گیج شدن با اصطلاحات تخصصی پزشکی، به خصوص زمانی که عبارات بسیار شبیه به هم به نظر میرسند آسان است. اما واقعیت این است که آنها میتوانند معانی کاملا متفاوتی داشته باشند. در این مطلب به بررسی تفاوت برخی اصطلاحاتی که اغلب با هم اشتباه میگیریم میپردازیم.
کشیدگی عضله (رگ به رگ شدن) در مقابل پیچ خوردگی مفصل
اگر عضله یا تاندون (بافت فیبری که عضله را به استخوان پیوند میدهد) را بیش از حد کشیده و پاره کنید، به آن رگ به رگ شدن یا کشیدگی عضله یا تاندون عضله میگویند. علاوه بر پاره شدن فیبرهای عضله و تاندون، گاهی رگ های ریز داخل عضله نیز پاره میشوند که میتواند منجر به خونریزی داخلی، درد و گاها کبودی شود.
پیچ خوردگی مفصل اصطلاحی است برای زمانی که یک رباط (نوار قوی بافتی که استخوان را به استخوان میچسباند) کشیده میشود که منجر به تورم بافت اطراف مفصل و گاها عضلات اطراف میشود.
کشیدگی و پیچ خوردگی هر دو میتوانند ناشی از حرکات ناگهانی مثل زمین خوردن و یا در طول ورزش باشند. بهبودی پیچ خوردگی مفصل بیشتر طول میکشد، اما مثل رگ به رگ شدن، معمولا به خودی خود بهبود مییابد.
غنی شده در مقابل تقویت شده
گاهی اوقات در طول فرآیند تولید، مواد مغذی موجود در غذا از بین میرود، بنابراین برخی از شرکتها ویتامین ها و مواد معدنی را دوباره به آنها اضافه میکنند. سپس روی برچسب تغذیه، این غذاها به عنوان غنی شده توصیف میشوند. به عنوان مثال، غلات اغلب با آهن غنی شدهاند.
در همین حال تقویت شده به معنای به کار بردن ویتامین ها یا مواد معدنی اضافی است که ابتدا در غذا نبودهاند اما به آن اضافه شدهاند. مثلا در برخی کشورها برای افزایش جذب کلسیم موجود در شیر به آن ویتامین D اضافه میکنند.
ایست قلبی در مقابل حمله قلبی
ایست قلبی زمانی است که قلب به دلیل اختلال عملکرد الکتریکی، پمپاژ خود را متوقف میکند که میتواند در اثر بیماری قلبی، خفگی، شوک الکتریکی یا از دست دادن مقدار زیادی خون رخ بدهد. اگر قلب نتواند بهطور طبیعی خون را پمپاژ کند، بدن دچار کمبود اکسیژن میشود و در صورت عدم اقدام به موقع میتواند به از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ فرد منجر شود.
در همین حال، حمله قلبی زمانی اتفاق میافتد که بافت قلب به دلیل کمبود خون غنی از اکسیژن میمیرد. دلیل این موضوع میتواند تنگ شدن شریان ها و لخته شدن خون باشد.
علائم حمله قلبی میتواند فوری باشد اما عموما شروعی آهسته دارد که از ساعتها تا روزها ادامه مییابد: درد قفسه سینه، سبکی سر و تنگی نفس از علائم هشداردهنده هستند که میتوانند منجر به ایست قلبی شوند؛ اما نه همیشه.
ایسکمی در مقابل هموراژیک
هر دو اصلاح برای توصیف سکته استفاده میشوند اما شامل فرآیندهای متفاوتی هستند. با هر نوع ایسکمی، بافت بدن به دلیل محدود شدن جریان خون از اکسیژن محروم میشود.
در ایسکمی قلبی که به عنوان بیماری عروق کرونر قلب نیز شناخته میشود، رگ ها باریک میشوند و جریان خون به قلب را محدود میکنند.
در سکته هموراژیک، رگی که پیشتر ضعیف شده میترکد و درنتیجه به دلیل خونریزی در مغز فرد آسیب ایجاد میشود.
مسری در مقابل عفونی
«عفونی» بیماری ناشی از میکروارگانیسمهایی مانند باکتری ها یا ویروس ها را توصیف میکند که وارد بدن شده و مشکلاتی را ایجاد میکنند.
هنگامی که بیماری از طریق تماس های اجتماعی معمولی مانند لمس کردن، بوسیدن یا عطسه کردن به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود، گفته میشود که مسری است.
اما برخی از بیماری ها بدون اینکه مسری باشند، عفونی هستند، زیرا از راه های دیگری مانند آب و غذای آلوده منتقل میشوند.
مسری بودن یک بیماری با تعداد تکثیر اولیه آن اندازه گیری میشود که تعداد افرادی است که احتمال دارد توسط یک فرد به ویروس آلوده شوند.
منفی کاذب در مقابل مثبت کاذب
این عبارات به نتایج آزمایشات پزشکی مانند سرطان یا بارداری که در آن نتیجه نادرست است اشاره دارند.
زمانی که نتیجه آزمایش یک فرد مثبت است و به فرد میگوید بیماری خاصی دارد در حالی که در واقع به آن مبتلا نیست به آن مثبت کاذب میگویند.
در مقابل، زمانی که نتیجه آزمایش به فرد میگوید بیماری که برای آن آزمایش داده ندارد، درحالی که در واقع اینطور نیست به آن منفی کاذب میگویند.
هر دوی این موارد میتوانند بر سلامت تاثیر منفی داشته باشند. به گفته متخصصان این نتایج کاذب بیشتر در مورد کیت های خودآزمایی رایج است که از دقت کمتری نسبت به تشخیص های بیمارستانی و آزمایشگاهی برخوردارند.
بدون نظر