C919؛ اولین جت مسافربری بومی چین با قیمت ۹۹ میلیون دلار و ۱۶۸ سرنشین

بعد از ۱۴ سال تولید، اولین جت تجاری بومی چین در نهایت به دست خطوط هوایی China Eastern Airlines رسید. هواپیمای مسافربری C919 یک هواپیمای با بدنه باریک است که توسط کمپانی دولتی هواپیمای تجاری چین (Comac) ساخته شده است. تحویل اولین فروند از جت مسافربری C919 به اولین مشتری خود اولین مورد از ۵ فروندی است که از بهار سال آینده توسط زیرشاخه این شرکت که در زمینه پروازهای ارزان قیمت فعالیت دارد، به کار گرفته خواهد شد. این هواپیمای دارای ۱۶۴ صندلی اولین پرواز خود را از شانگهای به پکن انجام خواهد داد اما مالک آن قرار است پروازهایی با این هواپیمای جدید در شهرهای گوانگژو، چنگدو و ژیامن نیز داشته باشد.

چهار فروند دیگر C919 نیز طی دو سال آینده به این خطوط هوایی چینی تحویل داده خواهد شد، در حالی که بر اساس برنامه های اولیه قرار بود تمامی این ۵ فروند تا سال ۲۰۲۳ تحویل China Eastern شوند. تحویل اولین فروند یک ماه پس از آن رخ می دهد که C919 در جریان نمایشگاه هوایی ژوهای در چین برای اولین بار در کنار هواپیماهای مسافربری ایرباس و بویینگ به پرواز درآمد. به دلیل سیاست های سختگیرانه دولت چین در مورد شیوع ویروس کرونا، این پرواز تاریخی با حضور تماشاگران اندکی انجام شد. با این وجود، هواپیمای مسافربری چینی C919 توانست ۳۰۰ سفارش جدید دریافت کند که اغلب آن ها از مشتریان چینی هستند.

پیش از قراردادهای جدید، تعداد کل سفارش ها برای اولین جت مسافربری بومی چین ۸۱۵ فروند از ۲۸ شرکت مختلف بود که اغلب آن ها خطوط هوایی چینی مانند Hainan Airlines، Sichuan Airlines، China Express Airlines، Air China و کمپانی غیر چینی GE Capital Aviation Services بودند که اکنون با نام AerCap شناخته شده و ۱۰ فروند از این هواپیمای مسافربری چینی را سفارش داده است. هواپیمای AJR21 که یکی دیگر از تولیدات منطقه ای Comac است نیز ۳۰ سفارش در این نمایشگاه هوایی دریافت کرد. این هواپیمای دو موتوره کوچک اولین بار در سال ۲۰۱۶ وارد سرویس شد و در خطوط هوایی چنگدو به کار گرفته شد.

در حالی که پروژه C919 یک گام دیگر به عملیاتی شدن در بخش تجاری نزدیک شده، که در ابتدا برای سال ۲۰۱۶ برنامه ریزی شده بود، ساخت این هواپیمای تجاری با چالش های بسیاری همراه بوده است. برنامه ساخت C919 در سال ۲۰۰۸ آغاز شده و تولید آن دسامبر ۲۰۱۱ شروع گردید، در حالی که اولین نسخه از آن در نوامبر ۲۰۱۵ از خط تولید خارج شد. اولین پرواز رسمی این هواپیما نیز در می ۲۰۱۷ در شانگهای صورت گرفت. ساخت این هواپیما توسط کمپانی Comac بیش از هر چیزی تحت تاثیر محدودیت های تعیین شده دولت ترامپ در سال ۲۰۲۰ قرار گرفت که ارسال قطعاتی مانند کنترل های پرواز و موتورهای جت به چین را ممنوع می کرد.

حدود ۶۰ درصد از قطعاتی که برای ساخت این هواپیما استفاده می شد توسط کمپانی های آمریکایی تولید می شدند. بدین ترتیب Comac مجبور شد به لایسنس های خاص از کمپانی هایی مانند General Electric و Honeywell برای بدست آوردن قطعات مورد نیاز خود برای ساخت این هواپیما تمرکز کند. در نهایت بعد از بیش از یک دهه، گواهینامه های لازم برای پرواز این هواپیما نیز صادر شد. اگر چه اکثر سفارش دهندگان این هواپیما از مشتریان چینی هستند اما رایان ایر نیز گفته است که خرید این هواپیما برای پروازهای ارزان قیمت خود را در نظر دارد هر چند قیمت نهایی نقش مهمی در تصمیم این شرکت برای خرید هواپیمای مسافربری Comac دارد. بر اساس گزارش بلومبرگ، قیمت C919 حدود ۹۹ میلیون دلار است که دو برابر ۵۰ میلیون دلاری است که کارشناسان برآورد کرده بودند.

این عدد به قیمت ۷۳۷ MAX 8  بویینگ و A320neo ایرباس نزدیک است که قیمت آن ها در سال ۲۰۲۲ به ترتیب ۱۲۲ و ۱۱۱ میلیون دلار اعلام شده است. Comac تصمیم دارد که از C919 در مسیرهای کوتاه و متوسط برای متصل کردن شهرهای بزرگ و کوچک به هم استفاده کند. برد اولین هواپیمای مسافربری بومی چین ۲,۵۳۲ تا ۳,۴۵۲ مایل است و بین ۱۵۸ تا ۱۶۸ صندلی خواهد داشت که بسته به چینش کابین تعیین می شود. در حال حاضر، C919 از موتورهای CFM LEAP-1C استفاده می کند که در مشارکت با کمپانی جنرال الکتریک ایالات متحده و کمپانی فرانسوی Safran ساخته شده است.

موتور C919 نسخه ای متفاوت از موتور LEAP-1A است که در خانواده های A320 و ۷۳۷ دیده می شود که به برد پایین این هواپیما اشاره دارد. با این وجود، چین قصد دارد در نهایت از موتورهای بومی روی این هواپیما استفاده کرده و وابستگی خود به تکنولوژی های غربی را کاهش دهد. چین در حال توسعه یک موتور جت توربوفن به نام AECC CJ-1000A است که امیدوار است ساخت آن تا سال ۲۰۲۵ به پایان برسد. علاوه بر این، چین می خواهد در کنار موتور، دیگر قعطات C919 را نیز در داخل بسازد. بر اساس ادعاها، چین برنامه ای عظیمی برای هک سیستم های کمپانی های غربی و به سرقت بردن اطلاعات مربوط به هواپیماهای تجاری برای ساختن آن ها در داخل دارد.

گفته می شود که هکرهای چین بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ با موفقیت توانسته اند وارد سرورهای کمپانی هایی مانند Honeywell, Safran, و General Electric شوند. بدین ترتیب شاید C919 کیفیتی مشابه رقبای خارجی را نداشته باشد زیرا کمپانی های خارجی به خاطر ادعاهای صورت گرفته مبنی بر تلاش چین برای هک سرورهایشان، علاقه ای به تامین قطعات این هواپیمای چینی نداشته باشند. با این وجود و بدون توجه به اینکه C919 در خارج از چین به کار گرفته شود یا خیر، دولت این کشور قصد دارد از این هواپیما به عنوان آغازی برای کمک به این کشور برای کاهش وابستگی تکنولوژیکی و توسعه صنعت هوانوردی خود استفاده کند.