کودک ۲ ساله‌ای که به خاطر رنگ پریدگی مشکوک به سرطان خون بود روزی یک لیتر شیر گاو می خورد

یک کودک دو ساله که آنقدر رنگ پریده بود که پزشکان می‌ترسیدند مبتلا به سرطان خون باشد بالاخره مشخص شد که دلیل رنگ پریدگی اش نوشیدن بیش از حد شیر گاو است.

جانی، پسر لورا دونوان، در اوج همه گیری ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ به دنیا آمد و از یک سالگی به شیر گاو علاقه‌مند بود. مادرش که از خطرات این کار آگاه نبود، به جانی اجازه می‌داد به نوشیدن شیر گاو ادامه دهد. او در روز حدود ۰.۸۵ تا ۱.۱۵ لیتر شیر می‌نوشید که با مقدار توصیه شده ۰.۴۵ تا ۰.۶۸ لیتر فاصله زیادی دارد.

این کودک نوپا در دو سالگی نسبت به اکثر هم‌سالان خود خسته تر، بهانه گیرتر و لجوج تر بود. او همچنین بسیار رنگ پریده بود که مادرش تصور می‌کرد به خاطر آب و هوای ابری شمال غرب اقیانوس آرام و میراث ایرلند‌ی آنهاست.

پزشک اطفال جانی نسبت به مجموعه علائم او ابراز نگرانی کرد و برای مشخص شدن علت، آزمایش خون تجویز کرد. نتیجه آزمایش نشان داد که سطح هموگلوبین این کودک بین ۴.۵ تا ۵.۶ است که بسیار کمتر از آستانه طبیعی برای یک کودک دو ساله است که باید ۱۰.۹ تا ۱۵ باشد.

پزشک می‌ترسید که این مقدار پایین سطح هموگلوبین ناشی از سرطان خون باشد اما در واقع جانی به شدت دچار کمبود آهن بود. شیر گاو توانایی بدن برای جذب آهن را کاهش می‌دهد و منجر به خستگی، رنگ پریدگی پوست، تحریک پذیری، تپش قلب بالا، کم اشتهایی، مشکلات تنفسی و سرگیجه می‌شود.

مادر جانی می‌گوید: «او همیشه حالش بد بود، هیچ وقت آرام به نظر نمی‌رسید و تقریبا همواره در آستانه گریه بود. گاهی به این مشکوک می‌شدم که بیش از حد شیر خورده و باعث دل دردش شده اما فکر نمی‌کردم مصرف بیش از حد شیر گاو تا این حد به او آسیب برساند.»

کم خونی ناشی از فقر آهن در جانی آنقدر شدید بود که او دچار سوفل قلب شد. سوفل قلب به صداهای غیرمعمول قلب گفته می‌شود که در اثر گردش غیرطبیعی خون روی دریچه های قلب ایجاد می‌شود.

مصرف بیش از حد شیر می‌تواند خطرناک باشد

شیر به عنوان منبع ویتامین D و کلسیم برای رشد استخوان های کودک بسیار توصیه شده است اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند خطرآفرین باشد.

مادر جانی می‌گوید: «شاید حرف درستی نباشد اما گاهی به شوهرم می‌گفتم شیر برایش مثل مواد مخدر است. واقعا اذیتش می‌کرد اما تنها چیزی بود که می‌خواست و برای همین ما گیج شده بودیم که باید چه کار کنیم. من و شوهرم متاسفیم که فکر می‌کردیم رفتارهای جانی به خاطر بدخلق بودنش است.»

مصرف بیش از حد شیر گاو مقدمه‌ای برای کم خونی ناشی از فقر آهن است. کم خونی یک مشکل رایج در کودکان است، اگرچه نوع کم خونی جانی کمتر رایج بود.

تنها دو تا سه درصد از کودکان نوپا دارای IDA هستند، اما هفت تا ۹ درصد از کودکان نوپا کمبود آهن دارند که می‌تواند ناشی از شیر یا بخشی دیگر از رژیم غذایی آنها باشد. وقتی بدن آهن کافی دریافت نمی‌کند، نمی‌تواند هموگلوبین، پروتئینی در گلبول های قرمز خون، بسازد. بدون هموگلوبین، گلبول های قرمز قادر به حمل اکسیژن به سایر سلول های بدن نیستند.

آگاهی از این موضوع که شیر زیاد می‌تواند بد باشد برای خانم دونوان تعجب آور بود، او مثل بسیاری از مادران معتقد بود که شیر، کلید بزرگ شدن و قوی شدن کودک است. او گفت: «هماتولوژیست جانی گفت اکثر والدین از این موضوع بی‌اطلاعند که شیر زیاد می‌تواند مشکل‌ساز باشد. ما هر روز بچه‌هایمان را می‌بینیم، اما کسانی که دیر به دیر آنها را می‌بینند مثل پزشک یا خویشاوندان، می‌توانند متوجه تغییرات فیزیکی نگران‌کننده در آنها بشوند.»

جانی پس از گذشت یک ماه و نیم از درمان، که شامل دو تزریق آهن و ادامه مکمل های غذایی بود، از سوفل قلب و کم خونی بهبود یافته است.

خانم دونوان می‌گوید: «شخصیت و رفتار او بعد از تزریق خیلی زود تغییر کرد. به هرکسی که می‌بیند لبخند می‌زند، مشتاق غذا خوردن است و با اشتیاق با حیوانات عروسکی‌اش صحبت می‌کند.»