتراضات در کشور، گمانه زنی هایی درباره ی انتخاب روبیکا به عنوان جایگزین اینستاگرام در ایران مطرح شد.

با بالا گرفتن شایعات، روبیکا در بیانیه‌ ای رسمی، ضمن ابراز تأسف نسبت به شرایط پیش‌ آمده برای دسترسی به اینترنت و اعمال محدودیت در اینترنت بین‌ الملل اعلام کرد ترجیح می‌ دهد در یک فضای رقابتی، بر اساس مزیت‌ های بومی با سایر پلتفرم‌ ها حاضر باشد. در این بیانیه همچنین همراه اول و ایرانسل به‌ عنوان سهامداران روبیکا معرفی شدند. این قسمت از بیانیه به شایعات پیرامون مالکیت روبیکا اشاره داشت. روبیکا همچنین در بیانیه ی خود مدعی شد با توجه به مدل درآمدی اش براساس سهم درآمد از ترافیک مصرفی کاربران، برای سهامداران خود سودآور بوده و نیازی به حمایت‌ های مالی دولتی ندارد.

در بخش هایی از این بیانیه آمده بود:

پیام رسان روبیکا از شرایط پیش آمده برای دسترسی به اینترنت و محدودیت سرویس های بین المللی متاسف است و ترجیح می‌دهد در یک فضای رقابتی، بر اساس مزیت‌های بومی با سایر پلتفرم‌ها رقابت کند.

روبیکا با سهامداری همراه‌اول و ایرانسل، ماهیتی خصوصی دارد. این اپلیکیشن باتوجه به مدل درآمدی براساس سهم درآمد از ترافیک مصرفی کاربران، برای سهامداران خود سودآور بوده و نیازی به حمایت‌های مالی دولتی ندارد.

جذب میلیون‌ها مخاطب در روبیکا از ابتدا با ارائه خدمات کاربردی صورت گرفته بود که گواه این ادعا، حضور بیش از ۱۴ میلیون نفر کاربر فعال روزانه و بیش از ۳۲ میلیون کاربر یکتای فعال در ماه است.

از سال گذشته تاکنون با در دسترس قرارگرفتن سرویس کسب درآمد روبیکا، بیش از یکصدهزار نفر توانسته‌اند با فعالیت و تولید محتوا در این اپلیکیشن کسب درآمد کنند.

مجموعه روبیکا ضمن تکذیب ادعاهای مطرح شده از سوی برخی افراد و رسانه‌ها، خواستار ارائه مستندات از مدعیان است و حق خود را برای شکایت از ادعاهای جعلی محفوظ می‌داند.